Психология пәнін оқу бойынша әдістемелік нұсқаулар

Тақырыбы: Психология ғылымының жалпы мәселелері.

Дәріс мазмұны:

1. Психология пәні туралы түсінік.

2. Психология пәнінің зерттеу объектісі

3. Психология ғылымының мақсат міндеттері мен қызметі.

4. Психология ғылымының салалары мен басқа ғылымдармен байланысы.

5. Психология ғылымының зерттеу әдістері.

әдістерімен таныстыру.

2. Ежелгі психология.

3. Орта ғасырдағы жан туралы ілім.

4. ХУІІІ және ХІХ ғасырлардағы психология ғылымының дамуы.

5. ХХ ғасырдағы психология

6. Қазақстанда психология ғылымының даму барысы.

Дәрістің мазмұны:

1.Психика туралы түсінік.

2. Психика дамуын бейнелеу теория тұрғысынан түсіндіру.

3. Психиканың жаратылыстық ғылыми негізі.

4. Сана-психика дамуының жоғары сатысы.

5. Психикалық құбылыстар құрылымы.
Мақсаты: Психиканың жаратылыстық ғылыми негізі – жүйке жүйесімен байланыстылығын және адам санасының психика дамуының жоғары сатысы екендігін түсіндіру.

Әдістемелік нұсқау: Дәрістің мазмұнын баяндау және талдау.
4 дәріс

Тақырыбы:Жеке адам және іс-әрекет психологиясы.

Дәріс мазмұны:

1.Жеке адам туралы түсінік және оның психологиялық құрылымы.

2. Жеке адамның дамып қалыптасуына әсер етуші факторлар.

3. Жеке адамның бағыт-бағдары,қажеттілігі,дүниетанымы және мотивтер сферасы.

4. Іс-әрекет туралы жалпы түсінік.

5. Іс-әрекеттің түрлері.

Дәріс мазмұны:

1. Өзіндік сана-сезім туралы түсінік.

2. Жеке адамның өзіндік «Мен» бейнесі.

3. Адамның психологиялық қорғаныс механизмдері.

4. Саналы және санадан тыс құбылыс.

Тақырыбы: Таным процестері.Түйсіну және қабылдау процесі .

Дәріс мазмұны:

1. Түйсіну туралы түсінік.Түйсіну процесінің түрлері.

2. Түйсіну процесінің өзара байланысы мен жалпы заңдылықтары.

3. Қабылдау процесі.Қабылдаудың түрлері.

4. Қабылдау қасиеттері мен ерекшеліктері.
Мақсаты: Түйсіну және қабылдау процестерінің түрлері , қасиеттері, ерекшеліктері және заңдылықтары мен таныстыру.

Әдістемелік нұсқау: Дәрістің мазмұнын баяндау.
7 дәріс

Тақырыбы: Зейін және ес процесі.

Дәріс мазмұны:

1. Зейін туралы түсінік.

2. Зейін түрлері және қасиеттері.

3. Ес процесі туралы түсінік.

4. Ес түрлері мен қасиеттері.

5. Есте сақтау ерешеліктері мен заңдылықтары.

.Әдістемелік нұсқау: Дәрістің мазмұнын баяндау және есте сақтау ерекшеліктерін талдау..

Тақырыбы: Ойлау және қиял процестері.

Дәріс мазмұны:

1. Ойлау туралы түсінік,ойлау ерекшеліктері.

2. Ойлау түрлері мен формалары және ой операциялары.

3. Ойлаудың адам өміріндегі маңызы.

4. Қиял туралы түсінік және қиял түрлері.

5. Қиялдың жасалу тәсілдері.

6. Қиял және шығармашылық..
Мақсаты: Ойлау және қиял процестерінің түрлері,ерекшеліктері,ой операцияларымен таныстыру.Ойлау және қиял процестерінің адам өміріндегі маңызын түсіндіру.

Әдістемелік нұсқау: Дәрістің мазмұнын баяндау ойлау,қиял процестеріне арналған методикалардан мысалдар орындау.
№ 9 дәріс.

Тақырыбы: Сөйлеу процесі.

Дәріс мазмұны:

1. Сөйлеу туралы жалпы түсінік. Сөйлеудің физиологиялық сипаты.

2. Сөйлеу және қарым-қатынас.

3. Сөйлеудің түрлері.

4. Сөйлеудің дамуы және тәрбиелеу жолдары.
Мақсаты: Сөйлеу процесінің түрлері,ерекшеліктері және физиологиясы,даму барысымен таныстыру. Қарым-қатынастағы сөйлеу ерекшеліктерін түсіндіру.

Әдістемелік нұсқау: Дәрістің мазмұнын баяндау және сөйлеу мәдениеті психологиясынан сұрақтарды талдау.
№ 10 дәріс.

Тақырыбы; Сезім және эмоция. Ерік.

Дәріс мазмұны:

1. Сезім және эмоция анықтамасы және негізгі қызметтері.

2. Сезім мен эмоцияның физиологиялық ерекщелігі.

3. Сезім түрлері.

4. Эмоциялық көңіл-күйлер.

5. Ерік.Еріктің сапалық қасиеттері.

ділер оқу мысалдар келтіру.

Тақырыбы: Темперамент.

Дәріс мазмұны:

1. Темперамент туралы жалпы түсінік..

2. Жоғары жүйке жүйесінің типтері-темпераменттің табиғи негізі.

3. Темперамент типтерінің психологиялық сипаттамасы.

4. Темпераментке байланысты жеке адам қасиеттері..
Мақсаты: Адамның жеке басына тән қасиетерінің бірі темпераменттің түрлерімен және осы темперамент типіндегі адамдардың психологиялық сипаттамаларымен таныстыру.

Әдістемелік нұсқау: Дәрістің мазмұнын баяндау және пікірталас.
№ 12 дәріс

Тақырыбы: Мінез.

Дәріс мазмұны:

1. Мінез туралы түсінік.

2. Мінез құрылымы.

3. Мінездің типтік ерекшеліктері.

3. Мінез акцентуациясы.
Мақсаты: Адам мінезінің типтік ерекшеліктерімен, құрылымымен және акцентуациялық ерекшеліктерімен таныстыру.

Әдістемелік нұсқау: Дәрістің мазмұнын баяндау .
№ 13 дәріс

Тақырыбы: Қабілет.

Дәріс мазмұны:

1. Қабілет туралы түсінік.

2. Қабілеттің физиологиялық негізі.

3. Қабілет түрлері .

4. Қабілеттің даму деңгейіне қарай даралық ерекшелігі.

5. Интеллект туралы түсінік

түсіндіру

Тақырыбы: Қарым-қатынас психологиясы.

Дәріс мазмұны:

1. Қарым-қатынас туралы түсінік.

2. Қарым-қатынас түрлері.

3. Қарым-қатынастың психологиялық құрылымы.

4. Іскерлік қарым-қатынастар.
ТМақсаты: Қарым-қатынастың психологиялық құрылымы, түрлері және түрлі ерекшеліктерімен таныстыра отырып,студенттің қарым-қатынаста ескеретін психологиялық ережелерін білуге тәрбиелеу. Іскерлік қарым-қатынас ерекшеліктерімен таныстыру.

Әдістемелік нұсқау: Дәрістің мазмұнын баяндау және пікірталас.
№ 15 дәріс

Тақырыбы: Топтағы адамдардың өзара қарым-қатынасы.

Дәріс мазмұны:

1. Топтар классификациясы.

2. Топтағы әлеуметтік психологиялық ахуал.

3. Ұжымды басқарудың әлеуметтік және психологиялық мәселелері.

4. Адамдар арасындағы жанжал түрлері (конфликт).
Мақсаты: Топ,топтың түрлерімен таныстыру. Топтағы әлеуметтік психологиялық ахуал және ұжымды басқарудың әлеуметтік және психологиялық мәселелерімен адамдар арасындағы жанжал түрлерінің туындау себептерін түсіндіру.

Әдістемелік нұсқау: Дәрістің мазмұнын баяндау

Семинар сабақтарына әдістемелік нұсқау.
№ 1 Семинар

Тақырыбы :Психология ғылымының зерттеу әдістері.

Сабақ мазмұны:

1. Зерттеу әдістері туралы түсінік.

2. Зерттеу әдістері түрлері .Ұйымдастыру әдістері.

3. Эмпирикалық зерттеу әдістері.

4. Мәліметтерді өңдеу және коррекциялық зерттеу әдістері.

Мақсаты:Психология ғылымының зерттеу әдістерінің түрлерімен таныстыру және зерттеу жұмыстарын жүргізуге үйрету,зерттеу әдістемелерімен таныстыру.

1. Зерттеудің негізгі принциптері қандай.

2. Зерттеу әдістерін қалай топтастырады.

3. Ұйымдастыру әдістерінің түрлері

4. Эмпирикалық әдістер түрлері қандай

5. Мәліметтерді өңдеуде қандай әдістерді қолдануға болады.

6. Коррекциялық зерттеу әдістері.

7. Диагностикалық әдістері қандай.

8. Эксперимент,анкета,тест,социометрия т.б. әдістер анықтамасы.

Әдістемелік нұсқаулар: Практикалық сабақ.Зерттеу әдістері бойынша әдістемелермен таныса отырып тест,анкета,

тренинг,жаттығулар орындау.

Әдебиеттер:

1. Алдамуратов Ә.Жалпы психология.-Алматы.,1996 13-16 беттер

2. Намазбаева Ж.И. Психология.-Алматы.,2005 29-40 беттер

3. Лурия А.Р. Лекции по общей психологии.-Питер.,2004

4. Сәбет Бап-баба Жалпы психология.-Алматы.,2003 31-37 беттер
№ 2 семинар .

Тақырыбы: Психология ғылымының даму тарихы.

Сабақ мазмұны:

1. Психология ғылымының философия және жаратылыстану ғылымдарымен бірге дамуы.

2. Ежелгі кезеңдегі және орта ғасырдағы психология ғылымының дамуы.

3. ХУІІІ және ХІХ ғасырлардағы психологияның даму жолы.

4. ХХ ғасырдағы психология.

5. Қазақстандағы психология ғылымының даму барысы.

6. Психологиядағы бағыт-бағдарлар мен мектептердің пайда болуы.

Мақсаты: Психология ғылымының даму тарихымен, тарихи кезеңдерімен таныстыру.

1. Психология ғылымының жаратылыстану ғылымдарынан бастау алуы.

2. Алғашқы философиялық көзқарастар.

3. Ежелгі психологиядағы анимистік пікірлер.

4. Орта ғасырдағы психологияның дамуы.

5. Әбу Насыр ал-Фарабидың психологиялық ілімі.

6. Аристотелдіңь жан туралы көзқарастары

7. ХУІІІ ғасырда психология ғылымының даму барысы

8. Психологияның дербес тәжірибелік ғылымға айналуы.

9. ХХ ғасырдағы психология.

10. Қазақстандағы психологияның даму барысы.

Әдістемелік нұсқаулар: Ауызша баяндау,студенттер әдебиеттермен жұмыстана отырып,әрбір тарихи кезеңдерге толық сипаттамалар беру қажет.

Әдебиеттер :

1 Алдамұратов Ә. Жалпы психология.-Алматы.,1996

2. Жарықбаев Қ. Жан тану негіздері.-Алматы.,2002.

3. Психология:Адамзат ақыл-ой қазынасы. 1,2,3,4 том.-Алматы.,2005.

4. Ярошевский М.Г. История психологии.-М.,2004

5. Қалиев Е.,Жарықбаев Қ. Қазақтың тәлім-тәрбиесі.-Алматы.,2000
№ 3 семинар

Тақырыбы: Психологияның жаратылыстық - ғылыми негізі.

Сабақ мазмұны:

1. Психика туралы түсінік.

2. Жоғары жүйке жүйесінің құрылымы және қызметі.

3. Психикалық құбылыстар құрылымы.

1. Психика анықтамасы.

2. Жоғары жүйесінің құрылымы қандай.

3. Жоғары жүйке жүйесі қызметі.

4. Психикалық құбылыстар дегенімізқандай құбылыс.

