Клиникасы.
Тҽбетiнің тҿмендеуi немесе жоғалуы, салмақтың нашар қосылуы,
эксикоз байқалатын жалпы улану. Терi қабаттарының бозаруы жҽне қҧрғауы, қатты
шҿлдеу, бауырдың жҽне кҿкбауырдың ҧлғаюы, тахикардия, жҥрек соғуының ҽлсiзденуi,
оның шекарасының кеңеюi, систолалық шу, iш қату немесе iш ҿту, дизурия кҿрiнiстерi
(полиурия, олиго-, анурия), пиелонефрит, ал, кеселдiң ауыр дҽрежесiнде бҥйрек
жетiспеушiлiгiнiң белгiлерi. Яғни, Д- гипервитаминозы тҥрлi ағзалар мен жҥйелерге терiс
ҽсер беретiн дерт.
Аурудын созылмалы ағымында пиелонефрит, гипотрофия, жалпы улану (инток-
сикация) белгiлерi басым болады. Диагноз қоюда қанда жҽне несепте кальций мҿлшерiн
(гиперкальциемия жҽне гиперкальциурия), гиперфосфатемия мен гиперфосфатурияны
анықтау ҿзгелермен салыстырғанда, бiршама манызды лабораториялық мҽлiмет болып
табылады. Биохимиялық сынамаларда сiлтiлiк фосфатаза мен холинэстераза белсендiлiгi-
нiң тҿмендеуi, гиперхолестеринемия, диспротеинемия анықталады. Қанда анемия, солға
ығысқан нейтрофильдi лейкоцитоз, ЭТЖ жоғары болады. Зҽр сынамасында – протеину-
рия, лейкоцитурия жҽне т.б. Рентгенограммада – сҥйектер диафизiнiң кҿрнектi кеуектiлiгi,
тҥтiкше сҥйектердiн эпифиз аумағына ҽк жиналуы. Аурудың диагнозы анамнезге (Д-
витаминiнiң кҿп мҿлшерiн алуы), жалпы клиникалық ҿгерiстерге жҽне биохимиялық
кҿрсеткiштерге сҥйенiп қойылады. Қандағы гиперкальциемия Д-гипервитамитозынын аса
елеулi сипаты диагнозға кез келген емханада жасалатын Сулкович сынағы кҿмектеседi.
Бҧл ҥшiн Сулкович реактивiн оның мҿлшерiнен екi есе артық зҽрмен араластырады.
Гиперкальциурия бар болса (ол гиперкальциемияның белгiсi), зердiң тҥсi ылайланады.
Кальциурия қалыпты немесе гипокальциурия болса, қоспа тҥсi ҿзгермей, мҿлдiр кҥйiнде
қалады.
Ажырату диагнозы.
Д гипервитаминозын ең алдымен дҽрiнiң жанама ҽсерiнен
ажырату керек. Жанама жҽне токсикалық (Д-гипервитаминозының жеңiл дҽрежесi)
ҽсерлердiң клиникалық кҿрiнiсiне Д витаминiн қолдану, лоқсу, қҧсу болғандыктан
ҧқсастық болады. Дегенмен, жанама ҽсерлерге (аллергия, идиосинкразия), жоғарыда
кҿрсетiлгендей улану, нерв жҥйесi ҿзгерiстерi, биохимиялық кҿрсеткiштер бҧзылысы тен
емес. Сҽби iшкен Д витаминiнiң жалпы мҿлшерi 400 000 ХБ-тен кҿп болмаса, ол да
гипервитаминоз жоқтығына кепiлдiк бередi.
Емi.
Ем тиімділігі ауруды дер кезiнде анықтауға тығыз байланысты. Емдi ауруханада
жҥргiзу тиiмдi, оған гиперкальциемия мен токсикозға қарсы, жҥйелер мен ағзалар
жҧмысын қалпына келтiру жҽне бала организмiнiң қарсыласу қызметiн жоғарылату
шаралары жатады. Олар: 1) Д витаминiн берудi мҥлдем тоқтату; 2) емдҽмде кальций
тҧздарын шектеу; З) А, Е жене В-тобы витаминдерiн тағайындау; 4) глюкоза, тҧз
ерiтiндiлерiн, альбумин, плазма, аскорбин қышқылын, инсулин, кокарбоксилазаны кҿк
тамырға жіберу; 5) глюкокортикоидтар (1 мг/кг есебiнен преднизолон беру); б) мембрана
тҧрақтандырғыш қасиетi бар дҽрiлер қолдану (токоферол жҽне т.б.). Диспансерлiк
бақылау бала 3 жасқа толғанша жҥргiзiлуi тиiс.
216
Достарыңызбен бөлісу: |