ПоәК 042-18-12 25/03-2013 №3 басылым 09. 09. 2013ж 03. 09. 2012ж №2 басылым орнына

жүктеу 1,83 Mb.

бет	8/9
Дата	25.11.2017
өлшемі	1,83 Mb.
	#1688

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Подобие: командасының кілті

– Точка – нүкте арқылы ығысуды көрсетуге мүмкіндік береді

Черчение және Изменение командаларын қолданып, сызбаны салу мысалын қарастырайық .

A4ISO файлын ашып, Чертеж2 атпен сақтаңыз

2 суреттегідей жаңа слой құрып, Контур слойына көшіңіз

Сурет 2

Отрезок және Дуга командаларын қолданып, жабық контур салыңыз(3 сурет).

Сурет 3 Сызбаның элементтерін салу

– 1 түзуді Отрезок командасын қолданып салыңыз, координаттары 80,220 және 180,183.5;

– 2 доғаны 42 мм радиусты шеңбер арқылы объектті привязканы қолдана отырып салыңыз;

– 3 түзуді 1 түзуге симметриялы түрде салыңыз;

– Радиусы 5,5 мм болатын доғамен контурды жабыңыз

2 доғаның ортасымен дәл келетін шеңбер салыңыз:

– Круг командасын шақырыңыз;

– Курсорды үлкен доғаның ортасына әкеліп, Центр сөзі шыққанда тышқанның сол жақ батырмасын басыңыз;

– Клавиатурада шеңбер ортасын 22 енгізіңіз.

Детальдің екінші проекциясын(Ені 20 мм болатын тіктөртбұрыш) прямоугольник, отрезок және объектная привязка командаларын қолданып салыңыз(Сурет 4).

Оси слойын орнатып, бұл слойда остік сызықтарды және радиусы 30 мм болатын шеңбер салыңыз(Сурет 5).

Сурет 4 Сызбаның қосымшалары

Сурет 5 Остік сызықтар

Контур слойын қосып, Подобие (Отступ) командасын қолданып 4 доғаға ұқсас арақашықтығы 4 мм доға салыңыз(Сурет 3):

– Подобие командасын енгізіңіз;

–Определите величину отступа или [Точка прохождения] < Точка прохождения> сұрауына 4 енгізіп,Enter басыңыз;

–Выберите объект для подобия или <выход> сұрауына 4 доғаны көрсетіңіз (Сурет 3).

Сол сияқты 1,2, 3 сызықтарын салыңыз (Сурет 6).

Сурет 6 Подобие командасын қолданып, сызбаға қосымшалар жасау

Сызбада жетіспейтін детальдарды салайық. Радиусы 4 мм, центрі 2 нүктеде болатын шеңбер салыңыз(Сурет 7). Массив командасын қолданып тағы радиусы 4 мм болатын 3 шеңбер салайық.:

–Массив командасын шақырамыз;

–Определите объект сұрауына шеңберді көрсетіп, Enter басыңыз;

–Введите тип массива[Прямоугольный/Круговой]<П>: сұрауына К енгізіп, Enter басыңыз;

–Определите центральную точку массива: сұрауына 1 нүктені көрсету керек (Сурет 7);

Сурет 7 Жаңа элементтер қосылған сызба фрагменті

–Введите число элементов в массиве: сұрауына 4 санын енгізіп, Enter басу керек;

–Определите угол заполнения (+=ccw, -=cw)<360>: сұрауына Enter басу керек;

–Поворачивать объекты массива [Да/Нет] <Д>: Enter басу керек.

3, 4 және 5 сызықтармен детальдің төменгі проекциясын толықтыру. 7 және 8 нүктелерді объектті привязка арқылы жасау керек(7 сурет).

Обрезать командасын қолданып, 3 және 4 түзулер арасындағы 6 түзуді жою керек(7 сурет).

– Обрезать командасын шақырып;

– Выберите объекты (Определите объекты) сұрауына 3 түзуді көрсету, ал Выберите объекты (Определите объекты) сұрауына 4 түзуін көрсетіп, Enter басыңыз;

–Выберите объект, который нужно обрезать, или [Проекция/Кромка/Отмена]: сұрауына 6 түзуін көрсетіп, Enter басыңыз.

Командалар орындалуы нәтижесінде 8 суретте көрсетілген.

Сурет 8 Обрезать командасын қолданып түзуді жою

Расширить командасын қолданып, 2 және 3 түзулерін 1 түзуге дейін жалғаңыз:

–Расширить командасын шақырыңыз;

–Выберите объекты сұрауына 1 түзуін көрсетуіп, Enter басыңыз;

–Выберите объект, который нужно продолжить, или [Проекция/Кромка/Отмена] сұрауына 2 түзуін көрсетіп, ал Выберите объект, который нужно продолжить, или [Проекция/Кромка/Отмена] сұрауына 3 түзуін көрсетіп, Enter басыңыз.

