Тау-кен өнеркәсібіндегі техноло-гиялық процестер және өндірістер қауіпсіздігі
|
ПП/
ТК
|
BTPPGP 4310
|
2
|
1/0/1/2/2
|
7
|
|
Пререквизиттер:
студент жалпы физика, жалпы химия, жалпы биология, психология, медециналық білімдер негіздері, радиациялық физика, топография, математика.
Постреквизиті:
Тау кен өнеркәсібіндегі технологиялық процестер және өндірістер қауіпсіздігін толығымен меңгеру
|
Мақсаты:Табиғи өзгерістердің аясында антропогендік өзгерістерді болжап қарастыру үшін табиғи құбылыстардың өзгерістерінің жергілікті, аймақтық және ғаламдық ауқымда арнайы бақылануын ұйымдастыру ықпалдық сипаты туралы сапалық әрі сандық жағынан әділ ақпарат алу үшін қоршаған ортаның мониторинг жүйесін ұйымдастыру.
Қоршаған табиғи орта жағдайын және оның ластанудеңгейін бақылау, сонымен қатар табиғат қорғау басқармасы мен экологиялық қауіпсіздік қызметін ақпаратпен қамтамасыз ету. Мазмұны:Өнеркәсіп кәсіпорындарында еңбек қорғаудағы негізгі ұғымдар, терминдер мен анықтамалар. Халықаралық еңбекті ұйымдастыру конвенциялары және қазақстан Республикасының халықаралық жоспар келісімдерін іске асырудағы ролі. Еңбек қауіпсіздігі. Еңбек шартының қауіпсіздігі. Өндірістік құралдарының қауіпсіздігі. Өндірістік процестің қауіпсіздігі.
|
Білу керек:
Тау кен өнеркәсібіндегі технологиялық процестер және өндірістер қауіпсіздігі- қауіпсіздіктің,
Істей алу керек:
- зиянсыздықтың негіздерін және жұмыскердің максимум оөімділігін қамтамасыз етудің еңбек жағдайларын бағалаудың теориялық және практикалық негіздерін меңгерген мамандарды даярлау.
|
8,25
|
Құрылыс өнеркәсібіндегі технологиялық процестер және өндірістер қауіпсіздігі
|
БП/ ТК
|
BTPPSP 4219
|
2
|
1/0/1/1/2
|
7
|
|
Пререквизиті: табиғи және техногендік төтенше жағдайлар туралы білім, шаруашылық объектілердің қауіпсіз жұмыс жасау. постреквизиті: ЕҚ кодексі құрылыс саласындағы техника қауіпсіздік іс - шаралары. Технолгиялық процестердің қауіпсіздігі.
|
Мақсаты: Құрылыс өнеркәсібіндегі технологиялық процестер мен технологиялық жобалау кезіндегі қауіпсіз еңбек процесін жүргізу. Студенттерге өндірістік жарақаттар және кәсіби аурулар түрлерін, олардың алдын-алу болдырмау және өндірістік орындарда еңбек қауіпсіздігін сақтауға үйрету, оқыту.
Мазмұны: Сәтсіз жағдай, зақымдану, кәсіби аурулар түсінік, Жарақат түрлері,Жеңіл және ауыр жарақат кезінде көрсетілетін алғашқы көмек. Құлақ, мұрын, тамақ ағзаларының ауыр сырқаттары мен жарақаттары. Қан ағу , қансырау кезінде көрсетілетін алғашқы көмек. Сынақ түрлері. Ашық және жабық сынықтары бар адамдарға алғашқы көмек көрсету. Күю. Өндіріс орындарында күйік алу және алғашқы көмек көрсету. Естен тану. Шок. Жасанды тыныс алдыру. Кәсіби аурулар. Кәсіби
улану.
|
Білу керек:
ҚР еңбек қорғау саласындағы ұлттық саясатты.
Істей алу керек:
- Қауіпсіздік шарттары бойынша өндірістік процестерді ұйымдастыру прицптері.
Дағдысы болу керек:
-Өндіріс орындарында қойылатын талаптарды, қауіпсіздік ережелері мен нұсқаулар,кәсіби аурулар мен жарақаттардың алдын алу, болдырмау, алғашқы көмек көрсете білуі қажет.
|
7,10.
|
МТМ 1.4 Қалдықтарды сақтау, кәдеге жарату және КӘУЗ, РЗ, БҚ лақтырындылармен байланысты ТЖ салдарын бағалау (5 кредит)
|
Қалдықтарды сақтау, көму және пайдалану
|
БП/ ТК
|
HZUO 2220
|
2
|
1/0/1/1/2
|
3
|
|
Пререквизиттер «Бейорганикалық химия», «Органикалық химия», «Математика», «Жалпы Химия», «Физика». Постреквезиттер
|
Мақсаты: Техностан биосфераға түсетін миллиондаған заттардың ішінен біздің планетаға және оның кейбір аймақтарына тән, ластанудың нағыз қауіпін туғызатын, бірнеше ондағанын ғана атауға болады.
Мазмұны: Қалдықтарды қосымша шикізат ретінде тиімді пайдалану көптеген проблемалардың шешу жолдарын ашуға мүмкіндік туғызады. Қалдықтарды қайтадан колдану қоршаған ортаны қорғаумен, бастапкы материалдарды, электрэнергияны үнемдеумен, еңбек ресурстарын босатумен байланысты көптеген мәселелерді шешуге жол ашады.Кейде ойланбастан көптеген заттектер мен материалдар қалдықтарға жатқызыла береді, шын мәнінде оларды әр түрлі қажеттілікке немесе баска өндірістсрге шикізат ретінде қолдануға болады.
|
Білу керек:
Қоршаған ортадағы химиялық қосылыстардан, өнеркәсіптерден және тұрмыста бөлінетін қалдықтарды сақтау, көму және олардың құрамын химия-биологиялық әдістермен заласыздандыру шараларын қарастырып,
Істей алу керек:
- мүмкін болатын өзгерістерді болжауда және экологиялық талаптарға сай шешім қабылдауда біліктерін қалыптастыру болып табылады
|
5,17
|
Химиялық қауіпті нысандарда авария салдарын анықтау және бағалау
|
БП/ ТК
|
WOPAHOO 2220
|
3
|
2/0/1/3/3
|
3
|
|
Пререквизиттер «физика», «математика», «химия», «мұнай-газ ісі негіздері», «мұнай-газ жабдықтары», пайдалану» Постреквезиттер Өнеркәсіптік таксикология негіздері, Құтқару ісінің негіздері.
|
Мақсаты: Химиялық қауіпті нысандарда авария салдарынын биосфераға түсетін миллиондаған заттардың ішінен біздің планетаға және оның кейбір аймақтарына тән, ластанудың нағыз қауіпін туғызатын, бірнеше ондағанын ғана атауға болады.
Мазмұны:
Қоршаған ортаны ластау көздерінің түрлері. Олардың пайда болу себептері. Тазалау әдістері және тазарту құрылыстарының түрлері. Химия қауіпті нысандар .
Химия қауіпті нысандар.Химиялық қауіпті нысандардағы апатты жағдайлар.Химиялық бүлінудің ошағы және аумағы.Химиялық қауіпті нысандардағы қауіпсіздік ережесі және апаттың алдын-алу шаралары.Химиялық қауіпті әсері бар апаттарды жоюды ұйымдастыру.Қауіпті химиялық нысандардағы апатты құтқару жұмыстарын жүргізуді ұйымдастыру.Химиялық қауіпті заттар.
Химиялық қауіпті заттардың және олардың организмге әсерлік сипаттары.Химиялық қауіпті заттардың (ХОВ) адам ағзасына улылық әсер етуі.
|
Білу керек:
Зиянсыз еңбек жағдайларын жасауға және өмір қауіпсіздігі шарттарын қамтамасыз етуге; Істей алу керек:
-мұнай-газ жабдықтарын монтаждау мен пайдаланудың қауіпсіздік шараларын орындауға; Дағдысы болу керек:
-төтенше оқиғалар жағдайларда тұрғындар мен өндіріс қызметкерлерін және шаруашылық нысандарын болуы мүмкіи апаттардың,
-төтенше қатерлердің зардаптарынан қорғауда дұрыс шешім қабылдауға, зақымдану мен оның салдарын жоюда қазіргі кұтқару құралдарын қолдануға қабілетті мамандар даярлау
|
14,16
|
МТМ 1.6 Өндірістегі еңбекті қорғауды мемлекеттік бақылауды ұйымдастыру жүйесі (5 кредит)
|
Өнеркәсіптік қауіпсіздікті және еңбекті қорғауды мемлекеттік қадағалауды ұйымдастыру
|
БП/ ТК
|
OGNPBOT 4221
|
3
|
2/0/1/3/3
|
7
|
|
Пререквизиттер: ҚР Еңбек кодекс, "Еңбек қорғау және қауіпсіздік" заңы.
