С. Ж. Асфендияров атындағЫ

Д) ғылыми дәлелділігі

116.Басқаруға барлық қызметкерлердің қатысуы келесі қағиданың қажеттілігін болжайды:

А) демократизациялау

В) дара басшылық және алқалық

С) жоспарлау және ғылыми дәлелдік

Д) иерархиялық және кері байланыс

+Е) орталықтандыру мен орталықтандырмау

117. Басшының шешім қабылдауға әсер ететін қандай жеке ерекшеліктері психологиялыққа жатпайды?

А) басқарушылық концепциясы;

В) тұлғаның басқарушылық қабілеттіктері;

+С) тұлғаның басқарушылық қажеттіліктер;

Д) басқарушылық ниеттері;

Е) басқарушылық ойлауы.

118.Шешім қабылдау стратегиясы – ол…

+А)шешім қабылдаушы адамның (ШҚА) мақсатқа жетудегі мінез-құлқының сипаты;

В) мақсатқа қысқа мерзімде жету;

С) мақсатқа жету мүмкіншіліктер

Д) мақсатқа жету мерзімдері;

Е тактика

119.Мақсаттардың негізгі сипаттамалары:

А) мақсаттарға жету критерийлері, жету деңгейінің көрсеткіштер,приоритеттер

В) критерийлер, приориттер, көрсеткіштер, информация;

+С) критерийлер, көрсеткіштер, информация, шешімдер;

Д) жағдай, проблема, информация, приоритеттер;

Е)проблема

120.Әкімшілік басқару мектебінің өкілдерін атаңыз

А) Тейлор

В) Файоль, Вебер

С) Лайкерт, Арджирис

Д) Маслоу

+Е) Эмерсон, Форд

121.Адам қарым-қатынастар мектебінің өкілдерін атаңыз

А) В,Д

В) Мэйо, Фоллет

Д) Мак Грегор, Лайкерт

+Е) Файоль, Вебер

122. Адам қарым-қатынасы мен мінез-құлық ғылыми мектебінің жалпы даму жылдарын атаңыз

А) 1936-1955

+В) 1890-1935

С) 1956-1970

Д) 1971-1985

Е) 1986-1990

123.Проблемалық жағдайды сипаттаудың негізгі элементтері:

А) проблеманың мәні, жағдайдың негізгі факторлары мен шарттары, шешімнің маңыздылығы мен қауырттығы, информацияның толықтық деңгейі мен анықтығы;

+В) проблеманың мәні, проблеманы сипаттай, проблеманы анықтау және құрастыру;

С) проблеманың мәні, маңыздылық пен қауырттылық, проблеманы анықтау, информацияның анықтығы;

Д) ақпарат

Е)әдіс.

124.Жағдайдың қандай анықтамасы дұрыс?

В) ішкі және сыртқы факторлар жийынтығы;

С) жүйені басқа жағдайға ауыстыру қажеттілігі;

Д) тілек пен ақиқаттың сәйкессіздігі;

Е) проблема.

125.Шешімдер қабылдау процедурасы:

+А) формалды, формалды емес процедуралар;

В) тұрақты, айнымалы;

С) формалды, тұрақты;

Д) формалды емес, айнымалы;

Е)қиын.

126.Ұйым – ол:

В) формалды ұйымдағы адамдар тобы

+С) жалпы мақсаты бар адамдар тобы

Д) қоршаған әлемнен толық тәуелді адамдар тобы

Е) қорларды пайдалануға құқығы бар адамдар тобы

127. Ашық жүйе – ол:

+А) элементтері қоршаған ортамен байланыста болатын жүйе

В) элементтері бір-бірімен байланыста болатын жүйе

С) жаңа қасиеттер туғызатын элементтер жиыны

Д) сыртқы жүйе

Е) ішкі жүйе

128.Жалпы мақсатқа жету үшін саналы түрде үйлестірілген адамдар тобы – ол:

+А) коммерциялық ұйым

В) күрделі ұйым

С) формалды емес ұйым

Д) формалды ұйым

Е) қарапайым ұйым

129.Белгілі бір мақсатқа жету үшін тұрақты байланыстағы аяқ астында құрылған адамдар тобы:

А) формалды емес ұйым

В) күрделі ұйым

С) қарапайым ұйым

+Д) формалды ұйым

Е) комитет

130.Адамдарды формальды емес ұйымдарға кіруіне қозғаушы себептер:

+А) құрамда болу сезімі, өзара жәрдем, қорғау, қатынаста болу, ұнату

В) ұйымның мақсаттарды жүзеге асыру процесі

С) ұйымның ішкі орта факторларының өзара байланысы

Д) ұйымның сыртқы орта факторларына тәуелділігі

Е) ұйымды басқару қажеттілігі

131.Еңбекті көлденең (горизонталь) бағытта бөлудің мәні неде?

+А) еңбекті жалпы қызметтің құрама бөліктері – компоненттерге бөлу

В) басқа адамдардың жұмыстарын үйлестіру жөніндегі қызмет

С) технологиялық және экономикалық басқару

Д) жалпы басшылық және оперативті басқару

Е) персоналды басқару

132.Ұйым миссиясын қалай түсінесіз?

А) жалпы мақсат

+В) басты мақсаттар

С) мақсаттар тобы

Д) стратегиялық мақсаттар

Е) ерекше приоритетті мақсаттар

133.Шешімдер қабылдау әдістері:

А) барлық жауап дұрыс;

В) сандық, сапалық;

С) формалды әдістер, логикалық әдістер;

Д) жеке және ұжымдық әдістер;

+Е) төлем матрицасы, шешімдер бұтағы

134.Барлық альтернативтер ықтималдықтарының қосындысы неге тең?

А) бірге;

+В) үшке;

С) екіге;

Д) төртке;

Е)беске.

