ПоәК 042 07/03. 2014 № басылым

Пәннің мақсаты мен міндеті.

Оның зерттеу нысаны.

Қазақ пунктуациясының дамуы. .

Қазақ пунктуациясының дамуы.

№ 2 дәріс. Қазақ пунктуациясының системасы және тыныс белгілерін қолданудағы принциптер.

Қазақ пунктуациясының системасы және тыныс белгілерін қолданудағы принциптер.

Тыныс белгілерін дұрыс қоюдың үш түрлі негізі.

Сөйлемнің синтаксистік ерекшелігі.

Сөйлемнің мағынасы.

Сөйлемнің интонациясы.

Қазақ пунктуациясының системасы және тыныс белгілерін қолданудағы принциптер.

Тыныс белгілерін дұрыс қоюдың үш түрлі негізі:

сөйлемнің синтаксистік ерекшелігі,

сөйлемнің мағынасы,

сөйлемнің интонациясы.

№3 дәріс. Қазақ пунктуациясының теориялық негіздері.

Қазақ пунктуациясының теориялық негіздері.

Нүкте туралы мәлімет.

Нүктенің негізгі, көмекші қызметі.

Қазақ пунктуациясының теориялық негіздері.

Нүкте туралы мәлімет.

Нүктенің негізгі, көмекші қызметі.

Қазақ пунктуациясының шешілмей әртүрлі қойылып жүрген жерлері.

Сұрау белгісі.

Леп белгісі туралы.

Олардың ерекшеліктері туралы.

Сұрақтары:

Қазақ пунктуациясының шешілмей әртүрлі қойылып жүрген жерлері.

Сұрау белгісі, леп белгісі туралы олардың ерекшеліктері туралы.

Әдебиеттер: 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10.

№5 дәріс. Тыныс белгілеріне жатпайтын шартты белгілер

Тыныс белгілеріне жатпайтын шартты белгілер.

Үтір туралы мәлімет.

Оның қолданылуы.

Жұлдыз, апостроф қолданылуы.

Сұрақтары:

Тыныс белгілеріне жатпайтын шартты белгілер.

Үтір туралы мәлімет. Оның қолданылуы.

Әдебиеттер: 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10.

№ 6 дәріс. Тыныс белгілерінің қабаттаса қолданылуы.

Әрбір тыныс белгісінің өзіне лайықты қызметі.

Сөйлемдегі сөздердің белгілі орны.

Тыныс белгілерінің қабаттасып келетін орындары.

№ 7 дәріс. Оқшау сөз, оңашаланған мүшелер туралы.

Оқшау сөз, оңашаланған мүшелер туралы.

Оларға байланысты қойылатын үтір.

Қыстырма сөздерге байланысты қойылатын үтір.

№8 дәріс. Салалас құрмалас сөйлемдерге байланысты қойылатын үтір.

Тыныс белгісі — сөйлемнің мағынасын айқындаушы көрсеткіш.

Салалас құрмалас сөйлемдерге байланысты қойылатын үтір.

Жаңа жолдың (а б з а ц) басқа тыныс белгілері сияқты қызметі.

Салалас құрмалас сөйлемдерге байланысты қойылатын үтір. Тыныс белгісі — әр сөздің, әрбір сөйлемнің мағыналарын дәлдеп дұрыс түсіндіруші шартты белгі, олай болса, аяқталған ойды білдіретін тілдің бір бүтін бөлшегі сөйлем болса, ол бір сөзден де, бірнеше сөзден де құралады

№9 дәріс. Сабақтас және аралас құрмалас сөйлемдерге қатысты қойылатын үтір.

Сабақтас және аралас құрмалас сөйлемдерге қатысты қойылатын үтір.

Әрбір тыныс белгісінің өзіне лайық қызметі, соған орай олардың белгілі орындары.

Сөйлемдегі сөздердің белгілі орны, тыныс белгілерінің сөйлем ішінде тиісті орны.

Сабақтас сөйлемдер үтірмен бөлініп жазылуы.

Сұрақтары:

Сабақтас және аралас құрмалас сөйлемдерге қатысты қойылатын үтір.

Әрбір тыныс белгісінің өзіне лайық қызметі бар, соған орай олардың да белгілі орындары болады.

Сөйлемдегі сөздердің белгілі орны болса, тыныс белгілерінің де сөйлем ішінде тиісті орны бар

№10 дәріс. Сызықша туралы мәлімет.