Постреквезиттер: Салалар бойынша ҚР заң және нормативтік актілері
|
Мақсаты: Кәсіпорындарда қауіпсіз мақсатты еңбекті ұйымдастыру мақсатында мемлекеттік бақылауды ұйымдастыру
Мазмұны: Еңбек қорғаудың құқықтық және ұйымдастырушылық мәселелері
OHSAS 18001 халықаралық стандарты негізінде қызмет көрсетудің саласын талдау және іс-әрекеттерінің негізгі көрсеткіштері. Еңбек гигиенасының басқару жүйесі және қауіпсіздікті ұйымдастыру басқару органдарының негізгі қызметтері мен міндеттері. Кәсіби қауіпсіздік пен денсаулық бағасының специфика жүйесі мақсатында терминдермен анықтамаларды қолданылуы
Еңбек қорғау бойынша мемлекеттік бақылау, ведомомстволық және қоғамдық бақылау органдары.
|
Білу керек:
Еңбек гигиенасының басқару жүйесі және қауіпсіздікті ұйымдастыру бойынша тиімді әдістерін пайдалана білу және дұрыс шешімдер қабылдауға үйреніп білу.
Дағдысы болу керек:
-төтенше қатерлердің зардаптарынан қорғауда дұрыс шешім қабылдауға, зақымдану мен оның салдарын жоюда қазіргі кұтқару құралдарын қолдануға қабілетті мамандар даярлау
|
10,19
|
Өндірісте еңбекті қорғауды ұйымдастыру жүйесі
|
ПП/
ТК
|
SOOTP 4311
|
2
|
1/0/1/2/2
|
7
|
|
Пререквизиты:
Ебекті қорғау, Экология, Экономика постреквизиты:
ҚР заңнамалық және нармативтік актілері
|
Мақсат - теориялық бiлiмдер және өнеркәсiптiк кәсiпорындарға табиғи ортаны қорғау белсендiлiгiн ұйым және басқаруы үшiн қажеттi жаттығу дағдыларының болашақ мамандарын қаруландыру.
Мазмұн: Қоршаған табиғи ортаны ластану халық шаруашылық келтiрiлетiн зиянның анықтауын әдiстемемен танысу. Зиянның анықтауы. Алғашқы әсер. Әсер және табиғи ортаны қорғау кәсiпорындарының тиiмдiлiгiн анықтау. Әдiстеменiң зерттеуi. Әлеуметтiк әсердi есептеу. Жердi қалпына келтiрудiң тиiмдiлiгi экономикалық есептеу. Темiрiн азайтудың нәтиже алынатын құрғақ тұнбалықтың тазартуын әсер экономикалық есептеу.
|
Білу керек:
- табиғи ортаны қорғау кәсiпорынның қызметiсiн экономикалық мiнездi мәселе талдауда талдасын және шешiмнiң тәсiлдерiн ұсыну;
Істей алу керек:
- басты экономикалық мiндеттердi шешiм үшiн ақпараттық және компъютер технологияларын пайдалану;
Дағдысы болу керек:
- ақпаратты жүйелеп жалпыласын, экономика - экологиялық белсендiлiктiң сұрақтарына арналған мәлiмет және шолуды дайындау.
|
2,2
|
МТМ 1.6 Законодательные акты и концепция промышленной безопасности
(4 кредит)
|
Еңбек қорғау және тіршілік қауіпсіздігінің заңнамалық актілері
|
БП/ ТК
|
ZAOBOT 2222
|
1
|
|
3
|
|
Пререквизиттер: Математика, Физика, Химия, Психология, Экология Постреквезиттер: Өнеркәсіптік таксикология негіздері, Құтқару ісінің негіздері, радияциялық қауіпсіздік негіздері.
|
Мақсат: Қызметкерлердiң еңбектiң қауiпсiз жағдайларына құқығын қамтамасыз ету.
Мазмұн: Кіріспе. Тәртiптiң зат және есебi. Қауiпсiздiк және еңбектi қорғауды қазiргi күйдiң талдауы. Адам еңбек жолы. Қауiпсiздiктi қамтамасыз етудiң негiзгi қағидаттары. Еңбек құқығын негiзгi жағдайлар. Қауiпсiздiк және еңбектi қорғауды заңға сүйенген негiздер. Қауiпсiздiктiң облысы және еңбектi қорғауда мемлекеттiк реттеу. Қауiпсiздiк және еңбектi қорғау және еңбек тәртiбi талаптарды сақтау бойымен қызметкерлердi мiндет және жауапкершiлiк. Еңбек туралы заң талаптарды сақтау бойымен лауазымды адамның мiндет және жауапкершiлiгi және еңбектi қорғау туралы. Ұйымда еңбектi қорғаудың басқаруын негiз. Қауiпсiздiк және еңбектi қорғау бойымен құжаттау және есеп беру. Өндiрiстiк жарақаттанушылықтың ескертуiн негiз
|
Білу керек:
Студент осы модульдың табысты аяқтауында құзыреттi:
- қауiпсiздiк және еңбектi қорғау нормативтiк құқықты қамтамасыз етуi бiлу;
Істей алу керек:
- еңбектi қорғауды басқару жүйестiң әбден жетiлдiруi;
- қауiпсiздiк және еңбектi қорғаудың сұрақтарына қызметкерлерiн үйрену;
- қауiпсiздiктiң облысы және еңбектi қорғауда ақпаратпен қамтамасыз ету;
Дағдысы болу керек:
- қауiпсiздiк және еңбектi қорғау туралы заңды сақтауға мемлекеттiк қадағалаудың жүйесi және бақылаудың институционалдық дамуы;
- ғылыми қауiпсiздiктi қамтамасыз ету және еңбектi қорғау; еңбек қатынастарының облысында халықаралық ынтымақтастық.
|
14,16
|
Өндірістік қауіпсіздік концепциясы
|
БП/ ТК
|
KPB 2222
|
2
|
1/0/1/2/2
|
3
|
|
Пререквизиты: Еңбек қорғау, Экология, ТҚН постреквизиты: Құтқару ісінің негіздері, радияциялық қауіпсіздік негіздері.
|
Мақсат: Экологиялық қауiпсiздiктiң облысында мемлекеттiк саясаттың мақсаты табиғи жүйелер, қоғамның тiршiлiк маңызды қызығушылықтарын қорғаныштықтың қамтымы болып табылады және қоршаған ортаға жасанды және табиғи әсерлердi нәтиже пайда болатын қорқытулардан тұлға дұрыс айтады. әскери-космостық және сынау кешендерiнiң экологиялық апат аймақтар, полигондарының оңалтуы
Мазмұн: Экологиялық қауiпсiздiктiң негiзгi міндеті - жасанды әсердi төмендету, жетекшi климаттың өзгеруге және қирату озондық жер қабаттай; әртүрлi тiршiлiктiң сақтауы және шөлдену және топырақтардың деградациясының болдырмауы; әскери-космостық және сынау кешендерiнiң экологиялық апат аймақтар, полигондарының оңалтуы.
|
Білу керек:
- әбден жетiлдiру және Қазақстан Республикасының заңының жүйелеуi, табиғатты пайдалану, мемлекеттiк экологиялық бақылау және экологиялық мониторингтiң экономикалық тетiктерi;
Істей алу керек:
- табиғатты пайдаланудың рұқсат беретiн жүйесi және экологиялық сараптаманы оптимизация;
Дағдысы болу керек:
- қоршаған ортаны қорғаудың облысы, экологиялық статистика, экологиялық бiлiм, экологиялық үгiт және қоғамның қатысуында ғылыми-зерттеу жұмыстарды даму;
- халықаралық ынтымақтастықты кеңейту
|
22, 23
|
МТМ 1.7 Өнеркәсіптегі ресурстықор үнемдеу технологоиялары ( 5 кредит)
|
Технологиялық үрдістер мен өндірістерді модернизациялау
|
БП/ ТК
|
MTPP 4223
|
2
|
1/0/1/0/2
|
7
|
|
Пререквизиты: «ТҚН», «Еңбекті қорғау», «Өндірістік санитария және еңбек гигиенасы», «Эргономика».
постреквизиты: «радияциялық қауіпсіздік негіздері», «Өртке қарсы қауіпсіздік», «Өндірісті жарақат»
|
Мақсат: Технологиялық үрдістер мен өндірістерді модернизациялаудағы жоспарланған іс-шаралардың тиімділігін бағалауды, техника-технологиялық және логистикалық өңдеу мәселелерін меңгереді.