135.Мақсат дегеніміз не?

А) басқарылатын жүйенің күту, мүмкін, қажетті жағдайы;

В) информация жинаудың ұтымды варианты;

+С) басқару процесінің бастапқы пункті;

Д) менеджмент ісінің нәтижесі;

Е)тактика.

136.Интуитивті шешім дегеніміз не?

+А) дұрыстығын сезіну негізінде жасалған таңдау;

В) білімдерге немесе жинақталған тәжірибеге негізделген таңдау;

С) пікір негізінде қабылданған шешім;

Д) барлық жауап дұрыс;

Е) ой.

137.Жедел (оперативтік) шешім қандай сұраққа жауап береді?

В) қандай болу;

С) шындық деген не;

Д) алынған нәтиже қандай;

Е) нарық қандай.

138.Қандай әдістер проблемаларды талдау және шешу әдістеріне жатады?

А) жүйелік талдау;

В) экономика-математикалық әдістер;

+С) нұсқаулар мен құралдар;

Д) сарапшылық бағалаулар;

Е) барлық жоғарыда аталған әдістер.

139.Басқару шешімдерінің сапасына әсер етеін факторлар:

А) шешімдер жасау факторлары мен шешімдерді жүзеге асыру факторлары;

+В) ішкі және сыртқы орта факторлары;

С) объективті және субъективті факторлар;

Д) тура және жанама әсер ету факторлары;

Е) микроорта.

140. Мақсат сипаты бойынша қабылданатын шешімдер:

А) стратегиялық;

В) тактикалық;

+С) ағымдағы;

Д) жағдайлық;

Е) бағдарламалық.

141. Проблема пайда болатын жағдай:

+А) бұл сәтте жүйе жұмысы мақсатқа жетуді қамтамасыз етпейді;

В) болашақта жүйе жұмысы мақсатқа жетуді қамтамасыз етпейді;

С) шарттар жиынтығы шешім қабылдауды талап етеді;

Д) тілек пен ақиқаттың сәйкессіздігі;

Е)киыншылық.

142. Басқару шешімдері – ол:

А) процесс, акт және таңдау нәтижесі;

В) таңдау акті және таңдау нәтижесі;

+С) процесс;

Д) жоспар;

Е) тілек нәтиже (қалаған нәтиже).

143.Басқару шешімдеріне қойыдатын талаптар:

А) қысқа айтушылық пен ықшамдылық.

В) мазмұнының толықтығы;

С) өкілеттілік пен келісушілік;

Д) мақсаттылық;

+Е) дәлелділік пен дер кезінде болу

144.Басқару шешімдерін жасаудың бастапқы әдістеріне қандай әдістер жатады?

А) эвристикалық;

В) математикалық;

+С) графикалық;

Д) формалды;

Е) формалды емес.

145.Басқару шешімдері дегеніміз – ол…

+А) альтернативтерді таңдау;

В) басқару жүйесінің қызметін реттеуші нормативтік құжат;

С) мақсаттың қойылуы;

Д) мақсатқа жету;

Е) басқару қызметінің түрі.

146.Шешімдердің мотивация функциялары мыналар арқылы жүзеге асырылады:

+А) экономикалық ынталандыру жүйесі;

В) дамудың ұзақ мерзімді стратегиясы;

С) ұйымдастыру шараларының жүйесі;

Д) қабылданған шешімдердің жүзеге асырылуы;

Е) әлеуметтік бағалау жүйесі.

147.Басқару шешімдерінің қалыптасуы келесідей:

+А) басқару еңбегінің өнімі;

В) әрекеттік белгілі бағдарламасы;

С) белгілі әрекеттің бағытын таңдау;

Д) альтернативтердің болуына бағдарланған жігерлі акт;

Е) дамудың ұзақ мерзімді стратегиясы.

148.Ұйымның ішкі ортасының факторларын атаңыз

+А) мақсаттар, мәселелер, құрылым, технология, адамдар

В) мекемелер, өкімет органдары, аймақ тұрғындары

С) саясат, технология қоғам

Д) жабдықтаушылар, бәсекелестер, тұтынушылар

Е) кәсіподақтар, қоғамдық өмірдің нормалары, жұмыс күші рыногы

149.Ұйымға тура әсер етуші сыртқы ортаның факторларын атаңыз

+А) жабдықтаушылар, тұтынушылар, бәсекелестер, кәсіподақтар, заңдар мен мемлекеттік органдары

В) халықаралық оқиғалар, экономика жағдайы, саяси факторлары

С) ғылыми-техникалық прогресс, әлеуметтік-мәдени факторлары

Д) ұйым мақсаттары, мәселелер, құрылым

Е) технология, адамдар., аймақ тұрғындары

150.Ұйымдық басқару құрылымына қойылатын талаптарды атаңыз

А) тұрақсыздық

В) сенімділік, тиімділік

С) икемділік

Д) тұрақтылық

+Е) оптимальдылық, жеделдік

151. Сызықтық-функционалдық және бағдарламалық-мақсаттық құрылымдарды ұштастыратын құрылым:

А) матрицалық

В) функционалдық

С) штабтық

Д) жобалық

+Е) сызықтық

152. Барлық жұмысты жасаушы компоненттерге бөлу – ол:

+А) еңбекті бөлу

В) мақсат

С) басқару

Д) функция

Е) технология

153. Басқа адамдардың жұмысын үйлестіру ісінің мәні:

А) вертикаль (тік) бағытта еңбекті бөлу

+В) горизонталь (көлденең) бағытта еңбекті бөлу

С) ұйым мақсаты

Д) ұйым қағидалары

Е) ұйым міндеттері

154. Кәсіпорынды өндіріске, маркетинг пен қаржыларға бөлу – ол келесінің мысалы:

+А) горизонталь (көлденең) бағытта еңбекті бөлу

В) вертикаль (тік) бағытта еңбекті бөлу

С) жалпы мақсаттарға жетуге ұмтылатын бөлімшелерге бөлу

Д) күрделі ұйым

Е) басқару мәндері

155.Басқару деңгейін не құрастырады?

А) вертикаль (тік) бағытта еңбекті бөлу

+В) горизонталь (көлденең) бағытта еңбекті бөлу

С) басқару функциялары

Д) басқару процесі

Е) басқару акті

156.Ұйымның ішіндегі басқару және үйлестірумен айналысатын басшылар – ол келесі деңгейдегі адамдар:

+А) институцционалды

В) басқару

С) техникалық

Д) жоғары

Е) төменгі

157. Ұйымдық құрылымды жобалау кезеңдерін атаңыз

+А) талдау, жобалау, бағалау

В) жобалау

С) тиімділікті бағалау

Д) енгізу

Е) талдау

158. Қандай ұйымдық құрылымда топ мүшелері жоба жетекшісімен қатар функционадық бөлімшелер жетекшілеріне де бағынады?

+А) матрицалық

В) функционалды

С) дивизионалды

Д) жобалау

Е) штабтық

159. Ұйым қорларын пайдалануда шектелген құқық және қызметкерлердің күшін міндеттерді орындауға бағыттау – ол:

А) өкілеттілік

В) делегирлеу

+С) жауапкершілік

Д) міндеттеме

Е) билік

160.Орындауды өз жауапкершілігіне алатын адамға міндеттер мен өкілеттіліктерді беру – ол:

+А) делегирлеу

В) өкілеттіліктер

С) жауапкершілік

Д) міндеттеме

Е) ұйымдастыру

161.Информация жинау әдістері:

А) ресми және бейресми

+В) сандық және сапалық

С) жеке тұлғалық және ұйымдық;

Д) математикалық және логикалық;

Е) ақпараттық

162.Информацияны қорғайды ұйымдастыруға қойылатын талаптар:

+А) үнемділік, кешенділік, иерархиялық жасаудың мезгілдігі;

В) иерархиялық, тура байланыс, кері байланыс, жүйелік;

С) толықтылық, жүйелік, иерархиялық, үнемділік;

Д) тиімділік, иерархиялық, кешенділік, жүйелік;

Е) дәлелділік, сенімділік, үнемділік, иерархиялық.

163.Жақсы құрылымдалған проблема – ол…

+А) жағдай элементтері арасындағы тәуелділіктер сандық мәндер қабылдай алатын проблемалар;

В) жағдай элементтері арасындағы тәуелділіктерді сан күйінде көрсету мүмкіншілігі;

С) белгісіз нышандар арасындағы сандық тәуелділіктер;

Д) жағдай элементтерінің сапалық тәуелділіктер бар проблемалар;

Е)шешім.

164.Жағдайлық сипат факторларына жатпайтын факторлар:

+А) талдау мен болжаулар;

В) қолданылатын әдістер;

С) жағдайды зерттеу;

Д) құндылық бағыттар;

Е) мотивтер.

165. Микроорта факторларына жатпайды

A) қажеткерлер;

B) бәсекелестер;

+C) саяси фактор;

D) жабдықтаушылар;

E) делдалдар;

166. Макроорта факторларына жатады

A) тұтынушылар;

B) бәсекелестер;

+C) демографиялық фактор;

D) жабдықтаушылар;

E) делдалдар;

167. Фирма қаламсаптың бір түрін өндіріп бірдей бағамен сатады. Жарнама біркелкі және жалпы рынокқа арналған. Фирма қай стратегияны қолданады

A) маркетинг қағидасын;

B) шоғырлану стратегиясын;

+C) жаппай рынок стратегиясын;

D) тауармен дифференциалданған стратегиясын;

E) әлуеметтік-этикалық қағидасын;

168. Сақталмаушылық - маркетинг бағдарламаларын жасаудың қай барысында ескерілетін сипаттама

A) материалды өндіріс саласында;

+B) қызмет көрсету саласында;

C) жеке тұлғалардың маркетинг процесінде;

D) қоғамдық маркетинг процесінде;

E) орын маркетингінде;

169. Тауар өмір шеңберінің қай сатысында өндірушілер тауардың көрсеткіштерін зерттеп, жаңарту мүмкіндіктерін іздейді

A) өсу;

B) рынокқа еңгізу;

D) құлдырау;

E) өңдеу;

170. Жаңа тауар шығару мүмкіндіктерін үздіксіз іздеу -

A) өнімді бағалау;

+B) идея жинау;

C) экономикалық талдау;

D) коммерциялық орындау;

E) сынамалы маркетинг жүргізу;

171. Тауар өмір шеңберінің қай сатысында тауар дәстүрлі болып, оның сату көлемі өспей, саланың пайдасы төмендейді:

A) өсу;

B) рынокқа еңгізу;

D) құлдырау;

E) өңдеу;

172. Байланыстың қай түріне тартымдылық және ақпараттық сай:

A) жарнама;

+B) жеке сату;

C) өтімді ынталандыру;

D) қоғаммен байланыс;

E) лотерея тарату;

173. Сегменттеудің қай принципі сатып алушылардың ізделіп отырған пайдасын ескереді:

A) географиялық;

B) психографиялық;

+C) мінез-құлықтық;

D) демографиялық;

E) геодемографиялық;

174. Сатып алу туралы шешім қабылдау процесі басталады

+A) түпкі мәселені ұғынудан;

B) ақпарат іздеуден;

C) тауар варианттарын бағалаудан;

D) сатып алу туралы шешім қабылдаудан;

E) сатып алынған затқа реакциядан;

175. Бастапқы ақпарат дегеніміз

A) маркетингтік зерттеу барысында ең бірінші жиналатын ақпарат;

