Фирманын өсу стратегиясы. Өндіріске баға берумен қоса стратегиялық жоспарлау болашақта фирма қандай өндірістерді ашып, қандай салаларға өз күшін бағыттауға тиіс екендігін анықтауға міндетті.
Өсу стратегиясы үш деңгейде жүргізілген талдау негізінде әзірлеуге болады.
Бірінші деңгейде қызметінің бүгінгі ауқымындағы мүмкіндітерін анықтайды (қарқынды өсу мүмкіндігі).
Екінші деңгейде саладағы маркетингілік жүйенің өзге элементтерімен бірігу мүмкіндіктерін айқындайды (интеграцилық өсу мүмкіндіктері).
Үшінші деңгейде саладан тыс мүмкіндіктерді анықтайды (диверсификациялық өсу мүмкіндеіктері) [диверсификация өнім мен қызмет түрлі мен атауларының санын көбейту].
Тақырып 10. Аймақтық жүйені ары қарай қайтақұрудың стратегиялық бағыттары
Аймақ деңгейіндегі стратегиялық жоспарлау - аймақтағы барлық ұйымдар мен олардың басшыларының ұжымдық күш - жігерінің нәтижесі. Сондықтан оны жүзеге асыру үшін жоспарлаушыларға аймақтық келешегін айқындауға мүмкіндік беретін механизмдер мен күш-жігерді қамтамасыз ететін тиісті ұйымдастыру алғы шарттары болуға тиіс.
Стратегиялық жоспарлаудың міндеті - аймақтын дамуы приоритеттер мен мақсаттарын анықтау, сондай-ақ дамуының міндеттерін табысты шешуге мүмкіндік беретін ресурстарды бөлу.
Аймақтағы өзгерістер стратегиялық жоспардың жүзеге асырудың маңызды нәтижесі болуға тиіс, атап айтқанда:
өндірісті, құрылысты, жоғары технологиялар мен қызметтер индустриясын қолдау және дамуына ықпал ету;
білім, денсаулық сақтау, мекемелерін қызметтер мен демалыс саласының дамуы;
көлік пен байланыстың дамуы;
жұмыспен қамту проблемасын шешу және жұмыссыздық пен кедейліктің деңгейін төмендету;
тұрғын үй-коммуналдық инфрақұрылым мен көркейту ісін дамыту;
қоршаған ортаны жақсарту;
қоғамдық жұмыстардың дамуы;
халықтың әлеуметтік қорғауды дамыту бағдарламалары;
құқық қорғау және тұтынушылардың құқықтарын қорғауды қамтамасыз ету.
Стратегиялық жоспарлау процесі үш бөлімнен құралады:
1. Мақсаттары, міндеттері, объектілері - аймақтың мақсат еткені.
2. Стратегияның амалдары - мақсатқа жеткізетін тиімді жолдары.
3. Құралдар - мақсатқа жету үшін кім, не, істеп жатыр, қашан, қандай ресурстары бар.
Басты мақсат - аймақ нені мақсат тұттады - мына мәселелерді шешуді талап етеді. Аймақ өз міндеттерін қандай жағдайда шешеді:
сыртқы жағдайлар: мүмкіндіктер мен проблемалар;
ішкі жағдайлар: әлді және әлсіз тұстары.
Приоритетті міндеттер мен оперативтік мақсаттар: сол мақсат пен сол жағдайда міндеттерді қандай шектеулі санын орындау және қандай тактикалық мақсатқа жету керек?
Стратегия: мақсатқа жеткізетін амалдарды таңдап алу.
Іс-әрекеттердің жоспары /тактика/: алдыға қойылған мақсатқа жеткізетін жұмысты ұйымдастыру.
Орындалуын бағалау: мониторинг ұйымдастыру және нәтижелер қойылған мақсаттардан өзгешеленетін болса іс-әрекеттерді анықтауын қайта қарау.
Стратегиялық жоспарға мына бөлімдер кіру керек:
Аймақтың бүгінгі таңдағы жағдайын бағалау.
Мақсатты анықтау /миссияны/.
Қызметтің приоритеттері.
Жағдайлар және қойылған мақсатқа жету мүмкіндерін талдау.
Ресурстар.
Алдыға қойылған мақсаттарға жету стратегиясы.
Жүзеге асыру кезеңдері.
Іс-әрекеттер жоспары.
«Бүгінгі таңдағы жағдайын бағалау бөлімінде аймақтың экономикасына баға беру қажет: кәсіпорындарың қаржы жағдайы, бюджеті, әлеуметтік саласы, құқық және т.т. Баға нақты қалыптасқан жағдайды көрсетуге тиіс.
Миссия /басты мақсат/ аймақтық дамудың мақсаттары мен стратегиясын анықтау үшін бағыттармен бейімделулерді қамтамасыз етеді. Мысалы, экономиканың тұрақты дамуы негізінде аймақ халқының тұрмысын арттыру.
Миссия негізінде аймақ ресурстары шоғырлануға тиіс қызметтің приоритеттерін белгілеп алуға тиіс.
Приоритеттердің саны 3-5, ал кейбір аймақтарда 7 аспауға тиіс. 3 приоритеттің болуы - тиімді олардың орындалуын қамтамасыз етеді.
Приоритеттерді белгілеу мақсатты болып қойылған бастапқы жағдайларға - ресурстар және талдау - баға берумен тығыз байланыста болуға тиіс.
Талдау барысында әзірлеу кезіндегі ішкі және сыртқы жағдайларды жүйеге келтіріп, стратегиялық жоспарды жүзеге асыруға ықпал ететін әлсіз және әлді тұстарды, кемшіліктер мен мүмкіндіктерді айқындау керек.
«Ішкі талдау. Әлді және әлсіз тұстары» тарауында аймақтардың әлді және әлсіз тұстарын айқын суреттелуі тиіс.
1998-2000жж. аймақтық стратегиялық жоспарларды әзірлеу жөніндегі әдістемелік нұсқауларды аудандардың қызмет саласы көптүрлі болады және жіктеуге келмейді. Сонымен қатар стратегиялық жоспардың осы тарауы бойынша сипаттамалар жиынтығы ұсынылады.
Әлді тұстарына;
реформалардың аймақта өтуі және нәтижелігі;
сыртқы ортадан тәуелділігі төмен, өзін-өзі қамтамасыз ету мүмкіндіктері;
қолдау және бағалар жөніндегі артықшылықтар /оны мүмкіндіктер бойынша да көрсетуге болады/;
тиісті құқықтық және нормативтік қамтамасыз ету;
мықты менеджмент;
кәсіби шеберлігі жоғары және жақсы ұйымдастырылған басқару аппараты;
интеллектуалды ресурстар мен ғылыммен қамтамасыз етілуі;
ресурстардың қажетті мөлшері және қорды жұмылдыру /жер, су, қаржы және т.т./;
жеткілікті деңгейдегі әлеуметтік қызметтер және т.б. жатады.
Әлсіз тұстары - ол:
айқын стратегиялардың немесе жоспарлардың болмауы салдарынан реформалардың баяу жүруі;
аппараттың нашар ұйымдастырылуы және кәсіби деңгейінің төмен болуы;
құқықтық негізінің әлсіз болуы;
апаратпен нашар қамтамасыз етілуі;
технологиялар деңгейінің төмен болуы;
экологиялық проблемалар;
көлік пен коммуникациялардың дамымағандығы.
Егер әлсіз және әлді тұстарды талдау барысында басты назар аймақтың ішкі факторларына аударылатын болса, онда мүмкіндіктер мен қауіптерді бағалағанда аймақтың сыртқы факторларына назар аударылуы тиіс.
Мүмкіндіктер мен қауіптер қатарында мысал ретінде мынаны атауға болады /осы тізбе толық , міндетті емес/.
Мүмкіндіктер:
табиғи ресурстардың болуы /жер, су, пайдалы қазындылар және т.б./;
басқа аймақтармен бірігу;
жергілікті жерде баға мен шығындарды азайту мүмкіндігі;
мемлекеттің қолдауы;
күшті қоғамдық келісімді ұйымдастыру;
аймақтың дамуына қоғамдағы жағымды өң тенденцияларының ықпалы;
сыртқы нарықтарға шығуға мүмкіндік беретін өндірістің болуы /ұйымдастыру мүмкіндігі/;
көлік пен коммуникациялық қолайлылығы;
халықты қамтамасыз ететін жергілікті өндірістерді, қоғамдық жұмыстарды қызмет салаларын арттыру.
Қауіптер:
оппоненттер тарапынан қысым;
ресурстардың жоқтығы /жеткіліксіздігі/;
сыртқы нарықтардың жабықтығы;
ішкі және сыртқы нарықтарды жоғалту қауіпі және т.т.
Осы стратегиялар приоритеттерері бойынша ал алдыға қойылған ақ мақсаттарға неғұрлым тез жеткісізетінен бастап орындалу мүмкіндігі төменіеніне қарай тізіледі. Әдетте, мүмкіндігі жоғары стратегиялар қомақты қаржы ресурстарын талап етеді және энеергияны, уақытты, саяси басқару мен энтузиазмды аз талап етеді.
Ресурстар болмаса ешқандай стратегия жүзеге аспайды, және ең аллдымен, қаржы ресурстары. Нақты орындалатынын стратегияларды таңдап алу мақсатымен стратегиялар мен ресурстар матрицасы құрылады.
Стратегиялардың әрқайсысы қаржы ресурстары мен резервтері көлемін анықтау үшіні жан-жақты қаржы талдауынан өтеді. Қ.ажетті ресурстар әдетте операциялық /ағымымдағы/ шығындар және де даму үшін қажет инвестициялық қаржыны /күрделі/, өсіру, ұдайы өндірісі деп бөлінеді.
Оперативтік мақсаттар:
миссияны /мақсатты/, приоритерді, міндетерді нақты мазмұнымен толтырады;
аймақтың басың басқару аппаратының әр іс-әрекетінің нәтижесі қандай болатының анық көрсету керек;
тиімді және нақты болуға тиіс;
артық арман /тілек/ болмайды;
табысқа жеткізетін және орындалатын мүмкіндігі болуға тиіс;
табысы мен сәтсіздігі өлшенетін болуға тиіс.
Мақсаттық мүмкіндігінше сандық өлшемі болу керек. Өлшеуге кемеген жағдайда мақсаты сапалы жағынан көрсеттілуі тиіс. Және ол анық, нақты болғаны жөн.
Аймақ өз өзз мақсаттарын жалпы мемлкеттік стратегиялық жоспарға, оның приоритеттері мен ресурстарына, ҚР Үкіметінің Бағдарламасына қарап белгілейді.
Мақсат айқындалып, приоритеттер белгіленсе, және ресурстар болған жағдайда тәсіл, құрал және мақсатқа жету амалдарының жиынтығы болып табылатын стратегияны таңдау - аймақтың ішкі ісі болып табылады.
Оны таңдау - терең таңдау және жоспарлау, басшылардың кәсіби шеберлігінің нәтижесі болады.
Әр аймақтың стратегиялық жоспарында аралық мақсаттар мен әр жылға, тоқсанға қойылған міндеттер болуға тиіс.
Түпкі және аралық мақсатқа жеткенде аймақ қызметіне жыл сайын және тоқсан сайын баға беріліп отырады, яғни әр міндет орындау мерзімі, аяқтау нысаны, орындаушыларынын белгілейтінін іс-әрекеттердің жоспары жүзеге асырылады.
4. Практикалық сабақтың мазмұны
Тақырып 1 Аймақтық экономиканы зерттеудің әдістемелік негізі
1. Аймақ экономикасы ғылым ретінде. «Аймақ» түсінігі. Зерттеу пәні және обьектісі.
2. Аймақ экономикасының көрсеткіштері.
3. Аймақ экономикасының теориясы
4. Қазақстан шаруашылығын аймақтық ұйымдастыру
5. Басқа пәндермен байланысы .