Мазмұны:Технологиялық үрдістер мен өндірістерді модернизациялаудың негізгі мақсаты жақсартылған сипаттамалы өнімнің жаңа түрін шығару; технологиялық қондырғылар паркінің тиімділігін жоғарылату; өндірістік үрдістердің еңбек сыйымдылығын қысқарту және қоршаған ортаға кері әсерін болдырмау; өнім бірлігін шығару кезеңін қысқарту нәтижесінде қоршаған ортаға ауыртпалықтарды төмендету; өндірістік және өндірістік емес шығындарды төмендету арқылы бөлінетін қалдықтардың көлемін азайту.
|
Білу керек:
Технологиялық үрдістер мен өндірістерді модернизациялаудағы жоспарланған іс-шаралардың тиімділігін бағалауды, техника-технологиялық және логистикалық өңдеу мәселелерін меңгереді.
Істей алу керек:
Логистикалық инфростру-ктураны (агрегаттарды, технологиялық жүйелерді, қоймаларды, жолдарды және т.б.) модернизациялаудың қажеттілік мәселелерін игереді. Жаңа технологиялық үрдістерді немесе қолданыстағы технологияларды модернизациялаудың қажеттілігін зертейді
Дағдысы болу керек:
-Технологиялық қондырғы-лардың құрамын таңдауды игереді. Технологиялық үрдістер мен өндірістердің нәтижесінде қоршаған ортаға бөлінетін тастандылар мен шығарындыларды немесе ортаға түсіретін ауыртпалықтарды азайту мақсатында арнайы құрылғыларды жобалау мен өңдеуді қарастырады.
|
20,2
|
Ресурстықор үнемдеу технологиялары
|
ПП/
ТК
|
PesT 4312
|
2
|
1/0/1/0/2
|
7
|
|
Пререквизиттер: Математика, Физика, Основы безопасности жизнедеятельности Постреквезиттер: радияциялық қауіпсіздік негіздері.
|
Мақсаты: Техникалық жүйелердің қайта қалпына келтірудегі қауіптілік идентификациясы. Жазатайым жағдай
Мазмұны: Қоршаған ортаға әсердi бағалау және экологиялық сараптама. Қоршаған ортаға әсердi бағалаудың негізгі принциптері. Қоршаған ортаға әсердi бағалаудың пайдалану аймағы. Қоршаған ортаға әсердi бағалауды жүргiзу тәртiбi және қоршаған ортаға әсердi бағалау құжаттамасы. Қоршаған ортаға әсердi бағалаудың кезеңдері және жұртшылықтың қоршаған ортаның әсерін бағалауды әзірлеу рәсіміне қатысуы.
|
Білуі қажет:
-қауіптіліктің әртүрлі түрлерінің жайын білу қажет;
Істей алу керек:
-тіршілік қауіпсіздігінің қауіпті және қауіпсіз жағдайын қамтамасыз ете білу;
тапсырмалардың есебін құрастыру
|
4,28
|
Коммерцияландыру және бизнес-жоспарлау
|
ПП/
ТК
|
KBP 4312
|
1
|
0/0/1/1/1
|
7
|
|
Пререквизиттер:
негізгі мамандықтар бойынша пәннің және экономиканың негіздері.
курстың Постреквезиттер:
негізгі мамандықтар бойынша
|
Мақсаты – интеллектуалдық іс-әрекет нәтижелерін пайдалану аясында студенттердің білімін қалыптастыру;
Мазмұны:бизнес-жоспарлаудың теориялық және тәжірибелік негіздерін игеру, сонымен бірге «Project Expert» компьютерлік бағдарламалық өнімді қолдану арқылы бизнес-жоспарды құру әдістемесі мен тәжірибесін меңгеру.1. Инновациялық іс-әрекет. Инновациялық цикл.
2. Технологияларды коммерциаландыру нысандары
3. Технологиялардың трансфері: білім көзі және оларды пайдалану жолдары
4. Технологияларды коммерциаландыру құралы ретіндегі бизнес- жоспарлау
5. Маркетинг мәліметтерін талдау мен бизнес жүргізу үлгісін таңдау- интеллектуалдық іс-әрекет нәтижелерін коммерциаландыру үрдісінің кезеңі
6. Инвестициялық жобаның экономикалық тиімділік көрсеткіштері мен қаржылық есептеулер
7. Инвестициялық жобаның экономикалық тиімділік көрсеткіштері мен қаржылық есептеулер
|
Білу керек:
- интеллектуалдық іс-әрекеттер нәтижелерін коммерцияландыру кезеңдерінің өзара байланысы мен мағынасы туралы түсінікті қалыптастыру;
Істей алу керек:
- интеллектуалдық іс-әрекеттер мен нарыққа шығарылған зерттеу нәтижелерінен пайда алудың негізгі үлгілерімен студенттерді таныстыру;
- интеллектуалдық іс-әрекеттер нәтижелеріне аудит жүргізудің, бизнес-идеяларға талдау мен іріктеуді орындаудың негізгі кезеңдерін меңгеру;
Дағдысы болу керек:
- фирма іс-әрекеттерінің маңызды бағыты болып саналатын бизнес-жоспарлау туралы түсінік қалыптастыру;
- нарық жағдайында бизнес-жоспарлаудың теориясы мен тәжірибесін, бизнес-жоспар түрлері мен оларды әзірлеу мақсаттарын оқып үйрену;
|
48, 49
|
Инновация және бизнес
|
ПП/
ТК
|
IiB 4312
|
1
|
0/0/1/1/1
|
7
|
|
Пререквизиттер: негізгі мамандықтар бойынша пәннің және экономиканың негіздері.
курстың Постреквезиттер:
негізгі мамандықтар бойынша
|
Мақсаты: студенттерде инновациялық бизнес облысында білімді қалыптастыру, инновациялық технологиялармен байланыстыра отырып студенттердің кәсіби және жалпы мәдени дамуының дайындығы, еркін көзқарасқа бағытталған ,пән аралық байланыстар бойынша білімін тереңдету.
Мазмұны:
1. Инновация және оның негізгі құрылымы.
2. Инновация классификациясы
3. Инновациялық үдерістің негізгі түсінігі
4. Инновациялық қызметтің ұйымдастырушылық формалары
1. Инновацтялық менеджменттің мәні.
2. Ұйымның инновациялық құрылымының жүйесі.
3. Еңбекті инновациялық басқару, даму, өрлеу, ілгерілеу, кризис, кадрлық құрамның бірқалыптылығы.
|
Білу керек:
• Ғылыми көзқарасты қалыптастыру;
• Инновациялық технологиялар жайында түсінік қалыптастыру;
• Студент жастар арасында әлемдік көзқарастың дамуы;
Істей алу керек:
-макроэкономикалық деңгейде инновацияны басқару механизмі ;
- ұйымның деңгейінде инновацияны басқару.
- пәннің оқу тарихын және білімнің өзегін жоғары деңгейде меңгеру
Дағдысы болу керек:
- теорияда және практика жүзінде жаңа түсініктерді меңгеру;
-пәнді шығармашылық және таза меңгеру.
|
48, 49
|
Инновациялық-қаржылық бизнес-жоспарлау
|
ПП/
ТК
|
IFBP 4312
|
1
|
0/0/1/1/1
|
7
|
|
Пререквизиттер негізгі мамандықтар бойынша пәннің және экономиканың негіздері.
курстың Постреквезиттер негізгі мамандықтар бойынша
|
Мақсаты – интеллектуалдық іс-әрекет нәтижелерін пайдалану аясында студенттердің білімін қалыптастыру;
Мазмұны:
бизнес-жоспарлаудың теориялық және тәжірибелік негіздерін игеру, сонымен бірге «Project Expert» компьютерлік бағдарламалық өнімді қолдану арқылы бизнес-жоспарды құру әдістемесі мен тәжірибесін меңгеру.
|
Білу керек:
- интеллектуалдық іс-әрекеттер нәтижелерін коммерцияландыру кезеңдерінің өзара байланысы мен мағынасы туралы түсінікті қалыптастыру;
Істей алу керек:
- интеллектуалдық іс-әрекеттер мен нарыққа шығарылған зерттеу нәтижелерінен пайда алудың негізгі үлгілерімен студенттерді таныстыру;
Дағдысы болу керек:
- интеллектуалдық іс-әрекеттер нәтижелеріне аудит жүргізудің, бизнес-идеяларға талдау мен іріктеуді орындаудың негізгі кезеңдерін меңгеру;
- фирма іс-әрекеттерінің маңызды бағыты болып саналатын бизнес-жоспарлау туралы түсінік қалыптастыру
|
48, 49
|
МТМ 1.7 Жұмыс орындарындағы және өндірістегі қауіпсіздік ( 5 кредит)
|
Жұмыс орындарын аттестациялау және өндірістерді паспортизациялау
|
БП/ ТК
|
ARMPP 4224
|
2
|
1/0/1/2
|
2
|
|
Пререквизиттер: «ТҚН», «еңбекті қорғау», «өндірістік санитария және еңбек гигиенасы», «Эргономика».