+B) белгілі бір нақты мақсатқа байланысты жиналатын ақпарат;

C) басқа мақсаттар үшін алдын-ала жиналған бір жерде бар ақпарат;

D) туынды ақпарат;

E) бәсекелестердің жинаған мәліметтері;

176. Өткізу арналарының орындайтын негізгі міндеттерін көрсетіңіз

A) өтімді жылжыту, тауарларға баға қою, тауарды жоспарлау;

+B) жарнама, өтімді ынталандыру, тауарларды қоймалау;

C) өткізу, баға орнату, тұтынушлыраға қызмет көрсету, маркетингтік зерттеу;

D) бәсекелестерді зерттеу;

E) бәселестердің арналарын қолдану;

177. Жарнамаға және өтімді ынталандыруға көніл аударатын фирма маркетингті басқарудың қандай қағидасы қолданады:

A) өндірістік;

B) маркетингтік;

+C) коммерциялық әрекеттерді қолдану;

D) әлеуметтік-этикалық;

E) тауарды өңдеу;

178. Ағынды өнім өндіру кезнде қолданатын маркетингтік қағидасы

+A) өндірістік;

B) маркетингтік;

C) коммерциялық әрекеттерді қолдану;

D) әлеуметтік-этикалық;

E) тауарды өңдеу;

179. Маркетингтік зерттеулер туралы пайымдаудың қайсысы дұрыс?

+A) бастапқы мәліметтер әрқашан қажетті емес, көбінесе фирмалар өздерінің мәселелерін оларсыз шешеді;

B) екінші ретті ақпарат бастапқы ақпаратты талдаудан кейін жиналады;

C) бастапқы ақпарат алдын-ала зерттеледі;

D) зерттеу мәселелерін анықтағаннан кейін ұсыныстар өңделеді;

E) екінші ретті ақпарат далалық зерттеу арқылы жиналады;

180. Рынок сиымдылығы

A) рынокты бақыла коэффициенті;

B) нақты тауар ассортиментін өткізу;

+C) белгілі бір уақыт мезгілінде белгілі баға деңгейімен сатылатын тауар көлемі;

D) сұраныспен ұсыныстың қатынасы;

E) белгілі тауар бағалары;

181. Сегменттеудің қай стратегиясын қолданып фирма бір рынокқа ғана жұмыс істейді

A) дифференциалданбаған маркетинг;

B) дифференциалданған маркетинг;

+C) шоғырланған маркетинг;

D) селективті өткізу;

E) диверсификация;

182. Сегменттеудің қай стратегиясын қолданып фирма әр сегментке әр түрлі тауарлар ұсынады

A) дифференциалданбаған маркетинг;

+B) дифференциалданған маркетинг;

C) шоғырланған маркетинг;

D) селективті өткізу;

E) диверсификация;

183. "Бостон консалтинг тобының" матрицасын құру кезінде қолданылатын көрсеткіштер:

+A) рыноктағы үлесі және сату қарқының өсуі;

B) рынок үлесі және инвестициядан түскен пайда;

C) тұтынушылар және тауарлар;

D) рыноктар және тауарлар;

E) тауар және рынок үлесі;

184. Тауар/рынок матрицасын құру кезінде қолданылатын көрсеткіштер:

A) рыноктағы үлесі және сату қарқының өсуі;

B) рынок үлесі және инфестициядан түскен пайда;

C) тұтынушылар және тауарлар;

+D) рыноктар және тауарлар;

E) тауар және рынок үлесі;

185. Төменде көрсетілген функциялардың қайсысы бағалар функцияларына жатпайды

A) есеп жүргізу;

B) ынталандыру;

C) бөлу (тарату);

+D) талдау;

E) сұраныс пен ұсынысты теңестіру;

186. Фирманың медиаортасына жатады

A) жабдықтаушылар, бәсекелестер;

+B) қаржы орталары, мемлекеттік мекемелер, ақпарат тарату құралдары;

C) тұтынушылар, делдалдар;

D) өздерінің жұмысшылары, жабдықтаушылар;

E) бәсекелестер, жергілікті тұрғындар;

187. Тауардың бәсекелестік қабілеттілігі дегеніміз

A) әлемдегі сапаның ең жоғарғы деңгейі;

B) тауардың әлемдік рынокта бәсекелестікке қабілеттілігі;

C) тауардың әлемдік рынокта ұқсас тауарлармен бәсекелестік қабілеттілігі;

+D) белгілі бір уақыт мезгілінде нақты рынокта ұқсас тауарлармен бәсекелестік қабілеттілігі;

E) ұқсас тауарлар сапасы мен бағасы;

188. Фирма өнім өндіріп оны жоғары бағамен сатады, ал тұтынушылары белгілі бір аймақта тұрады. Тауарды алға жылжытудың қай түрі қолданылады?

A) жарнама;

B) өтімді ынталандыру;

+C) жеке сату;

D) қоғаммен байланыс;

E) паблисити;

189. Тұтынуға арналған тауарлар рыногін сегменттеу кезінде маңызды емес белгі

A) демографиялық;

B) психографиялық;

+C) физиологиялық;

D) мінез-құлықтық;

E) географиялық;

190. Қай факторлар жиынтығын өзгерту арқылы қойған мақсатқа жетуге болады:

+A) маркетинг кешені;

B) маркетингтік зерттеу;

C) маркетинг технологиясы;

D) маркетингтік орта;

E) маркетинг қағидасы;

191. "Дженерал моторс" фирмасы әртүрлі тұтынушыларға арналған жеңіл машинаның 5 түрің шығарады. Қандай рынокты қамту стратегияны қолданады ?

