Хронология. Тарихи Хронология пәні және оның міндеттері. «Күнтізбе» ұғымы. Дәуірлер әралуандығы. Жыл санаудағы астрономиялық негіздер. Басты өлшем бірліктері. Оқиғалардын хронографиялык мағлұматтары. Уақыт өлшемі жүйесіндегі жыл ұғымы. Уакытты өлшеудегі әралуан әдістер. Ай фазасын бакылау. Синодтық жыл. Христиан дәуірі.
Ежелгі өркениет күнтізбелері - ертедегі Египет,: Қытай, Майя, Вавилон; көне еврейлік және т.б. Наурыз, қыркүйек, ультранаурыз Византия заманы жылдары ұғымы және олардың қазіргі заманғы жыл санауға алмасуы. Көне славян күнтізбесі. Француз революциясы күнтізбесі. Юлиан күнтізбесі. Григориян күнтізбесі. Ресей мен КСРО күнтізбесі. Ежелгі Русьтегі уақыт есебі және оның Византия жыл санауымен байланысты. I Петр тұсындағы жыл санау реформалары. КСРО-дағы уақыт есебі. КСРО халықтарының уақыт есебіндегі ерекшеліктер.
Дата (мерзім) ауысымы, казіргі жыл санаудағы индикт арқылы көрінісі. Астрономиялық құбылыстар туралы негіздерго сүйене отырып жасалған дата белгілері. Формула мен таблицалар арқылы апта күндерімен оқиғаларды анықтау. Тарихи негіздеріне қатысты даталаумен байланысты мәселелерді шешу. Негіздердің шығуы туралы хронология мәселелерінің көмегімен шығарылатын.шешімдер. Қазіргі жыл санауға дата белгілеу үшін мұсылман күнтізбесін есептеуге арнайы формуланың колданылуы.
Хронологияның мәліметтері мен әдістерін тарихтану және тарихи мәселелерді шешуге қолдану. Тарихи негіздемелерге оларда айтылған даталарды белгілеу. Негіздемелердің хронологиясы мен дәйектілігі. Негіздерді белгілеудегі және шығуын, калылтасуын анықтаудағы хронология әдістері. Хронология және басқа да тарихи пәндер.
Қазақи халықтык аспан денелерін бақылауға байланысты ілімдер. Ежелгі халықтық жүйе - ай бетіндегі жұлдыздар жабуы (Үркер), тоғыс айлары, ай тоғысы, ай қоралануы. Поляр жүлдызы (Темірказықтың) тәулік уақытын анықтаудағы жөне көкжиекті бағдарлаудағы байқаулар. Орион (Үшарқар-Таразы), Венера (Шолпан) және Сириус (Сүмбіле) жұлдыздарын байқау. Қазақ күнтізбесі, 12 жылдық жануарлар циклы (мүшел ұғымы). Наурыз - қазақ жаңа жылы және оның көктемгі күн мен түн теңелуімен байланысты.
Достарыңызбен бөлісу: |