Қолданылатын әдебиеттер:
1. Комаров М.П. Инфраструктура регионов мира: Оқу құралы, 2007
2.Королевская В.И., Хохлов С.Н. Управление региональной экономикой в условиях рынка: Оқу құралы. – М., 2005
3. Ларина Н.И., Кисельников А.А. Региональная политика в странах рыночной экономики: Оқу құралы – М., 2003.
4. Мищенко В.В. Экономика региона: Оқу құралы– Барнаул – 2002
5. Мамыров Н.К., Ихданов Ж. Государственное регулирование экономики в условиях Казахстана (теория, опыт, проблемы): оқу құралы - Алматы, 2006.
Тақырып 2 Аймақ экономикасы және ел шаруашылығын ұйымдастырудың жалпы шарттары және факторлары
Аймақ бойынша қоғамдық еңбекті бөлу экономиканы ұйымдастыру негізінде.
Қазақстанда аймақ экономикасын дамыту тарихы
ҚР экономикалық және географиялық потенциалы
ҚР әкімшіліктік-аймақтық құрылысы
ҚР аймақтық дамуының стратегиялық артықшылығы
Елді аймақтық дамытудың негізгі бағыттары
Қазақстанда аймақты бөлу ерекшеліктері
Қолданылатын әдебиеттер:
1. Комаров М.П. Инфраструктура регионов мира: Оқу құралы, 2007
2.Королевская В.И., Хохлов С.Н. Управление региональной экономикой в условиях рынка: Оқу құралы. – М., 2005
3. Ларина Н.И., Кисельников А.А. Региональная политика в странах рыночной экономики: Оқу құралы – М., 2003.
4. Мищенко В.В. Экономика региона: Оқу құралы– Барнаул – 2002
5. Мамыров Н.К., Ихданов Ж. Государственное регулирование экономики в условиях Казахстана (теория, опыт, проблемы): оқу құралы - Алматы, 2006.
Тақырып 3. Аймақтың экономикалық потенциалы, түсінігі және құрылымы
1. Аймақтың өмір сүруін қамтитын нарықтың негізгі типтері
2. Аймақтың аумақтық- өндірістік кешені.
3. Аймақтың салалық және аумақтық құрылымы.
4. Аймақтың экономикалық потенциалы және оның құрамдары
5.Аймақтың табиғи құралын бағалау тәсілдері
6. Ел аймағының экономикалық дамуының негізгі мәселесі
Қолданылатын әдебиеттер:
1. Комаров М.П. Инфраструктура регионов мира: Оқу құралы, 2007
2.Королевская В.И., Хохлов С.Н. Управление региональной экономикой в условиях рынка: Оқу құралы. – М., 2005
3. Ларина Н.И., Кисельников А.А. Региональная политика в странах рыночной экономики: Оқу құралы – М., 2003.
4. Мищенко В.В. Экономика региона: Оқу құралы– Барнаул – 2002
5. Мамыров Н.К., Ихданов Ж. Государственное регулирование экономики в условиях Казахстана (теория, опыт, проблемы): оқу құралы - Алматы, 2006.
Тақырып 4. Аймақтың экономикалық ядросы
1. Аймақты мамандандырудың саласы
2. Аймақтың өндірістік көрсеткіштерінің есебі
3. Елдегі арнайы зона түрлері және формалары
4. Қазіргі дамыту сатысындағы сыртқы сауда айналымының ерекшелігі
5. Еркін экономикалық зонаны, біріккен кәсіпорынды дамыту құру
Қолданылатын әдебиеттер:
1. Комаров М.П. Инфраструктура регионов мира: Оқу құралы, 2007
2.Королевская В.И., Хохлов С.Н. Управление региональной экономикой в условиях рынка: Оқу құралы. – М., 2005
3. Ларина Н.И., Кисельников А.А. Региональная политика в странах рыночной экономики: Оқу құралы – М., 2003.
4. Мищенко В.В. Экономика региона: Оқу құралы– Барнаул – 2002
5. Мамыров Н.К., Ихданов Ж. Государственное регулирование экономики в условиях Казахстана (теория, опыт, проблемы): оқу құралы - Алматы, 2006.