A) дифференциалданбаған маркетинг;

+B) дифференциалданған маркетинг;

C) шоғырланған маркетинг;

D) жалпылама маркетинг;

E) диверсификация стратегиясы;

192. Сатып алу қажеттілігін анықтайтын тұлға

+A) бастаушы;

B) пайдаланушы;

C) шешімге әсер ететін тұлға;

D) шешімді мақұлдаушы;

E) қорғаушы;

193. Тауар саясатына кірмейтін мәселе:

A) тауар өмір шеңберін ұзарту;

+B) тауар өтімін ынталандыру;

C) жаңа тауарды өңдеу;

D) ассортимент саясаты;

E) тауардың бәскелестікке қабілеттілігін көтеру;

194. Сұраныс пен ұсыныстың ара қатынасы - бұл

A) рынок сиымдылығы;

B) рынок үлесі;

+C) рынок конъюнктурасы;

D) рынокты сегменттеу;

E) рыноктын қуысы;

195. Жалпы рынокты жеке біркелкі топтарға бөлу процесі -

A) рынокқа ену;

B) рынокты таңдау;

+C) рынокты сегменттеу;

D) рынокты айыру;

E) рынокты араластыру;

196. Қай ұғым маркетинг анықтамасына кірмейді

A) қажеттілік;

B) тауар;

+C) баға;

D) мұқтаждық;

E) айырбас;

197. Студенттер кітапханасына кітаптар сатып алатын университет қай рынок түріне жатады:

+A) тұтыну рыногі;

B) мемлекеттік мекемелер рыногі;

C) өндірушілер рыногі;

D) алып-сатарлар рыногі;

E) халықаралық рынок;

198. Мақсатты маркетинг шаралары:

A) тауарды жоспарлау және бағасын анықтау;

B) рынокты зерттеу;

C) өтімді болжау;

D) тауарды алға жылжыту;

+E) рынокты сегменттеу, тауарды рынокта орналастыру;

199. Маркетингтік зерттеу сатысына жатады:

A) мақсатты рынокты іздеу;

B) мемлекеттің халық санағын жүргізу;

C) сарапшыға кеңес беру;

+D) түпкі мәселені анықтау;

E) бастапқы немесе екінші ретті ақпараттарды қолдану туралы шешім қабылдау;

200. Дифференциалданбаған маркетингке ең жақсы өнім болады

+A) тұз;

B) сыра;

D) автомобиль;

E) кітап;

201. "Cash&Carry" ерекшелігі - бұл:

+A) сауда залы мен қойманы бір орынға сыйдыру, төмен бағалар;

B) жаңа емес, азық-түлік емес тауарлар саудасы, төмен бағалар;

C) тауарды үйге жеткізіп беру саудасы;

D) алдын-ала тапсырыс беру саудасы;

E) сәнді тауарлар дүкені;

202.Мінез-құлық сипат факторларына жататын факторлар қандай?

+А) талаптар деңгейі;

В) тәукелге бару дайындығы;

С) басқаруды ұйымдастыру;

Д) мотивтер;

Е) қорыту және талдау.

203.Шешім қабылдауда жүйелік тәсілдің артықшылықтары:

+А) элементтер мен жалпы жүйе бағытының белгісіздігін есепке алу мүмкіншілігі;

В) көп мақсатардың үйлесімін қамтамасыз ету;

С) мақсаттарға жетуге мүмкін варианттарын айқындау;

Д) оқиғалар дамудың діл болжауын ұсыну мүмкіншілігі;

Е) әлеуметтік-саяси факторлар әсерін өлшеу.

204.Операцияны зерттеудің жалпы теориясында деп нені ұғынады?

А) алдын ала белгіленген жоспар бойынша орындаушылар жүзеге асыратын заңды себепші болу әрекеттер жиынын;

В) әр түрлі әрекеттердің көмегін жетуге болатын жоспарланған нәтижені;

С) мақсатқа жету үшін жүйе ұйымдастыру деңгейін көтеру процесін;

+Д) басқару технологиясын жүзеге асырудың логикалық ережелерін;

Е)мақсатты .

205.Инверсия әдісі мыналардан тұрады:

А) проблемаға дәстүрлі көзқарастан стериотиптіжеңу арқылыбас тарту;

+В) ең мүмкін болмайтын шешу тәсілдерін іздеу кезінде мәселенің шешімін табу үміт;

С) шешім қабылдауды интуицияны пайдалану;

Д) осыдан жағдайларды шешу үшін бар тәжірибені пайдалану

Е) ақпараттан.

206.Аналогия әдісі мыналардан тұрады:

+А) осындай жағдайларды шешу үшін бар тәжірибені пайдалану;

В) практикалық тәжірибеге сүйенген логикалық пікірлер, дәйекті дәлелдеулер;

С) ең ұтымды идеялар іздеуді жүзеге асыру шектерінде құрамаларға мәселені бөлу;

Д) оптималды (тиімді) шешімдерді ідеу;

Е) мәселенің шешімін кездейсоқ табу үміті.

207. Сарапшылық технолгиялардың негізгі қызметі келесіде:

А) қабылданатын шешімдердің кәсіпқойлығы мен тиімділігін арттыруда;

+В) көп мөлшерде альтернативтерді жасауда;

С) басқару шешімдерін жасау мен қабылдауда;

Д) көп мөлшерде информацияны өңдеуде;

Е) шешімдер қабылдау процесінде адыңғы қатарлы тәжірибені пайдалану.

208.Операцияларды зерттеу әдістерінің пайдалану саласы:

+А) ресурстарды (қорды) тиімді бөлу;

В) формалды емес шешімдерді оптималдау;

С) кәсіпорын ресурстарын (қорын) оптималды пайдалану;

Д) басқарудың ұйымдық құрылымын құрастыру;

Е) шешімнің кешендігін қамтамасыз ету.

