Сабақтың аты §43 Жергілікті, белдеулік және бүкіләлемдік уақыт Сілтеме Жоспар

• 
  Жергілікті, белдеулік және бүкіләлемдік уақыт жайлы мағлұмат беру
  
• 
  Жергілікті, белдеулік және бүкіләлемдік уақытты бақылай білуге үйрету
  
• 
  Топта бағалауға баулу
  

• 
  Жергілікті, белдеулік және бүкіләлемдік уақыт жайлы мағлұмат алады
  
• 
  Жергілікті, белдеулік және бүкіләлемдік уақытты бақылай білуге үйренеді
  
• 
  Топта бағалай алатын болады
  

Тәулік дегеніміз – Жердің аспандағы белгілі бір санақ денесіне қатысты өз осінен толық бір айналым жасауға кететін уақыт аралығы.

Күн шарығының орталық нүктесінен жоғарғы шарықтау сәті нақты талтүс деп, ал төменгі шарықтауы нақты түн ортасы деп аталады.

Күннің аттас екі шарықтау аралығы нақты күн тәулігі деп аталады.

Орташа күн тәулігі ретінде аспан экваторы бойымен бірқалыпты қозғала отырып бір жылдам толық айналым жасайтын жормала нүктенің аттас екі рет шарықтауға қажет уақыт аралығы қабылданады.

Күннің меридиан арқылы өтуі жергілікті орынның күн уақытын береді.

Гринвич меридианындағы жергілікті орташа күн уақыты бүкіләлемдік уақыт ретінде қабылданады.

T_n=T₀+n

T_n –белдеулік уақыт

Т₀-бүкіләлемдік уақыт

n- берілген орынның белдеуінің реттік саны

T_λ=T₀+λ

T_λ—георграфиялық бойлығы λ болатын орындағы Tλ жергілікті орташа күн уақыты

Жұлдыздық тәулік күн мен түннің теңелу нүктесінің қатарынан екі рет жоғары шарықтауына қажет уақыт мөлшері.

Кез келген мезетте берілген орындағы жұлдыздық уақыт мәні осы кезде жоғары шарықтауда орналасқан жұлдыздың тура көтерілу координатасының мәніне тең

басшы