постреквизиттер: «радиациялық қауіпсіздік негіздері», «Өртке қарсы қауіпсіздік», «Өндірістік жарақат»,
|
Мақсат: адамның еңбегiнiң жағдайы, организмға, гигиеналық мөлшерлеу, лабораториялық бақылау әдiстерiнiң олардыңның пайда болуы көздерi, қолайсыз әсер өндiрiстiк зиянды факторлар туралы бiлiмдердiң студентiмен игеру
Мазмұн: Кiрiспе. Зат, есеп және тәртiптiң мазмұны. Еңбектiң жағдайы бойымен негiзгi тағайындау және жұмыс орындарының аттестацияның есебi. Ұйым және жұмыс орындарының аттестацияның өткiзуiн әдiстеме. Еңбектiң жағдайы негiзгi өндiрiстiк зиянды факторлар. Шу, вибрация, ультрадыбыс, инфра дыбыс: жұмыс ортасы және тұрмыста, организм, гигиеналық мөлшерлеу, әдiстер және қорғаудың қаржысына әсер жiктеу, негiзгi көздер. Жарық және жарық арқылы ортасының сипаттамасы.
|
Білу керек:
- еңбектiң жағдайы бойымен жұмыс орындарының аттестациясын өткiзуге икемi болу,
Істей алу керек:
- жұмысқа қабiлеттiлiктiң сақтауы және адамның өнiмдiлiктiң артуы және еңбектiң тиiмдiлiк қамтамасыз ететiн денсаулық бағытталған нақты техникалық шешiмдердi қабылдап негiздеу.
Дағдысы болу керек:
-Еңбектiң процесiнде денсаулықтың сақтауы және адамның жұмысқа қабiлеттiлiгiнiң қамтымы, кәсiпорында жұмыс орындарының аттестацияның өткiзуiнiң жаттығу дағдыларын еңбектi қорғауды басқару жүйесте негiздердiң зерттеуi және алу сонымен бiрге ал.
|
14,15
|
Потенциалды қауіпті технологиялар және өндірістер қауіпсіздігі
|
ПП/
ТК
|
BPOTP 4313
|
3
|
2/0/1/3/3
|
3
|
К/Ж
|
Пререквизиттер «Математика», «Физика», «Химия», Постреквезиттер «ТҚН», «ТЖ кезіндегі математикалық моделдеу процессі», «аварийялық құтқару жұмыстарын ұйымдастыру және жүргізу»
|
Мақсаты: Еңбек қорғау, өмір тіршілік қауіпсіздігі, қоршаған ортаны қорғау, адамды жеке қорғану құралдары, биологиялық және химиялық қауіпсіздік, құтқару ісінің негіздері, өрт қауіпсіздігі
Адамның қоршаған ортамен қауіпсіз ара қатынасы мен ТЖ –дан өндірістік кәсіпорындарды, халықты қорғау.
Мазмұны: Қазақстан Республикасының еңбек қорғау және техника қауіпсіздіктің облысындағы ұлттық саясаты. Кәсіпорында еңбек қорғау жағдайын бақылау және қадағалау қызметін ұйымдастыру. Еңбек қорғау бойынша шараларды жоспарлау және қаржыландыру. Кәсіпорынның әкімшілігі мен кәсіподақ комитеті арасындағы ұжымдық келісім. Еңбек қорғау бойынша негізгі заңды актілер және нормативтік құжаттар. Еңбек қорғауды басқару жүйесі. Басқару органдарының негізгі қызметтері мен міндеттері. Мемлекеттік қадағалау органдары, еңбек қорғау бойынша ведомостволық өне қоғамдық бақылау.
|
Білу керек:
Өндірістердегі болатын және болуы мүмкін
Істей алу керек:
- ТЖ қауіпсіздіктің, зиянсыздықтың негіздерін және жұмыскердің максимум өнімділігін қамтамасссыз етудің еңбек және ТЖ қауіпсіздік деңгейін,
Дағдысы болу керек:
- өндірістердегі ТЖ салдарын жылдам жою іс-шараларын бағалаудың теориялық және практикалық негіздерін білу.
|
22, 23
|
Білім траектория - Қоршаған ортаны инженерлік қорғау
|
МТМ 2.1 Қоршаған ортаны қорғау негіздері (6 кредит)
|
Қоршаған ортаны қорғаудың теориялық негіздері Альжанова каз
|
БП/ ТК
|
TOZOS 2217
|
3
|
2/0/1/3/3
|
6
|
|
Пререквизиттер: Экологиялық тұрақты даму, Химия,
Постреквезиттер Геоэкология. постреквезиттер: Атмосфералық ауаны қорғау, Ауыз суын санитарлық- гигиеналық тазалау
|
Мақсат: Қоршаған ортаның ластану көздердi өңдерi. Тазартудың әдiстерi және тазарту құрылыстарының өңдерi. Құрғақ механикалық шаң тұтқыштарда, сүзгiлер, ылғалды шаң тұтқыштарда, электрофильтрлердегi газ тазарту. Тұмандардың ұстауы. Екпiндердi рекуперация.
Мазмұн: Сiңiрмелiк. Азот тотықтар, күкiрттiң диоксидi, галогендер және олардыңның қосулары, күкiрт сутек және сероорганикалық қосулар, сынаптың буларынан газ тазарту. Газдардың азот тотықтарынан қатты фаза катализатормен тазалау. Газдардың күкiрттiң диоксидi, органикалық заттар, көмiртектiң оксидiнен катализатормен тазалау. Газдардың жоғары температуралы зиянсыз етуi. Сутарды қасиет және жiктеу. Айналмалы сумен жабдықтау. Технологиялық су және қалдық сулар. Сүзу және қорғау. Фильтрлеу. Орталықтан тепкiш күштердi әрекетпен салмағы өлшенген бөлшектерiнiң алып тастауы және сығумен. Коагуляция және флокуляция. Флотация. Сiңiрмелiк. Ионды алмасу. Сығынды. Керi осмос және ультрасүзу.
|
Білу керек:
- ластануларданғы қазiргi өндiрiстер және қоршаған ортаны қорғаудағы еңбектiң нормалы жағдайларын қамтамасыз ету;
- озық аз қалдықты және табиғи қорды өте толық және тиiмдi пайдалануға мүмкiндiк беретiн қалдықсыз технология әзiрлеу бойымен өлшемдi өндеп жүзеге асыруға үйрету;
Істей алу керек:
- тазарту құрылыстарының құрылымын сипаттау; шегiнетiн газдар, сұйық және қатты қалдықтарды тазарту бойымен жабдықтарды өңдi сипаттасын және олардыңның тазартуының процестерiн әдiстер;
- шаруашылықтың объектiлерiнiң қарқынды және қазiргi өндiрiстiк белсендiлiгiнiң жанында қоршаған ортаны ластану көздердi негiзiн зерттеу
|
11,22
|
Атмосфералық ауаны қорғау
|
ПП/
ТК
|
OAB2217
|
2
|
1/1/0/2/2
|
6
|
|
Пререквизиттер антропогендік қалдықтардың атмосфераға жағымсыз әсерін алдын алу және ескерту;
- ластаушы заттардың атмосфераға таралуын алдын алуы
Постреквезиттер атмосфералық ауаны қорғау, жауапты жетекші өндірісте шара қолданғанда білімді көрсету
|
Мақсаты: Ғылыми-техникалық прогресс жағдайындағы атмосфералық ауаның жағдайын бағалау және оның қоршаған ортаға әсері; табиғат қорғау іс-шаралар және олардың атмосфералық ауаны таза қалпында сақтаудағы ролі. Пәнді үлгерімді меңгеруге және тиісті білім мен біліктілікті алуда «физика», «химия», «экология», «өнеркәсіптәк экология» пәндерінен алған білім көмектеседі.
Мазмұны: Ластаушы заттардың жіктелуі және олардың қоршаған ортадағы әсері. Ортаның түрлі факторларының тірі ағзаның, өсімдік әлемінің және биосфераның күйіне әсері. Атмосфералық ауаның ластануын алдын алу жолдары.
|
Білу керек:
Атмосфералық ауаның заманауи және болашақтағы биосфераның жай-күйіндегі басты ролін білу;
адамның табиғатпен өзара әрекетінің негізгі жолдарын игеру;
Істей алу керек:
- ғылыми-техникалық прогресстің жағымды және жағымсыз тұстарымен танысу.
- ластаушы заттардың жіктелуі және олардың қоршаған ортадағы әсері;
Дағдысы болу керек:
-ортаның түрлі факторларының тірі ағзаның, өсімдік әлемінің және биосфераның күйіне әсері;
- атмосфералық ауаның ластануын алдын алу жолдары.
|
5,15
|
Ауыз суын санитарлық- гигиеналық тазалау
|
ПП/
ТК
|
|
1
|
1/1/0/2
|
6
|
|
Пререквизиттер: Химия. Инженерлік жүйе.
постреквизиттер:
«ТҚН, экология
|
Мақсаты: Қазақстан Республикасының су заңының мақсат және есебi. Сутың тазартуы үшiн технология және жабдық қазiргi күй. Iшiрлiк сумен қамтамасыз ету, ауыз су.
