Клеткалық және ұлпалық инженерия туралы түсінік

иммортализованный
). Бұл жасуша 
линиялары шексіз көп жасуша шығара 
алады, бірақ клеткалар ұлпаларға тән 
сипаттамаларын өте аз сақтайды. 

•
Ұлпалардан алынған жасушалар өсу үшін субстратқа жабысуды қажет етеді, ал қаннан алынған 
жасушалар суспензияда өседі. Суспензиядағы жасушалар (суспензия дақылында) дөңгелек 
пішінді болады, ал субстратқа (матрицаға) бекітілген жасушалар шығу тегіне байланысты 
морфологиялық жағынан гетерогенді. Жасушалар матрицаға жабысқаннан кейін (адгезия) 
бөлініп көбейе бастайды, матрицаны жабатын тығыз үздіксіз қабат түзіледі. Көптеген 
жасушалар, әсіресе бастапқы жасушалар көршілес жасушалармен байланыста өсуін тоқтатады, 
бірақ ісік жасушалары, әдетте, көптеген қабаттардың пайда болуымен үш өлшемде өсуге 
бейім. Матрицаның 70-80% -ын алатын культурадағы жасушаларды трипсинмен өңдеуге 
болады, содан кейін жасушалардың бір бөлігін жаңа қоректік ортасы бар жаңа колбаға егуге 
болады, яғни субдақылдар алуға болады. 

ҰЛПАЛЫҚ ИНЖЕНЕРИЯ 
Ұлпалық инженерия - тірек 
құрылымдарды, жасушаларды, 
молекулалық және механикалық 
сигналдарды қажетті аймаққа жеткізу 
арқылы зақымдалған мүшені 
терапиялық қалпына келтіру үшін 
жаңа ұлпалар мен мүшелер құру 
Ұлпалық инженерияның негізгі 
объектілері - жасушалар мен 
матрицалар. Ұлпалык инженерияның 
мақсаты зақымдалған ұлпаларды 
және
мүшелерді қалпына келтіру 
үшін пайдаланылатын денеден тыс 
тірі функционалды компоненттерді 
жобалау болып табылады. Бұл аймақ 
салыстырмалы түрде жаңа деп 
саналғанымен, тіндердің 
инженериясы туралы алғашқы 
құжатталған есеп 1933 жылы пайда 
болды, ісік жасушалары полимерлі 
қабықшаға салынып, шошқаға 
отырғызылды. 
Ұлпалық
инженерия 
зақымдалған тіндік органдардың 
қызметін қалпына келтіруді, 
нығайтуды және жақсартуды 
қамтамасыз ететін құрылымдарды 
құруға бағытталған. 

•
Ұлпалық инженерияның мақсаты - биологиялық (метаболизмдік) 
функцияларды қалпына келтіру, яғни оны синтетикалық материалмен 
ауыстырудың орнына ұлпаларды қалпына келтіру. 
•
Ұлпалық инженерияның негізгі әдістері; 
•
■
3D-биопринтинг
•
■
Табиғи органогенезді имитациялау 

ӨКПЕНІҢ ҰЛПАЛЫҚ ИНЖЕНЕРИЯСЫ