44
4.1ER диаграмманы құру
Талдау доменіне негізделген карта жабдықтар үшін деректер қорының
құрлымы жобаланған болатын. ER диаграммасын жасай отырып , бірінші
келесі мәндерді анықтадық «Клиент, сервис терминала, терминал, сервис
банкомата, банкомат, устройство, карта и контракт».
«Клиент» мәні, ол
қосулы. Деректер түрі «Int» және түрі «BIGINT» деректер «номер договора»
деп аталатын бағанға бар баған деректер түрімен «атауы» «а VARCHAR (20)»,
«сәйкестендіру нөмірі». «Ф.И.О.» бағаны үшін бірінші кілтті беріп бағанда
оны«Устройство» біріктіреміз және біз сондай-ақ бір бір қатынасы арқылы
бастапқы кілттермен оны анықтаймыз. Осы «Клиент» бағанында құрылғымен
қолданған клиент туралы барлық ақпарат көрсетіледі. 11- суретте клиент мәні
көрсетілген.
11- сурет – Клиент мәні
«Сервис терминала» жасай отырып оның ішіне «снятие наличных
терминала» бағандары қосылады ,оның деректер түрі «money», столбец
«авторизация» бағаны «int» деректер түрін қамтиды және «дата авторизации»
бағаны «datetime» » деректер түрін қамтиды . «сервис терминала» мәні қолма-
қол ақша ретінде қызмет етеді ,себебі ПОС терминал үшін қолма-қол ақшаны
алу жұмысы ғана жүреді. «авторизация» бағаны жұмыс күйін көрсетеді,
өйткені операция мәртебесі әр түрлі болуы мүмкін , Терминалға келіп ПИН
код нөмерің дұрыс енгізбесе «5» деген қате коды шығады, ал егер операция
толықтай дұрыс жүрсе «0» деген дұрыс жүргізілді деген коды шығады,1-ші
кестеде рұқсат кодтары көрсетілген ,ал «дата авторизация» бағаны бастапқы
кілтке ие және «терминал»-ға деген қатынасы бірдің көпке түрінде жүреді
және мәміле орындалу мерзімдерін көрсетеді.12- суретте «Сервис терминала»
мәні көрсетілген.
45
12 сурет –сервис терминала мәні
2- кесте – Рұқсат нәтижесі
Авторизация коды
Авторизация жауабы
Авторизация нәтижесі
00
Завершено успешно
Операция разрешена
01
Сослаться на эмитент
Отказ
02
Запрос не завершен
Отказ
03
Недействительная сумма
Отказ
04
Карточка просрочена
Карточку изъять
05
Неверный ПИН-код
Отказ
06
Ошибка
Отказ
07
Нет достаточных средств
Отказ
08
Транзакция запрещена для
клиента
Отказ
09
Сумма снятия превышает
установленный предел
Отказ
10
Карточка должна быть
изъята
АТМ
Карточку изъять
11
Исчерпано допустимое
число
попыток набора ПИН
Отказ
12
Ошибка аутентификации
Отказ
13
Нарушена безопасность
Отказ
14
На карточке нет записи
Отказ
15
Нет сберегательного счета
Отказ
16
Украденная
карточка
Карточку изъять
17
Запрашиваемая сумма не
поддерживается
Отказ
«Терминала» мәніне бірінші бастапқы кілтті береміз және «терминал»
кестесімен көптің бірге қатынасымен байланыс орнатамыз. «терминал»
мәнінің құрамында бастапқы кілті бар «Идентификатор Т.» бағаны кіреді
оның деректер түрі «bigint» , «модель терминала» бағанының деректер түрі де
с «bigint» болып келеді және ол оның үлгі нөмерін білдіреді , ал
«организация» бағаның түрі «varchar (20)» болып келеді, ол терминалдардың
қандай мекемеге жалға берілгенін және қай мекемеге жататынын білдіреді ,
46
«порт терминала» бағанының деректер түрі «varchar (20)» болып келеді , ол
терминалдың GSM арқылы банкпен қосылғанын көрсететін оператордың
түрін анықтайды, «Город установки» и «Адрес установки» бағандары
«varchar(20)» деректер түріне ие , ол терминалдың қандай мекен-жайда
орнатылғанын көрсетеді , «ключ активизации» бағаның деректер түрі
«varchar(20)» , ол терминалды іске қоса алатын рұқсаты бар , әрбір қалпына
келтіру процесі жүрген кезде белсендіру кілтін енгізіп тұру керек, «состояние
терминала» бағанының деректер түрі «varchar(20)» ,ол терминалдың қазіргі
уақытта жұмыс істеуге қабілеті бар-жоғын көрсетеді және «дата
авторизации» бағаны «сервис терминала» мәніне сыртқы кілтпен келеді .
Осылайша «терминал» мәніне барлық орнатылған терминалдар туралы
ақпарат келеді. 13- суретте ПОС терминалдардың мәні көрсетілген.
13- сурет –Терминал мәні
«Сервис банкомата» мәні үшін «сервиса терминала» сияқты
банкоматтар туралы барлық ақпараттар қосылған, бірақ екеуінің кішігірім
айырмашылығы бар , ол «сервиса банкомата» «сервиса терминала» қарағанда
жүзеге асыралатын біршама функцияға көп. «снятие наличных» бағанының
түрі «money», «остаток на счете» бағанының деректер түрі «money» , ол неше
ақша шешілді мақсатында қолданылады және қарапайым шотты терсеру
процесі жүретінін көрсетеді, «перевод» бағанының деректер түрі «money» кез
келген шотына деректерді беру функциясын орындайды немесе шотының
ішінде кез келген операция орындауға мүмкіндік береді. Ал «авторизация»
бағаны операция күйін көрсетеді және осы операция «сервиса терминала»
үшін де жүреді осы код операцияларын қолдану арқылы және «Дата
авторизации» бағаны «Банкомат» кестесі бастапқы кілтке ие , ол бірдің көпке
қатынасы . 14- суретте сервис банкомата-ның мәні көрсетілген.