«Экология және жер қойнауын пайдалану салаларындағы табиғи ресурстарды тиімді қолдану»

жүктеу 0,85 Mb.

Pdf просмотр

бет	44/51
Дата	22.06.2023
өлшемі	0,85 Mb.
	#43050
түрі	Конспект

1 ... 40 41 42 43 44 45 46 47 ... 51

3.-геохимии-и-экогеохимии-каз

2.Аквальді жүйенің аясында экогеохимиялық зерттеулерді жүргізудің әдістемелік ерекшеліктері

Режимдік жұмыстар.
Олар бұрын аномальді деп танылған бөлікшелерде немесе айтарлықтай
техногенді өзгерістері жоқ және элементтерінің фондық құрамы бар, эталонды
бөлікшелерде жүргізілуі мүмкін. Бұрын анықталған аномальді бөлікшелердегі
режимдік
жұмыстардың
мақсаты
жыл
(күн)
мезгіліне,
ластаушы
кәсіпорындардың жұмыс қарқынына, қоршаған ортаны қорғау бойынша
шараларды жүргізуге, жауын-шашындардың мөлшеріне және олардың
сипатына қарай, кеңістіктегі аномалиялардың өзгеріс заңдылықтарын анықтау
болып табылады.
Фондық аудандардың шегіндегі режимдік бақылаулардың мақсаты, жыл (ай,
күн) мезгіліне, жауын-шашындардың қарқыны мен сипатына, өнеркәсіптік
және азаматтық құрылысқа қарай, таңдалған эталонды бөлікшеде болатын
максималды өзгерістерді анықтау болып табылады.
1 және 2 сатыдағы зерттеулер берілген территория ірі аномалияларға
жататындығын немесе оны техногендік ластанбаған фондық бөлікшелерге
жатқызуға болатындығын анықтауға болады.
Жаң анықталған аномалияда жүзеге асырылатын режимдік жұмыстар
зерттеушілерді жалған ақпаратпен қамтамасыз етіп қоймай, сонымен қатар
қоршаған ортаны қорғаумен байланысты барлық жұмыстар үшін үлкен зиян
келтіруі мүмкін.
2.Аквальді жүйенің аясында экогеохимиялық зерттеулерді жүргізудің
әдістемелік ерекшеліктері
.
Мұндағы зерттеулер өзендердегі, көлдердегі, бөгендердегі, теңіз бассейндерінің
жағалау бөліктеріндегі жұмыстардан тұрады. Сонымен қатар жұмыстарды
жүргізудің 4 сатысын пайдаланады.
Зерттеулердің тиімді жүргізу үшін бастапқы сатыдан соңғы сатыға біртіндеп
көшу қажет.
Режимдік бақылаулар сатысы жыл бойы зерттеулер жүргізуді көздейді.
Сонымен қатар түрлі маусымдарда іріктелген сынамаларды бір іріктемеге
біріктіруге болмайды.
Аквальді ландшафттардың геохимиялық карталары кешенді объективті баға
береді.

51
Қоршаған ортаның жағдайын сапалы бағалау кезінде
аномалиялар
деп- нақты
табиғи жағдайлар үшін әдеттегіден тыс, аквальді ландшафттар танылуы тиіс,
мысалы, түп түзілімдеріндегі күкіртсутектің болуы.
Сандық бағалау үшін, жүргізілетін зерттеулердің сатысына сәйкес келетін, желі
бойынша сынымаларды іріктеу жүргізіледі. Сынамаларды судың беткі және
түпкі қабаттарынан іріктеу қажет, сонымен қатар түп түзілімдерінің жоғарғы
горизонтынан іріктеу қажет. Соған қоса, сынамаланатын ағзалар түрінің санын
арттыру қажет. Үлкен қашықтықтарда көшіп қонатын, балықтарды арнайы
биохимиялық сынамаларға іріктеу аймақтық зерттеулерді жүргізу кезінде
орынды. 1 сатыда қажет:
1.
ірі территорияда суды ортаның жағдайының кешенді бағасын анықтау,
2.
су тазарту жүйесін орнату.
Мұнда түрлі тереңдіктердегі, түп түзілімдеріндегі, өсімдіктердегі және тірі
ағзалардағы анықталатын химиялық элементтердің фондық қоспалары тіркелуі
тиіс.
2 сатыда қалалардың, атом электрстанцияларының маңында, шипажайлардың
орналасу аймағында, демалыс орындарында және аномальді бөлікшелерде
орналасқан, шағын аудандарда сулы ортаның жағдайы бағаланады.
3 сатыда – ластану дәрежесінің жете бағалануы, ластанудың көздері мен
себептері бағаланады.
Аномальді да, фондық бөлікшелердің режимдік бақылаулары. Режимдік
бақылаулардың ерекше түрі, бұрын зерттелген, белгілі бір мерзімнен кейін
жүргізілетін, таңдамалы қайта зерттеулер болып табылады.

жүктеу 0,85 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 40 41 42 43 44 45 46 47 ... 51