|
Д. СЕРІКБАЕВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК
ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
|
Ф1 Н ШҚМТУ 701.01
|
Сапа менеджменті жүйесі
|
Пәннің оқу-жұмыс бағдарламасы
|
бет 7 дан
|
Қазақстан Республикасының Министерство
білім және ғылым образования и науки
министрлігі Республики Казахстан
Д. Серікбаев атындағы ВКГТУ им.Д,Серикбаева
ШҚМТУ
БЕКІТЕМІН
ТКМ факультетінің деканы
_____________ А. Адрышев
«___»_____________ 2014
Еңбек қорғау боЙынша шаралардың экономикалық тиімділігі
Жұмыс оқу бағдарламасы
Экономическая эффективность мероприятий по охране труда
Рабочая учебная программа
Мамандық: 5В073100 - «Еңбек және тіршілік әрекеті қауіпсіздігі»
Өскемен
Усть-Каменогорск
2014
Жұмыстық бағдарлама «Кәсiпорын экономикасы» кафедрасында 5В073100 «Еңбек және тіршілік әрекеті қауіпсіздігі» мамандығының студенттеріне арналған ҚР 03.08.351 МЖБС негізінде орындалды
Жұмыстық бағдарлама «Кәсіпорын экономикасы» кафедрасының отырысында талқыланды.
Кафедра меңгерушісі Н. Краузе
Хаттама №_____ «_____»___________________ 2014
Тау – кен металлургия факультетінің әдістемелік кеңесінде құпталды.
Хаттама №_____ «_____»_________________2014
Әдістемелік комиссия төрағасы Г.Нұршайықова
Құрастырған
аға оқытушы Е.Сағынғанов
Норма бақылаушы Т. Тютюнькова
1 ПӘННІҢ ЕҢБЕК СЫЙЫМДЫЛЫҒЫ
семестр
|
Кредит саны
|
Оқу түрі
|
СӨЖ сағат саны
|
Жалпы сағат саны
|
Бақылау түрі
|
Жанаспалы сағат саны
|
Дәріс
|
Семинар. (тәжір.)
оқу
|
Зертханал оқу
|
СОӨЖ
|
Барлық сағат саны
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
Күндізгі оқу бөлімі
|
6
|
2
|
15
|
15
|
|
15
|
45
|
45
|
90
|
емтихан
|
2. ПӘННІҢ СИПАТТАМАСЫ, ОНЫҢ ОҚУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ОРНЫ
2.1 Оқылатын пәннің сипаттамасы
«Еңбекті қорғау бойынша шаралардың экономикалық тиімділігі» курсы нарықтық экономика жағдайында кәсіпорын қызметінің негізгі ұстанымдарын таныстыруға негізделген. Осы пәнді оқыту барысында студенттер мынандай бірқатар мәселелермен танысады, атап айтқанда қазіргі жағдайда кәсіпорынның қызметін ұйымдастырудың негізгі тәсілдері мен қағидалары, ҚР кәсіпкерліктің ұйымдастырушылық-құқықтық субъектілерінің қызмет ету ерекшеліктері, кәсіпорынның материалдық базасын ұйымдастыру, кәсіпорынды дамытудың бизнес-жоспары мен стратегиясын дайындау әдістемесі, кәсіпорын қызметін мемлекеттік реттеу және ынталандыру әдістері мен тетіктері және басқалар.
2.2 Пәнді меңгеру мақсаты мен міндеттері
«Еңбекті қорғау бойынша шаралардың экономикалық тиімділігі» пәнінің мақсаты курстың теориялық-эдістемелік түрғысынан, басқару теориясы мен тәжірибесінің қолданылуы мен дамуын нарықтық қатынастар жағдайларыңда игеру болып табылады. Курстың міндеті:
-тесттерді, тренингтерді, жаттығуларды, практикалық тапсырмаларды, іскерлік ойындарды және т.б. орындау арқылы студенттердің кәсіби білімдерін жетілдіру;
- басшының тәжірибелік жұмыс дағдыларын игеру;
- шығармашылық белсенділіктерді арттыру;
- іскерлік қасиеттерді дамыту.;
-кәсіпорынның өнімін өсіру мен сапасын жоғарылатудағы және бәсекелік мүмкіншілігі мен іс жүзіндегі қортындысын өсірудегі оның өндіріс факторларын, әдістерiн және өндіріс ресурстарын тиімді пайдалануын үйрену
Оқу барысында саладағы нарықтық өзгерістер жайлы, шығындарды есепетеу әдістерін қолдану және кәсіпорындардың еңбек қауіпсіздігі шараларының экономикалық тиімділігін есептеу әдістемесі туралы түсінік алуы керек.
