ҚР ҚН 5.01-06-2013
13
ЕСКЕРТПЕ 1 Құбырлық диірмендердің жеке тіректерін жеке тақтайшалардағы кӛлденең қабырғалар
түрінде жобалауға жол беріледі.
ЕСКЕРТПЕ 2 Жартастық және ірі сынатын топырақтарда қысқа барабаны бар диірмен бӛлшектерін
жеке тақтайшаларға бӛлетін қабырғаларға сүйеуге жол беріледі.
ЕСКЕРТПЕ 3 Диірменнің қозғалтқышын, редукторы мен бір тірегін ӛзара қатты байланыспаған
әртүрлі іргетастарға орнатуға жол берілмейді.
6.6.4
Динамикалық салмақтарға жобалау бұрандалық, қисық тиекті және
гидравликалық тығыздаушылардың іргетастарын жобалауға таралады.
6.6.5
Тығыздаушылардың іргетастарын, әдетте, қатты тақтайша немесе монолиттік
бұғаттар түрінде жобалау керек.
6.6.6 Қалыптау
және тағалауға арналған бұрандалық тығыздаушылардың
іргетастарын вертикаль күш пен вертикаль оське қатысты
6.7 Илейтін жабдықтың іргетастары мен металл кесетін станоктардың
іргетастарын жобалау
6.7.1 Осы талаптар илемдік және құбырлық цехтардың негізгі және қосалқы
жабдықтарының, сонымен қатар дайындамаларды үздіксіз құю жабдықтарының
іргетастарын жобалауға таралады.
6.7.2 Негізгі және қосалқы илемдік жабдық ретінде массивтік монолиттік бетон және
қажетті кесіктері, тесіктері және арналары бар темірбетон іргетастарды, немесе
жеңілдетілген (рамалық не қабырғалық типтегі) монолиттік немесе ортақ және жергілікті
техникалық қабаттарда немесе жертӛлелерде тұрақты аралықтағы қуыстар мен
қондырғыларды пайдалану арқылы жиналмалы-монолиттік темірбетон іргетастарды
жобалау керек.
6.7.3
Ұсақ сұрыпты, сымдық және штрипстік тұрақтардың жабдығын жоғарғы
іргетастық тақтайшаның аралық бӛлігінде орналастыруға жол беріледі. Ірі сұрыптық және
орташа сұрыптық тұрақтардың негізгі жабдығын күш түсетін тіректердің (тұрақтармен
немесе қабырғалармен) астына орналастыру керек. Табақтық, рельс-арқалықтық және
басқа да ауыр тұрақтардың жұмыс және тегершіктік кӛтермелерін массивтік тіреулерге
орнату керек.
6.7.4
Илемдік жабдықтың және дайындаманы үздіксіз құю жабдығының
іргетастарының барлық телімдерін тереңдік бойынша бір белгіде тӛсеу материалдардың
шығынына әкеп соққан жағдайда, іргетастардың жеке телімдерін әртүрлі тереңдікке
тӛсеуге жол беріледі.
6.7.5
Терең ашық арналармен (мысалы, қабыршақтарды шаюға арналған арналармен)
бӛлінген іргетастарды жоғарғы жақтан орналасуы жабдықтың орналасуымен
қиыстырылған, әрбір 3-6 м сайын темір-бетон кергілермен байлау керек.
6.7.6 Станоктарды, олардың массасына және конструкциясына, нақтылық класына
байланысты цех еденінің бетон тӛселетін қабатына, еденде орнатылған қалыңдатылған
бетон немесе темірбетон ленталарға (ленталық іргетастар) немесе массивтік іргетастарға
(дербес немесе ортақ) орнатуға жол беріледі.
ҚР ҚН 5.01-06-2013
14
6.7.7
Цех еденінің бетон тӛселетін қабатында l/h
8 (мұнда l – ұзындық
м
h –
станок тұғырының қиысуының биіктігі) болып табылатын қатты және орташа қаттылықты
дұрыс әрі ұлғайтылған нақтылығы бар, 10 т дейінгі массалы (тиісті негіздеме бар болғанда
– 15 т дейін), сонымен қатар дірілмен оқшаулауы тікелей станок тұғырының астында
орналасқан серпінді тіректердің кӛмегімен жүзеге асыруға жол берілетін жоғары нақтылы
станоктарды орнату керек.
Цех еденінде орнатылатын бетон немесе темірбетон ленталарға 30 т дейінгі массасы
бар станоктарды орнатуға жол беріледі.
6.7.8 Іргетастарға келесі түрдегі станоктарды орнату керек:
l/h
8 қатынасты қатты емес тұғырлары және ішінде талап етілетін қаттылық
іргетас есебінен қамтамасыз етілетін құрамдық тұғырлары бар;
берілген массаның станоктарын орнату үшін жеткіліксіз еденнің бетон тӛселетін
қабатының қалыңдығы кезінде 10 т (немесе тиісті негіздеме бар болғанда – 15 т дейін)
массасы бар;
дірілді оқшаулау үшін арнайы іргетастарды орнатуды қажет ететін жоғары
нақтылы.
ЕСКЕРТПЕ Жоғары нақтылы станоктарды ортақ іргетастарға орнатуға, егер бір іргетасқа
орнатылатын станоктардың тобында жұмыс кезінде жобалау тапсырмасында кӛрсетілген шекті рұқсаттыдан
асатын амплитудалары бар тербелістерді шақыратын динамикалық жүктемелер пайда болатындары жоқ
болатын жағдайларда ғана, рұқсат етіледі.
6.7.9 Дірілден оқшауланған іргетастарда орнатылған және кезеңдік дәлдемені талап
ететін жоғары нақтылы станоктар үшін оның дірілден оқшаулауын қамтамасыз ететін
іргетастың серпінді қондырғысынан қатты қондырғыға кӛшуіне мүмкіндік беретін аралас
серпінді-қатты тірек элементтерін пайдалануға кепілдеме беріледі.
Станоктардың дірілден оқшауланған іргетастарын рәзіңкелік кілемшелерге жобалау
кезінде осы кілемшелерді ауыстыру мүмкіндігін қамтамасыз ететін құрылғылар
қарастырылуы керек.
6.7.10 Станоктарды қалыңдатылған еденнің бетон немесе темірбетон ленталарына
немесе жеке іргетастарда орнату кезінде ленталар мен іргетастарды 1.22 және 1.23
нұсқауларына сәйкес есептік статикалық жүктемелердің әрекетіне, қажет болған жағдайда
– қаттылыққа (5.14.6 т. қар.) беріктілігін есептеу керек.
6.7.11 Жоғары нақтылы станоктардың іргетастарынан бастап саналы динамикалық
жүктемелермен (қашауыш, сүргілейтін ж.с.с.) жұмыс істейтін станоктардың іргетастарына
дейінгі қашықтық 15 м кем болмауы керек.
Дірілдің ӛнеркәсіптік және кӛліктік кӛздерінің әртүрлі түрлеріне әрекет ету
аймақтарында жоғары нақтылы станоктарды орнатуды рұқсатты есептеу арқылы тексеру
керек.
6.8 Айналатын пештердің іргетастары
6.8.1 Талаптары тіректерінің саны екіден аспайтын айналатын үйдіру пештерінің
іргетастарын жобалауға таралады.
