Bulletin «Филология ғылымдары» сериясы

І.ЖАНСҮГІРОВ ПОЭЗИЯСЫНДАҒЫ «ЖАЛҒЫЗДЫҚ» КОНЦЕПТІСІНІҢ

жүктеу 6,12 Mb.

Pdf просмотр

бет	97/361
Дата	05.11.2022
өлшемі	6,12 Mb.
	#38524

1 ... 93 94 95 96 97 98 99 100 ... 361

file20200121044531 (1)

І.ЖАНСҮГІРОВ ПОЭЗИЯСЫНДАҒЫ «ЖАЛҒЫЗДЫҚ» КОНЦЕПТІСІНІҢ
ЛИНГВОКОГНИТИВТІК СИПАТЫ

Түйіндеме
Мақалада І.Жансүгіров поэзиясындағы «жалғыздық» концептісінің лингвотанымдық ерекшелігі
қарастырылған. «Жалғыздық» концептісі «
жаны жалғызсырау», «күйкиіп отыру», «жан тынышын іздеу»
фрейм-сценарийлері арқылы көрініс тапқаны берілген. Ақын танымындағы «жалғыздық» концептісін
сипаттауда «жалғыздық – тыныштық», «жалғыздық – ішкі азап», «жалғыздық – батырлық», «жалғыздық – көңіл
жайлауы», «жалғыздық – қорлық», «жалғыздық – кедейлік, әлсіздік», «жалғыздық – өкініш, уайым»
когнитивтік моделдері талданып берілген.
«Жалғыздық» ұғымы ұлттың таным кеңістігінде бірде жағымды, бірде жағымсыз астар беретіні талданған.
Ақын туындыларындағы «жалғыздық» концептісінің көрінісі индивидуалды түсінікте және поэтикалы
бейнеленуінде автордың жеке ситуациялары мен метафоралау тәсілдері арқылы танылатыны анықталған.

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Филология ғылымдары» сериясы №4(62) 2017 ж.
75
І.Жансүгіров поэзиясы бойынша «жалғыздық» концептісін сипаттайтын тезаурус:
жалғыз қалу, жақынсыз
қалу, жанашырсыз қалу, жалғыз жүру, өмірден жиіркену, ай далаға жаны қуу, жаны жалғызсырау, жан
тынышын іздеу, уайым алу, қу далада жылау,
т.б. тіркестердің семантикасы арқылы айқындалып,
әлсіз,
панасыз, байғыз
сөздерімен ассоциацияланатыны нақтыланған.

Түйін сөздер:
танымдық сана, «жалғыздық» концептісі, түсінік, метафизикалық концепт, фрейм-сценарий,
танымдық модель, поэтикалық мәтін, өмір, өлім ұғымдары

Е.С. Касенов
1
1
Казахский национальный педагогический университет имени Абая,
г. Алматы, Казахстан

жүктеу 6,12 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 93 94 95 96 97 98 99 100 ... 361