Оқулық Алматы, 012 Əож 330 (075. 8) Кбж

жүктеу 1,31 Mb.

Pdf просмотр

бет	38/325
Дата	29.10.2022
өлшемі	1,31 Mb.
	#39897
түрі	Оқулық

1 ... 34 35 36 37 38 39 40 41 ... 325

dogalov-makroekonomika

Тұтыну шығындары (С)
Инвестициялық шығындар (I)

Y
D
(АD) = C + I + G
мұндағы, Y
D

– жиынтық сұраныс ( ЖҰӨ немесе ұлттық та-
быс); С – тұтыну шығындары; I – инвестициялық шығындар; G
– мемлекет-тік шығындар.
Ашық экономикалық жүйеде АD толыққанды мынадай төрт
макроэкономикалық элементтен (құрауыштардан) құралады:
1. Үй шаруашылықтарының тұтыну шығындары (С).
2. Фирмалардың инвестициялық шығындары (I).
3. Мемлекеттік шығындар (G).
4. Таза экспорт (X
n
).
Бұл жағдайда ашық экономикалық жүйе тұрғысынан АD
макроэкономикадағы барлық субъектілердің жиынтық шы
ғын-
дары тарапынан қанағаттандырылуы тиіс. Енді осы негізгі құ-
рауыштарға тоқталып өтуіміз қажет.
Тұтыну шығындары (С)
– бұл үй шарушылықтарының
тұтыну тауарлары мен қызметтеріне деген сұраныстарын сипат-
тайтын АD-ның негізгі жəне ең үлкен компоненті. Əдетте, тұтыну
шығындары АD-ның құрамында 70-75%-ға дейінгі үлеске ие деп
айтылады. Тұтыну шығындары қолда бар табыс көлеміне бай-

57
ланысты анықталатыны бізге белгілі. Ұзақ мерзімде тұтынудың
динамикасы табыстардың басқа да түрлерімен, мүлікпен жəне
баға деңгейімен байланысты болып келеді. АD-ны талдау негізі-
нен, нақты тұтыну факторларына (бағалар индексіне бөлінген
тұтынудың номиналды құнына) жүгінеді. Тұтыну шығындары
əдетте, АD-ның басқа құрауыштарына қарағанда, тұрақты əрі
баяу өзгеретін компонент болады.
Инвестициялық шығындар (I)
– бұл фирма сияқты ірі
макроэкономикалық субъектінің құрал-жабдықтар, қорлар, жыл-
жымайтын мүліктер ретіндегі инвестициялық тауарларға деген
жеке сатып алушылық сұраныстарын сипаттайтын АD-ның ең
маңызды компоненті. Инвестиция көлемі негізінен шығарылым
көлемімен, негізгі капиталдың құнымен жəне экономикадағы
болашақ жағдайларды күтумен байланысты анықталады. Инвес-
тициялық шығындар АD-ның құрамында ең өзгермелі қасиетке
ие, олардың өзгерісі мен қарқындылығы экономикада үнемі
ауытқуларды немесе толқуларды туындатып отырады.

жүктеу 1,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 34 35 36 37 38 39 40 41 ... 325