5. Психикалық процестер түрлері.

6. Психикалық қасиеттерді атаңыз.

7. Психикалық кейіп дегеніміз не.

гиялық құбылыстар құрылымын ауызша баяндау.

Әдебиеттер:

1. Алдамуратов Ә.Жалпы психология.Алматы.,1996 33-59, 75-91 беттер

2. Гамезо М.В. Домашенко И.А. Атлас по психологии.М.,1986, 12-24 стр.

3 Столяренко Л.Д. Психология.-Ростов н/Д:»Феникс»,2003 4-11 стр.

4. Столяренко Л.Д. Основы психологии.Практикум.-Ростов.-н/Д «Феникс».,2002
№ 4 семинар

Тақырыбы; Жеке адам психологиясы.

1. Жеке адамның психологиялық қырылымдары.

2. Жеке адамның дамып қалыптасуына әсер етуші факторлар.

3.Жеке адамның бағыт-бағдары,қажеттілігі, дүниетанымы.

4. Жеке адамның мотивтер сферасы.

және дамып қалыптасуына әсер етуші факторлармен танысу.Жеке басы қасиеттерін танып білуге үйрету.

1. Жеке адамның психологиялық құрылымы.

2. Адам,тұлға,жеке адам,даралық,азамат,индивид ұғымдарына анықтама.

3. Жеке адамның бағыт-бағдарының түрлері.

4. Жеке адамның дамуына биологиялық факторлар әсері..

5. Жеке адамның мотивтер сферасы.

7. Қажеттілік,қажеттілік түрлері.

8. Жеке адамның,дүниетанымы,қызығуы, сенімі,мақсат-мұраты.

9. Жеке адамның дамып қалыптасуына ортаның әсері.

мотивтер классификациясын және мотивациялық аймақ схемасын құру.Адам белсенділігі үшін әрбір мотивациялық компонент-

тің ролін анықтау.

Әдебиеттер:

1. Алдамұратов Ә. Жалпы психология.-Алматы,1994

2. Дубровина И.В. Психология.-М.,2003

3. Леонтьев А.Н. Лекции по общей психологии.-М.,2002

4. Столяренко Л.Д.Основы психологии.-Ростов н/Дону.-2003

5. Реан А.А.Психология личности.-СПб.,2004

Тақырыбы: Іс-әрекет психологиясы.

1. Іс-әрекет туралы түсінік.

2. Іс-әрекет құрылымы.

3. Іс-әрекет түрлері.

4. Іс-әрекеттің адам өміріндегі маңызы.

1. Әрекет,әрекет түрлері.

2. Іс-әрекет құрылымы.

3. Іс-әрекет түрлері.

4. Ойын іс-әрекеті

5. Оқу іс-әрекеті.

6. Еңбек іс-әрекеті.

7. Іс-әрекеттің адам өміріндегі маңызы.

1. Намазбаева Ж.И. Психология.-Алматы,2005

2. Реан А.А. Психология личности.-СПб.,2004

3. Психология:Адамзат ақыл-ой қазынасы.10 томдық шығ. № 3,5 том.-Алматы,2005

4. Лурия А.Р. Лекции по общей психологии.-СПб.:питер,2004

5. Романов К.М.Гаранина Ж.Г. Практикум по общей психологии.-М.,2002 259-268 б.

Тақырыбы: Түйсіну және қабылдау процестері.

Сабақ мазмұны:

1. Түйсіну туралы түсінік.Түйсінудің физиологиялық негіздері.

2. Түйсіну процесі түрлері мен заңдылықтары.

3.. Қабылдау түрлері мен ерекшеліктері.

4. Қабылдау қасиеттері мен заңдылықтары.

Мақсаты: Қоршаған ортаның әртүрлі факторларының түйсіну және қабылдау процесіне тигізетін әсерлеріне түсінік беру.

1. Түйсіну процесі анықтамасы.

2. Түйсіну түрлері.

3. Түйсіну заңдылықтары.

4. Адаптация,синестезия,сенсибилизация ұғымдарына анықтама.

5. Абсалюттік және айырма сезгіштік қасиеттері.

6. Қабылдау процесі.

7. Қабылдау түрлері.

8. Қабылдау қасиеттері.

9. Апперцепция,иллюзия, галлюцинация ұғымдарына анықтамалар.

мыту үшін оқу әдебиеттерімен өз бетімен жұмыс істеуі керек,яғни конспект жасау және интеллектуалдық проблемаларды және

міндеттерді қоя білу және шешу.

Әдебиеттер:

1. Алдамұратов Ә. Жалпы психология.-Алматы.

2. Намазбаева Ж.И. Психология.-Алматы.,2005

3. Немов Р.С. Психология (3 кн.) кн. 1.-М.,1995 25-43 стр.

4.. Лурия А. Р. Лекция по общей психологии.-Питер.,2004.
№7 семинар

Тақырыбы: Ес процесі.

1. Ес процесі туралы теориялар мен анықтамасы.

2. Ес түрлері және процестері.

3. Есте сақтау ерекшеліктері мен заңдылықтары.

4. Ес процесінің зақымдануы.

1. Ес процесі туралы зерттеулер мен теориялар.

2. Ес процесі анықтамасы.

3. Ес процесі түрлері.

4. Есте сақтау процестері.

5. Есте сақтау ерекшеліктері.

6. Ес процесінің зақымдануы.

Әдістемелік нұсқау: Ес процесі тақырыбы бойынша студенттер әртүрлі әдебиет көздерімен жұмыс жасап,конспект жазу және сабақ кезінде қажетті ақпаратты өз беттерімен жазулары қажет. Берілген Тапсырмаларды талдау және орындау.(сабақ үстінде )

Әдебиеттер:

1. Алдамұратов Ә. Жалпы психология.-Алматы,1996

2. Дубровина И.В.Психология.-М.,2003

3. Реан А.,Розум,Бордовская И. Психология и педагогика.-СПб.,2003

4. Лапп Д. Улучаем память в любом возрасте.-СПб.,2003
№ 8 семинар

Тақырыбы: Ойлау және қиял процестері.

Сабақ мазмұны:

1. Ойлау.Ойлау ерекшеліктері мен маңызы.

2. Ойлау түрлері,формалары,ой операциялары.

3. Қиял түрлері мен қиял бейнелерінің жасалу тәсілдері.

4. Қиял және шығармашылық.

Мақсаты: Ойлау және қиял процестерінің түрлерімен, ой операцияларымен, жасалу тәсілдерімен танысу және бұл процестердің ерекшеліктерімен маңызын танып білу.

1. Ойлау ерекшеліктері.

2. Ойлау түрлері.

3. Ойлау формалары.

4. Ой операциялары.

5. Қиял ерекшеліктері.

6. Қиял түрлері.

7. Қиялдың жасалу тәсілдері.

8. Қиял бейнелері.

9. Ойлаудың сезімдік таныммен және тілмен байланысы.

Әдебиеттер:

1. Введение в психологию.Под.общ.ред.В.П.Зинченко.-М.,2003

2. Лурия А.Р. Лекции по общей психологии.-М.,2004

3. Столяренко Л.Д. Основы психологии.-Ростов н/ Дону,2003

4. Леонтьев А.Н. Лекции по общей психологии.-М.,2001

5. Немов Р.С. Практическая психология.- М.,1998

6. Романов К.М. Практикум по общей психологии.-М.,2002

№ 9 семинар

Тақырыбы: Сөйлеу процесі.

1. Сөйлеу түрлері..

2. Сөйлеудің дамуы.

3. Сөйлеуді мәдениеті.

Мақсаты: Сөйлеудің түрлері, дамуы, ерекшеліктерін танып білу. Қарым-қатынаста сөйлеу ережелері мен мәдениетімен танысу және үйрену.

1. Тіл қызметі қандай.

2. Тілдің коммуникативтік қызметі.

3. Сөйлеу әрекеті түрлері

4. Сөйлеудің коммуникативті қызметі

5. Сөйлеудің сигнификативтік қызметі

6 сөйлеудің экспрессивтік қызметі.

7.Сөйлеудің физиологиялық механизмі.

8. Сөйлеудің афазиялық жағдайы

9. Сөйлеу түрлері

10. Сөйлеудің дамуы

Әдістемелік нұсқау: Тақырыптың мазмұнымен танысып,ауызша баяндай отырып талдау. Дискуссиялық сабақ.

Әдебиеттер:

1. Алдамұратов Ә.Жалпы психология.-Алматы.,1996

2. Столяренко Л.Д. Основы психологии.-Ростов н/Дону,2003

3. Рубинштейн С.Основы общей психологии.Т.2.-М.,1989

4. Рысбеков Т.З. Психология и этика делового общения.-Уральск,2005

№ 10 семинар

Тақырыбы: Сезім және эмоция. Ерік.

Сабақ мазмұны:

1. Сезім және эмоция туралы түсінік.

2. Сезім түрлері

3. Эмоционалдық көңіл-күй түрлері..

4. Еріктің сапалық қасиеттері.

1. Сезім туралы ұғым.

2. Эмоция зерттеулері

3. Сзім мен эмоцияның физиологиялық негізі.

4. Сезім түрлері

5. Сезімнің негізгі сапалары.

6. Эмоциялық жағдайлар.

7. Сезім саласындағы даралық айырмашылықтар

8. аффект,стресс, аптия,фрустрация,депрессия,астеника,стеника т.б. ұғымдар анықтвмвсы

9. Ерік туралы түсінік

10 Еріктің сапалық қасиеттері..

Әдістемелік нұсқау: Сабақтың мазмұны бойынша берілген сұрақтарға дайындалу және күнделікті өмірден мысалдар келтіре отырып баяндау.Адамның сезім-эмоциясын теориялық тұрғыда тереңірек қарастыру мақсатында әдебиеттермен жұмыстану.Еріктің сапалық қасиеттерін және сезім-эмоцияның ерекшеліктерін зерттеу.(тестер орындау) Ашық ойлар минуты сабағы.

Әдебиеттер:

1. Богословский В.В. Жалпы психология.-М.,1982

2. Рубинштейн С.Основы общей психологии.Т.2.,-М.,1989

3. Реан А.Психология и педагогика.-СПбб-2003 108-120 б.

4. Романов К.М. Практикум по общей психологии.-М.,2002, 121-133 б.

5. Немов Р.С. Практическая психология.-М.,1998 235-239, 245-249 б.

Тақырыбы: Темперамент.

Сабақ мазмұны:

1. Темперамент туралы түсінік.

2. Темпераменттің табиғи сипаттамасы.

3. Темперамент типтерінің психологиялық сипаттамасы.

1.Темперамент жалпы түсінігі.

2. Жоғары жүйке қызметі типтері

3. темперамент типтері.

4. Холерик темпераментіне сипаттама.

5. Сангвиник типіне сипаттама

6. Флегматик темпераменті

7. Меланхолик темпераменті қасиеттері

8. Темперамент және қарым-қатынас.

9. Темперамент және мінез-құлық мәдениеті.

10.Темперамент және іс-әрекет

Әдістемелік нұсқау: Темперамент типтеріне сипаттама бере отырып студенттер, жеке басы темпераментері түрлерін анықтау.

Әдебиеттер:

1. Богословский В.В. Жалпы психология.-Алматы,1982

2. Реан А.А. Психология личности.- СПб.,2004

3. Столяренко Л.Д. Основы психологии.-ростов н/ дону,2003

4. Немов Р.С. Общая психология.-М.,1996 б. 332-341

5. Котова М.Б.,Канаркевич О.С.,Петровский В.Н .Психология.-Ростов н/Дону,2003

№ 12 семинар

Тақырыбы: Мінез құрылымы.

Сабақ мазмұны:

1. Мінездің табиғи және әлеуметтік жағы.

2. Мінез адам қасиеттерінің тұтас жүйесі:

2.1 мінез құрылымындағы сенім.

2.2 мінез құрылымындағы қажеттілік пен мүдде.

2.3 мінез құрылымындағы интеллект.

2.4 мінез құрылымындағы ерік.

2.5 мінез құрылымындағы сезім.

2.6 мінез құрылымындағы темперамент.