2.3 Пәнді меңгеру нәтижелері
"Еңбекті қорғау бойынша шаралардың экономикалық тиімділігі" курсын меңгеру барысында студент мыналарды білуi кажет:
- нарык экономикасы жагдайында кәсіпорын шаруашылық субъектi ретінде іс-жүзінде қолданатын қағидаларын мен оларды іске асыру механизмдерін, ұйымдастыру нысандарының ерекшсліктерін, мағынасын;
- негізгі экономикалык түсінік пен терминдерің, өңдірістің негізгі элементтері мен әдістерін, өндiрістің тиімді талдау әдістемеліктерін, өнімнің сапасын және еңбектің өнімділігiн жоғарылату әдістерін;
- болашақ өндірістегі қызметте нақгы өндіріс мәселелерін шешуде және
өндірісте қабылданатын технологиялық шараларды экономикалық тұрғыдан негіздей білу.
- ұйым ресурстарын, яғни еңбек, қаражат, материалдық және т.б. тиімді басқару үшін олардың ұйым балансында қанша көлемде бар екендігін және оларға деген қажеттіліктің қанша екендігін бағалап, оны талдауға;
- ұйым қызметіне қойылған талаптарға және болашақта мүмкін болатын өзгерістерге сүйене отырып дұрыс қорытынды жасап, бірнеше баламалар ішінен тиімді шешім қабылдауға;
- ұйымда қарастырылатын жобаларды және оларды қаржыландырудағы инвестиция көздерін таңдауды экономикалық тұрғыдан қарастыруға икемді болуы қажет.
2.4 Пререквизиттері
Пререквизиттері (алдын-ала міндетті курстары): математика, экономикалық теория негіздері.
2.5 Постреквизиттері
Постреквизиттері: Өнеркәсіп қалдықтарын көму, залалсыздандыру және қайта пайдалану негіздері, атмосфераны қорғаудың техникасы мен технологиясы пәндері, дипломдық жұмыс.
3 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ
3.1 Оқу жұмысының жоспары
Тақырып атауы, оның мазмұны
|
Еңбек
сыйымдылығы, сағ.
|
1
|
2
|
|
Күндізгі оқу түрі
|
|
Дәріс сабақтары
|
|
1 Тақырып. Өнеркәсіп салаларының негізгі корлары, олардын түсініктері, құрамдары жөне классификациясы. Негізгі қордың кұрылымы. Көсіпорынның негізгі қорын бағалау және есепке алу. Негізгі кордың физикалык және моралдык тозуы. Амортизацияның түсінігі және есептеу әдістері. Өндірістік қорды ұдайы өндіру, оның түсінігі және жаңарту қайнар көзі. Негізгі құралдардың пайдалану тиімділігінің және қозғалысының көрсеткіштері
|
1
|
|
2 Тақырып. Айналым капиталы, онын анықтамасы, міндетті ісі және кәсіпорынның айналым каражатының кұрылымы. Айналым капиталының айналымы және оның кезеңі. Айналым каражатының айналымының көрсектіштері. Айналым қаражатын мөлшерлеу. Айналым капиталына кажеттілікті аныктау әдістері. Айналым каражатын құрастырылуының кайнар көзі. Кәсіпорынның айналым каражатының тиімді пайдалануының жолдары
|
1
|
|
1
|
2
|
|
3 Тақырып. Кәсіпорнындағы жұмыс күшінің түсінігі және құрылымы. Жұмысшылардың санын әр категория бойынша аныктау. Еңбектің тиімділігі, еңбек өнімділігі мен еңбек сыйымдылығынын түсінігі Еңбек өнімділігін есептеу әдістері. Еңбек ақы төлеудің нысандары - мерзімдік және кесімді, олардың ерекшеліктері және пайдалану жағдайы. Еңбек акы төлеудің жүйесі: тарифтік және шарттық
|
1
|
|
4 Тақырып. Өндірістің шығындары, олардың түрлері, кұрылымы. Кәсіпорынындағы ағындағы шығындарды есепке алу әдістері жэне принциптері. Өнімнің өзіндік кұны, оның түсінігі, кұрылымы, классификациясы жэне шыгындарды есепке алу ерекшеліктері. Өндірістегі шығын сметасы, оның түсінігі, шығындардың кұрамы жөне есепке алу ерекшеліктері. Калькуляциялық шығын статьяларының мазмұны, оларды ссептеу және есепке алу әдістері
|
1
|
|
5 Тақырып. Кәсіпорынның таза және салық салынатын табысы. Пайданы жоспарлау жөне жоспарлаудың әдістері мен ерекшеліктері. Баға түсінігі және нарық жағдайында оның калыптасу принциптері. Баға саясаты және оның кәсіпорынның жалпы коммерциялық жүмысының стратегиясындағы орны. Баға қоюдың әдістері
|
1
|
|
6 Тақырып. Кәсіпорынның қаржы ресурстары. Каржы ресурстардың түсінігі. Кәсіпорынның қаржы ресурстарының кұрамы. Кәсіпорынның каржылык жагдайы және талдау мен бағалау көрсеткіштері. Салыкгардың түрлері, мағынасы және түсінігі. Кәсіпорынның қаржылық жағдайын және бюджетін калыптастыруда салықтардың ролі. Кәсіпорынға салынатын салықтардын түрлері
|
1
|
|
7 Тақырып. Экономикалық тиімділік. Экология шараларының экономикалық тиімділігінің көрсеткіштері. Технико-экономикалық тиімділікті есептеу. Кәсіпкерлік жоба, оның түсінігі, құрылымы және кәсіпорында оны іске асыру әдістері. Қаржы салымының тиiмділігін бағалау және сараптау. Инвестицияның тиімділігі және жобаларды экономикалық бағалау әдістері.