Сызықша туралы мәлімет.

Бастауыш пен баяндауыш арасына қойылатын сызықша.

Бастауыштан соң сызықша қойылмайтын жағдайлар.

№ 11 дәріс. Құрмалас сөйлемдерге байланысты қойылатын сызықша

Құрмалас сөйлемдерге байланысты қойылатын сызықша

Сөйлемді ықшамдап қолдануға байланысты сызықша.

Жалғаулықсыз қарсылықты салаластың арасына үтір мен сызықша.:

Екіге бөлінген төл сөздің бірінші жартысы өз алдына хабарлы сөйлем болса, автор сөзінен бұрын үтір мен сызықша, автор сөзінен кейін қойылатын нүкте мен сызықша

№12 дәріс. Қос нүкте, нүктелі үтір туралы.

Қос нүкте, нүктелі үтір туралы түсінік.

Қос нүктенің қолданылатын орындары.

Қос нүктенің сөйлемдегі негізгі қызметі

нүктелі үтірдің қолданылатын орны.

Сұрақтары: Қос нүкте, нүктелі үтір туралы түсінік. Мәтіндермен жұмыс жүргізу. Мағыналары басқы сөйлемге қатысты болып, санамаланып айтылатын сөйлемдерден кейін қойылатын нүктелі үтір

Әдебиеттер: 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10.

№13 дәріс. Тырнақша туралы мәлімет.

Тырнақша туралы мәлімет.

Тырнақша қойылатын орындар.

Тырнақшаның атқаратын қызметі.

№14 дәріс. Жақша туралы мәлімет.

Жақша туралы мәлімет.

Жақшаның қойылу мақсаты.

Жақшаның атқаратын қызметі.

Жақша туралы мәлімет. Жақшаның қойылу мақсаты.

Мағынаға байланысты қойылатын тыныс белгілерінің бірі — осы жақша. Жақшаға алынған сөйлем я сөз жақшаға алынбаған сөйлеммен грамматикалық жағынан байланыспайды.

Жақшанын, қойылатын орындары

№15 дәріс. Төл сөз бен автор сөзінің тыныс белгілері.

Төл сөз бен автор сөзінің тыныс белгілері.

Диолог және оның тыныс белгілері.

Тыныс белгілерінің жоғарыдағыдан басқа қосымша қызметтері де болады.

5. 
   СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ
   

Студент «Пунктуация мәселелері» пәнінде тәжірибе жүзінде кең қолданылатын, әрі жан-жақты игерілген пунктуация мәселелерінің негізгі әдістерін білуі қажет. Ғылыми ой-өрісті қалыптастыруда пунктуация мәселесінің ғылыми білім ретінде пайда болуы ерекше роль атқарады. Пунктуация мәселесі қазіргі тіл білімі ғылымының әр сатысындағы философиялық дүниетаныммен және ғылыми методологиялық таныммен терең байланысын, тіл теориясының әр түрлі мектептерге, бағыттарға және концепцияларға тән процестерге тәуелділігін түсінуге мүмкіндік береді. Пән бойынша жүргізілетін өздік жұмыстар әр кезеңдегі ғылым алдына қоятын қоғамдағы әлеуметтік-мәдени шарттардың шектес ғылымдармен және олардың практикалық шешімдерімен тікелей байланысы постулатын түсінуге көмектеседі.

2. 
   Реферат тақырыптары
   
   1. 
      Қазақ пунктуациясының дамуына байланысты ғалымдар пікірі
      
   2. 
      Қазақ пунктуациясының системасы және тыныс белгілерін қолданудағы принциптер.
      
   3. 
      Қазақ пунктуациясының шешілмей әртүрлі қойылып жүрген жерлері.
      
   4. 
      Тыныс белгілерінің қабаттаса қолданылуы
      
   5. 
      Тыныс белгілеріне жатпайтын шартты белгілер
      
   6. 
      Көркем мәтіндерден сызықшаның қойылу орнына байланысты 30 мысал теру
      
   7. 
      Жақшаның қойылу орындарына жан-жақты тоқталыңыз
      
   8. 
      Мәтіндерден тырнақшаға байланысты 25 мысал теру
      
   9. 
      Қос нүкте, нүктелі үтір туралы түсінік. Мәтіндермен жұмыс жүргізу.
      
   10. 
       Төл сөз бен автор сөзінің тыныс белгілері туралы жалпы түсінік беру.