Тақырып 5. Қазақстан аймақтарын қазіргі мамандандыру: жағдайы және трансформациялай болашағы
Тұрғындардың өмір сүру деңгейін сипаттайтын негізгі параметрлерінің сипаттамасы
Елдің жеке аймақтарын экономикалық мамандандыру
Ел аймағын дамыған, дамушы аймақтарға бөлу
Жеке аймақтардың әлеуметтік-экономикалық дамуының ерекшелігі
ШҚО бойынша негізгі мәселелер
Қолданылатын әдебиеттер:
1. Комаров М.П. Инфраструктура регионов мира: Оқу құралы, 2007
2.Королевская В.И., Хохлов С.Н. Управление региональной экономикой в условиях рынка: Оқу құралы. – М., 2005
3. Ларина Н.И., Кисельников А.А. Региональная политика в странах рыночной экономики: Оқу құралы – М., 2003.
4. Мищенко В.В. Экономика региона: Оқу құралы– Барнаул – 2002
5. Мамыров Н.К., Ихданов Ж. Государственное регулирование экономики в условиях Казахстана (теория, опыт, проблемы): оқу құралы - Алматы, 2006.
Тақырып 6. Аймақта инвестициялық жүйені қалыптастырудың мәселесі
1. Аймақтық бюджеттік саясаттың негізі
2.Аймақтық бюджеттік салық жүйесі
3. Аймақтық қаржы көздері
5. Аймақтағы инвестициялық өзара қарым қатынас
6. Аймақтың инвестициялық тартымдлығының параметрі
Қолданылатын әдебиеттер:
1. Комаров М.П. Инфраструктура регионов мира: Оқу құралы, 2007
2.Королевская В.И., Хохлов С.Н. Управление региональной экономикой в условиях рынка: Оқу құралы. – М., 2005
3. Ларина Н.И., Кисельников А.А. Региональная политика в странах рыночной экономики: Оқу құралы – М., 2003.
4. Мищенко В.В. Экономика региона: Оқу құралы– Барнаул – 2002
5. Мамыров Н.К., Ихданов Ж. Государственное регулирование экономики в условиях Казахстана (теория, опыт, проблемы): оқу құралы - Алматы, 2006.
Тақырып 7. Аймақтың қаржы жүйесін басқару
1. Аймақтағы қаржы жүйесін басқару тәсілдері
2. Қазақстанда қаржылық бақылау органы және жүзеге асыру ерекшелігі
3. Ақша-несиелік реттеудің негізгі бағыттары
4. Несие саясатының құралдары
5. Инвестициялық жобаны жүзеге асыруда тәуекелділікті бағалау критерилері.
Қолданылатын әдебиеттер:
1. Комаров М.П. Инфраструктура регионов мира: Оқу құралы, 2007
2.Королевская В.И., Хохлов С.Н. Управление региональной экономикой в условиях рынка: Оқу құралы. – М., 2005
3. Ларина Н.И., Кисельников А.А. Региональная политика в странах рыночной экономики: Оқу құралы – М., 2003.
4. Мищенко В.В. Экономика региона: Оқу құралы– Барнаул – 2002
5. Мамыров Н.К., Ихданов Ж. Государственное регулирование экономики в условиях Казахстана (теория, опыт, проблемы): оқу құралы - Алматы, 2006.
Тақырып 8. Аймақты дамытудың маркетингтік тәсілі
Маркетингтік аймақ түсінігі, оның қызметтері мен тапсырмалары
Аймақта маркетингті қолданудың мәні және қажетілігі
Аймақтың маркетингтік мәні және әртүрлілігі
Аймақ маркетингінің субъектісі
Аймақтың демаркетингі
Тұрғын маркетингінің ерекшелігі
Қолданылатын әдебиеттер:
1. Комаров М.П. Инфраструктура регионов мира: Оқу құралы, 2007
2.Королевская В.И., Хохлов С.Н. Управление региональной экономикой в условиях рынка: Оқу құралы. – М., 2005
3. Ларина Н.И., Кисельников А.А. Региональная политика в странах рыночной экономики: Оқу құралы – М., 2003.
4. Мищенко В.В. Экономика региона: Оқу құралы– Барнаул – 2002
5. Мамыров Н.К., Ихданов Ж. Государственное регулирование экономики в условиях Казахстана (теория, опыт, проблемы): оқу құралы - Алматы, 2006.