|
1
|
|
8 Тақырып. Өндіріс кәсіпорындарының негізгi үйымдастыру формалары. Көсіпорнының ұйъшдастыру құрылымы, мамандандыру тұрлері; негізгі және көмекші өндіріс. Өндіріс процестер сипаттамасы және олардың сала бойынша кәсіпорындардағы ерекшеліктері. Өндіріс процестерінің құрылымы
|
1
|
|
9 Тақырып. Өндіру процесін ұйымдастыру. Өндіріс циклы. Бұйым өндіріс циклы. Өндіріс циклының құрамы. Цикл уақытын есептеу. Уақыт ұзақтығын талдау. Бұйым өндіру тізбек тәсілі, ұзақтығы
|
1
|
|
10 Тақырып. Өндіріс техникалық қызметін үймдастыру. Жөндеу жүмысын жоспарлау. Жөндеу түрлері. Кәсіпорын энергетикалық шаруашылығы. Көлік шаруашылығы. қойма шаруашылығы
|
1
|
|
11 Тақырып. Еңбекті қорғау жұмысын жоспарлау негізі. Жоспарлау жұйесі. Стратегиялық және оперативті жоспарлау. Шығын-табыс-пайда жолын талдау. Кәсіпорын шаруашылық нәтижесін бағалау
|
1
|
|
12 Тақырып. Бизнес жоспар құрылымы, мақсаты. Бәсекелестікте озу шаралары. Маркетинг; нарық базарларын сегменттеу. Өндіріс жоспары. Өндіріс құрылымы. Кiріс, шығыс жоспары
|
1
|
|
1
|
2
|
|
13 Тақырып. Еңбекті қорғау бағытындағы инвестициялық жобаларды жоспарлау және бағалау. Инвестициялық жобалау кезеңдері. Кәсіпорын инвестициялық ресурстары. Қаржылық көздері. Инвестиция тиiмділігiн бағалау. Дисконттау
|
1
|
|
14 Тақырып. Өнiм сапасын басқару: бұйымның сапасы туралы ұғым, сапаның принциптері, өнім сапасын бақылау әдістері, сапаны котеру жолдары
|
1
|
|
15 Тақырып. Өнеркәсіп салалары кәсіпорындарының өндірістік-шаруашылық қызметіне талдау жасау тәсілдері
|
1
|
|
Тәжірибелік сабақтар
|
|
1 Негізгі капиталдың, тозуы, бағалау және есепке алу әдістері
|
1
|
|
2 Негізгі капиталды пайдалану тиімділігінің көрсеткіштері
|
1
|
|
3 Көсіпорнының өндіріс қуатын анықтау
|
1
|
|
4 Өндірістік айналым қорын мөлшерлеу Айналым қаражатын пайдалану тиімділігінің көрсеткіштері
|
1
|
|
5 Қажетті жұмысшылар санын есептеу тәсілдері
|
1
|
|
6 Еңбек өнімділігінің өлшем әдістері
|
1
|
|
7 Еңбекақы
|
1
|
|
8 Өндірістік шығындар, өзіндік құн
|
1
|
|
9 Өндірістің қаражаттық нәтижелерін есептеу
|
1
|
|
10 Кәсіпорынның каржылык жагдайын талдау және бағалау
|
1
|
|
11 Инвестициялық жобаны және өндірістің икемділігін бағалау
|
1
|
|
12 Дисконнттау, нвестицияны бағалау әдістері
|
1
|
|
13 Құрал-жабдық балансының құрылымы
|
1
|
|
14 Өнеркәсіп кәсіпорнының өндірістік қызметін талдау
|
1
|
|
15 Технологиялық шараларды экономикалық тұрғыдан негіздеу
|
1
|
|
Студенттің оқытушы жетекшілігімен орындайтын өздік жұмысы
|
|
1 Өнркәсіп кәсіпорнының өндіріс қуатын есептеу Негізгі капиталдың, тозуы, бағалау және есепке алу әдістері
|
1
|
|
2 Негізгі қордың құрылымы, тозуы, бағалау және есепке алу әдістері Негізгі капиталды пайдалану тиімділігінің көрсеткіштері
|
1
|
|
3 Айналым қаржыны пайдалану көрсеткіштері, факторлары және жағдайы
|
1
|
|
4 Еңбек өнімділігінің түсінігі, өсіру жолдары және деңгейінің көрсеткіштері