209.Стратегиялық шешімдер дегеніміз:

А) дамудың жалпы бағыттарын анықтайтын ережелер жиыны;

+В) фирма ісінің нәтижесін бағалау;

С) мақсаттарға жету ықтималдығын орнату;

Д) мақсаттарға жетудің шындығын анықтайтын амалдар жиыны;

Е) кардиналды негіз болатын шешімдер.

210.Өкілеттіктер деңгейлері арасындағы қатынастарды орнатуда басшылыққа көмек беретін құралдар:

А) ұйымдық өкілеттіліктерді қабылдау концепциясы

В) делегирлеу

С) өкілеттіліктерді беру

+Д) жауапкершілік

Е) билік

211.Рыноктық жүйенің негізгі алғы шарттарын рыноктық экономиканың келесі классигі дәлелдеп, ұсынған:

А) Д.Рикардо

В) А.Файоль

+С) Ф.Тейлор

Д) А.Смит

Е) Огюст Конт

212.Рыноктық экономиканың дұрыс жұмыс істеуінің негізгі шарттары:

А) еркін бәсекелестік, жекеменшіктің билігі, монополияның кез-келген жүрісін шектеу, еркін сауда, мемлекеттің экономикаға кіріспеуі

+В) еңбек пен түсімге деген құқыққа гарантия беру, түсімнің қайта бөлуін қамтамасыз ету

С) белгілі бір уақыт аралығында жалпы ұлттық өнімнің, жан басына шаққандағы, өсуі

Д) орталықтандыру және дара басшылықтың билігі

Е) мемлекет меншігінің, монополияның билігі

213.Рыноктың кемшіліктерін атаңыз

А) еңбек пен түсімге деген құқыққа кепілдік бере алмайтындығы, қоршаған ортаны қорғаудың экономикалық механизмінің болмауы

В) тұтынушылар мен кәсіпкерлердің таңдау және жұмыс істеу еркіндігі

С) өзгермелі жағдайларға жоғары бейімделу (икемділік)

Д) жеке меншік пен бәсекелестіктің және баға еркіндігінің орын алулары

+Е) информация шектелген жағдайда рыноктың табысты жұмыс істеу мүмкіндігі

214. Экономикалық өсуге әсер ететін негізгі факторлар:

+А) өндіріс және еңбек ресурстарының саны мен сапасы, негізгі капитал көлемі, технология, ұсыныс және сұраныс

В) мемлекеттің заң шығару ісі

С) еңбекке ықылассыз қарау мен шаруашылықтағы қылмыс

Д) әртүрлі қайшылық жағдайда өндірістің тоқтап қалуы

Е) әртүрлі табиғи құбылыстардың кері әсер етуі

215. Кәсіпкерлікті ұйымдастырудың түрі – серіктестіктің артықшылықтарын атаңыз

А) капитал мөлшерінің жоғары болуы, ұйымдастырушылардың бірдей иелік етуі, олардың шығын және зиян үшін де бірдей жауап беруі

+В) барлық істің жүруіне меншік иесінің толық бақылауы

С) акцияларды сату арқылы капиталды іске қатыстыру мүмкіншілігі

Д) ұйымның міндеттері бойынша қатысушылардың ешқандай материалды жауапкершілікке тартылмайтындығы

Е) кең масштабтағы өндірістің шоғырлануы, сонымен бірге ұйымның үлкен тәуекелге ұшырау мүмкіншілігінің болуы

216.Кәсіпкерлікті ұйымдастырудың түрі – жекеше шаруашылықтың кемшіліктерін атаңыз

А) капитал мөлшерінің аздығы, шағын және зиян үшін жеке жауапкершіліктің болуы

В) акционерлердің барлығы бірдей ұйым ісін бақылай алмауы

С) салықтың жалпы табысқа және зиян үшін жеке жауапкершіліктің болуы

+Д) акция иелерінің барлығы бірдей ұйымды басқару ісіне қатыса алмауы

Е) банкрот болған жағдайда ұйымдастырушылардың толық ма-териалды жауапкершілікке тартылуы

217.Менеджер деген кім?

+А) ұйымның жұмысын маман басқаратын кәсіпқой жалданған жұмыскер

В) делдалдық амалдарды орындайтын заңды немесе жеке тұлға

С) белгілі бір нәтижелерге жетуге бағытталған экономикалық істі жүзеге асыратын шаруашылық етуші субъект

Д) орындаушы

Е) сарапшы

218.Басқару жүйесінің негізін құрастыратындар:

+А) мақсат қою, өкілеттілік, басқару функциялары, басқару жүйесінің звенолары

В) басқарудың ғылымға сәйкестігі, басқару идеологиясы

С) командалық-әкімшілік, экономикалық, әлеуметтік-психология-лық, адам-факторы бойынша сызықтық және технологиялық басқару

Д) жоспары – директивті, маркетинг сияқты, мақсаттық, бағдар-ламалық - мақсаттық басқару

Е) регламенттік – реттеу, тарату

219.Менеджменттің жалпы дамуында өзгерушілік жағдайларға икемделу және ұйымның потенциалын барынша мол пайдалану проблемасын қандай ғылыми мектеп алдына қойды?