Тақырып 9. Аймақта және қалада маркетингті жүргізудің ерекшелігі
1.Аймақ тауарын және брэндісін дамыту
2. Аймақ маркетингісінің стратегиясы және тактикасы
3. Аймақ маркетингісін ұйымдастыру 4. Қалалық маркетинг спецификасы 5.Қаланың маркетингтік стратегиясы және дамуы
12. Семей қаласының SWOT-талдауы
Қолданылатын әдебиеттер:
1. Комаров М.П. Инфраструктура регионов мира: Оқу құралы, 2007
2.Королевская В.И., Хохлов С.Н. Управление региональной экономикой в условиях рынка: Оқу құралы. – М., 2005
3. Ларина Н.И., Кисельников А.А. Региональная политика в странах рыночной экономики: Оқу құралы – М., 2003.
4. Мищенко В.В. Экономика региона: Оқу құралы– Барнаул – 2002
5. Мамыров Н.К., Ихданов Ж. Государственное регулирование экономики в условиях Казахстана (теория, опыт, проблемы): оқу құралы - Алматы, 2006.
Тақырып 10. Аймақтық жүйені ары қарай қайта құрудың ссратегиялық бағыты
1. Аймақтық саясаттың қазіргі бағыттары
2. Экономикалық сферадағы ҚР аймақтық саясатының басты мақсаты
3. Қазақстанның аймақтық саясатының мемлекеттік тұжырымдамасы
4.Қазақстанды аймақтық дамытудың мақсаты және стратегиясы
6. Стратегияны жүзеге асырудың негізгі бағыттары
7. Ел экономикасын аймақтандырудың шетелдік тәжірбиесі
Қолданылатын әдебиеттер:
1. Комаров М.П. Инфраструктура регионов мира: Оқу құралы, 2007
2.Королевская В.И., Хохлов С.Н. Управление региональной экономикой в условиях рынка: Оқу құралы. – М., 2005
3. Ларина Н.И., Кисельников А.А. Региональная политика в странах рыночной экономики: Оқу құралы – М., 2003.
4. Мищенко В.В. Экономика региона: Оқу құралы– Барнаул – 2002
5. Мамыров Н.К., Ихданов Ж. Государственное регулирование экономики в условиях Казахстана (теория, опыт, проблемы): оқу құралы - Алматы, 2006.
4. Студенттердің өздік жұмысы
4.1.Студенттердің өздік жұмысын орындаудағы әдістемелік нұсқаулар
Өздік жұмысының кең таралған және маңызды түрлерінің бірі – ол тәжірибелік сабақтарға және ғылыми конференцияларға студенттермен әзірленетін рефераттар болып саналады. Бұл өздік жұмыстың түрі өте қызықты және маңызды, өйткені ол студентті ғылыми зерттеулерге баулиды. Рефератты дайындау студенттердің ғылыми-ізденіс жұмыстарының элементі ретінде оларды аудиторияның алдында сөйлеуге мүмкіндік береді. Осының бәрі, студенттердің рефераттық жұмыстарын басқаруын ұйымдастыруға үлкен жауапкершілік артады.
Рефераттың тақырыбын таңдап алу өте маңызды орын алады, өйткені студенттің өздік жұмысқа деген қызығушылығы, алынған тақырыпқа байланысты болады. Сондықтан, оқытушыға студенттің тақырыпты дұрыс таңдап алуына көмек жасап, рефератты әзірлеу барысында оған жалпы басқаруды қамтамасыз ету қажет.
Рефератты әзірлеуінің бірінші кезеңі - әдебиетті дұрыс таңдау, ол үшін кітапханадағы каталогтарды және басқада библиографиялық нұсқауларды қолданған жөн. Студентті анықтамалық әдебиеттермен, термин – аудармалармен, әдістемелік нұсқаулармен, ғылыми журналдармен қолдануға үйрету қажет.
