Жетектің кинематикалық есебі
Электрқозғалтқыш таңдау
Электрқозғалтқыштың қуатын анықтаймыз:
РТР
= шығ кВт, (70)
( ),
мұндағы n – жетектің ортақ ПƏК, берілістерді кезекпен байланыстыру.
n =n1×n2×n3 , (71)
мұндағы n1=0,94 – белдікті берілістің ПƏК-і; n2=0,97–жабық коникалы берілістің ПƏК-і; n3=0,96–ашық цилиндрлі берілістің ПƏК-і.
PТР= 8 = 8 кВт.
0,94×0,97×0,96
Рде=11 кВт деп қабылдаймыз .
Асқын жүктеу құрайды ∆P=11−8 × 100 = 30 8 – жетек асқын
8
жүктеуді қуаты бойынша сынайды, бұл АИР сериясының қуатының қатарына
7,5 жəне 11 кВт арасындағы аралық мəндерді қарастырмайтынына байланысты. Бəсеңдеткіш үшін ашық жəне белдікті берілістің өлшемі орташа болуы керек, AИР132М4 маркалі қозғалтқышты, үйлесімдік айналу жиілігі 1500
айн/мин таңдаймыз (15-кесте ).
кесте – Таңдалған электрқозғалтқыш
Қозғалтқыш түрі
|
Қуаты, кВт
|
Үйлесімдік айналу жиілігі, айн/мин
|
Сырғанау s, %
|
ПƏК,
%
|
ном
|
АИР 132М4
|
11
|
1500
|
3,5
|
87,5
|
2
|
Электрқозғалтқыш білігінің номиналді айналу жиілігін анықтаймыз:
nH =nc×(1-s×0,01)=1500×(1-3,5×0,01)=1447 айн/мин. (72)
Жетектің беріліс санын анықтау
Жетектің беріліс санының бастапқы жиынтығын анықтау:
UΣu=nH / nшығ , (73)
мұндағы nH1 – қозғалтқыштың асинхронды айналу жиілігі, айн/мин.
UΣu=1447 = 28,94.
50
Жетектің беріліс санын таңдап аламыз.
U1 =2,3 деп белдікті берілісті қабылдаймыз; U2 =4 – каникалы жабық беріліс;
U3 =3,15 – цилиндрлі ашық беріліс.
Жетекті берілістің санымен жəне UΣпр жаңа қабылданған арасындағы UΣu бастапқы есептік айырмашылықты анықтаймыз:
∆U=UΣ −UΣnp × 100 3 ; (74)
UΣnp
UΣпр=U1× U2× U3=2,3×4×3,15=28,98; (75)
∆U=28,98−28,94 × 100 = 0,14 3 – мүмкін.
28,94
Жетек білігінің бұрыштық жылдамдығын және айналу жиілігін анықтау
n1=nH=1447 айн/мин; (76)
n2= 1 = 1447 = 629 айн/мин; (77)
U1 2,3
n3= 2 = 629 = 157 айн/мин; (78)
U2 4
n4= 3 = 157 = 50 айн/мин; (79)
U3 3,15
ω = × 1 = ×1447 = 151,53 рад/с; (80)
1 30 30
ω =ω1 = 151,53 = 65,88 рад/с; (81)
2 U1
2,3
ω3=𝜔2 = 65,88 = 16,47 рад/с; (82)
U2 4
ω =ω3 = 16,47 = 5,23 рад/с. (83)
4 U3
3,15
Жетек білігінің қуатын және айналу моментін анықтау
T1=
Pmp×103
𝜔1
= 8×103
151,63
= 52,8 Нм (84)
T2=T1× U1× η1=52,8×2,3×0,94=114,14 Нм (85)
T3=T2× U2× η1=114,14×4×0,97=442,87 Нм (86)
T4=T3× U3× η2=442,87×3,15×0,96=1339,25 Нм (87) P1=Pmp=8 кВт (88)
P 2= P 1×η 1=8×0,94=7,52 кВт (89) P 3= P 2×η 1=7,52×0,97=7,29 кВт (90)
P 4= P 3×η 2=7,29×0,96=7 кВт. (91)
Кинематикалық есепті 16-кестеге енгіземіз.
кесте – Кинематикалық есептің қорытындысы
№ білік
|
n,айн/мин
|
ω, рад/с
|
Р, кВт
|
Т, Нм
|
U1
|
U2
|
U3
|
1
|
1447
|
151,53
|
8
|
52,8
|
2,3
|
|
|
2
|
629
|
65,88
|
7,52
|
114,14
|
4
|
|
3
|
157
|
16,47
|
7,29
|
442,87
|
|
3,15
|
4
|
50
|
5,23
|
7
|
1339,25
|
|
|
Жабық коникалы берілісті есептеу
Тісті дөңгелектің материалы және тістерін беріктендіру тәсілі
Кинематикалық есепте ұсынылған жетек білігінің индексін келесі түрде ауыстырамыз, кіретін болып табылатын білікті (тезжүргіштік) бəсеңдеткіштің индексі «1» болады, ал шығатын (жайжүргіштік) – индексі «2», бұл есепті ыңғайлы етіп есептеумен байланысты.
Материал номенклатурасын қысқарту мақсатында тегершік пен дөңгелек үшін бір болатты 40Х таңдаймыз.
Тегершік пен дөңгелек үшін тістер бетінің жұмыстық қаттылығын белгілейміз – НB 300 термиялық өңдеумен жақсарту.
Тісті берілістің беріктікке есебін мүмкін түйіспесімен σHP жəне июлу σFP кернеуімен орындайды. Бұл кернеулер ГОСТ 21354-87 көрсетілген, бірақ коэффициентер қатарысыз көп жағдайда тең немесе жақын бірліктер тəуелділікпен анықтайды.
Мүмкін түйіспелі кернеуді есептеу
Мүмкін түйіспелі кернеу материалдың түйіспелі қауіпті қажуын туындатпайды.
σHP=𝜎Hlim ×ZN , (92)
SHmin
мұндағы σHlim – тістердің активті беттерінің түйіспелі төзімділік шегі, циклдардың базалық сандарына сəйкес NHlim кернелер өзгерісі, МПа;
SHmin –беріктік қорының минималды коэффициенті;
ZN – ұзақ тұрақтылық коэффициенті, қызмет уақыт əсерін ескеру жəне жүктеме берілісінің мезгілі.
σHlim=2×HB+70=2×300+70=670 МПа (93)
SHmin =1,1 – тісті дөңгелекті жақсартуда бір құрылымды материал; ZN =1 – ұзақ уақыт жұмыс істейтін ( ресурспен Lh>36000 сағ).
σHP=670 × 1
1,1
= 609,1 МПа.
Мүмкін ию кернеуі
Мүмкін ию кернеуін беріктікке есептеу
σ = σFlim × Y × Y
, (94)
FP SFmin α N
мұндағы σ Flim – ию кезіндегі тістің төзімділік шегі, кернеудің базалық цикл санына сəйкес жəне қажудың қисаю эксперименталді негізінде анықталады, МПа;
S Fmin – беріктік қорының минималды коэффициенті; Y α – екі жақты қосымшалы жүктеме əсерінің ескеруі; Y N – ұзақ тұрақтылық коэффициенті.
σFlimb=18×HB=1,8×300=540 МПа (95)
SFmin=1,75 – орауыштан жасалған тісті дөңгелектер үшін; Yα=1 – бір жақты қосымша жүктеме;
Y N=1 – ұзақ уақыт жұмыс істейтін ( ресурспен L h>36000 сағ ).
σFP=540 × 1 × 1 = 308,57 МПа.
1,75
Беріліс параметрлерін анықтау
Жетекшi дөңгелек доңғалағының сыртқы бөлгiш диаметрi
d = K ×
3
e2 d √
T2 ×103×KH𝛽×U
HP
𝜎2 ×VH
, (96)
мұндағы Kd=165 – қосымша коэффициент;
T 2 – дөңгелек білігінің номиналді айналу моменті, Нм;
K Hβ – тісті дөңгелек жүктемесінің ені бойынша бірқалыпты еместігінің үлестіруінің ескеру коэффициенті.
ν H – тістер түрінің коэффициенті; ν H=0,85 – түзу тістер үшін.
de2
= 165×3
442,87 ×103×1,315×4 = 321,35 мм.
√
2
609,1 ×0,85
Стандартты мəндер қабылдаймыз de2= 355 мм .
Қосымша жұмыс істейтін берілістерді (НВ<350) KHβ келесі формуламен табамыз
KHβ= K0Hβ×(1-Kp)+Kp≥1,05, (97)
мұндағы Kp – мезгіл коэффициенті;
Kp=0,75 – жүктеменің орташа тербелуі;
K0Hβ – тісті дөңгелектің тістерінің жасалуына дейін жүктемесінің ені бойынша бірқалыпты еместігінің үлестіруінің ескеру коэффициенті. Коэффициент K0Hβ коэффициентін тістердің жұмыс бетінің қаттылығына K0Hβ=1,26 байланысты қабылдаймыз.
KHβ=1,26×(1-0,75)+1=1,315≥1,05.
Tіректің орналасуы жəне коэффициенті ψd .
ψd=0,166 2 1 =0,166×√42 1=0,68 (98)
Дөңгелек тәжінің ені
Беттің бірдей қаттылығы тегеріш тəжінің ені дөңгелек тəжінің енімен тең деп қабылдаймыз b1=b2=52 мм.
Тістер берілісінің саны
Дөңгелек тісінің саны
z =C×5√ 2×6 , (99)
2 e2
мұндағы C=18– тісті беріктендіру тəсілін анықтайтын коэффициент.
2
z =18×5√42×6√355 ≈84.
Тегеріш тісінің саны
z1 =z2=84=21. (100)
U 4
Нақты берілісінің санын анықтаймыз
Uф=z2=84=4. (101)
z 1 21
Берілген беріліс санының ауытқуы жоқ.
Сыртқы аймақтық модуль
Тістің сыртқы аймақтық модулінің минималді мəнін ию кезінде беріктік жағдайынан анықтаймыз
𝐹
14×103×𝑇2×𝐾0
memin ≥ , (102)
𝑑𝑒2×𝑏2×𝜎FP×vF
мұндағы K0Hβ=1,21 – тісті дөңгелектің тістерінің жасалуына дейін жүктемесінің ені бойынша бірқалыпты еместігінің үлестіруінің ескеру коэффициенті;
νF – тіс түрінің коэффициенті, νF =0,85– түзу тістер үшін.
memin
≥ 14×103×442,87×1,21 =1,34 мм.
355×60×308,57×0,85
Дөңгелектің түзу тістері үшін сыртқы аймақтық модул келесі формуламен анықталады
me = de2 =355 =4,2262 . (103)
z 2 84
Достарыңызбен бөлісу: |