|
1
|
|
5 Өндіріс жұмысшыларының еңбек ақысын есептеу
|
1
|
|
6 Өндірістік шығынның калыптасу процесі, олардың түрлері, мағынасы, өзара байланысы, анықтау тәртібі
|
1
|
|
7 Өнімнін өзіндік құнына талдау
|
1
|
|
8 Кәсіпорында бағаның қалыптасу тәртібі және әдістері
|
1
|
|
9 Кәсіпорнында пайданы болжау. Өндірістің қаражаттық нәтижелерін есептеу
|
1
|
|
10 Инвестициялық жобаны және өндірістің икемділігін бағалау әдістері
|
1
|
|
11 Өнеркәсіп саласының өндіріс процесын ұйымдастыру негіздері
|
1
|
|
1
|
2
|
|
12 Көсіпорынды баскаруды үйымдастыру және бөлімдердің міндеттері
|
1
|
|
13 Негізгі өндірістің бөлім баскаруын үйымдастыру
|
1
|
|
14 Кәсіпорнының бизнес - жоспары, оның бөлімдері мен көрсеткіштерінің сипаттамасы және құру әдістері
|
1
|
|
15 Экологиялық және еңбек қауіпсіздігі шараларының экономикалық тиімділігін көтеру жоспарын жасау Экономикалық талдау тәсілдерінің кәсіпорында қолданылуы
|
1
|
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Негізгі әдебиет
1 Оразалин Қ.Ж.. «Кәсіпорын экономикасы»: Алматы, 2007.
2 Ералы А.Қ., М.Г Қабылбеков «Кәсіпорын экономикасы»: ҚазҰТУ, 2005.
3 Мейірбеков А.Қ., Қ.Ә Әлімбетов «Кәсіпорын экономикасы»: Алматы 2003.
4 Мамыров Н.К., М.А Тілеужанова «Микроэкономика»: Алматы 2005.
5 Зайцев Н.Л. «Экономика промышленного предприятия»: ИНФРА 2000.
6 Әбдірахманова Г.И. Кәсіпорын экономикасы. Алматы: Экономика, 2008
7 Бердалиев К.Б., Өмірзақов С.Ы., Есенғазиев Б.К., Ерғалиев Қ.Р. Басқару негіздері.- Алматы: - Экономика, 2004.
8 Бердалиев К.Б., Өмірзақов С.Ы., Тұрсынбаева А.А., Саткалиева Т.С. Менеджмент теориясы мен тәжірибесі.- Алматы, 2002.
9 Ниязбекова Р.Қ., Рахметов Б.А. Кәсіпорын экономикасы. Алматы: Экономика, 2008.
10 Қуатова Д.Я. Кәсіпорын экономикасы. Алматы: Экономика, 2006.
Қосымша әдебиет
1 Грацерштейн И.М. и др. Экономика, организация и планирование производства в цветной металлургии. М.: Металлургия, 2001
2 Кейлер В.А. Экономика предприятия: Курс лекций. М.: ИНФРА-М; Новосибирск: НГАЭиУ, 2002.
3 Киперман Г.Я. Экономика предприятия: Словарь. М.: Юристъ, 2000.
4 Мамыров Н.К. Менеджмент и рынок.- Алматы, 2003.
5 Тренев Н.Н. Предприятие и его структура: Диагностика. Управление. Оздоровление: Учеб. пособие для вузов. М.: ПРИОР, 2000.
6 Шмален Г. Основы и проблемы экономики предприятия: Пер. с нем./ Под ред. А.Г. Поршнева. М.: Финансы и статистика, 1996.
7 Ч.С.Ильбисинов Экономика, организация и планирование промышленного предприятия. Электронный учебник. Алматы, 2003 г.
8 Фатхутдинов Р.А. Организация производства. М., 2000 г.
9. Грибалев Н.П., Игнатьева И.Г. Бизнес - план. Практическое руководство по составлению.
10. Герасенко В.П. Прогнозирование и планирование экономики. – Минск: Новое знание, 2002. – 270с.
11 Сергеев И.В. Экономика предприятия: Учебное пособие –М.: финансы и статистика, 2000.
Достарыңызбен бөлісу: |