Екінші кезең – танысу, мәліметті топтастыру және талдау. Ең алдымен тақырып бойынша негізгі құжаттарды оқып, оларды зерттеуден бастау керек. Осы жұмыс барысында тақырыптың негізгі сұрақтары біліне бастайды, олардың реттілігі және бастапқы жоспары. Сонан кейін, жоспардың сұрақтары арқылы барлық зерттелген әдебиет бойынша мәліметті топтастыру қажет.
Барлық мәлімет жиналғаннан кейін, жоспарды ретке келтіріп, рефератты құрастыруға және жазуға кірісуге болады. Бұл реферат әзірлеуінің үшінші соңғы кезеңі болмақ. Ақырында пайдаланған әдебиет тізімін келтіру қажет.
Оқытушыға студенттерді қатал бақылауының қажеті жоқ, керісінше олардың ынтасын марапаттау қажет.
Реферат толығымен әзірленбей тұрып, оқытушы студенттің дайындаған жоспарын қарап шығу қажет.
Рефератты ресімдеу сұрақтары бойынша арнайы кеңес берген жөн.
Рефераттың титулды бетіне университеттің және факультеттің атауын, мамандығын, тақырыбын, өзінің аты – жөнін, жазылған жылын көрсету қажет.
Келесі бетте, цифрлармен белгіленген рефераттың жоспары көрсетіледі.
Жоспардағы сұрақтардың жауабын жаңа беттен бастаған жөн. Рефератты жазу барысында беттерді нөмірлеп, сол жақтан (3 см) жолдарды қалтыру керек.
Ақырғы бетте пайдаланған әдебиеттің тізімі көрсетіледі, олардың жазылуын алдын ала оқытушы студенттерді таныстырады.
Реферат жұмысы аяқталғаннан кейін, оны студент тексеруге оқытушыға тапсырады, сонан кейін барып ол жұмысқа : «сыналды», «сыналған жоқ» немесе «қанағаттандырылған», «жақсы», «өте жақсы» деген баға беріледі.
Рефераттық жұмыстардың есепке алуының жеке журналы болғаны немесе рефераттарды болашақ оқу жұмыстарында пайдалану үшін оқу залында сақтаған жөн.
4. Студенттердің өздік жұмыстарының тақырыптары
р/с
|
ОСӨЖ
|
СӨЖ
|
1
| Аймақ экономикасын зерттеудің әдістемелік негізі
|
Эссе «Аймақ экономикасы»
|
2
| Аймақ экономикасы және ел шаруашылығын ұйымдастырудың жалпы шарттары және факторлары |
1990 жылдан бастап Қазазқстанның әкімшілік-аймақтық даму тарихы – баяндама
|
3
| |
ҚР экономикалық, әлеуметтік және геосаяси потенциалының негізгі параметрі- баяндама
|
4
| Айиақтың экономикалық ядросы |
Баяндамалар:
1. Аймақтың мамандануын сипаттайтын негізгі көрсеткіштер
2. ҚР бір аймағының салалық және өндірістік құрылымы
|
5
| Қазақстан аймақтарын қазіргі мамандандыру: жағдайы және трансформациялай болашағы |
Қазақстанның бір аймағының дамуының әлеуметтік-экономикалық жағдайы және тұрғындар әл ауқатының деңгейін талдау – баяндама
|
6
| Аймақтағы инвестициялық жүйені қалыптастыру мәселесі |
Баяндама:
Аймақтың инвестициялық тартымдылығын жақсарту жолдары
|
7
| Аймақтың қаржы жүйесін басқару |
Баяндама: ҚР аймағының бюдеттік және салық-несиелік саясаты
|
8
| Аймақты дамытудағы маркетингтік тәсіл |
ШҚО маркетингтік тәсілін қолдану мүмкіндігі- баяндама
|
9
| Қала және аймақта маркетингті жүргізу ерекшеліктері |
Баяндама:Қазақстан бір қаласының маркетингтік стратегиясын сипаттау
|
10
| Аймақтық жүйені ары қарай қайта құрудың стратегиялық бағыттары |
Баяндама:
ҚР аймағын дамыту стратегиясының негізгі бағыттары және олардың ресурстық қамтылуы
|
Достарыңызбен бөлісу: |