Мазмұн: Су су, сапаға қойылатын талабы сапа көрсеткiштерi. Су физикалық және тазалаудың химиялық әдiс. Сүзiлу дәндi жүктеулер арқылы және кеуектi далда арқылы. Жарғақшаларға тазартудың мембрана әдiстерi, талап. Сутың хлорлау және йодтауы. Хлорлаудың әдiстерi жiктеу. Озонатор қоюларын сутың хлорлауы, пайдалану үшiн қоюларды түрлер. Ультракөгiлдiрдiң суын өңдеу.
|
Білу керек:
- әдiс және ауыз судың тазартуын технология қазiргi күй бiлу;
Істей алу керек:
- тазартылатын су, сутың сүзiлуiнiң қазiргi және аса тиiмдi өлшегiш аспаптар және қоюларымен әзiрлеу сапаны бақылау экспресс-бiлу;
Дағдысы болу керек:
- шалағай және жер асты суларды тазартудың технологиясы бiлу;
- табиғи суда қоспаны анықтау.
|
6,18
|
МТМ Природоохранные нормативы (6 кредит)
|
Экологиялық сараптама және аудит
|
БП/ ТК
|
EEA4218
|
3
|
2/0/1/3
|
7
|
|
Пререквизиттер Экологиялық құқық негізі, табиғатты пайдалануды ұйымдастыру және басқару, кәсіпорындағы экологиялық құжаттар Постреквезиттер «ТҚН, экология
|
Мақсаты: экологиялық сараптама және аудит өткізуде экологиялық бағаның барлық сатысы жөнінде;
білу керек: құжаттарды дұрыс жүргізу, сараптауға арналған құжаттарды сапалы және жан-жақты жүргізе білу ҚР заңды-құқықтық базасын
Мазмұны: Экологиялық сараптаманың әдістері, қағидалары, міндеттері мен мақсаты, объектісі мен субъектісі. Экологиялық сараптама ауданында ҚР мемлекеттік органдарының хабардарлығы. Экология сараптама органдарының құрылысы және олардың қызмет істеуінің негізгі бағыты.
Мемлекеттік экологиялық сараптама. Мемлекеттік сараптама өткізудің формасы мен сатысы. Мемлекеттік экологиялық сараптама өткізудің мерзімі.
|
Білу керек:
Экологиялық сараптама және аудит өткізудетүйінді мәселе жағдайында сарапшы бағасын беруді ұйымдастыру,
Істей алу керек:
- барлық қайшы және жағымсыз экологиялық аспект қызметінің өзара байланысына кешенді қарастыру жүргізу;
Дағдысы болу керек:
-тәжірибелік дағдының қалыптасуы: жобаға экологиялық баға беру және экологиялық сараптама жүргізу, қоршаған ортаға әсер ететін факторларды анықтау, табиғи ортаны қорғауға арналған шаралар өткізу;
|
22,16
|
Оценка антропогенного воздействия на окружающую среду
|
БП/ ТК
|
OWOSS4218
|
2
|
1/0/1/2
|
7
|
|
Пререквизиты: «Экология», «Экологиялық мониторинг», «Табиғатты пайдалану негіздері», «Экожүйе анализі»
постреквизиттер: метрология, стандартизация және сертификация.
|
Мақсат: Қоршаған ортаға жасанды әсердi баға. ҚОАӘБ-ғы есеп және мақсаттар. Қоршаған ортаға әсер басқаруда ҚОАӘБ-дың рөлі және орын.
Мазмұн: ҚОАӘБ-тың процедураларының арналуы. Қазақстандық экологиялық заң. Сәйкестiгiнде Қазақстаны негiзгi заңнамалық актiлер қай ҚОАӘБ-ты өндiредi. Заңда қоршаған табиғи ортаны қорғаудың негiзгi қағидаттары “Қоршаған табиғи ортаны қорғау туралы”. Аумақтарды заңда категориялау “Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы”. Олардыңның қолдануы және қорғаудың жер қойнауларының геологиялық зерттеуiмен байланыс пайда болатын қатынастарын заңда реттеу “Жер қойнаулары туралы”.
|
Білу керек:
- көрсетiлетiн экологиялық бағалауларға талаптарының ерекшелiктерiнiң есебi бар Қазақстанында жасанды әсерi бағалау рәсiм туралы бiлiм.
Істей алу керек:
- қоршаған ортаға жасанды әсердi бағаның негiздерi бойымен бiлiмдер.
|
13,12
|
МТМ 2.3 Қоршаған ортаны қорғау техникасы және технологиясы (6 кредит)
|
Расчет природоохранной техники
|
БП/ ТК
|
KRPT4219
|
2
|
1/0/1/2
|
7
|
|
Пререквизиттер: геоэкология, қоршаған ортаға антропогендік әсер етуді бағалау, қоршаған орта мониторингі және қадағалау. постреквизиттер: қоршаған ортаны қорғау саласындағы инновациялық технологиялар, табиғатты қорғау нысандарын жобалау
|
Мақсат: Қоршаған ортаға ластайтын заттар, энергиялар және әсердiң басқа факторларын шығару көздердi анықтау. Тастаулар және ластайтын заттардың шығулары реттеу жүйесi.
Мазмұн: Ластайтын заттар, энергия және қоршаған ортаға әсердiң басқа факторларын шығару көздердi анықтау. Тастаулар және ластайтын заттардың шығулары реттеу жүйесi. Өнеркәсiптiк өндiрiстердiң экологиялық қауiпсiздiктiң жоғарылатуы бойымен өнеркәсiптiк кәсiпорындар қоршаған ортаға, тазарту және қалдықтарды қайта өңдеу орналастыру, өңдеу немесе қалдықтарды көмудi жүйе, қаржы және бақылау және әсердiң бақылауының әдiстерiн қоса.
Жаттығу: негiзгi және қосалқы табиғи ортаны қорғау жабдығын таңдап алу және есептеу, маңызды аппаратуралық сұлбаны әзiрлеу.
|
Білу керек:
- антропогендiк факторларды әсермен табиғи ортаның деградациясының болдырмауы үшiн әдiстi және технологияны өндеп, жобалап жетiлдiру;
Істей алу керек:
- кәсiпорында табиғи ортаны қорғау жұмысымен ұйымдастырып басқару;
- жобалар, технологиялар және өндiрiстердiң сараптамасын өткiзу.
|
11, 19
|
Инновационные технологий в области защиты окружающей среды
|
БП/ ТК
|
ITOZOS4219
|
2
|
1/0/1/2
|
7
|
|
Пререквизиттер: Экология және тұрақты даму, Информатика, Техника и технология
қауіпсіздігі
постреквизиттер: Безопасность техники и технологии, Экологиялық құқықтың ұлттық және халықаралық аспектілері
|
Мақсат: әзiрлеу жоғары бiлiктi маман қазiргi деңгейде әдiстер және тәсiлдемелердi ендi қару-жарақ қоймасының қолдануымен қоршаған ортаны қорғау тиiмдi мәселенi шешуге қабiлеттi.
Мазмұн: түлек табиғатты пайдалану, қорғау және қоршаған ортаны қорғау ойдағыдай саласында жұмыс iстеуге мүмкiндiк беретiн жалпы мәдениеттi, жалпы ғылыми, аспапты және жүйелiк компетенцийлердi қалыптастыру,
- алған бiлiмдер және құзырды тәжiрибеде өткiзу, белсендiлiктiң әр түрлi өңдерiмен шұғылдана, ақпараттық программалық өнiмдердiң әдiстемелер, әзiрлеуi әдiстердiң қазiргi аспаптар және жүйелер, өткiзуi және жасау жаңа және қызмет ету әзiрлеу сондай және экономиканың әр түрлi бағыттары үшiн көп басқа.
|
Білу керек:
- терең бiлiмдермен ие болсын және бақылау және қоршаған ортаны қорғау үшiн жүйе информациялық-өлшегiш ғылыми тұрғыдан негiздеумен, жобалаумен, жасаумен және қолданумен сабақтас ғылыми, технологиялық және өндiрiстiк белсендiлiк салада қоршаған ортаны қорғаудың облысында кәсiби дағдыларды алу;
Істей алу керек:
-қоршаған ортаның объектiлерiнiң ластанудың бақылауының әмбебап будандасқан талдау әдiлердi негiзiнде кешендi аналитикалық бақылау өткiзуге мүмкiндiк беретiн қазiргi технологиялардың қолдануымен:
Дағдысы болу керек:
- халықаралық деңгейде де, ұлттыққа да табиғи және қалдық сулар, топырақ,техногендi апаттар, террорлық актiлердi ескертудi мақсаты бар ахуал, тиiстi талаптар
|
13,28
|
Табиғатты қорғау нысандарын жобалау
|
ПП/
ТК
|
PPPO4309
|
2
|
1/0/1/2
|
7
|
|
Пререквизиттер Экология. Соңғы саясаттардан хабардар және ТЖ табиғаттық, экологиялық жағдайлардан хабардар болуы керек Постреквезиттер психология, экология, химия, биология, химиялық және биологиялық қауіпсіздігінің негіздері.