Скругление командасын қолданып, радиусы 3 мм шеңберлі доғаның ұштарын дөңгелету үшін:

– Cкругление командасын қолданып;

–Выберите первый объект или [Полилиния/Радиус/Обрежь] сұрауына тышқанның оң жақ батырмасын басып, Радиус опциясын таңдау керек;

– Определите радиус скругления <10> сұрауына 3 санын енгізіңіз;

– Сопряжение командасын енгізіңіз;

–Выберите первый объект или [Полилиния/Радиус/Обрежь] сұрауына 1 түзуін көрсету;

–Выберите второй объект сұрауына 2 түзуін көрсетіп, Enter басыңыз.

Сурет 9 Шеңбердің доғамен дөнгелетіп

Сурет 10 Фасканы құру

Сызбаның оң жағын дәл сол сияқты салыңыз.

Фаска командасын қолданып, 1 түзуге 30^обұрышпен катеті 3 мм фаска жасау.

–Фаска командасын енгізіп;

–Выберите первую прямую или [Полилиния/Катет/Угол/Обрежь/Метод] сұрауына тышқанның оң жағын басып, Угол опциясын таңдаңыз;

–Определите длину первого катета фаски<10> сұрауына 3 енгізіңіз;

–Определите угол фаски относительно первой линии <0> сұрауына 30 санын енгізіңіз;

–Фаска командасын енгіңіз;

–Выберите первую прямую или [Полилиния/Катет/Угол/Обрежь/Метод] сұрауына 1 түзуін көрсетіңіз;

–Выберите вторую прямую 2 түзуін көрсетіңіз, Enter басыңыз.

Сызбаның оң жағына фаска салыңыз.

Объектті привязканы қолданып, контур слойында сызба проекциясын 1 және 2, 5 және 6 түзулерімен, Оси слойында 3 және 4 остік сызықтармен толықтырыңыз(Сурет 11).

Сурет 11 Сызба фрагменті

Көптеген жағдайларда сызбалардың элементтерін қозғалту керек. Бұл мақсатта Перенести және Повернуть командалары қолданылады.

Перенести командасы объект немесе объекттер тобын көшіреді.

Команда: Перенести	Командалық жолда Перенести командасын енгізіп,Enter басыңыз
Базовая точка или перемещение	Базалық нүктенің координаталарын енгізіп, Enter басыңыз
Вторая точка перемещения или <считать перемещением первую точку>:	Екінші нүкте координатасын енгізіп немесе перемещение немесе <используйте первую точку для перемещения>, Еnter басыңыз

Повернуть командасы базалық нүктеге қатысты объектті немесе объектілер жиынын айналдыруға.

Команда: Повернуть	Командалық жолда Повернуть командасын енгізіп, Enter басыңыз
Базовая точка	Базалық нүктенің координатасын енгізіп, Enter басыңыз
Угол поворота или опорный угол [опорный угол ]:	Айналу бұрышын көрсетіп, немесе Опорный угол опциясын таңдау керек

Опорный угол опциясы бар бұрышқа қатысты бұрышты анықтайды. Келесі сұраулар шығады

Опорный угол	Объекттің қазіргі орналасуын анықтайтын бұрыш
Новый угол	Объекттің орналасуын анықтайтын жаңа бұрыш

Бейнені 90^о –қа бұру үшін:

– Повернуть командасын енгізіңіз;

–Выделите объект сұрауына рамка арқылы барлық объектілерді белгілеп, Enter басыңыз;

–Определите базовую точку сұрауына кез-келген нүктені көрсетіңіз;

– клавиатурада 90 енгізіп, Enter басыңыз.

Сурет 12 Повернуть командасын қолдану нәтижесі

Перенести командасын қолданып, сызбаның ортасына бейнені орналастырыңыз(Сурет 13).

Сурет 13 Сызба фрагменті

Қосымша А

Сурет 14
№5 лабораториялық жұмысқа нұсқау

Панорамирлеу және зуммирлеу, режимдермен жұмыс

1. Жұмыс мақсаты

Панорамирлеу және зуммирлеу, режимдермен жұмысты менгеру

2. Жұмыс мазмұны

AutoCAD жүйесімен жұмысты менгеру

3. Жалпы мағлұматтар

Панорамирлеу және зуммирлеу инструменттері көптеген мақсаттарда пайдаланылады. Зуммирлеу инструментін Инструменттер тақтасынан сәйкес пиктограммамен қосуға болады (1сур). Курсор сол пиктограмма формасын қабылдайды. Сызба алаңына қойып, тышқанның сол жағын басып, тышқан үстіге қозғалтсақ масштаб үлкейелі немесе керісінше. Керекті масштаб алғанда Esc басып, сызбаны жасауды жалғастыруға болады.

