Лекция. Саясаттану ғылым және оқу пәні ретінде Саясаттанудың объектісі. Саясаттанудың танымдык пәні. Жеке пән ретіндегі саясаттанудың жанжақтылығы

Лоббизм. Қазақстандық лоббизмнің ерекшеліктері. Мүдделі топтар: түсінігі

жүктеу 0,9 Mb. Pdf просмотр бет 77/124 Дата 15.11.2022 өлшемі 0,9 Mb. #40160 түрі Лекция

Лоббизм. Қазақстандық лоббизмнің ерекшеліктері. Мүдделі топтар: түсінігі,  қызметтері және жіктелуі. Қысым топтары. Лоббизм сөзiнiң тағдыры күрделi. 1553  жылы ол шiркеудегi серуен алаңы ретiнде пайдаланылады. Онымен жүз жыл өткен соң  Англияда қауым палатасының серуен алаңы аталады. Лоббизм саяси сипатқа екi жүз жыл  өткен соң Америкада иелендi. Лоббизм дәстүрi Америка Құрама Штатындағы 1861-1865 жылдардағы азамат  соғысында үлкен беделге ие болған У.С.Грант президенттiк еткен жылдар /1869-1887ж./  қалыптасты. Американың 18 Президентi кешке өз командасымен бiр мейманханада, дәлiрек  айтсақ, оның кiре берiсiнде /англ. lobby- вестибюль, прихожая/ демалуды әдетке  айналдырады. Онда министрлер, сенаторлар әр түрлi адамдармен кездесiп, олардың  ұсыныстарын, сұраныстарын тыңдап, оны ақша үшiн орындауға уәде берген. Сөйтiп «лоббизм» сөзi қоғамдық санада екi мағынада бағаланды:  Бiрiншi , жағымсыз  мағынада - «таныс-тамыр», «протекционизм», «сатып алу» ұғымдарының синонимi ретiнде  қолданылды. Яғни лобби билiк өкiлдерiне заңсыз қысым жасау, жемқорлық, сыбайластық,  белгiлi бiр топтың мүддесi үшiн басқарушылық шешiмдердiң қабылдануы. Лоббизмге  жағымсыз қатынас осы басқарушылық шешiмдердi қабылдауға ықпал ету мүмкiндiгiнiң  негiзiнде қалыптасып отыр. Әрине бұл бiр жағынан әр түрлi әлеуметтiк құрылымдардың  мүмкiндiгi мен күшiн көрсетсе, екiншi жағынан, билiктiң әлсiз жағын ашып көрсетедi.  Екiншi , лоббизмнiң жағымды жағы ол демократиялық саяси процесс институттары  ретiнде әрекет етушi қалыпты, салауатты құбылыс. Бұл мағынада лоббизм   қысым  тобының  мемлекеттiк органдардың басқарушылық шешiмiне белгiлi бiр әлеуметтiк топ  мүддесiн қанағаттандыру үшiн заңды формада ықпал ету. Лоббизм саяси билiкпен тығыз байланысты. Тiптi мынадай  заңдылықты ашып айтуға  да болады:  лоббизм ақиқат билiк қай жерде көп болса сонда көп . Лоббизм- өзiнше билiк  белгiсi, керiсiнше билiк жоқ жерде немесе номиналды күш ретiнде әрекет ететiн жерде ол  да көрiнiс бермейдi. жүктеу 0,9 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз