-сурет  Клетка  бөлінуі  кезінде  ақ  және  жасыл  түсті  пластидтердің  кездей -соқ  бөліну

1—
екі түрлі клетканың түзілуі, оның біреуі 
(а) 
аң түсті, ал екіншісі 
(б) 
ала түсті учяпке 
береді. 
2
—екі  түрлі  клеткяның  түзілуі,  оның  біреуі 
(в) 
жасыл  түсті,  ал  екіншісі 
(г) 
ала 
түсті  учаске  береді; 
АБ 
және 
ВГ
—клеткалардың  бөліну  сызыңтары.  дайларда,  мысалы 
қазтамақ  өсімдігінде  пластидтер  жұмыртқа  клеткасы  арқылы  ғана  беріліп  қоймайды, 
цитоплазмасы бар спермия арқылы да беріледі. Бұл кезде ала жапырақтылык ана-лық 
қана  емес,  аталық  линиямен  де  тұқым  қуалайды,  яғни  екі 
ата-аналық  жолмен  тұқым 
қуалайды.
 
Екі  түрлі  пластиді  бар  зиготадан  өсімдіктердің  ақ  түсті  не-месе  жасыл  түсті 
бөліктерінің дамуы әр түрлі пластидтердің өзін-өзі өндіру жылдамдығы және клеткалық 
бөлінулер  бары-сында  олардың  таралуымен  анықталады.  Тек  жасыл  түсті  плас-тидтер 
алған клеткалар тканьдердің жасыл түсті учаскелерін береді, ал боялмаған пластидтері 
ғана бар клеткалардан ақ түс-ті учаскелер пайда болады. Егер екі сортты пластиді бар 
клетка 
АВ 
сызығы бойынша бөлінсе (55-сурет), екі түрлі учаске бере-тін (ақ түсті—
а 
және  ала  түсті—
б) 
екі  клетка  түзіледі; 
ВГ 
сы-зығы  бойынша  бөлінгенде  жасыл  түсті 
және ала түсті беліктер 
(е, г) 
пайда болады. 
Р. Сэджер 1972 жылы бір клеткалы балдыр хламидомонада (Сіатісіотопаз геіпһагсіі) 
хлоропластардың 
генетикалық 
аппа-раты 
сақиналанған 
тіркесу 
тобына 
үйымдасқандығын  анықта-ды.  Бактерияларда  да  генетикалық  аппарат  осындай 
қүрылысты  болады.

жүктеу 8,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: