- Оңтүстік Қазақстан
- Шардара қаласы
- А.Иманов атындағы жалпы орта мектебі
- Сабақта ақпараттық технологияны пайдалану арқылы бастауыш сыныпта оқытудың тиімділігін арттыру
- Бастауыш сынып мұғалімі: Бекбаева Р
- Мұғалім - болашақ ұрпақтарды қоғамдық өмірге тез әрі жеңіл қосылу үшін және сол қоғамның сол мақсаттарды орындайтын адамдарды қамтамасыз ету қабілетін арттыру үшін тәрбиелеу мен оқыту қажеттілігі себебінен әлемдегі ең кең тараған мамандықтардың бірі. Орыс педагогі К.Д.Ушинский айтқандай, қазіргі заман талабына сай, әр мұғалім, өз білімін жетілдіріп, ескі бірсарынды сабақтардан гөрі, жаңа талапқа сай инновациялық технологияларды өз сабақтарында күнделікті пайдаланса, сабақ тартымды да, мәнді, қонымды, тиімді болары сөзсіз. Бұл жөнінде Қазақстан Республикасы «Білім туралы» Заңының 8-бабында «Білім беру жүйесінің басты міндеттерінің бірі - оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу» деп атап көрсеткен.
Елімізде білім беру саласында жаңа ақпараттық технологияларды қолдану басты мақсат болып отыр. Ол тек қана техникалық құрал емес, сонымен бірге жаңа ақпараттық-коммуникациялық технология және білім беру жүйесіндегі сабақ берудің жаңаша әдісі болып отыр. Елбасымыздың Қазақстан халқына жолдауында XXI ғасырда ақпараттық қоғам қажеттілігін қанағаттандыру үшін білім беру саласында төмендегідей міндеттерді шешу керектігін атап көрсетті: «Компьютерлік техниканы, интернет, телекоммуникациялық желі, электрондық және телекоммуникациялық құралдарды, мультимедиялық электрондық оқулықтарды оқу үрдісіне тиімді пайдалану арқылы білім сапасын көрсету. Сонымен қатар тәуелсіз еліміздің болашағы - жарқын, білімді, парасатты, өз ана тілімен бірге шетел тілі «ағылшын тілінде» еркін сөйлеп, өз елін, халқын, мәдениетін шетелге таныстыра алатын үш тілде еркін сөйлейтін азамат болып шығуы керек деген еді». - Елімізде білім беру саласында жаңа ақпараттық технологияларды қолдану басты мақсат болып отыр. Ол тек қана техникалық құрал емес, сонымен бірге жаңа ақпараттық-коммуникациялық технология және білім беру жүйесіндегі сабақ берудің жаңаша әдісі болып отыр. Елбасымыздың Қазақстан халқына жолдауында XXI ғасырда ақпараттық қоғам қажеттілігін қанағаттандыру үшін білім беру саласында төмендегідей міндеттерді шешу керектігін атап көрсетті: «Компьютерлік техниканы, интернет, телекоммуникациялық желі, электрондық және телекоммуникациялық құралдарды, мультимедиялық электрондық оқулықтарды оқу үрдісіне тиімді пайдалану арқылы білім сапасын көрсету. Сонымен қатар тәуелсіз еліміздің болашағы - жарқын, білімді, парасатты, өз ана тілімен бірге шетел тілі «ағылшын тілінде» еркін сөйлеп, өз елін, халқын, мәдениетін шетелге таныстыра алатын үш тілде еркін сөйлейтін азамат болып шығуы керек деген еді».
- Инновациялық тәсіл оқу процесіне —тіршілік және әрекет етудің даму динамикасы ерекшелігіне, дистанциялық оқудың өзгешелігіне және жеке тұлғалардың, қоғамның және мемлекеттің талаптарымен әлеуметтік пайдалы білім алуына, сеніміне, мінез-құлықтың сапасы мен өзгешелігіне,тәлім тәжірибесі мен қатынасына көзделген жаңалық енгізуге бағыттайды. Бүгінгі таңда жеке тұлғаны емес, даму процесін басқару қажеттігі айқындалып отыр. Ал бұл, педагог жұмысындағы артықшылық жанама педагогикалық ықпал жасауға бірілетіңдігін білдіреді: тікелей жасалатын әдістерден, лозунгтардан және үндеулерден бас тартылады, артық дидактизмнен, ғибаратты сарыннан тежелуде; оның есесіне бірінші орынға қарым-қатынас жасаудың сұхбаттық әдістерін, шындықты бірлесіп іздеуді, сан алуан шығармашылық әрекетті тәрбиелеуші шарттарды жасау арқылы дамытуды білдіреді.
- АКТ-ны сабақ барысында тиімді пайдалана білу мұғалімдер үшін таптырмас құрал. Ақпарат көздерін пайдалана отырып, оқушының шығармашылық қабілеттерін арттыру,өздігін іздене білуге дағдыландыру. Оқушы ақпарат көздерінен берілген тапсырманы ізденсе, білімі толығары сөзсіз. АКТ оқушы үшін жаңа ақпарат көздерін табатын бірден- бір көмекші құрал.
- Бастауыш сынып оқушылары үшін интербелсенді тақтада жұмыс жүргізу өте қызықты және тез меңгере алатыны байқалды.
- Интербелсенді тақтаның тиімділігі уақыты үнемдеуде. АКТ- мен жұмыс жүргізгенде оқушы білімі толығады. Ғаламтор арқылы білімі жетіледі. Оқушы өздерін –өздері ретеуге дағдыланады. Сабақта күрделі тапсырмаларды орындауға машықтанады. Ұлы Қытай философы айтқандай “Егер сен маған айтсаң мен ұмытып қаламын, көрсетсең есте сақтаймын” ал егер сен менің әрекет жасауыма мүмкіндік берсең, мен үйреніп аламын, оқушының тез үйренуіне өздеріне мүмкіндік беруіміз қажет.
- Сондықтан АКТ-ны сабақта көбірек қолданып , оқушының көбірек қолданып оқушының өздігінен ізденуіне , ойына ой қосуына жағдай жасауымыз керек. Заман бір ағымда тұрмайды. Бастауыш сынып оқушыларының сол заман көшінен қалмау үшін болып жатқан өзгерістермен таныстыру әрбір ұстаздың міндеті.
- «Қазақстанның болашағы -білімді ұрпақ» деп Елбасымыз айтқандай қазіргі күннің ең басты мәселесі- оқушының білім дәрежесін жетілдіру. Оның басты мақсаты оқушының пәнге деген қызығушылығын тудыру, шығармашылық белсенділігін арттыру,ойлау қабілетін тереңдету.
- Сабақта ақпараттык технологияны пайдалану арқылы бастауыш сыныпта оқытудың тиімділігін арттырып, білім беру үрдісінің табысты болуына оң ықпалын тигізеді. Ақпараттық технология сабақты түрлендірудің, ерекшелеңдірудің, дараландырудың тәсілі емес, сонымен қатар сабақты жаңаща ұйымдастырудың зор мүмкіндігі. Сондықтан бастауыш сынып мұғалмі кез келген сабағына әртүрлі флипчарттар, әзірлемелер (презентациялар) дайындап, оны ұтымды қолдана білсе сабақтың әрі мазмұнды, әрі қызықты болатыны белгілі.
- Қорыта айтқанда, бастауыш сынып жағдайындағы сабақ жүргізудегі жаңашылдықтың негізі мұғалімнің біліміне, оқыту әдістерін үйлесімді таңдап ала білуіне байланысты болмақ. Ал сабақтағы жаңашылдықтың оқушылардың оқу материалын терең түсінуге, оқуға деген қызығушылығын арттыруға, алған білімін еске сақтауына ықпалы зор.
Оңтүстік Қазақстан облысы Шардара қаласы А.Иманов атындағы жалпы орта мектеп - Сабақтың тақырыбы: О. Бодықов. Аққұс туралы аңыз. Сабақтың мақсаты: А) білімділік: әңгіме мазмұнымен таныстыру; Ш. Қалдаяқов өмірі, шығармашылығы туралы мағлұмат беру; ә) тәрбиелік: ән құдіретін сезіне білуге, елжандылыққа тәрбиелеу, өнер адамдарын құрмет тұтуға тәрбиелеу; б) дамытушылық: шығармашылық қиялын, жүйелі ойлау қабілетін, сөздік қорын молайтып, тіл байлығын дамыту. Көрнекілігі: «Ш. Қалдаяқов» деректі фильм, әндер жинағы, плакат, слайд, маркерлер, баян (музыкалық аспап). Типі: жаңа сабақ Әдіс тәсілдері: сұрақ-жауап, сахналау, топпен жұмыс, тест Пәнаралық байланыс: өзін-өзі тану, музыка
- Сабақтың өтілу барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі (Оқушыларды алдын-ала топқа бөліп, топ жетекшілерін сайлау) 1. Әнұран орындау
- ІІ. Жаңа сабақ «Ән ұран»
- 1.- Оқушылар! Бүгінгі сабағымызды әнұранмен бастап отырмыз.
