Программалау тілдері де кеңінен қолданыла бастады. Төменгі курста Pascal, c процедуралық программалау тілін меңгерген

 

ScrollBar компоненттерінің позициясынан алу 

және орнатылған позиция мәнін 

Edit

 өрісіне шығару

 

void __fastcall Tform1::ScrollBar1Change(TObject *Sender) 

{ 

  c=RGB(ScrollBar1->Position,ScrollBar2->Position,ScrollBar3-

>Position); 

  Edit1->Text=IntToStr(ScrollBar1->Position); 

} 

void __fastcall Tform1::ScrollBar2Change(TObject *Sender) 

{ 

  c=RGB(ScrollBar1->Position,ScrollBar2->Position,ScrollBar3-

>Position); 

  Edit2->Text=IntToStr(ScrollBar2->Position); 

} 

void __fastcall Tform1::ScrollBar3Change(TObject *Sender) 

{ 

 c=RGB(ScrollBar1->Position,ScrollBar2->Position,ScrollBar3-

>Position); 

  Edit3->Text=IntToStr(ScrollBar3->Position); 

} 

// Орнатылған 

c 

түс мәнін Edit4 - ке шығару

 

void __fastcall Tform1::Button1Click(TObject *Sender) 

{ 

Edit4->Color=c; 

} 

// 

Image

  компонентінде  графиктік  сурет  салу  қаламының 

өлшеміне  

SpinEdit1 

компонентінде орнатылған мәнді меншіктеy 

void __fastcall Tform1::CSpinEdit1Change(TObject *Sender) 

{

Image1->Canvas->Pen->Width=CSpinEdit1->Value; 

} 

// Тышқанның сол жақ батырмасын басып тұрып жылжытқанда 

сызық сызу 

void __fastcall Tform1::Image1MouseMove(TObject *Sender, 

TShiftState Shift, int X,  int Y) 

{ Image1->Canvas->Pen->Color=c; 

 Image1->Canvas->Brush->Color=c; 

 if (Shift.Contains(ssLeft))   Image1->Canvas->LineTo(X,Y);  

} 

// Тышқанның сол батырмасын басқанда жылжыту және оң жақ 

батырмасын басқанда тұйық облысты бояу 

void __fastcall Tform1::Image1MouseDown(TObject *Sender, 

TMouseButton Button, TShiftState Shift,  int X, int Y) 

{    if (Button==mbLeft)  Image1->Canvas->MoveTo(X,Y); 

  if (Button==mbRight)  Image1->Canvas-

>FloodFill(X,Y,c,fsBorder); 

} 

// Сурет файлын сақтау 

void __fastcall Tform1::Button2Click(TObject *Sender) 

{ if (SavePictureDialog1->Execute()) { Image1->Picture 

->SaveToFile(SavePictureDialog1->FileName);} 

} 

// Форманы жабу 

void __fastcall Tform1::Button3Click(TObject *Sender) 

{   

Form1->Close(); 

} 

Жобаны орындату нәтижесі төмендегідей болады. 

. 

 

Сурет 2. Графиктік редактор жобасының орындалуы

 

Жоба2.  Бастауыш  сынып  оқушыларына  қазақ  алфавитін 

үйретуге арналған АВС жобасын жасау. 

Жоба титулдық беттен және негізгі беттен тұрады. Негізгі бетте 

шыққан  әріпті  тышқанмен  шерткенде  экранға  сол  әріптен 

басталатын  сурет  және  буынға  бөлініп  жазылған  сөз  экранға 

шығады  және  сөздің  айтылуы  жазылған  дыбыстық  файл 

орындалады. 

 

 

Сурет 3. Жобаның титулдық беті 

// Негізгі бетке өту коды 

void __fastcall TForm1::Timer1Timer(TObject *Sender) 

{ 

Form3->Show(); 

Form1->Hide(); 

 Timer1->Enabled=False; 

} 

 

Сурет 4. Жобаның негізгі беті 

 

Листинг  2.    Шертілген  әріпке    сәйкесті  сурет,  сөз  шығарып 

және дыбыстық файлды орындату  коды 

 

#include    

TForm1 *Form1; 

//------------------------------------------------------------------------------ 

__fastcall TForm1::TForm1(TComponent* Owner) 

: TForm(Owner) 

{ 

} 

//- А әрпі ------------------------------------------------------------------- 

void __fastcall TForm3::Button1Click(TObject *Sender) 

{ 

Image1->Picture->LoadFromFile("D:\\Жоба\\a.bmp"); 

PlaySound("SOUND/1.wav",0,SND_ASYNC); 

} 

//- Б әрпі ------------------------------------------------------------------- 

void __fastcall TForm3::Button2Click(TObject *Sender) 

{ 

   Image1->Picture->LoadFromFile("D:\\Жоба\\b.bmp"); 

PlaySound("SOUND/2.wav",0,SND_ASYNC); 

} 

 

Барлық  әріпке  сәйкес  код  осылайша  әр  батырмаға  жазылады. 

Дыбыстық  файлды  орындату  үшін  мультимедиалық  функцияны 

іске  қосуды  жүзеге  асыратын 

mmsystem.hpp

    библиотекасын  қосу 

керек. 

Мұндай  жобаларды  студенттер  үлкен  қызығушылықпен 

орындайды. Бұл тапсырмаларды орындау студенттердің ақпараттық 

құзіреттілігін қалыптастырып, оларды шығармашылықпен ізденуге, 

логикалық  ойлануға  және  программалау  бойынша  білімдерін 

шыңдауға көмектеседі.