Панорамирлеу инструментін Инструменттер тақтасынан сәйкес пиктограммамен қосуға болады (1сур). Курсор сол пиктограмма формасын қабылдайды. Тышқанның сол жағын басып, сызбаны экранда керекті орынға орналастыруға болады.

Д

Инструмент Панорама реального времени

Инструмент Масштаб реального времени

Направления увеличения, уменьшения масштаба

етальдің сызбасын салу мысалында тұйық облысты штрихтау, размерлер қою және слойлармен жұмыс жасауды қарастырамыз.

2
Сур.1

сур. Келтірілген детальдің сызбасын салу керек болсын. Размерлері келесі: ұзындағы 200 мм, ені 100 мм, биіктік 60 мм, цилиндр диаметрі 64 мм.

Сур.2

1:2 масштабты таңдап, модельдің үстінен қарағандағы бейнесін саламыз. Программа керекті түсті таңдауға мүмкіндік береді. Ол үшін Инструменты – Параметры, Опции терезесінде Экран- Цвета кнопкасын таңдаймыз. Керекті түсті таңдаймыз.

Формат – Слой командасы арқылы Контур жаңа слойын құрамыз. Настройка свойств слоя терезесінен Создать кнопкасын басып, келесі қасиеттерді анықтаймыз: 0,35 мм сызық қалыңдығы, Continuous сызық типі. Осы командалар арқылы Оси слойын жасаймыз: 0,15 мм сызық қалыңдығы, Центр2 сызық типі.

Сур.3

Рисование – Прямоугольник командасын шақырып:

Команда: Прямоуг

Первый угол или [Фаска/Уровень/Сопряжение/Высота/Ширина]:

х=50, у=90 координаттарын енгіземіз.

Қарама-қарсы бұрыштық нүктені сұрауына Второй угол или: @100,50 енгізіп, Enter басамыз.

Оси слойын қосып, остік сызықтарды саламыз.

Отрезок командасын енгіземіз.

Қалып жолында ОРТО и ОПРИВ кнопкаларын қосамыз, Объектная привязка панелінде Привязка к середине кнопкасын басып, тышқанмен тіктөртбұрыштың төменгі қабырғасын көрсетеміз. Программа осьтік сызықты тіктөртбұрыштың төменгі қабырғасына байланыстырады. Осьтік сызықты жоғары қарай керекті орынға дейін созамыз. Дәл сол сияқты горизонталь осьтік сызықты саламыз.

Сур.4

Ортасы осьтік сызықтардың қиылысуында диаметрі 32 болатын шеңбер салайық. Контур слойын қосамыз. Рисование – Окружность – Центр, диаметр командасын шақырып, Объектная привязка құралдар тақтасында Привязка к пересечению құралды таңдап, осьтік сызықтардың қиылысуын көрсетеміз. Программа диаметр мөлшерін сұрайды:

Радиус круга или [диаметр]: 32

Диаметрі 32 болатын шеңбер салынды.

Вид спереди проекциясын салайық. Оси слойында қосымша сызықтарды салайық. Қосымша сызықтарды алдында салнған тіктөртбұрыштың қырлы қабырғаларынан жүргіземіз. Кескінің жасау үшін тағы бір қосымша сызық керек болады, ол сызықты шеңбермен шеңберден оң жағында орналасқан горизонталь осьтік сызықтың қиылысуынан жоғары созамыз. Рисование – Линия командасын шақырамыз. Объектная привязка құралдар тақтасында Привязка к ближайшему құралын таңдап, тышқанды сол жақтағы қосымша сызықтың кез-келген нүктесіне басамыз. ОРТО режимін қосамыз. Екінші нүктені көрсету үшін тышқанды горизонталь оңға тартып, командалық жолда 100 енгіземіз. Дәл сол сияқты проекцияның сыртқы контурының кесінділерін саламыз.

Енді қосымша сызықтарды жоюға болады(Изменить-Удалить, керекті қосымша 3 сызықты көрсетеміз).

Сур.5

Формат – Слой командасымен сызықты типі – Continuous, сызық қалыңдығы - 0,15 мм болатын жаңа Штриховкаслойды жасаймыз. Рисование – Штриховка командасын шақырып, Штриховка терезесінде Структура полесында ANSI131 таңдап, Выбрать точки значогын басып, керекті облыстың кез-келген жерінде тышқанмен көрсетіп, Enter басамыз. Штриховка терезесінде ОК басамыз(Сур 6).

Сур.6

Размер – Стиль командасын шақырып, Менеджер стилей размеров терезесінде Переопределить кнопкасын басамыз. Заменить текущий стиль терезесі ашылады. Ол терезеде Текст закладкасын таңдап, Высота текста реквизитына 5 енгіземіз. Основные единицы закладкасында Масштаб размеров – Коэффициент 2 енгіземіз.

Размерлерді қою үшін Размер – Линейный командасын шақырамыз. Командалық жолда

Команда: _рзмлинейный

Определите начало первой выносной линии размера или <выберите объект>:

Привязка к пересечению функциясын қолданып, Вид сверху проекциясының төменгі сол жақ бұрышын тышқанмен белгілейміз. Командалық жолда: Определите начало второй выносной линии размера:

Привязка к пересечению құралын қолданып, Вид сверху проекциясының төменгі оң жақ бұрышындағы выносная линияның екінші нүктесін көрсетеміз. Определите положение линии размера или [Мтекст/Текст/Угол/Гор/Вер/Повернутый]: сұрауына Размерлі сызықты астыға қарай созып, тышқанды басамыз. Дәл сол сияқты басқа размерлі сызықтарды саламыз. Бұл командаларды орындағаннан кейін 7 суреттегі сызбаны аламыз.

Сур.7

Біз сызбаның Вид сверху және Вид спереди бейнелерін көрсеттік.

№6 лабораториялық жұмыс

Объекттің үшөлшемді моделін жасау

1.Жұмыс мақсаты

AutoCAD объекттің үшөлшемді моделін жасау

2. Жұмыс мазмұны

AutoCAD жүйесімен үшөлшемді кеңістікте жұмыс жасауды менгеру

3. Жалпы мағлұматтар

Алдыңғы лабораториялық жұмыста детальдің Вид сверху және Вид спереди көрсетіп, сызбасын жасадық. Объекттің үшөлшемді моделін бірден құрып бұл мәселені тез шешуге болады. Autocad жүйесінде үшөлшемді объекттерді параллелепипед, цилиндр, сфера, конус, пирамида және т.б. түрінде жасауға болады. Сол детальді параллеллепипед денесінен цилиндар денесін алып жасауға болады.

Объекттің үшөлшемді моделін құрғаннан кейін, жазық және изометриялық түрлерін алуға, модельді бояға болады. 3-ОРБИТА командасын қолданып көру нүктесін өзгерте отырып, модельді айналдыруға, үшөлшемді модельдің үздіксіз айналу режимін анықтауға болады. Үшөлшемді модельдеу технологиясы екіөлшемді модельдеуден қарағанда көптеген артықшылытары бар.

Параллелепипед салайық: ұзындығы 200 мм, ені 100 мм, биіктіг 60 мм, диаметрі 64 мм болатын цилиндр.

Вид – Панели инструментов командасын қолданып керекті құралдар тақтасын қояйық. Вид, Объектная привязка жолдарына белгі қоямыз. Размерность – Стиль командасын шақырып, Менеджер стиля размеров терезесінде Изменить кнопкасын басып, Основные единицы закладкасында Масштабный коэффициент полесына 2 енгіземіз.

Формат –Уровень командасын қосып, Менеджер свойств слоя терезесінде Новый кнопкасын басамыз. Контур жаңа слойын құрамыз. Настройка свойств слоя терезесінен Создать кнопкасын басып, келесі қасиеттерді анықтаймыз: 0,35 мм сызық қалыңдығы, Continuous сызық типі. Осы командалар арқылы Оси слойын жасаймыз: 0,15 мм сызық қалыңдығы, Центр2 сызық типі.

Вид – 3D-виды – Сверху командасын шақырып, Вид сверху проекциясын қосамыз. Рисование – Тела – Ящик командасымен параллелепипед саламыз. Команданы шақырғаннан кейін келесі сұрау шығады:

Команда: ящик

Enter клавишасын басқанда, программа бастапқы бұрышты сұрайды, оған 50,100,0 енгіземеміз. Программа келесі сұрау шығарады:

Угол или [Куб/Длина]:

Куб опциясы кубты анықтайтын бір өлшемді сұрайды. Длина опциясы параллеллепипедтың 3 размерін сұрайды.

:@100, 50,30 енгіземіз.

Вид – Затенение – Плоские тени с включенными гранями командасын қолданып сызбаның түрлерін көреміз(1 сур).

Сур.1

Параллеллепипедтың ортасында биіктігі 64 мм болатын цилиндр құрайық. Вид сверху проекциясын шақырып, Оси слойында цилиндрдың табанын анықтайтын осьтерді саламыз. Вид – Затенение – Сеточный каркас 3D командасы арқылы параллелепипедтың көленкесін өшіреміз. Рисование – Тела – Цилиндр командасы арқылы цилиндр саламыз. Кажущееся пересечение байланыстыруын қосып, осьтердің қиылысу нүктесін көрсетеміз.

Команда: цилиндр

Центральная точка основания цилиндра или [Эллиптический] <0,0,0>: Enter

Радиус основания цилиндра или [Диаметр]: 16

жүктеу 1,83 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9