- Әнұраным – жан ұраным,
- Айтар әнім мақтан етіп,- дегендей осы әнұран авторлары кімдер?
- Олар туралы не білеміз?
- - Сөзі Жұмекен Нәжімеденов пен Нұрсұлтан Назарбаевтікі
- Әні Шәмші Қалдаяқовтікі
- Бұл әнұран алғаш рет 2006 жылы президентіміз Н. Назарбаевты ұлықтау рәсімінде орындалды.
- - Ендеше бүгінгі сабағымызда Ш. Қалдаяқов өмірімен танысамыз.
- Ш. Қалдаяқов туралы кім не біледі?
- Ш. Қалдаяқов өмірі мен шығармашылығы туралы мәліметпен деректі фильмге сүйене отырып таныстырып өтемін.
2. Жазушы Оразбек Бодықов Шәмші аталарыңның ең сенімді де сырлас досы. Бүгінгі сабағымызда Шәмшімен болған қызықты бір күндер естелігінен «Аққұс туралы аңыз» әңгімесімен танысамыз. (Тақтаға күн, ай реті, әңгіме авторы мен тақырыбы жазылады.) Мәтіннің бөлігін 3 топқа бөліп беру. Өздері оқып, өзара талдап, мазмұнын айтады. І топ Тапсырма. Оразбек Бодықов өмірі мен шығармашылығы туралы мәліметпен таныстырып өтеді.Суретпен жұмыс ІІ топ:тапсырма. 3. Аңыз дегеніміз не? Мәтінмен жұмыс ІІІ топ :Тапсырмасы Мәтіннің 1 бөлігін сахналық көрініс түрінде көрсету.. 4. Сергіту сәті: Шәмші Қалдаяқовтің Әнін айту І топ Аққұс әнінің құдіретінің табиғатқа, адамға әсері тау мүлгиді тауға ағылып көл тынады ұшуын апталап, айлап аспан егіледі күтіп жатады Мол жиналған шақта махаббат жайлы шерлі де,қуанышты ән шырқайды. Қайғылы жүректің шерін басып, сөнуге айналған үмітке от жағады. ІІ топ Табиғаттың ән құдіретіне табынуы Жел Тау Өзен Ағаш Жарық дүние Сарнаған жел тына қалады Қаратаудың көкірегі қарс айрылып, аһ ұрады Ағысын тоқтатады Жапырағын жайып, қайғыға оранады Бар дүниені түн басады ІІІ топ Қарақұстың аққұс әнін тыңдағанға дейінгі тыңдағаннан кейінгі жай - күйі Іші өте тар. Көзін жоюға бел байлайды, Жан - жағына қараса өзі де егіліп шап беріп ұстай алып, қанды тырнағы - еңкілдеп жылап отыр екен.- Енді мен бүріп өлтіруге айналады тырнағыма ілінбе. Сен азатсың! Бар ұш! Көрсем ән айтқызбай өлтіруге ант етемін - 4. Сергіту сәті: Шәмші Қалдаяқовтің Әнін айту І топ Аққұс әнінің құдіретінің табиғатқа, адамға әсері тау мүлгиді тауға ағылып көл тынады ұшуын апталап, айлап аспан егіледі күтіп жатады Мол жиналған шақта махаббат жайлы шерлі де,қуанышты ән шырқайды. Қайғылы жүректің шерін басып, сөнуге айналған үмітке от жағады. ІІ топ Табиғаттың ән құдіретіне табынуы Жел Тау Өзен Ағаш Жарық дүние Сарнаған жел тына қалады Қаратаудың көкірегі қарс айрылып, аһ ұрады Ағысын тоқтатады Жапырағын жайып, қайғыға оранады Бар дүниені түн басады ІІІ топ Қарақұстың аққұс әнін тыңдағанға дейінгі тыңдағаннан кейінгі жай - күйі Іші өте тар. Көзін жоюға бел байлайды, Жан - жағына қараса өзі де егіліп шап беріп ұстай алып, қанды тырнағы - еңкілдеп жылап отыр екен.- Енді мен бүріп өлтіруге айналады тырнағыма ілінбе. Сен азатсың! Бар ұш! Көрсем ән айтқызбай өлтіруге ант етемін
8. Бекіту 8. 1. 1, 2 топтарға тест тапсырмасы беріледі. 1 топ 1. «Аққұс туралы аңыз» әңгіме - естелігінің авторы кім? А) О. Бодықов ә) М. Сәрсеке б) М. Әуезов 2. Шәмші Қалдаяқов кім? К) ақын Қ) композитор Л) ғалым 3. Шәмші «Аққұс туралы аңызды» кімнен естіген? К) әкесінен қ) анасынан л) досынан 4. Неміс композиторы кім? У) Чайковский Ү) А. Жұбанов Ұ) Л. Бетховен 5. Аққұс әнінің қарақұсқа әсері қандай? С) мінезі өзгерді Т) мінезі өзгермейді 2 топ - 2 топ
- 1. Әнұранның музыкасын жазған кім? Ч) Н. Тілендиев Ш) Ш. Қалдаяқов Щ) Б. Байқадамов 2. Әнші құсты тап: А) аққу Ә) бұлбұл Б) көгершін 3. Қазақ хорының негізін салушылардың бірін ата М) Б. Байқадамов Н) Жаяу Мұса О) Әміре Қашаубаев 4. Аққұстың әніне табиғат қайтті? Ш) табынды Щ) әлсіреді 5. Ш. Қалдаяқов туралы әңгіме жазған кім? Р) М. Сәрсеке Ы) М. Әуезов І) О. Бодықов
3 топ 3 топқа «Әңгіме кестесін» құру беріледі. Әңгіме кестесі - 3 топ 3 топқа «Әңгіме кестесін» құру беріледі. Әңгіме кестесі
- Тақырыбы: Аққұс туралы аңыз Авторы: Оразбек Бодықов Кейіпкерлері: автор, Шәмші, Аққұс, Қарақұс Несімен ұнады? Ән құдіретінің күштілігі – табиғат пен адамды бірде қуантып, бірде мұңайтып, армандарға жетелегені Айтылған ой: өнерді бағалай білу
- ІІІ. Бағалау Оқушылар бірін- бірі бағалау, топ- топты бағалау.
- Рефлексия: Бүгін сабақ ұнады ма? Нені білдіңдер? Не үйрендіңдер? Скитерге пікірлерін жазып іледі.
- IV. Үйге тапсырма: әңгіменің мазмұнын айту, Ш. Қалдаяқовтың 1 әнін жаттап келу V. Қорытындылау «Сыр Сұлуы» әнін айту - Халқымыздың заңғар жазушысы Ғабит Мүсірепов қазақ өнері туралы «Қазақ өнерін білгісі келгендер Қалдаяқовтың әндерін зерттеулері керек» деген екен.
- Ш. Қалдаяқовтың «Сыр Сұлуы» әнінің шығу тарихына көңіл бөлейік. Біздің қаламыздағы қазіргі Қорқыт ата атындағы университетінде 1960 жылдары «Сыр Сұлуы» ән - би ансамблі құрылады. Бұл ансамбль көптеген шет елдерде өз өнерлерімен таныс болады. Сол уақытта тапсырыспен Шәмші атамызға 1 ән жазуды өтінеді. Сөзін жергілікті ақын Зейнолла Шүкіров, әнін Шәмші атамыз жазады. Алғаш рет үлкен сахнаға Ришад Абдуллин деген әнші ағамыз орындайды. Бұл ән тек Сыр бойында ғана емес, Қазақстанның кез келген бұрышында сүйіп шырқалатын әнге айналды. Әр адамның көкірегінде ән айтқызатын бір - бір Аққұсы бар дейді. Ендеше сабағымызды осы әнмен аяқталық.
Достарыңызбен бөлісу: |