еңбекті қорғау, қоршаған ортаны қорғау, құтқару ісінің енгіздері.
|
Курс мақсаты: студенттерге аталған бейін маманы ретінде, іс-тәжірибе және жұмыс орындарын сипаттау;
- бар болатын өндірістерде еңбектің қалыпты жағдайын және ластанудан қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз етуге үйрету.
Мазмұны: Табиғи қорларды толығымен және тиімді пайдалануға мүмкіндік беретін, прогрессивті азқалдықты және қалдықсыз технолгияларды жасау бойынша шаралар жасауға және іске асыруға үйрету. Тазарту ғимараттарының құрылымдарын сипаттау. Аластатылатын газдарды, сұйық және қатты қалдықтарды тазарту бойынша жабдықтар түрлерін және оларды тазарту процестерінің әдістерін сипаттау. Шаруашылық объектілерінің қарқынды және қазіргі өндірістік қызмет кезінде қоршаған ортаны ластау көздерінің негіздерін зерделеу.
|
Білу керек:
-табиғи қорларды толығымен және тиімді пайдалануға мүмкіндік беретін, прогрессивті азқалдықты және қалдықсыз технолгияларды жасау бойынша шаралар жасауды және іске асыруды толығымен меңгереді.
Істей алу керек:
-қоршаған ортаның объектiлерiнiң ластанудың бақылауының әмбебап будандасқан талдау әдiлердi негiзiнде кешендi аналитикалық бақылау өткiзуге мүмкiндiк беретiн қазiргi технологиялардың қолдануымен:
|
22,2
|
МТМ 2.41 Геоэкология және өмір-сүру ортасы (6 кредит)
|
Адамның өмір-сүру ортасының қауіпсіздігі
|
БП/ ТК
|
BSOCh2220
|
3
|
2/0/1/3/3
|
3
|
|
Пререквизиттер «Экология», «Химия», «Экологиялық құқық», «ЕҚ». Постреквезиттер «Геоэкология», гидросфералық білім».
|
Мақсаты: «Адамның өмір сүру ортасының қауіпсіздігі» денсаулық сақтау және экономиканың басқа салаларының барлық медициналық қызметкерлерін төтенше (ерекше) жағдайларда іс-әрекет жасауды оқып біледі. Мазмұны:«Адамның өмір сүру ортасының қауіпсіздігі» пәнін оқудың маңыздылығы. Курстың негізгі мақсаты мен міндеттері. Курстың техника және технология бакалаврын дайындау жүйесінде орны мен оның 551730 – «Катастрофалар медицинасы» мамандығының басқа профильдік пәндерімен байланысты. Адамның өмір сүру ортасының қауіпсіздігі сипаттамасы. Өрт-жарылыс қауіпті объектілерде апаттардың медициналық-техникалық сипаттамасы. Су тасқындарының медициналық-тактикалық сипаттамасы. Радиациялық қауіпті объектілерде апат кезінде радиоактивті ластанған аймақтардың медициналық-тактикалық сипаттамасы.
|
Білу керек:
- Эргономиканың зерттеуi - адамға еңбектiң жағдайын тетiгi туралы ғылым, оныңның заты еңбек жолы болып табылады, объект ал - адам, орта, бұйым. Адам пiкiрден зерттейдi:
Істей алу керек:
-қоршаған ортаның объектiлерiнiң ластанудың бақылауының әмбебап будандасқан талдау әдiлердi негiзiнде кешендi аналитикалық бақылау өткiзуге мүмкiндiк беретiн қазiргi технологиялардың қолдануымен:
(өсу, салмақ) физиологиялық; (iлтипат, қызу тұрақтылық) психикалық; (әсерлiлiк, ұзын құлақ, дәм, көз) психофизиологиялық.
Дағдысы болу керек:
-жұмыс аспап қандай болмасын мiндеттi түрде жүзеге асырылады. Оныңды мiнездейдi: қалып, тала, (жұмыс аспаппен бұнына) қимыл.
|
22,3
|
Геоэкология
|
БП/ ТК
|
KEB2220
|
2
|
1/0/1/2/2
|
3
|
|
Пререквизиттер экология, математика, химия. Постреквезиттер Қоршаған ортаны инженерлік қорғау, Қоршаған орта мониторингісі және бақылау.
|
Мақсаты: Студенттерді геосфералар мен қоғамды біріктіру туралы, адамның атмосфераның, гидросфераның, литосфераның, биосфераның жағдайына әсері туралы, Жер геосфераларының кұрылымы және сапалы-сандық құрамы туралы ғылымның негізгі бөлімдері мен бағытгары бойынша теориялык даярлау.
Мазмұны: Геоэкология пәнінің мақсаты және міндеттері, объектілері.
Геоэкологияның ғылым ретінде дамуы мен жетілуіне әлемдік және Қазақстандық ғалымдардың қосқан ғылыми үлесі. Жер планета ретінде.Күн жүйесінде Жердің орналасуы.Жердің құрылысы (ядро, мантия) және литосфера.Жердің магниттік және гравитациялық өрістері Гидросфера.Гидросфераның негізгі ерекшеліктері.
Су шаруашылығының геоэкологиялық аспектілері. Атмосфера Идеал және реал атмосфера. Атмосфераның электр өрісі. Атмосфералық қысым.Ландшафттану.Ландшафтгардың жіктелуі.Геожүйелердің жіктелуі. Геожүйелердің құрылымы және жұмыс істеуі.Геология және гидрогеология.Жер қыртысының кұрылысы және жағдайы.
|
Білу керек:
Бұлжымай ұлғайып келе жатқан техногенді кысым кезінде әр түрлі иерархиялық денгейлерде Жер геосфералары арасындағы өзара әрекеттесуді қарастыру болып табылады
Істей алу керек:
.Жердің негізгі геосфераларын (атмосфера, гидросфера, литосфера, биосфера),
Дағдысы болу керек:
-Жердің геосфералары мен адамның қызметі арасындағы өзара қатынастардың жалпы заңдылыктарын жетілдіру
|
11, 23
|
МТМ 2.5 Өнеркәсіптік қауіпсіздік (6 кредит)
|
Азқалдықты және қор үнемдеу технологиялары
|
БП/ ТК
|
MRT3310
|
3
|
2/1/0/3
|
6
|
|
Пререквизиттер химия, биология, табиғаттану, физика, тіршілік қауіпсіздігі негіздері, еңбекті қорғау Постреквезиттер Қоршаған ортаны инженерлік қорғау, Қоршаған орта мониторингісі және бақылау.
|
Мақсаты: Студенттердің экологиялық білімін жоғары дәрежеге көтеріп, қоршаған ортаны қорғауға және оны көркейтуге деген оң көзқарастарын қалыптастырып, жауапкершіліктерін арттыру. Студенттердің экологиялық білімін арттыру мақсатында қоғамның тұрақты дамуы үшін қоршаған ортаның сапасын сақтауға деген жауапкершілікке дағдыландыру. Компетенттілік: экологиялық проблемаларды шешу және қоғамның тұрақты дамуы үшін профессионалдық білім алуы. Мазмұны: Қалдықсыз өндірістерді құру - шикізаттын барлық компоненттерін түгел қолдану арқасында экологиялық проблеманы жинақты шешеді және өнімнің өзіндік құнын кемітеді.
Аз қалдықты технология – өнәмдер бірлігін шығару кезінде осы өнімдерді алудың қолданылып жүрген тәсілдерімен салыстырғанда қалдықтардың аз саны пайда болатын өнімдерді шығару процессі.
|
Білу керек:
Өндіріс қалдқтары –өнімдерді шығару, өзге де технологиялық жұмыстарды орындау кезінде пайда болған және техногендік минералдық түзілімдер мен ауыл шаруашылығы өндірісінің қалдықтарын қоса алғанда, тиісті өндірісте қолдануға қажетті бастапқы тұтыну қасиеттерін толық немесе ішінара жоғалтқан шикізаттардың, материалдардың, химиялық қосылыстардың қалдықтары.
Істей алу керек:
Осы айтылған мәліметтерді ескере отырып студент қалдықтармен жұмыс істеуді, өнеркәсіптерде энергияқорларын үнемдеуді, қалдықсыз технологияны құру жолдарын үйренеді.
|
17, 22
|
Сұйық және қатты қалдықтарды биохимиялық әдіспен тазарту
|
БП/ ТК
|
BMOZhTO3310
4310
|
3
|
2/1/0/3
|
6
|
|
Пререквизиттер: «Қоршаған ортаны механикалық құрылғылар жүйесімен қорғау», постреквизиттер: « Өндірістік технология негіздері».
|
Мақсат: Қалыптастыру тазарту құрылыстарының конструкторлық сұлбалары есептейтiн сұйық және қатты қалдықтарды химиялық құрамның негiзiнде биохимиялық тазарту құрылыстары технологиялық сұлбасын жасалған экологиялық бiлiмдердiң студенттерiнде.
Мазмұн: Курстiң есебi. Қоршаған ортаның ластану көздердi өңдерi. Технологиялық су және қалдық сулар да, тазарту дәстүрлi әдiстер де. Сұйық қалдықтарды биологиялық және химия тазартулары теориялық негiздер. Тазартудың әдiстерi және тазарту құрылыстарының өңдерi. Өндiрiстiк және тұрмыстық қалдық сулар және қатты заттардың жекелiгiнде негiзгi қасиеттер сұйық. Ақаба суды биологиялық тазалаулар. Ақаба суды химиялық тазалаулар. Сорудың теориялық негiзi. Сiңiрмелiк және оныңның заңдылығы туралы ортақ ұғымдар. Қалқып шығатын қоспаларды алып тастау әдiстер. Фильтрлеу. Коагуляция және флокуляция. Флотация. Сiңiрмелiк. Ионды алмасу.
|
Білу керек:
- өндiрiстiк және тұрмыстық қалдық суларды тазарту үшiн биохимиялық құрылымдарды түрлер, биологиялық құрылымдарды құрылымды сипаттау;
Істей алу керек:
- сұйық және қатты қалдықтарды тазарту бойымен тазалағыш құрылыстардың өңдерiн сипаттасын және олардыңның тазартуының процестерiн әдiстер;
- қоршаған ортаны ластану көздердi негiз, биологиялық тазартудың қолдануының тәсiлдерiн зерттесiн - қатты қалдықтарды зиянсыз етуге;
Дағдысы болу керек:
- сұйық және қатты қалдықтардың өңдеу және қатты қалдықтарды тазарту, биохимиялық тазарту әдiсi тазарту құрылысы және технологиялары туралы ұсыныс ие болу.
|
29, 22
|
Өнеркәсіптік қалдықтарды залалсыздандыру
|
ПП/
ТК
|
OPO4310
|
3
|
|
7
|
|
Пререквизиттер: Математика, Физика, ТҚН.
постреквизиттер: «беиорганикалық химия», «Органиникалық химия»
|
Мақсат: Қиратудың зардаптарының талдауы. Жүйе тәуекелiлер. Сарапшыларды сұраудың әдiстерi.
Мазмұн: Техникалық жүйе пайдалануға қатысты қауiп-қатерлердiң теңестiруi. Жазатайым оқиға және оқиға. Тәуекелдердi бағалау. Бағалау Тәуекелдердi Қорғайтын шараларды сенiмдiлiк. Қорғайтын құрал-жабдықтарды қоюдың мүмкiндiгi.
Жаттығуы: Қиратудың зардаптарының талдауы. Жүйе тәуекелiлер. Сарапшыларды сұраудың әдiстерi.
|
Білу керек:
- қауiп-қатердiң әр түрлi өңдерiнде бөлшектелiп таратылсын;
- тiршiлiк әрекетiнiң қауiпсiз және зиянсыз жағдайларын құру;
Істей алу керек:
- қызмет көрсетушiнiң қорғауы iстiң тетiгiн бiлу
- тапсырмалардың есептерiн құру
|
4, 28
|
МТМ 2.6 Қоршаған ортаны инженерлік қорғау (6 кредит)
|
Инженерлік экология
|
ПП/
ТК
|
IO4311
|
2
|
1/0/1/2/2
|
7
|
|
Пререквизиттер ЕҚ, ТҚН, химия, физика, психология. Постреквезиттер Экология және атмосфералық қорғау
|
Мақсаты: Студенттерді геосфералар мен коғамды біріктіру туралы, адамның атмосфераның, гидросфераның, литосфераның, биосфераның жағдайына әсері туралы, Жер геосфераларының кұрылымы және сапалы-сандық құрамы туралы ғылымның негізгі бөлімдері мен бағытгары бойынша теориялык даярлау,кысым кезінде әр түрлі иерархиялық денгейлерде Жер экосфералары арасындағы өзара әрекеттесуді қарастыру болып табылады. Мазмұны: Жер планетасындағы барлық заттар биохимиялық айналым процесіне қатысады. Айналымның негізгі екі түрі бар: үлкен (геологиялық) және кіші (биотикалық). Инженерлік экологияның негізгі міндеттері мен мақсаттары.
|
Білу керек:
Адамның қауіпсіздігі мен оларға қойылатын мақсатқа жету үшін мамандарды қалыптастыру.
Істей алу керек:
Табиғи және техногенді қауіпті төтенше жағдай кезінде экономикалық шығын мен қауіптілік статикалық бағалауды үйрету. Өмір сүріп отырған ортадағы негативті әсері мен одан қорғану әдісін жасау.
|
21, 23
|
Табиғатты қорғау қызметін ұйымдастыру
|
БП/ ТК
|
OUEPD
4221
|
2
|
1/0/1/2/2
|
7
|
|
Пререквизиты:Еңбекті қорғау, Экология, Экономика постреквизиты: ТҚН, Еңбекті қорғау, Өндірістік санитария және еңбек гигиенасы, Эргономика
|
Мақсаты: - объектілерде өндірістік экологиялық мониторинг жүргізу; объектілердің қоршаған ортаға тигізетін әсеріне және эмиссияларға мониторинг жүргізу, объектілердің қоршаған ортаға тигізетін әсерлеріне эмиссия тағайындау жұмыстарын жүргізу.
Мазмұны: Қазақстан Республикасы Экологиялық Кодексіне сәйкес міндетті мемлекеттік экологиялық сараптамаға жататын және қоршаған ортаны қорғау мен табиғатты пайдалануға қатысты жоспарлық, жоспаралды және жобалық құжаттамалардың, мұнан бөлек материалдардың және құжаттардың немесе олардың белгілі бір бөлімдері мен бөліктерінің барлық түрін өңдеу.
|
Білу керек:
- мүмкін шектік тастандылардың нормативтік жобасын жасауды;
- мүмкін шектік шығарындылардың нормативтік жобасын жасауды;
- қоршаған ортаға әсерлерді бағалау жобасын жасауды;
Істей алу керек:
- атмосфера ауасына тасталатын ластаушы заттардың тастандыларының және олардың көздерінің инвентеризациясын өңдеу;
Дағдысы болу керек:
- парниктік газды тастандылар көздерінің инвентеризациясын өңдеу;
- объектінің қоршаған ортаны қорғау бөлімін жасау;
- объектілердегі қауіпті қалдықтардың паспортын жасау.
|
14, 24
|
МТМ 2.7 Қоршаған орта мониторингсі (6 кредит)
|
Өндірістік экология негіздері
|
БП/ ТК
|
OPO4222
|
2
|
1/0/1/2/2
|
7
|
|
Пререквизиттер : физика, химия, экология постреквизиттер: Еңбекті қорғау, математика
|
Мақсаты: студенттерді адам мен табиғат арасындағы байланыстың негізгі жолдарын түсіндіріп, оқыту
Мазмұны: Ғылыми-техникалық прогресстің мән-мағынасын түсіндіру. Ғылыми-техникалық прогресстің жағымды, жағымсыз жақтарын түсіндіру. Өндіріске қажетті ресурстар классификациясы мен оларды іске қосқаннан кейін шығатын ластаушы заттардың топтамасымен таныстыру.
|
Білу керек:
- адамзат пен табиғат арасындағы қарым қатынастардың негізгі ұғымдар мен материалдық қажеттіліктерді өтеу барысындағы туындайтын қарама-қайшылықтармен және табиғи жүйелердің даму заңдылықтары, Істей алу керек:
-қоршаған орта ресурстарының және оларды пайдалану ерекшеліктерінен болатын құбылыстарымен таныстыру.
|
22, 23
|
Қоршаған ортадағы супертоксиканттардың экология-аналитикалық мониторингі
|
БП/ ТК
|
OT4222
|
2
|
1/0/1/2/2
|
7
|
|
Пререквизиттер экология, экологиялық токсикология, Постреквезиттер токсикология негіздері, химия, биология, тіршілік қауіпсіздік негіздері, химиялық талдаулар
|
Мақсаты: Индустриалды дамыған елдердегі қоршаған ортаның токсикологиялық ластану мониторингін жүргізу стратегиясы жаңа ғылыми жетістіктерге негізделген. Күшті әсер ететін улы заттармен зақымдану көздерімен байланысты, экономика салаларындағы қорғау жүйесінің негізгі принцптерін қолдануды, табиғи жүйелердің жағдайын талдауды жүргізуді, күшті әсер ететін улы заттар бойынша әртүрлі қорғау шараларының кешенін пайдалануды жасай білу. Мазмұны: Қоршаған ортадағы супертоксиканттардың экология-аналитикалық мониторингі пәні тірі ағзаларға және экожүйелерге заттардың зиянды әсерінің потенциалды қауіптілігі жөніндегі ғылым. Сонымен қатар уытты заттардың механизмін, уланудың диагностикасын, прфилактикасын және одан әрі емдеу жолдарын іздейді.
|
Білу керек:
-тұрғындарды және қоршаған ортаны күшті әсер ететін улы заттардың жағымсыз әсерінен және зардаптану көздерінен қорғау негіздеріне үйрету.
Істей алу керек:
Студенттердің инженерлік міндеттерді шешу кезінде қауіпсіздік басымдылықтары бойынша ойлауын қалыптастыру және елді мекендер мен жұмыс аймақтарында күшті әсер ететін улы заттардың қауіпсіздігін қамтамсыз етудің негізгі аспектілерін зерделеу.
|
13,12
|
Қоршаған орта мониторингсі және бақылау
|
БП/ ТК
|
MKOSEE
4222
|
2
|
1/0/1/2/2
|
7
|
|
Пререквизиттер химия, математика, экология, геоэкология. Постреквезиттер Қауіпті өндірістік қалдықтар, инженерлік экология
|
Мақсаты: Студенттерге қоршаған ортаға әсер ететін әр түрлі факторларды анықтау және табиғи ортаны яғни өсімдіктер мен жануарлар әлемі, адам денсаулығына, қоршаған ортаға зиянды және қауіпті жағдайлардың пайда болуын ескерту бойынша студенттер қоршаған ортаны бағалау, табиғи ресурстарды одан әрі пайдалануға жарамдылығы, табиғатты қорғау қызметін басқаруға арналған білімін , іскерлігін қалыптастыру жан-жақты қорғау бойынша жұмыстар өткізу негізін үйрету
Мазмұны: Кіріспе.Мониторинг анықтамасы. Мониторинг мақсаты мен міндеттері. Мониторинг бағдарламалары..
Қоршаған орта нысандарын бақылау әдістері. Қоршаған орта жағдайын қадағалау және бақылау жүйес. Бағдарлау. Болжау. Мониторингтің мақсаты. Болжаудың салалар. Болжаудың салалары,үлгісі, тәсілдері, экологиялық сараптаманың әдістері,қағидалары, міндеттері мен мақсаты, обьектісі мен субьектісі. Атмосфералық ауа мониторингісі.
|
Білу керек:
Қоршаған орта мен табиғи ресурстардың сапасын болжау, бақылау бойынша керекті білімін алып, меңгеру. Қоршаған ортаға әсер ету ауқымын және мінездемесін анықтау;
Істей алу керек:
-мінезінің әртүрлі шарттарын пішіндеу арқылы қоршаған ортаның стратегиясын жасау; экологиялық қызметті басқарудың сұрақтарын зерттеу
Дағдысы болу керек:
-Жердің негізгі геосфераларын (атмосфера, гидросфера, литосфера, биосфера), Жердің геосфералары мен адамның кызметі арасындағы өзара қатынастардың жалпы заңдылыктарын білуі керек
|
11, 12
|
МТМ 1.8 Подготовка,очистка сточной и питьевой воды (4 кредит)
|
Ақаба суларды табиғи жолмен тазарту
|
БП/ ТК
|
GiT2223
|
2
|
|
4
|
|
Пререквизиттер: «Қоршаған ортаны механикалық құрылғылар жүйесімен қорғау», « Өндірістік технология негіздері». постреквизиттер: ТҚН, экология
|
Мақсаты: Студенттердің экологиялық тұрғыдан білімін тереңдету, өндірістік және тұрмыстық ақаба суларды табиғи жолмен тазарту процесін ұйымдастыру, конструциялық инженерлік тұрғыдан тазарту процесін құру жолындағы білімін кәсіби дәрежеде жетілдіру болып табылады. •
Мазмұны: Сабақ барысында жалпы қоршаған ортаның негізгі ластаушы көздері, олардың шығу көздері мен туындайтын негізгі мәселелерге тоқталып кетіледі.
• Қазіргі таңдағы туындап отырған экологиялық бірқатар мәселелер, және ол салада ұйымдастырылып отырған ісшаралар жүйесі.
• Табиғи тазарту процестеріне, олардың түрлеріне жалпы сипаттама беру
• Өндірістік және тұрмыстық ақаба суларды тазартудағы алға қойылатын негізгі принціптер
|
Білу керек:
Ақаба суларды табиғи жолмен тазарту процестерінің түрлерін, олардың техникалық тұрғыдан деталді қарастыру;
Істей алу керек:
- табиғи тазарту процестерінің түрлерінің айырмашылығына және тазарту тиімділіктерінің айырмашылықтарына тоқталу және олардың әр қайыссының техникалық, климаттық, топографиялық, конструкциялық, өсімдіктердің түрліліктерін қарастыру негіз мақсаттардың бірі болып табылады.
|
46, 22
|
Біліми траектория - Төтенше жағдайлар кезіндегі қауіпсіздікті ұйымдастыру
|
МТМ 3.1 Теоретическое и техническое обеспечение противопожарной защиты различных объектов (6 кредит)
|
Отқа төзімді затттардың және материалдардың теориялық негіздері
|
БП/ ТК
|
TOOBM3309
|
2
|
1/0/1/2/2
|
7
|
|
Пререквизиттер: ТҚН, ЕҚ, өндірістік еңбек санитариясы және гигиенасы , Эргономика
Постреквезиттер: заттардың отқа төзімділігін және есептеу әдістемесін білу, материалдардың құрылымдық қасиеттері, кеуектілік және қуыстық
|
Мақсаты: кәсіпорындарда еңбекті қорғауды басқару жүйесінде жұмыс орындарын аттестациялауды жүргізудің негіздерін зерделеу және тәжірибелік дағдылар алу.
Мазмұны: Кіріспе. Пәннің міндетті және мазмұны.Отқа төзімділік.Құрылыс материалдардың отқа төзімділік классификациясы. Есептеу әдісі. Материалдардың құрылыс қасиеттері:пористость и пустотность. Ылдалдылық берілу және ылғалдылық гидрофизикалық қасиеттер. Суыққа төзімді және олардың факторлары. Сумен қанықтыру коэффиценті.
Жылу физикалық қасиеттері: жылуөткішгіштік, жылукөлемі. Материаиалдардың қасиеттері мен құрылысы. Деформациялық қасиеттері, сынығыштығы, мықтылығы, беріктілігі. Соққыға беріктігі. Ашық. Отқа төзімділік. Қаттылық механикалық қасиеттері. Портландцементтің қасиеттері. (БТЦ). Минералды бейорганикалық заттардың қасетттері. Алынуы. Қасиеттері. қолданылуы. Отқа төзімділік Конструкциялық материалдардың отқа төзімділігі.
|
Білу керек:
- қауiп-қатердiң әр түрлi өңдерiнде бөлшектелiп таратылсын,
Істей алу керек:
- тiршiлiк әрекетiнiң қауiпсiз және зиянсыз жағдайларын құру,
- қызмет көрсетушiнiң қорғауы iстiң тетiгiн бiлу,
- тапсырмалардың есептерiн құрау
|
18, 9
|
Құтқару техникасы және өрттехникалық құралдары
|
ПП/
ТК
|
STPW3309
|
2
|
1/0/1/2/2
|
7
|
|
Пререквизиттер қауіпті және зиянды факторлардың адам организміне әсері, жанғыш заттардың жануы және қасиеттері, өрт тактикасы Постреквезиттер еңбек қорғауды және қауіпсіздік техникасын ұйымдастыру.
|
Өрттехниканың қажеттілігі, оның жіктелуі. Өрт сөндіргіштердің әскери киімі, бірінші кезектілік авариялық-құтқару жұмыстарын орындауға арналған жабдықтары. Өрт насостары. Өрт ошағына сөндіргіш заттарды жеткізетін өрттехникалық құралдары. Өртсөндіргіштер. Өрт автомобильдердің (ӨА) базалық көлік құралдары. Өрт автомобильдің қозғалу теориясының элементтері. Насостар қондырғылары. Жалпы пайдалану ӨА негізгілері. Арнайы пайдалану ӨА негізгілері. Арнайы және қосалқы ӨА, басқа өрт техникасы. Өрт автосатылар, автокөтергіштер бүгілмелі.
|
Білу керек:
Өрт сөндіру үшін әскери әрекеттерін қамтамасыз ету
Істей алу керек:
-өрт қызметі бөлімшелерінің шаруашылық іс-шараларын қамтамасыз ету, өрт техникасын дайындықта ұстау, өрт техникасын пайдалануын ұйымдастыру
|
9, 18
|
Қоғамдық және тұрғын үй ғима-раттарының өрт қауіпсіздігі
|
ПП/
ТК
|
PBOZhZ3309
|
2
|
2/0/1/2/2
|
7
|
|
|
