|
 Тақырып: «Өсімдіктер органының ҚҰрылысы және негізгі атқаратын қызметтері. Жасушаның, Ұлпаның, сабақтардың, тамырлардың ЖӘне өсімдік жапырақтарының анатомиялық ҚҰрылысымен танысу»
|
| Дата | 09.12.2023 | | өлшемі | 1,32 Mb. | | #44627 | | түрі | Сабақ |
| Слайды МЕ
Тәжірибелік пәннен жүргізетін оқытушы: Рысқұлбекова Л.М.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ
ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ ЗЕРТТЕУ УНИВЕРСИТЕТІ
СУ РЕСУРСТАРЫ ЖІНЕ МЕЛИОРАЦИЯ КАФЕДРАСЫ
Тақырып: «ӨСІМДІКТЕР ОРГАНЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫСЫ ЖӘНЕ НЕГІЗГІ АТҚАРАТЫН ҚЫЗМЕТТЕРІ. ЖАСУШАНЫҢ, ҰЛПАНЫҢ, САБАҚТАРДЫҢ, ТАМЫРЛАРДЫҢ ЖӘНЕ ӨСІМДІК ЖАПЫРАҚТАРЫНЫҢ АНАТОМИЯЛЫҚ ҚҰРЫЛЫСЫМЕН ТАНЫСУ»
Мамандық: 6В08602 – «Жерді мелиорациялау, баптау және қорғау» білім беру бағдарламасына арналған
Өсімдіктер жануарлар сияқты вегетативті және көбейу ретінде органикалық жасушалардан тұрады. Олардың әрқайсысы белгілі бір функцияларды орындау үшін жауапты болып табылады, дамуы және тамақтану үшін, және тыңайтқыштармен молықтыруды жүзеге асыратын өсімдіктердің репродуктивті органдары – вегетативтік кезеңдері деп аталады. Бұл гүл, тұқым және жемістерді қамтиды. Олар жаңа «жасушаларының» пайда болғаны үшін жауапты болып табылады. - Өсімдіктер жануарлар сияқты вегетативті және көбейу ретінде органикалық жасушалардан тұрады. Олардың әрқайсысы белгілі бір функцияларды орындау үшін жауапты болып табылады, дамуы және тамақтану үшін, және тыңайтқыштармен молықтыруды жүзеге асыратын өсімдіктердің репродуктивті органдары – вегетативтік кезеңдері деп аталады. Бұл гүл, тұқым және жемістерді қамтиды. Олар жаңа «жасушаларының» пайда болғаны үшін жауапты болып табылады.
- Сабақ ұшында төбе меристемасы болуына байланысты үнемі ұшынан өсіп отыратын өсімдіктің вегетативті мүшесі болып табылады. Қызметі: сабақ арқылы жапырақта фотосинтез процесі нәтижесінде пайда болған органикалық зат тамырға, ал тамыр арқылы қабылданған минералды заттарды жапыраққа қарай жылжытады. Өсімдіктерді кеңістікте ұстап тұру, жапыраққа бағыттау қызметін атқарады. Сабақта фотосинтез жүреді және вегетативті көбею мүшесі болып табылады.
Дің тіректерін қалдырады және қоректік заттардың тамыры оларды жүзеге асырады. Мұндай ағаштың түбінде сондай-ақ құрғақшылық уақытта суды сақтауға болады (1-сурет).
Жасушаның ұлпасы - Жасуша ұлпасы (лат. textus, грек. hіstos – шығу) – шығу тегі, құрылысы, атқаратын қызметі ұқсас жасушалар тобын айтады. Қарапайым өсімдіктердің денесі қабат-қабат болып орналасқан, қызметі мен морфологиялық жағынан бірдей клеткалардан қалыптасады. Кейбір жағдайда “қабаттар” 2 – 3 түрлі жасушалардан тұрады.
Сабақтың қызметі мен түрлері - Сабақ – өсімдіктің жер асты мүшелері мен жер үсті мүшелерін жалғастырып тұратын орталық тірек. Қызметі: 1) сабаққа – бүршік, жапырақ, гүл, жеміс бекінеді; 2) қоректік заттар сабақ арқылы қозғалады; 3) органикалық заттар қорға жиналады; 4) көбеюге қатысады.Өсімдік сабақтары шөптекті, ағаштекті немесе сүректі болып бөлінеді.
- Сабақтың түрлері өсу бағытына байланысты тік, жатаған, шырмалғыш, өрмелегіш, жабысқақ, қысқарған сабақ деп бөлінеді (1-сурет).
Жұмыстың өзектілігі. Отандық жеміс шаруашылығының бәсекелестілігін арттырудың басты шарттарына, өнеркәсіптік бау-бақшалар үшін жақсы икемделінген сорттық-екпелі тәсілдерді іріктеп алу және жеміс өсіру технологияларын жетілдіру жатады. Қазақстанның оңтүстік, оңтүстік-шығыс аймақтарындағы шаруашылықтарда, соңғы жылдары тексерістер көрсеткендей, алма бақтарының тіреу-ергежейлі, аса тығыз түрлерін қарқынды отырғызу беталысы байқалады. Осыған байланысты, бау-бақшалардың ең қолайлы түрлерін талдауға және үлгілеуге негізделген ғылыми-дәйекті ұсыныстар өзекті болып табылады.
Тәжірибелік маңызы. Ғылыми-зерттеу барысында жақсартылған сустраттар негізінде тәжірибеде алынған алма сорттарының көшеттерінің сапасы мен саны жоғарылайды, сонымен қатар көшет өсіру шарасы бір жылға қысқартылады.
Жұмыс жаңалығы. Болашағы зор алма сорттарынын өсірудің жаңа тенологиясы.
Біздің дипломдық жұмыстағы зерттеу жұмыстарымыздың негізгі мақсаты: Айдаред, Вайнеспур, Саливарское благородное және Ренет Абраменко алма сорттарының тиімді субстратттарды қолданумен сапалы көшет материалдарын біржылдың ішінде өсіріп шығару.
Алға қойған міндеттеріміз: жылыжай жағдайында қысқы телімелерді арнайы дайындықтан өткізу жолдары мен бір вегетацияда стандартқа сай бір жылдық тікпе көшет өсіруге жарамды алма сорттарын анықтау; жылыжайда тамыры жабық тікпе көшет өсіру үшін субстрат құрамын таңдау; көшетттердің тамыр жүйелерінің ұзындығы мен салмағын анықтау; алма сорттарының көшетттерін көбейтудегі экономикалық тиімділігін анықтау.
СПАСИБО
ЗА ВНИМАНИЕ!
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|