А) жаңа амалдар мен теорияларды құрастыру

В) адам қарым-қатынасы мен мінез-құлық ғылымының мектебі

С) сандық және жүйелік амал

Д) жағдайлық амал

+Е) ғылыми менеджмент және классикалық мектеп

220.Менеджменттің экономикалық механизмінің деңгейлерін атаңыз

А) фирма ішіндегі басқару, өндірісті басқару, персоналды басқару

В) жұмыс күшінің сапасы мен еңбекке жұмылдыруды кең пайдалану

+С) техника мен технология деңгейі

Д) өндірісті ұйымдастыру және басқару

Е) өнімнің сапасын көтеру, еңбек өнімділігін арттыру

221.Жеткен деңгейден жоспарланатын, нақты ұйым алдына қойылатын, стратегиялық альтернативаны атаңыз:

А) өсуді шектеу

+В) өсу

Д) осы үш альтернативаның жиынтығы

Е) өнім диверсификациясы, тауар ассортиментін кеңейту

222.Өндірісті басқару дегеніміз:

+А) ғылыми-зерттеу, тәжірибе – конструкторлық жұмыстарды жүргізу; өндірістін дамуын қамтамасыз ету; өндірісті өткізуді қамтамасыз ету; басқарудың ұйымдық құрылымын құрастыру

В) жоғары кәсіпқой жұмыскерлермен қамтамасыз ету; басқаруды орталықтандыру және орталықтандырмау; басқаруды демократизациялау

С) істі (ноу-хау) айқын білу, фундаментальды ойлау мүмкіншіліктері

Д) құралдар мен жабдықтар функциясын жақсы білу

Е) рынок жағдайындағы басқару

223.Ғылыми менеджмент пен классикалық мектептің негізгі проблемалары:

А) ірі ұйымдардың тиімді жұмыс істеуі

В) бизнестің барлық параметрлеріне басқару бақылауын күшейту

С) рыноктағы бәсекелестік статусының күшеюі және ұйымның мақсаттарын тиімді іске асыру

Д) өзгерушілік жағдайларға икемделу; ұйымның потенциалын барынша мол пайдалану

+Е) өнім шығаруды барынша көбейту және тиімділік

224.Сандық және жүйелік амалдың бас бағыты мен өңдеу әдістері:

А) операцияларды зерттеу, модельдеу, экономикалық әдістер және т.б.

В) еңбекті жетілдіру мен жұмыскерлерді ынталандыру

+С) өндірісті жетілдіру әдістері мен менеджмент иерархиясын құрастыру

Д) стратегиялық жоспарлау мен басқару әдістері

Е) ұйым өзгерістерін басқару әдістері, ұйымның мәдениеті, лидерлік

225.Тұтынушылық бизнестің экономикалық негізі:

А) қызмет пен тұтынатын заттарға жеке меншіктің болуы

В) еңбек күшіне жеке меншіктің болуы

+С) өндіріс құралдарына жеке меншіктің болуы

Д) өндіріс құралдарына, информацияға, интеллектуальды еңбек өніміне, ақша ресурстарына, құнды қағаздарға мемлекеттік меншіктің болуы

Е) барлық меншік түрлерінің болуы

226.Кәсіпкерлік бизнестің негізгін құрастыратындар:

А) пайданы максималдау, тәуекелге бару

В) сатып алу, сауда, делдалдық

С) өндіріс, сату

Д) өткізу, делдалдық

+Е) өндіріс, делдалдық, сауда

227.Кәсіпкерлік бизнестің негізгі компоненттерін атаңыз

А) өнім өндірісі, коммерция, делдалдық

+В) информация және консультация

С) несие, қызметкерлер

Д) өндіріс пен тұтыну ара қатынасы

Е) транспорт пен коммуникация, сауда

228.Барлық азаматтар айналысатын, олардың өндірісінің соңғы нәтижесіне мүдделі екендігін көрсететін және тепе-теңдік қалыпта ұстайтын күш ретінде қарастырылатын бизнестің ерекшеліктері тән:

А) тұтынушылық бизнесіне

+В) кәсіпкерлік бизнесіне

С) мемлекеттік бизнесіне

Д) еңбек бизнесіне

Е) сауда – айналым сферасындағы бизнесіне

229.Рынок механизмі дегеніміз:

+А) жеке шаруашылық субъектілерінің шешімдерін бір-біріне жеткізу және баға жүйесі мен бәсекелестікті байланыстыру

В) ресурстарды тиімді бөлу, икемділік

С) ғылыми-техникалық прогрестің нәтижелерін тиімді пайдалану

Д) әртүрлі сұраныстарды қанағаттандыру, тауарлардың сапасын көтеру қабілеттілігі

Е) әртүрлі кемшіліктерді жөндеу үшін оперативтік өзгертулер жасау мүмкіншілігінің болуы

230.Бірыңғай басқару процесі немесе бір-бірімен байланысқан амалдардың үзіліссіз тізбегін не құрастырады?

А) басқару функциялары

В) ұйым мақсаттары

+С) еңбекті бөлу

Д) сыртқы орта

Е) ішкі орта

231.Жағдайлы талдаудың негізгі мәселесі – ол:

А) фирманың даму динамикасын анықтайтын факторларды табу;

В) жағдайдың дамуын анықтайтын факторларды табу;

+С) жағдайдың пайда болу себептерін табу;

Д) фирманың табу заңдылықтарын табу;

Е) фирманың даму приоритеттерін табу.

232.Белгісіздіктер деңгейіне байланысты информация былайша бөлінеді:

+А) алғашқы, жедел (оперативті), субъетивті;

В) объективті, субъективті;

С) ішкі және сыртқы;

Д) сандық және сапалық;

Е) перспективті, ағымдағы, оперативті.

233.Түзетулердің себептері:

А) шешімдер жасауда жіберілген қателер

В) қосымша информация алу;

+С) қажетті информацияның жеткіліксіздігі;

Д) шешімдерді орындауды ұйымдастырудағы кемшіліктер;

Е) шешімдерді жүзеге асыруға өзгерістер енгізу.

234.Шешімдерді бақылау процесі қанша кезеңнен тұрады?

А) 4;

В) 2;

Д) 1;

235.Функционалдық мәселелер келесіге себептелінген:

А) ұйымдағы еңбектің бөлінуімен және ол негізінен стандартты түрде болады;

+В) ұйымдағы кіші жүйелер мен элементтердің өзара байланысының бұзылуымен;

С) әртүрлі факторлардың әсерімен;

Д) басқару мәселелерін шешу қажеттілігімен;

Е) әртүрлі жағдайлардың пайда болуымен.

