|
Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қатысатын
авиация персоналының кәсіптік даярлығының
үлгілік бағдарламасына
12-қосымша
Білімдері
|
Әдістері және іс-әрекеттері
|
Құзыреті
|
1) мақсаттарды түсіну;
2) қолжетімді құралдар;
3) құзыреттілік негізіндегі әдістер.
|
1) жұмыс орнын қамтамасыз ету;
2) ақпараттық материалдарды дайындау;
3) қолжетімді көмекші құралдарды, құралдарды басқару
|
Ресурстарды дайындау
|
1) оқыту жолындағы кедергілер,
2) оқыту әдістері;
|
1) өкілеттіктерді, тиісті мінез-құлық үлгілерінің рөлдерін бөлу;
2) рөлдерді түсіндіру,
3) мақсатты анықтау,
4) тыңдаушылардың қажеттіліктерін анықтау және қолдау.
|
Оқыту үшін қолайлы жағдайларды жасау
|
Оқыту әдістері
|
a) анық қарым-қатынас; оқыту әдістері,
b) нақты оқиғаларды қалыптастыру және қолдау
с) оқыту үшін мүмкіндіктерді іздестіру.
|
Білімдерді көрсету
|
Адам факторы (HF),
Қауіптерді және қателіктерді басқару (TEM), экипаж ресурстарын басқару (CRM)
|
Теория мен тәжірибе арасындағы байланыстарды орнату (TEM), (CRM)
|
Кіріктіру (TEM), (CRM)
|
Оқу уақытын бөлу.
|
Құзыретіне сәйкес мақсатқа қол жеткізу үшін уақыт бөлу.
|
Оқыту мақсаттарына қол жеткізу үшін уақыт бөлу
|
1) ықпал ету;
2) конструктивтік кері байланысты қалыпастыру;
3) тыңдаушыларды сұрақтар қоюға және кеңеспен жүгінуге қалай ынталандыру керек.
|
1) студенттің қатысуын көтермелеу;
2) шыдамды, сенімді және адуынды түрде көрсету, уәждемелер;
3) бірге-бір тренинг;
4) өзара қолдау қатынастарын орнату.
|
Оқыту барысын жеңілдету
|
1) әдістер бақылау;
2) әдістер бақылаулар.
|
1) құзыреттілік стандарттарының нәтижелілігіне қатысты оқушыларды бағалау және өзін-өзі бағалауын көтермелеу;
2) шешімдер қабылдау және нақты кері байланысты қамтамасыз ету бойынша бақылауларды бағалау,
3) CRM бойынша мінез-құлықты бақылау.
|
Оқушының үлгерімін бағалау
|
1) оқыту әдістері,
2) жеке қажеттіліктерге байланысты тренингті бейімдеу стратегиялары.
|
1) белгілі бір мақсаттар үшін жеке нәтижелерді салыстыру;
2) үлгерім көрсеткіштерінен жеке айырмашылықтарды;
3) тиісті түзетуші іс-әрекеттерді қолдану.
|
Ілгерілеушілік нәтижелерін бақылау және талдау
|
1) құзырет бірлігі және онымен байланысты бөлшектер;
2) тиімділік өлшемдері.
|
1) оқушыдан кері байланысты бастамалау;
2) құзыреттілік өлшемдеріне қарсы жаттықтыру процестерін қадағалау,
3) тиісті жазбаларды сақтау.
|
Оқу дәрістерін бағалау
|
1) фазалар бойынша оқыту мақсаттары,
2) жеке және жүйелі кемшіліктерді салыстыру.
|
Тек қана бақыланатын іс-әрекеттер мен оқиғаларды пайдалана отырып, есептің дәлдігі.
|
Нәтижені хабарлау
|
Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қатысатын
авиация персоналының кәсіптік даярлығының
үлгілік бағдарламасына
13-қосымша
Оқу пәнінің атауы
|
Оқу пәнінің қысқаша мазмұны
|
Әуе құқығы
|
1) штурман куәлігінің иесіне қатысты қағидалар мен ережелер;
2) тиісті тәжірибелер және
3) әуе қозғалысына қызмет көрсету қағидалары;
|
Ұшу сипаттамалары, жоспарлау және жүктеме
|
1) салмақты жүктеудің және бөлудің әуе кемесінің ұшу-техникалық сипаттамаларына әсері;
2) крейсерлік режимде басқару қағидаларын қоса алғанда ұшу-қону және басқа да сипаттамаларды пайдалану;
3) бағдар бойынша ұшуды ұшу алдындағы жоспарлау және жедел жоспарлау; ОВД мақсаттары үшін ұшу жоспарларын дайындау және ұсыну;
4) тиісті әуе қозғалысына қызмет көрсету қағидалары;
5) биіктік өлшегішті орнату тәртібі;
|
Адамның мүмкіндіктері
|
қауіп және қателіктер факторларын бақылау принциптерін қоса алғанда штурманға қатысты адамның мүмкіндіктері;
|
Метеорология
|
1) авиациялық метеорологиялық жинақтарды, карталарды және болжамдарды; кодтарды және қысқарған сөздерді; ұшу алдында және ұшу кезінде метеорологиялық ақпаратты алу және пайдалану қағидаларын түсіну және тәжірибелік қолдану;
2) барометрлік биіктікті өлшеу принциптері;
3) авиациялық метеорология;
4) оның авиацияға әсері көзқарасы тұрғысынан тиісті аудандардың климатологиясы;
5) төмен және жоғары қысымды аудандардың орнын ауыстыру, шептердің құрылымы, ұшып көтерілу жағдайларына, бағдар бойынша ұшуға және қонуға әсер ететін ауа-райының ерекше құбылыстарының енуі және сипаттамалары;
|
Навигация
|
1) жолды есептеу әдістері, изобарилік үстіңгі бет бойынша ұшулар және астронавигация қағидалары;
2) астронавигациялық карталарды, радионавигациялық құралдарды және аймақтық навигация жүйелерін пайдалану;
3) үлкен ұзақтықтағы бағдарлар бойынша ұшуға қатысты ерекше навигациялық талаптар;
4) әуе кемесінің навигациясы үшін қажетті авиациялық электрондық және аспаптық жабдықты пайдалану, шектеулер және пайдалану сенімділігі;
5) бағдар бойынша ұшып көтерілу, ұшу және қонуға кіру кезеңдерінде қолданылатын навигациялық жүйелерді пайдалану, дәлдігі және сенімділігі;
6) радионавигациялық құралдарды тану;
7) автономдық жүйелердің және сыртқы құралдарға бағдарланған жүйелердің принциптері, сипаттамалары және пайдалану;
8) борттық жабдық жұмысы;
9) ұшуда әуе кемесінің орналасқан жері анықтау мақсатында аспан шырақтарының қозғалысын, оларды таңдап алу және тануды қоса алғанда аспан сферасы;
10) сектанттарды тарирлеу;
11) навигациялық құжаттаманы толтыру;
12) аэронавигацияда пайдаланылатын анықтамалар, өлшем бірліктері және формулалар;
|
Пайдалану қағидалары
|
АIР, NОТАМ сияқты аэронавигациялық құжаттаманы, авиациялық кодтарды, қысқартуларды және бағдар бойынша ұшу, ұшып көтерілу, құлдилау және аспапатар бойынша қонуға кіру карталарын түсіну және пайдалану;
|
Ұшу негіздері
|
ұшу негіздері;
|
Радиотелефония
|
байланысты жүргізу қағидалары және радиоалмасу фразеологиясы.
|
Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қатысатын
авиация персоналының кәсіптік даярлығының
үлгілік бағдарламасына
14-қосымша
Оқу пәнінің атауы
|
Оқу пәнінің қысқаша мазмұны
|
Әуе құқығы
|
1) бортинженер куәлігінің иесіне қатысты қағидалар мен ережелер;
2) бортинженердің міндеттері бөлігінде азаматтық әуе кемелері пайдалануды реттейтін қағидалар мен ережелер;
|
Әуе кемелері бойынша жалпы білімдер
|
1) күштік қондырғыларды, газтурбиналық және/немесе піспектік қозғалтқыштарды орнатудың негізгі принциптері;
2) отын берілісін реттеуді қоса алғанда отынның сипаттамалары, отын жүйелері;
3) жағар материалдар және жағу жүйелері;
4) форсаждық камералар және бүрку және жүйелері, қозғалтқыштар оталдыру және іске қосу жүйелерінің арналу және жұмыс принциптері;
5) әуе кемелерінің күштік қондырғыларының жұмыс принциптері, пайдалану қағидалары және шектеулері; атмосфералық шарттардың қозғалтқыштардың сипаттамаларына әсері;
6) планерлер, басқару органдары, конструкциялар, доңғалақ шассилері, тежегіштер және сырғанауға қарсы қондырғылар, материалдарды тот басу және тозуы бойынша ресурс; конструкцияның бұзылулары мен ақауларын анықтау;
7) мұз басуға қарсы және су жұқпайтын жүйелер;
8) ауаны үрлеу және баптау жүйелері, оттегі жүйелері;
9) гидравликалық және пневматикалық жүйелері;
10) электртехника негіздері, тұрақты және ауыспалы токтің электрлік жүйелері, әуе кемелері электр өткізу жүйелері, металлдандыу және экрандау;
11) аспаптық жабдықтың, тұсбағдарлардың, автопилоттардың, байланыс радиожабдығының, радионавигациялық және радиолокациялық құралдардың, ұшуды басқару жүйесінің, дисплейлердің және авиациялық электрондық жабдықтың жұмыс принциптері;
12) тиісті әуе кемелерінің шектеулер;
13) өрт дабылы жүйелері және өртке қарсы жүйелер;
14) тиісті әуе кемелерінің жабдығын және жүйелерін пайдалану және ақаусыздығын тексеру;
|
Ұшу сипаттамалары, жоспарлау және жүктеме
|
1) салмақты жүктеудің және бөлудің әуе кемесінің ұшу-техникалық сипаттамаларына және басқарылу сипаттамаларына әсері;
2) салмақты және ортадан таруды есептеу;
3) крейсерлік режимде басқару қағидаларын қоса алғанда ұшу-техникалық сипаттамалар туралы деректерді пайдалану және тәжірибелік қолдану;
|
Адамның мүмкіндіктері
|
қауіп және қателіктер факторларын бақылау принциптерін қоса алғанда бортинженерге қатысты адамның мүмкіндіктері;
|
Пайдалану қағидалары
|
1) техникалық қызмет көрсету принциптері, ұшу жарамдылығын қолдау қағидалары, дефектация, ұшу алдындағы тексерулер, отын құю және сыртқы қоректену көздерін қолдану кезінде сақтық шаралары;
2) орнатылған жабдық және кабина жүйелері;
3) қалыпты, ерекше және авариялық жағдайлардағы іс-әрекеттер тәртібі;
4) жүк тасымалдарын және қауіпті жүктерді тасымалдауды пайдалану қағидалары;
|
Ұшу негіздері
|
аэродинамика негіздері;
|
Радиотелефония
|
байланысты жүргізу қағидалары және радиоалмасу фразеологиясы.
|
Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қатысатын
авиация персоналының кәсіптік даярлығының
үлгілік бағдарламасына
15-қосымша
Оқу пәнінің атауы
|
Оқу пәнінің қысқаша мазмұны
|
Әуе құқығы
|
1) бортоператор куәлігінің иесіне қатысты қағидалар мен ережелер;
2) бортоператордың міндеттері бөлігінде азаматтық әуе кемелерін пайдалануды реттейтін қағидалар мен ережелер;
|
Әуе кемелері бойынша жалпы білімдер
|
1) әуе кемелерінің жұмыс принциптері, пайдалану қағидалары және жабдығы;
2) тиісті әуе кемелерінің шектеулері;
3) өрт дабылы жүйелері және өртке қарсы жүйелер;
4) тиісті әуе кемелерінің жабдығын және жүйелерін пайдалану және ақаусыздығын тексеру;
|
Ұшу сипаттамалары, жоспарлау және жүктеме
|
салмақты жүктеудің және бөлудің әуе кемесінің ұшу-техникалық сипаттамаларына және басқарылу сипаттамаларына әсері;
|
Адамның мүмкіндіктері
|
қауіп және қателіктер факторларын бақылау принциптерін қоса алғанда бортоператорға қатысты адамның мүмкіндіктері;
|
Пайдалану қағидалары
|
1) техникалық қызмет көрсету принциптері, ұшу жарамдылығын қолдау қағидалары, дефектация, ұшу алдындағы тексерулер, отын құю және сыртқы қоректену көздерін қолдану кезінде сақтық шаралары;
2) қалыпты, ерекше және авариялық жағдайлардағы іс-әрекеттер тәртібі;
3) жүк тасымалдарын және қауіпті жүктерді тасымалдауды пайдалану қағидалары;
4) кабиналардың бітемеленунен болатын оттегінің жетіспеушілігі, физиологиялық құбылыстар салдарларын білу қоса алғанда қауіпсіздікті және өміршеңдікті қамтамасыз ету бойынша талаптар және тәжірибе практика бойынша қамтамасыз ету қауіпсіздік және өміршеңдік; өз міндеттерін орындаумен байланысты авариялық жағдайда экипаждың басқа да мүшелерінің міндеттері мен функциялары;
5) құтқару желеткелерін, құтқару салдарын, авариялық басқыштарды (астаушалар), авариялық шығуларды пайдалану;
6) тасымалды өрт сөндіргіштер; оттегілік жабдық;
7) алғашқы жәрдем топтамалары;
8) авиациялық қауіпсіздік талаптары мен тәжірбесі; әуе кемесінің бортында жарылғыш қондырғыны іздестіру қағидалары;
9) табылған жарылғыш қондырғыларды орналастыру үшін әуе кемесінде барынша аз қауіпті орындарды білу;
10) заңсыз араласу актілерінің ең төменгі салдарларына азайту үшін экипаж қолданатын шаралар;
11) диверсияларды немесе заңсыз араласудың басқа да нысандарын болдырмау бойынша жүктерге, почтаға, жабдыққа, борттық қоректендіру қорларына қатысты шаралар.
|
Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қатысатын
авиация персоналының кәсіптік даярлығының
үлгілік бағдарламасына
16-қосымша
Атауы
|
Мазмұны
|
Мерзімділігі
|
Даярлау кезеңі
|
Теориялық
|
Тренажерлық
|
Ұшу
|
Авариялық-құтқару дайындығы
|
Әуе кемесінің авариялық-құтқару жабдығы бойынша даярлау және авариялық көшіру рәсімдері жаттығуы
|
жылына 1 рет
|
+
|
+
|
|
Авиациялық қауіпсіздік
|
Авиациялық қауіпсіздік саласындағы даярлау
|
3 жылда 1 рет
|
+/сынақ
|
|
|
Қауіпті жүктерді тасымалдау
|
Қауіпті жүктерді тасымалдау бойынша даярлау
|
2 жылда 1 рет
|
+/емтихан
|
|
|
Ұшуды орындаудың қалыпты рәсімдерін және авариялық жағдайлардағы іс-әрекеттерді орындау
|
Ұшуды орындаудың қалыпты рәсімдеріне және емтихан тапсыруды қоса алғанда, авариялық жағдайлардағы іс-әрекеттерге және тексеруді қоса алғанда ұшу тренажерында жаттығуға даярлау
|
7 айда 1 рет
|
+/емтихан
|
+/тексеру
|
|
Қалыпты рәсімдердің орындалуын тексеру
|
Әуе кемесінде қалыпты рәсімдердің орындалуын тексеру
|
жылына 1 рет
|
|
|
+/тексеру
|
Ерекше шарттардағы ұшуды орындау
|
Емтихан тапсыруды қоса алғанда, ерекше шарттарда ұшуды орындауға даярлау
|
жылына 1 рет
|
+/емтихан
|
|
|
Ұшудың қиын жағдайларындағы және күрделенген шарттарындағы іс-әрекеттер
|
Тексеруді қоса алғанда, авариялық жағдайға жатпайтын барлық жүйелердің істен шығуы бойынша ұшу тренажерында жаттығу
|
3 жылда 1 рет
|
|
+/тексеру
|
|
Әуе кемесін қиын кеңістік жағдайынан шығару бойынша даярлау
|
Әуе кемесін қиын кеңістік жағдайынан, кідіріс алдындағы режимдерден, құлау режимінен шығару бойынша теориялық даярлау және жаттығу
|
3 жылда 1 рет
|
+
|
+
|
|
Желдің ығысуы шарттарында ұшуды орындау
|
Емтихан тапсыруды қоса алғанда, желдің ығысуы шарттарында ұшуды орындауға даярлау және тексеруді қоса алғанда, ұшу тренажерында жаттығу
|
жылына 1 рет
|
+/емтихан
|
+/тексеру
|
|
Жердің жақындығы туралы ескерту жүйелері іске қосылған кезде маневрлер мен іс-әрекеттерді орындауға даярлау
|
Емтихан тапсыруды қоса алғанда, жердің жақындығы туралы ескерту жүйелері іске қосылған кезде маневрлер мен іс-әрекеттерді орындауға теориялық даярлау және тексеруді қоса алғанда, ұшу тренажерында жаттығу
|
жылына 1 рет
|
+/емтихан
|
+/тексеру
|
|
БСПС соқтығысуды болдырмаудың борттық жүйесі
|
Емтихан тапсыруды қоса алғанда, БСПС іске қосылған кезде маневрлер мен іс-әрекеттерді орындауға даярлау және тексеруді қоса алғанда, ұшу тренажерында жаттығу
|
жылына 1 рет
|
+/емтихан
|
+/тексеру
|
|
LOFT
|
Нақты ұшу бағдары бойынша жағдайдың сценарийі бойынша ұшу тренажерында жаттығу
|
жылына 1 рет
|
|
+
|
|
CRM әуе кемесі экипажы кабинасының ресурстарын басқару бойынша даярлау
|
Әуе кемесі экипажы кабинасының ресурстарын басқару бойынша теориялық даярлау және жаттығу
|
3 жылда 1 рет
|
+
|
+
|
|
Әуе кемесі экипажы кабинасының ресурстарын басқаруды бағалау
|
Тренажерда және әуе кемесінде әуе кемесі экипажы кабинасының ресурстарын басқаруды бағалау
|
жылына 1 рет
|
|
+
|
+
|
Әуе кемесі және оның жүйелері
|
Емтихан тапсыруды қоса алғанда, әуе кемесінің жүйелерін білу оның ұшу сипаттамаларын анықтау бойынша даярлау
|
жылына 1 рет
|
+/емтихан
|
|
|
Оң жақ пилот орындығынан КВС ұшуды орындау *
|
Емтихан тапсыруды қоса алғанда, оң жақ пилот орындығынан КВС ұшуды орындауға даярлау және тексеруді қоса алғанда ұшу тренажерында немесе әуе кемелерінде жаттығу
|
жылына 1 рет
|
+/емтихан
|
+/тексеру
|
+/тексеру
|
ИКАО II/III санаты шарттарында қонуға кіру және қону
|
Емтихан тапсыруды қоса алғанда, ҰҚЖ көріну 400 м аз болған кезде ИКАО II/III санаты шарттарында қонуға кіруді және қонуды және ұшып көтерілуді орындауға даярлау
|
жылына 1 рет
|
+/емтихан
|
+/тексеру
|
|
Халықаралық ұшуды орындау үшін ұшу экипаждарының мүшелер КПК
|
МВЛ бойынша ұшуды орындауға даярлау
|
3 жылда 1 рет
|
+/емтихан
|
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
