Жапбаров Амангелді Оқушылардың тыныс белгілерді дұрыс қою икемділігі мен дағдыларын

Пунктуацияны оқытудың әдіс-тәсілдері

жүктеу 0,8 Mb.

Pdf просмотр

бет	35/145
Дата	26.02.2022
өлшемі	0,8 Mb.
	#37639

1 ... 31 32 33 34 35 36 37 38 ... 145

Оқушылардың тыныс белгілерді дұрыс қою икемділігі

Пунктуацияны   оқытудың   әдіс-тәсілдері.
Қазақ   тілін,   оның   ішінде
пунктуацияны   тиімді   де   нәтижелі   оқыту   үшін   әдістеме   ғылымының
негіздеріне сүйенетініміз белгілі. Бүгінде әдістеме ғылымы өз алдына зерттеу
нысаны, ұстанымдары мен әдіс-тәсілдері бар дербес ғылым болса, оның даму,
қалыптасуы   А.Байтұрсынов,   Ш.Х.Сарыбаев,   Д.Әлімжанов,   Ы.Маманов,
С.Жиенбаев,   С.Рахметова,   Н.Оралбаева,   Б.Құлмағанбетова,   Ч.Арғынов,
Ә.Исабаев,   А.Әбілқаев,   Ф.Оразбаева   т.б.   сияқты   әдіскер-ғалымдардың
есімдерімен тығыз байланысты. «Әдістеме – дайын рецепт те емес, әкімшілік
нұсқау  да   емес,   тек   педагогикалық   кеңес,   жол-жоба»   [5,   2.   ]   болғанымен,
«тілдік   материалдарды   практика   жүзінде   білім   алушыларға   саналы
түсіндіріп, меңгерудің бірден-бір дұрыс жолын үйрететін және оны зерттеп,
тексеретін дидактикалық маңызы зор ғылым» [45,7], «қазақ тілінен берілетін
білім,   дағды,   білік   мөлшерін   белгілеп,   оны   игертудің   жолдары,   шарттары
туралы   ғылым»   [46,6]   ретінде   бағаланады.   Яғни   білім   беру   үдерісін
модернизациялау, инновациялау, ақпараттандыру, сол арқылы әлемдік білім
кеңістігіне ену - бүгінгі таңдағы басты мақсат болып отыр. Әлемдік білім
кеңістігіне   ену   үшін   оқыту   әдістемесін   де   басқаша   құру   міндеттеліп
отырғаны   белгілі.   Осыған   орай,   педагогика   ғылымының   лексиконына
«педагогикалық   технология»,   «оқыту   технологиясы»   деген   жаңа   ұғымдар
еніп, олар бар болмысымен оқыту үдерісінде өз нәтижесіне ере бастағанын
ғылыми-зерттеу   жұмыстары   дәлелдей   алады.   Әдістеме   ғылымы   «нені»,
«кімді»   және   «қалай   оқыту»   мәселелерін   шешуді   көздесе,   оқыту
технологиясы осыларға қоса «қалай тиімді, нәтижелі оқыту» дегенді мақсат
етеді. Яғни, оқыту технологиясының басты сипаты – бағдарланған нәтижеге
жету, нәтижелі білім беру.
Оқыту   технологиясының   түрлері   сан   алуан.   Солардың   ішінде
пунктуацияны   оқыту   әдістемелік   (технологиялық)   негізіне     модульдік
технологияны ұсынамыз. Модульдік технологияны жоғары мектептің оқыту
үдерісіне енгізу тәжірибесі бар (Жақсылықова К., Бейсенбаева З. ). Ал орта
білім беретін қазақ мектептерінің тәжірибесіне енгізу ғылыми түрде толық
қолға   алынбағанымен,   педагогика   ғылымдарының   докторы   А.   Жапбаров:
«Соңғы   кездері   дамыта   оқытудың   модульдік   технологиясы   мектеп   өміріне
ене бастады», -деп атап көрсетеді [47, 8].
Модульмен оқытудың тиімділігін айқындауда ғалымдардың пікірлері әр
түрлі. Мәселен, В. Б. Закарюкин, В. И. Панченко, Л.М.Твердин модульмен
оқыту тәсілі оқытудың қалыптасқан бірліктерінен оқу мазмұнын икемді етіп
құруға   пайдалы   деп   санаса   [48,6],   дидактикалық   мақсатқа   жету   үшін
ғалымдар   модульді   «Білім   алушыға   өзіне   қолайлы   темпте   жұмыс   істеуге,
соған   лайық   оқытудың   тәсілін   таңдауға   мүмкіндік   жасау»   [49,96],   «білім
алушыға   өз   мүмкіншілігін,   соған   сәйкес   материалды   игеру   деңгейін
анықтауға көмектесу» деп тұжырымдайды [50, 8].
70

Дж.Д.Рассель модульмен оқытудың бір ерекшелігі – икемділік деп атап
көрсетеді.   Демек,   материалдың   ең   кіші   бірліктері   түрлі   кешендерге
топтастырылады.
Ғылыми   зерттеулерге   (В.П.Беспалько,   М.В.Кларин,   Б.С.Блум,
П.Юцявичене, М. Чошанов) сүйене отырып, модульдік оқытудың мынадай
басты ерекшеліктерін атауға болады:
- оқыту мақсатының айқындылығы;
- нәтиженің айқындылығы;
-   оқу   материалы   оқушылардың   мүмкіншілігіне   қарай   бөлшектерге
бөлініп берілетіндігі;
- әр бөлшектің құрылымы болатындығы;
- әр бөлшектің (блок) мазмұнын толықтыруға, өзгертуге болатындығы;
-   модульге   ену,   модульден   шығу   кері   байланыстардың   іске
асыратындығы;
-   оқушы   мен   мұғалім   субъект-субъектілік   қарым-қатынаста
болатындығы;
-   мұғалім   оқушыларға   бағыт   беруші,   бақылаушы   қызметін
атқаратындығы т.б.
- модульдік оқыту модуль бағдарламасына негізделетіндігі;
- бағдарламаны құрастыруда өзіне тән ұстанымдары болатындығы т.б.
Тұжырымдай   келгенде,   тыныс   белгі   туралы   білім,   білік   дағдыларын
қалыптастыру барысында мынадай модульдерге топтастырып оқыту дұрыс
нәтиже береді.

жүктеу 0,8 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 31 32 33 34 35 36 37 38 ... 145