236.Жасау әдісері бойынша:

А) сандық және эвристикалық;

В) рутиндық (ескішілкке негізделген) және жаңашылдық;

+С) ұжымдық және алқалық;

Д) ауызша және жазбаша;

Е) өкімдер және нұсқаулар.

237.Қауіп тудыратын факторлар:

+А) объективті;

В) субъективті;

С) сыртқы;

Д) ішкі;

238.Басқару стратегиясын таңдау келсі сұраққа жауап береді:

+А) берілген мәселені шешу міндетті немесе міндетті емес;

В) қалайша және қандай құралдармен мәселе шешіледі;

С) қандай басқа мәселелермен бұл басқару мәселесі байланысқан;

Д) қойылған есепті жүзеге асыру үшін жағдай жасалынған ба;

Е) бұл басқару мәселесін кім және қашан шешеді.

239.Нормативтік модельдердің кемшіліктері:

+А) адамның шынайы мінез-құлқын есепке алмайды;

В) шешімге сандық баға бермейді;

С) фирманың арнайы ерекшеліктерін ескеруге мүмкіндік бермейді;

Д) даму келешегін толық түрде ескеруге мүмкіндік бермейді;

Е) модельдерді пайдаланудағы қатал тәртіп.

240.Ұйымның өз мақсаттарына жетуді қамтамасыз ету процесі – ол:

+А) жоспарлау

В) басшылық

С) ұйымдастыру

Д) мотивация

Е) бақылау

241.Тейлордың басқару функциялар тобын атаңыз

А) мақсат таңдау, құралдарды таңдау, құралдарды дайындау, нәтижелерді бақылау

В) даму, маркетинг, өндіріс, басқару

С) коммерциялық, техникалық, қаржылық, әкімшілік функциялары

Д) техникалық, коммерциялық, қаржылық, әкімшілік функциялары, есеп және қауіпсіздікті қамтамасыз ету функциялары

+Е) жоспарлау, ұйымдастыру, мотивация, бақылау

242.Кәсіпорын жұмысының позициясынан қарағанда басқару функцияларының тобын атаңыз

+А) коммерциялық, техникалық, қаржылық, әкімшілік функциялары

В) жоспарлау, ұйымдастыру, мотивация, бақылау

С) даму, маркетинг, өндіріс, басқару

Д) мақсат таңдау, құралдарды таңдау, құралдарды дайындау, нәтижелерді бақылау

Е) техникалық, коммерциялық, қаржылық, әкімшілік функциялары, есеп және қауіпсіздікті қамтамасыз ету функциялары

243.Іскерлік басқару функцияларын атаңыз

А) даму, маркетинг, өндіріс, басқару

В) мақсат таңдау, құралдарды таңдау, құралдарды дайындау, нәтижелерді бақылау

С) техникалық, коммерциялық, қаржылық, әкімшілік функциялары, есеп және қауіпсіздікті қамтамасызету функциялары

Д) жоспарлау, ұйымдастыру, мотивация, бақылау

+Е) коммерциялық, техникалық, қаржылық, әкімшілік функциялары

244.Басшылардың тікелей басқарушылық әрекетін белгілейтін операционалдық басқару теориясы бойынша функцияларды атаңыз

А) жоспарлау, ұйымдарстыру, кадрлармен жұмыс жасау, басшылық және лидерлік, бақылау

В) болжамдау және жоспарлау, ұйымдастыру және жарлық беру, үйлестіру және бақылау

+С) мақсат таңдау, құралдарды таңдау және дайындау, нәтижені бақылау

Д) дамыту, маркетинг, өндіру және шаруашылықты басқару

Е) жоспарлау, ұйымдастыру, мотивация, бақылау

245.Ұйымдастыруда, басқару функциясы ретінде, өкілеттілікті делегирлеу дегеніміз:

А) мәселелер мен өкілеттіліктерді қызметтегі және олардың орындалуына жауапты болатын адамға беру

В) өкілеттіліктер арасындағы қарым-қатынас

С) өкілеттіліктер деңгейлері арасындағы қатынастар

+Д) кәсіпорын құрылымын құрастыру процесі

Е) жауапкершілікті жеке адамға беру

246.Жоспарлау қағидаларын атаңыз

А) анықтық, үздіксіздік, үнемділік, толықтық, дәлдік

В) анықтық, үздіксіздік

С) үнемділік

Д) артықшылық

+Е) толықтық, дәлдік

247.Жоспарлаудан алынатын ұтыс пен жоспарлауға жұмсалатын шығын сәйкес қарым-қатынаста болуды жоспарлаудың қандай қағидасы талап етеді?

А) жоспарлаудың үнемділігі

В) жсопарлаудың анықтығы

С) жоспарлаудың үздіксіздігі

+Д) жоспарлаудың дәлділігі

Е) жоспарлаудың толықтығы

248.Стратегиялық мақсаттар мен мәселелерге жету жолындағы аралық мақсаттар анықталатын жоспарлау қалай аталады?

А) фирма ішіндегі

+В) тактикалық

С) индикативтік

Д) стратегиялық

Е) жедел (оперативті)

249.Басшылық қабылдаған амалдар мен шешімдер жиыны қандай жоспарлау түрі болып есептелінеді?

А) стратегиялық

В) тактикалық

С) фирма ішіндегі

Д) аналитикалық

+Е) индикативті

250.Адамдарды басқаша емес дәл солай әрекет жасауға мәжбүр ететін ішкі оянуларға негізделген мотивацияның мазмұндылық теориясына жататыны:

А) Ф.Герцберг теориясы

В) күту теориясы

С) әділеттік теориясы

+Д) Портер – Лоулер моделі