Сөж тақырыбы: Лидерлік және басшылық Орындаған: Ақылтай Ә. Т. Тексерген: Жангалиева Ж. Н. Семей 2023 ж. Лидер мен басшының функциясы, қасиеті ұқсас болып көрінуі мүмкін. Бірақ бұл екеуі екі түрлі ұғым

жүктеу 14,65 Kb.

Дата	12.11.2023
өлшемі	14,65 Kb.
	#44260

псих сро 10

ALIKHAN BOKEIKHAN UNIVESITY

СӨЖ
Тақырыбы: Лидерлік және басшылық

Орындаған: Ақылтай Ә.Т.

Тексерген: Жангалиева Ж.Н.

Семей
2023 ж.

Лидер мен басшының функциясы, қасиеті ұқсас болып көрінуі мүмкін. Бірақ бұл екеуі екі түрлі ұғым. Бұл екеуінің ең басты айырмашылығы – басшыны тағайындайды, ал лидер бейресми түрде лидер атанады. Басшының құзыреті өзгелерден жоғары, бірақ ол оны лидер етпейді.

Бағыт
Басшы қызметкерлерге бағыт беріп, оның жұмысының нәтижесіне жауап береді. Ол жұмыс процесіне араласып, тапсырмалардың ретін қадағалайды. Ал лидер әріптестеріне энтузиазммен қарап, оларды шабыттандырады. Жұмысына еркіндік береді.

Мақсат
Басшылар бұған дейін қалыптасқан тұрақты мақсатқа немесе басқа біреудің белгілеп берген межесіне сүйенеді. Ал лидер керісінше мақсатты жағдайға қарай, өздігінен қояды.

Тәртіп
Басшылар қарамағындағы қызметкерлермен иерархиялық қатынас пен құзырет тұрғысында қарым-қатынас жасайды. Ал лидер командасына тең дәрежеде қарайды, олардың әр пікіріне ашық.

Тәжірибе
Басшылар өз тәжірибесі мен білігіне қарай шешім қабылдап, жұмыс істейді. Ал лидер жаңа, бейстандарт, өзгенің тәжірибесінен өткен шешім қабылдайды. Бір проблема шешімін тапса, ол әдейі басқа проблема іздейді. Себебі ол әрдайым ізденіс үстінде.

Психолог Уоррен Беннис лидер мен бастық айырмашылығын сипаттайтын 12 метафора жазған:

1. Басшы басқарады, лидер өзгертіп, шыңдай түседі.
2. Басшы – көшірме, лидер – түпнұсқа.
3. Басшы қолдайды, лидер дамытады.
4. Басшы жүйе мен құрылымға басымдық береді, лидер адамға басымдық береді.
5. Басшы бақылауға ден қояды, лидер сенім артады.
6. Басшының ойы қысқа мерзімді, ал лидер ұзақ мерзімді перспективаға мән береді.
7. Басшы "қалай? қашан?" деген сұрақ қояды, лидер "не себепті?" деген сұрақ қояды.
8. Басшы "Барлығы" деген төмендегі есептің жиынына қарайды, ал лидер көкжиекке қарайды.
9. Басшы еліктейді, лидер жасайды.
10. Басшы қазіргі жағдайды қабылдайды, мойынсұнады, лидер оған қарсы шығып, ұмтылады.
11. Басшы – классикалық қатардағы сарбаз, ал лидер – жеке тұлға.
12. Басшы барлығын дұрыс жасайды, лидер дұрыс нәрселер жасайды.

Дегенмен лидер мен басшының ұқсастығы да бар:

– Басшы да лидер бола алады, лидер де басшы бола алады;
– Басшы да, лидер де билікке ие, бірақ олардың билік ету формасы әртүрлі;
– Басшы да, лидер де қоршаған ортасына әсер ете алады, бірақ мәселе екеуінің қалай әсер ететінінде.

жүктеу 14,65 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: