С. А. Козлова, Т. А. Куликова

жүктеу 4,62 Mb.

Pdf просмотр

бет	199/298
Дата	11.02.2023
өлшемі	4,62 Mb.
	#41256

1 ... 195 196 197 198 199 200 201 202 ... 298

Кітап мектепке дейінгі тәрбие

екінші кезең
келеді, оны заттардың нұсқалығын түсіну
кезеңі деп атау қабылданған. Бұл кезеңнің маңыздылығы,
баланың одан өту нәтижесі қиял-ойының, шығармашылығының
дамуына әкеледі. Сондықтан баланың заттар әлемін игерудегі
атаулы кезеңнің педагогикалық міндеттері болып:
■
нәрестенің заттар ортасын байытуды;
■
заттардың қызметі мен қолданысы аралығындағы байланысты
түсінуді үйрену;
■
қоршаған ортаға шығармашылық қатынасты дамытуға ықпал
ету саналады.
Осы кезеңде заттық ортаны байыту баланың маңайында
көпқызметті болып келетін заттардың пайда болуымен
байланысты: конструкторлар, олардың белгілі бір бөлшегінен әр
түрлі заттар құрастыруға болады; жұмсалуына қарай бірдей,
түсіне, материалына, өлшеміне қарай әр түрлі (доптар, ыдыс
және т.б.); нәресте орынбасар-зат ретінде жеңіл пайдалана
алатын заттар (таяқшалар, тақтайшалар және т.б.).
Алайда заттардың әртүрлілігі – аясы тар мақсат емес,
тәрбиеші заттарды баланың әлеуметтік тәжірибесін байыту үшін
қалай пайдаланатыны маңызды. Әр жаңа зат балалармен

319
талқылауға түсетін затқа айналады: ол нені білдіреді, ол неге
және кім үшін қажет, онымен қалай жұмыс істеу керек, ол топта
болғанда қандай қызмет атқарады.
Мысалы, қабырғада жаңа картина пайда болды. Тәрбиеші
топтың ішінде не өзгергендігін атап өтуді сұрайды, егер де
балалар оны өздері байқап қойса, онда алдымен барлығы бірге
қарастырады, не бейнеленгенін, кім оны салғанын анықтайды,
содан кейін балаларға топта оның не қажеті бар, одан не пайда
екеніне ойлану ұсынылады. Егер ол әрекет етуге болатын зат
болса, мысалы, ол еңбек еткенде көмектессе, онда тәрбиеші
балаларды әрекет ету тәсіліне үйретеді.
Тұлғаның қиял-ойын және шығармашылық бастауын дамыту
үшін балаларды логикалық, пратикалық міндеттерді шешу
ізденісі жағдайына қою керек. Мысалы, шеге қағу керек, бірақ
балға жоқ. Міндетті шешудің қай нұсқасын балалар ұсынады?
Олар балғаны балташыдан сұрау керек деп айтуы мүмкін. Ал
егер де балғашы бүгін болмаса, алайда жұмысты міндетті түрде
жасау керек? Тәрбие әркез балаларға арналған міндетті, оларды
шешуге жақындата отырып, күрделендіреді.
Балалар материалына, пішініне және т.б. қарай келіспейтін
затқа шеге қағайық деуі мүмкін. Ойына салуға асығып керігі
жоқ, балаларға орамды ойлауын дамыту үшін дұрыс жауабын өз
бетінше тауып алуы өте пайдалы.
Баланың заттар әлемін игерудегі

жүктеу 4,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 195 196 197 198 199 200 201 202 ... 298