Хх ғасырдағы қазақ әдебиеттану ғылымы Оқулық Ре по зи то ри й Ка рг у әож кбж

жүктеу 3,59 Mb.

Pdf просмотр

бет	421/444
Дата	04.10.2023
өлшемі	3,59 Mb.
	#43645
түрі	Оқулық

1 ... 417 418 419 420 421 422 423 424 ... 444

Okulik XX kazak adebiet

V БӨЛІМ.

әдени-тарихи мектеп
әде-
биет тануда тарихтың әр түрлі
ау мақтарындағы эмпирикалық ма-
те риалдың өзіне тартар байлы ғы-
мен ерекшеленеді. Бұл мектеп мә-
дениеттің жалпы тарихын құруды
өз алдына мақсат етіп қойды және
фактілі куәландырудың құқығы-
на байланысты осы мақсатқа әдеби
құ былыстарды сипаттауды ба ғын-
дырды. Зерттеушілердің мұндай ба-
ғыты қоғамдық, тарихи қоз ға лыс -
тың басқа жақтарынан тарихи-әде би
процестің үлкен немесе кіші шек-
телуіне қатысты
филологиялық, та-
рихи-салыстырмалы немесе пси -
хологиялық мектептерге қар сы
өзінің оң бағыттағы ролін көр-
сетті.
Бірақ көркем әдебиетті зерт-
теу – оның ерекшелігіне және оған
тән маңызды қоғамдық рольге бай-
ланысты мәдени-тарихи мектептің
өкілдерінің еңбектерінде өзінің же-
ке, өзіндік мәнін жоғалтып, жал-
пы тарихта жойылып кетті. Басқа
жағынан алғанда, жалпы тарихи
да мудың объективтік заңдылығы
жө нінде және жеке түрдегі көркем
әде биеттің дамуы туралы ғылыми
кө ріністердің болмауы мәдени-та-
рихи мектеп жақтаушыларын тари-
хи материалдардың эклектикалық
жи налуына алып келді. Бұл – тари-
хилықсыз әдебиет тарихы.
«Францияда Ж. Ж. Руссо жә-
не Германияда Г. Гердер, Ресейде
А. Н. Пыпин және тағы да басқалары
әдебиет туралы ғылымның туу дә уі-
Ре
по
зи
то
ри
й
Ка
рГ
У

443
V БӨЛІМ.

Әдеби сын тарихы және ғылыми мектептер
ріндегі ғұмырнамалық зерттеу лер-
дің, яғни биографизмнің, әдебиет
тарихын ғылыми тексеруге апа-
ратын жетекшілік ролін айрықша
атайды. Биографизм негізінен аса
дарынды тұлғалар туралы болады
да, әдебиет тарихының кезеңдерін
айқындайды» [91, 229]. Классикалық
мұраны игерудегі ендігі бір қадам
ақын-жазушылардың өмір жолын
жа зу арқылы шығармашылық мұра-
сына бару болды. Демек, біраз сөз
ұлттық әдебиеттанудағы

жүктеу 3,59 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 417 418 419 420 421 422 423 424 ... 444