Тақырып Қазақстандағы әлеуметтік-экономикалық және саяси жағдай-тәуелсіздік үшін күрестің алғышарттары

Қазақстан жұмысшыларының ең ұйымдасқан және саяси белсенді бөлігі

жүктеу 374,13 Kb.

Pdf просмотр

бет	3/25
Дата	08.05.2020
өлшемі	374,13 Kb.
	#30240

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 25

1 СРСП

XX ғасырдың басындағы Қазақстанның
Жетісу, Ақмола және

Қазақстан  жұмысшыларының  ең  ұйымдасқан  және  саяси  белсенді  бөлігі

«деполықтар»,  яғни  темір  жол  деполары  мен  шеберханалардың  жұмысшылары

болды.

Жергілікті жұмысшылардың бір бөлігін тау-кен және кен-зауыт өнеркәсібінің

жұмысшылары құрады, оларда жұмысшылар неғұрлым мол шоғырланып, өңдеуші

өнеркәсіпке қарағанда тұрақты кадрлар көп болды.

Жұмысшылардың

жағдайы

ауыр

болды.

Жұмыс

күнінің

ұзақтығын

кәсіпорындардың қожайындары өз бетімен белгіледі, ол Жем мұнай кәсіпшіліктерінде 12

сағатқа дейін, алтын кеніштерінде -10-12, тұз кәсіпшіліктерінде 14-16 сағатқа дейін жетті.

Теміржолшылардың басым көпшілігі үшін ресми түрде 12 сағаттық жұмыс күні

белгіленді. Құны бірдей жұмыс үшін қазақ жұмысшылары орыс жұмысшыларына

қарағанда ақыны едәуір кем алды. Жұмысқа кірген кезде қазақ жұмысшыларына тұрғын

үй алу құқығынан бас тартылды, сөйтіп олар өздерінің киіз үйлерінде тұруға міндеттенді,

ал жұмысшылардың көпшілігінде әдетте киіз үйлер де жоқ болатын. Осындай еңбек

жағдайының ауырлығы жұмысшыларды өздерінің экономикалық және саяси жағдайын

жақсарту жолындағы наразылыққа итермеледі.

XX ғасырдың басындағы Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық жағдайының

дамуына әсер еткен жағдайдың бірі ішкі Ресейден орыс және басқа европалық

тұрғындардың қазақ жеріне қоныстандыру ісінің қарқын алуы болды. Патша өкіметі

Сібірді, Қазақстанның солтүстік-батыс және оңтүстік-шығыс аудандарын отарлау арқылы

Ресейдің ішкі губерниялары мен Украинадан шаруаларды көшіріп, солар арқылы Оралдан

арғы шет аймақта әлеуметтік тірек жасауды ойлады.

Жаңадан құрылған облыстардың бәріне дерлік орыс-украин шаруаларын нысаналы

түрде қоныс аударту XIX ғасырдың 70-жылдарының басында басталып, 80-жылдарда ол

жаппай сипат алды. 1889 жылғы 13 шілдеде патша өкіметі село тұрғындары мен

мещандардың қазыналық жерлерде еркін түрде қоныстануы туралы арнаулы ереже

әзірлеп, оны бекітті.

Жаңа ережеде Томск, Тобыл губернияларындағы, сондай-ақ Жетісу, Ақмола және

жүктеу 374,13 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 25