ә-суреттегі шардың салмағы оған әркет ететін ауырлық күшіне тең;
б) аспада пайда болатын серпімділік күші дененің салмағына қарама-қарсы, яғни жоғары бағытталады.
5.Үйкеліс күштері: а) кейін; ә) ілгері; б) солға; в) оңға қарай бағытталады.
6.Тарту күші мен үйкеліс күші қарама-қарсы бағытталған, ал модульдері бойынша тең. Дене бірқылыпты қозғалады.
7.Салмағы 9,8 Н дененің массасы 1 кг, өйткені .
8. а) дененің масасын таразыға тартып анықтайды; ә) дененің салмағын, оған әрекет ететін ауырлық күшін динамометрмен өлшейді.
9.Дененің массасы өзгермейді, ол тұрақты болады.
Өздік жұмыстың үлгісі. Заттың құрылысы тарауы бойынша өздік жұмыс.
1.Төмендегі сөздердің «физикалық дене» және «зат» ұғымдарына қтыстысын ата: ұшақ, мыс, қалам, фарфор, су.
2.Киімге жаққан әтір иісінің ауаға жайылуын қалай түсіндіресің?
3.0,8=? см; 2,9 дм=? м; 380 м=?км.
Өздік жұмыстың жауабы:
1.а) физикалық дене: ұшақ, кітап, қалам; ә) зат: мыс, фарфор, су.
2. Зат ұсақ бөлшектерден тұрады және бөлшектер үздіксіз қозғалыста болады. Ендеше әтірдің ұсақ бөлшектері ауа бөлшектерімен (молекулаларымен) араласып, жан-жаққа жайылады.
3.0,8=80 см; 2,9 дм=0,29 м; 380 м=0,38 км.
Өздік жұмыс. Қозғалыс. Масса және күш.
1 нұсқа
1.Коньки тебуші екі бала бір-бірінен кері итеріліп, қарама-қарсы бағытта 8 м/с және 4 м/с жылдамдықпен сырғанап кетті. Қай баланың массасы артық және неше есе?
2. «Алмастың тығыздығы 3,5 г/см3; граниттің тығыздығы 2600 кг/м3; ауаның тығыздығы 1,29 кг/м3» дегенді түсіндір.
3.8 кг керосин сыятын құтының көлемі неге тең? Керосиннің тығыздығы 800 кг/м3.
2 нұсқа
1.Массалары 10 кг және 20 кг болатын екі дене өзара соғылысты. Сонда денелердің қайсысының жылдамдығы көп өзгереді және неше есе өзгереді?
2.Тығыздықтың сан мәндерін кг/м3-пен өрнекте: 2,5 г/см3; 0,07 кг/дм3; 0,8кг/л.
3. Көлемі 10 см3 болаттың массасы 78 г. Көлемі 20 см3 болаттың массасы неге тең?
Өздік жұмыстың жауабы:
1.Дененің массасы неғұрлым артқан сайын оның жылдамдығы соғұрлым кемиді және керісінше. 8 м/с жылдамдықпен қозғалған баланың массасы 4 м/с жылдамдықпен қозғалған баланың массасынан 2 есе кем.
2.Көлемі 1 см3 алмастың массасы 3,5 г; көлемі 1 м3 граниттің массасы 2600 кг; көлемі 1 м3 ауаның массасы 1,29 кг.
3.
Берілгені
|
Талдауы
|
Шешуі
|
|
Дененің тығыздығын анықтау үшін оның массасын көлеміне бөлеміз: , бұдан
|
Жауабы: .
|
Достарыңызбен бөлісу: |