Тақырыбы: Қр конституциясына ішкі және сыртқы талдау. Орындаған: Советжанова Ж.Ә. Тексерген: Ергалиева А. Н. Группа: тк-703 Семей қаласы 2018ж Қр конституциясына ішкі және сыртқы талдау. Әдістемелік нұсқау

жүктеу 29,39 Kb.

бет	4/4
Дата	13.03.2023
өлшемі	29,39 Kb.
	#41735

1 2 3 4

stud.kz-80923

1998 жылы: Бірінші өзгеріс президенттің басқару мерзімін ұзартуға арналды. Ол бұрын 5 жыл болса, енді – 7 жыл. Сондай-ақ, төрағалық қызмет орнына көп дегенде 2 рет қана дауысқа түсу шектеуін алып тастады. Сенаторлық пен депутаттық өкілеттілік мерзімі 4 жылдан 5 жылға ұзартылды. Президент пен мемлекеттік қызметкерлердің жасына қойылған шектеу алынды. Ол бұрын 63 жасқа дейін болған. Яғни қазір Қазақстанда адамдар 100 жастан асып кетсе де мемлекеттік қызметте істей береді.
Осы өзгерістен кейін бірден 1999 жылы қаңтарда кезектен тыс президенттік сайлау өткізілді. Бір жылдан кейін, яғни 2000жылдың маусым айында Конституциялық кеңес президентке 2 рет қатарынан төрағалық қызметке дауысқа түсуге рұқсат берді.
Сондай-ақ, 1998 жылғы өзгерістен кейін саяси партияларға мәжіліс сайлауына қатысу құқығы берілді, алайда партиядағы депутаттар саны 10 адамнан аспауы керек. Әр партиядағы депутат саны – жалпы партиялардың санына тәуелді болды. Партия көп болған сайын мәжіліске алынатын депутаттар саны да көбейе түседі. Бұған дейін мәжіліс депутаттары (67 адам) тек бір мандатты аймақтардан бірдей санда сайланатын еді.
2007 жылы: Басты өзгеріс – мәжіліс тек партия тізімі бойынша құрыла бастады. Бұған дейін әр партиядан 10 депутат сайланып, қалған 67-сі бір мандатты болатын.
Осы өзгерістерден кейін азаматтар нақты бір депутатқа дауыс беру құқығынан айырылды. Яғни, қазір тек саяси партияға ғана дауыс беруге болады. Жеңген партия қай депутаттарды мәжіліске енгізетінін өзі шешеді. Бұл партияның “жабық” тізімі деп аталады. Ал, халықаралық тәжірибеде партиялық сайлау “ашық” тізімде өтеді. Халық нақты депутаттарға дауыс береді, жеңгенінің партиясы парламентке барады.
Конституцияға енгізілген осы өзгерістерден соң Мәжіліс депутаттарын дереу арада таратып, 2007 жылдың тамызында жаңа сайлау болды. Сайлау нәтижесінен соң парламент бірпартиялы болды.
2011 жылы: Конституцияға соңғы өзгеріс енгізілді. Қазақстанда Мәжіліс депутаттарының шұғыл сайлауы жиі өткізілетін болды. 2011 жылы бұл президент сайлауына да “жұқты”. Конституцияға арнайы норма енгізіліп, кезектен тыс президент сайлауы ҚР Президентінің шешіміне байланысты болды.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:

Асанбаева Л., Азамат құқығы ата – заңмен қорғалады. {Қазақстан Конституциясына 10жыл}//Арқа ажары.2005-шілде – 25
Ашитов З.О., Заирқанұлы Б., Қазақстан Республикасының құқық негіздері {Мәтін}: оқу құралы//Алматы Жеті жарғы, 2003-296бет
Баққұлов,Досжанұлы С., Құқық негіздері{Мәтін}:оқулық// Алматы,2-ші баспа, 2004ж, -248бет
Садырова Т., Ата Заң еркіндігіміздің тұғыры,Қазақстан Конституциясына 10жыл}//Дала мен қала,2005ж 2қыркүйек,6бет

жүктеу 29,39 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4