Арматураға қойылатын қауіпсіздік талаптары, бақылау-өлшеу

89 
клапанмен жабдықталады. Кері клапан сорғы (компрессор) мен ыдыстың 
бекіткіш арматурасы арасында орнатылады. 
Әр түрлі қысымдағы әрбір ыдыс пен дербес қуыстар тікелей әсер 
ететін манометрлермен жабдықталады. 
Манометр ыдыс штуцерінде немесе ыдыс пен бекіту арматурасы 
арасындағы құбырда орнатылады. 
Манометрлерде дәлдік сыныбы: 2,5 - ыдыстың жұмыс қысымы 2,5 
МПа (25 кгс/см
2
) дейін болғанда, 1,5 - ыдыстың жұмыс қысымы 2,5 МПа 
(25 кгс/см
2
) жоғары болғанда кӛрсетеді. 
Манометр жұмыс қысымын ӛлшеу шегі шкаланың екінші үштен 
бірінде болатындай шкаламен таңдалады. 
Манометр шкаласында ыдыстың иесі ыдыстағы жұмыс қысымын 
кӛрсететін қызыл сызық салады. Қызыл сызықтың орнына манометр 
корпусына қызыл түске боялған және манометрдің шынысына тығыз 
жанасатын металл пластина бекітіледі. 
Манометр оның кӛрсеткіштері қызмет кӛрсетуші персоналға анық 
кӛрінетіндей орнатылады.
Манометр мен ыдыс арасында үш жүрісті кран немесе оны 
ауыстыратын құрылғы орнатылады, ол бақылау кӛмегімен манометрді 
кезеңдік тексеруді жүргізуге мүмкіндік береді. 
Пайдаланылатын ӛлшем құралдары Қазақстан Республикасының 
ӛлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы заңнамасында белгіленген 
тәртіппен тексерілуге тиіс. 
Қажет болған жағдайларда манометр жұмыс жағдайына және 
ыдыстағы ортаның қасиеттеріне байланысты сифон түтігімен немесе май 
буферімен немесе оны ортаның тікелей әсерінен және температурадан 
сақтайтын және оның сенімді жұмысын қамтамасыз ететін басқа 
құрылғылармен жабдықталады. 
Манометрлер және оларды ыдыспен қосатын құбырлар қатып қалудан 
қорғалады. 
Қабырғалардың ӛзгеретін температурасы кезінде жұмыс істейтін 
ыдыстар ыдыстың ұзындығы мен биіктігі бойынша жылудың жылдамдығы 
мен біркелкілігін бақылауға арналған аспаптармен және жылу орнын 
ауыстыруды бақылауға арналған реперлермен жабдықталады. 
Ыдыстарды кӛрсетілген аспаптармен және реперлермен жабдықтау 
қажеттілігін, ыдыстарды қыздыру мен салқындатудың рұқсат етілген 
жылдамдығын жобаны әзірлеуші айқындайды және ыдыстың паспортында 
немесе пайдалану жӛніндегі нұсқаулықта кӛрсетіледі. 
Әрбір ыдыс (аралас ыдыстың қуысы) қысымның рұқсат етілген 
мәннен жоғары кӛтерілуінен сақтандыру құрылғыларымен жабдықталады. 
Сақтандыру құрылғылары ретінде қолданылады: 

90 
1) серіппелі сақтандыру клапандары; 
2) иінтіректі-жүк сақтандырғыш клапандар; 
3) басты сақтандырғыш клапаннан және тікелей әсер ететін 
импульстік басқарушы клапаннан тұратын импульстік сақтандыру 
құрылғылары; 
4) 
бұзылған 
мембраналары 
бар 
сақтандыру 
құрылғылары 
(мембраналық сақтандыру құрылғылары). 
Жылжымалы ыдыстарға рычагты-жүк клапандарын орнатуға жол 
берілмейді. 
Оның қоректендіруші кӛзінің қысымынан аз қысымға есептелген 
ыдыстың жеткізуші құбырда редуциялаушы құрылғыдан кейін аз қысым 
жағында орнатылған манометр мен сақтандырғыш құрылғысы бар 
автоматты редуциялаушы құрылғысы болады. 
Айналма желі (байпас) орнатылған жағдайда ол редукциялаушы 
құрылғымен жабдықталады. 
Сақтандырғыш құрылғылар ыдыстарға тікелей қосылған келте 
құбырларда немесе құбырларда орнатылады. 
Сақтандыру құрылғылары оларға қызмет кӛрсету үшін қолжетімді 
орындарда орналастырылады.
Ыдыс пен сақтандырғыш құрылғы арасында бекіту арматурасын 
орнатуға жол берілмейді. 
Арматура сақтандырғыш құрылғысының алдында (артында) екі 
сақтандырғыш құрылғыларды монтаждау және оларды бір мезгілде 
ажырату мүмкіндігін болдырмайтын бұғаттау шартымен орнатылады. Бұл 
жағдайда олардың әрқайсысының осы Техникалық регламентте кӛзделген 
ӛткізу қабілеті болады. 
Сақтандырғыш құрылғылар мен арматуралар тобын орнату кезінде 
олардың алдында (артында) бұғаттау клапандарды ажыратудың жобада 
кӛзделген кез келген нұсқасында іске қосылған сақтандырғыш 
құрылғылардың жиынтық ӛткізу қабілеті болатындай етіп орындалады. 
Сақтандырғыш 
құрылғылардың 
бұрғыш 
құбырлары 
мен 
конденсаттың жиналуы мүмкін жерлерде ИСҚ импульстік желілері 
конденсатты кетіруге арналған дренаждық құрылғылармен жабдықталады. 
Дренаждық құбырларда бекіту органдарын немесе басқа арматураны 
орнатуға жол берілмейді. 
Мембраналық сақтандыру құрылғылары орнатылады: 
1) рычагты-жүк және серіппелі сақтандыру клапандарының орнына, 
бұл клапандарды нақты ортаның жұмыс жағдайларында олардың 
инерциондылығы салдарынан қолдану орынды болмаған жағдайда; 
2) сақтандыру клапандары жұмыс ортасының зиянды әсерінің 
(коррозия, эрозия, полимерлеу, кристалдану, тұтану, қатып қалу) немесе 

91 
жарылыс және ӛрт қауіпті, уытты, экологиялық зиянды және сол сияқты 
заттардың жабық қақпақша арқылы болуы мүмкін ағулардың салдарынан 
сенімді жұмыс істемейтін жағдайларда сақтандыру клапандарының 
алдында. Бұл жағдайда мембрананың жарамдылығын бақылауға мүмкіндік 
беретін құрылғы кӛзделеді; 
3) қысымды түсіру жүйелерінің ӛткізу қабілетін арттыру үшін 
сақтандырғыш клапандармен қатар; 
Мембраналық сақтандыру құрылғыларын орнату қажеттілігі мен 
орнын және олардың құрылымын жобалау ұйымы айқындайды. 
Сақтандырғыш мембраналар оларға арналған бекіту тораптарына 
орнатылады. 
Мембраналық сақтандыру құрылғылары қарау және монтаждау 
(демонтаждау) үшін ашық және қолжетімді орындарда орналастырылады; 
қосу құбырлары оларда жұмыс ортасының қатып қалуынан қорғалады, ал 
құрылғылар ыдысқа тікелей қосылған келте құбырларда немесе 
құбырларда орнатылады. 
Мембраналық сақтандыру құрылғысын сақтандырғыш клапаны бар 
ретімен орнатқан кезде (клапанның алдында немесе одан кейін) 
мембрананың және клапанның арасындағы қуыс сигналдық манометрі бар 
бұру түтігімен (мембраналардың жарамдылығын бақылау үшін) 
хабарланады. 
Мембраналық сақтандырғыш құрылғылардың алдында мембраналық 
құрылғылардың қосарлы саны болған кезде ауыстырып қосқыш 
құрылғыны орнатуға рұқсат етіледі, бұл ретте ауыстырып қосқыш 
құрылғының кез келген жағдайы кезінде қысымның артуынан ыдысты 
қорғауды қамтамасыз етеді. 
Ортаны бӛлу шекарасы бар ыдыстардағы сұйықтық деңгейін бақылау 
қажет болған жағдайда деңгей кӛрсеткіштері қолданылады. 
Деңгей кӛрсеткіштерінен басқа ыдыстарда дыбыс, жарық және басқа 
сигнализаторлар мен деңгей бойынша бұғаттаулар орнатылады. 
Сұйықтық деңгейінің кӛрсеткіштері дайындаушының басшылығына 
сәйкес орнатылады,бұл ретте осы деңгейдің жақсы кӛрінуі қамтамасыз 
етіледі. 
Сұйықтықтың деңгейі рұқсат етілгеннен тӛмен тӛмендеуі мүмкін 
жалынмен немесе ыстық газдармен жылытылатын ыдыстарда тікелей әсер 
ету деңгейінің кемінде екі кӛрсеткіші орнатылады.
Сұйықтық деңгейінің әрбір кӛрсеткішінде рұқсат етілген жоғарғы 
және тӛменгі деңгейлер белгіленеді. 
Биіктігі бойынша бірнеше кӛрсеткіштерді орнату қажет болған 
жағдайда оларды сұйықтық деңгейі кӛрсеткіштерінің үздіксіздігін 
қамтамасыз ететіндей етіп орналастырады. 

92 
Деңгей кӛрсеткіштері оларды ыдыстан ажырату және жұмыс ортасын 
қауіпсіз жерге бұрумен үрлеу үшін арматурамен (крандармен және 
вентилдермен) жабдықталады. 
Деңгей кӛрсеткіштерінде шынының немесе слюданың мӛлдір 
элементі ретінде қолданған кезде персоналды жарақаттанудан сақтау үшін 
оларды жару кезінде қорғаныш құрылғысы кӛзделеді. 

жүктеу 1,03 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: