Қазақстан республикасы білім жəНЕ



жүктеу 7,08 Mb.
Pdf просмотр
бет30/64
Дата06.01.2022
өлшемі7,08 Mb.
#36786
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   64
ҚАЗАҚСТАН-РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ-ЭКОЛОГИЯЛЫҚ-ПРОБЛЕМАЛАРЫ-2

                                    Еліктер 
Үстірт  қорығы. 
Қорық  1984  жылы  Батыс 
Қазақстандағы  Маңғыстау  аймағы  Ералив  ауданында 
құрылған  еді.  Қорықтың  жалпы  көлемі  223,3  мың  гектар. 
Орталығы  қорықтан  200  шақырым  жердегі  Жаңа  Өзен 
қаласы.  Қорықтың  алып  жатқан  жері  Арал  мен  Каспий 
теңіздерінің  аралығындағы  тегіс  жазықтық  пен  көтеріңкі 
үстірттерден  тұрады.  Суға  тапшы  келеді.  Жер  үсті  сулары 
жоқ.  Құрылуының  негізгі  мақсты-  шөл  белдемдеріндегі 
ерекше табиғи ландшафттарды, сирек кездесетін жануарлар 
дүниесін, 
табиғаттың 
қайталанбайтын 
көне 
дәуір 
ескерткіштерін  сақтап  қалу  болды.  Қорық  аймағында 
Қазақстанның  «  Қызыл  кітабына  »  енген  түз  тағыларының 
12  түрі  кездеседі.  Әсіресе,  халықаралық  деңгейде  қорғауға 
алынған  қарақұйрық,  үстірт  қойы  (  муфлон  ),  қабылан, 
қарақалдардың  тіршілік  етуі  ерекше  орын  алады.  Сол 


 
70
 
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ 
ПРОБЛЕМАЛАРЫ
  
Оқу құралы
 
сияқты  қорық  аймағында  құлақты  кірпі,  құм  тышқандары, 
қосаяқтар,  кесірткелер  мен  жыландардың  да  көптеген  түрі 
сақталған.  Қорықтың  өсімдіктер  жамылғысы  ерекше. 
Мұнда  қатаң  климатқа  бейімделген  қара  сексеуілді 
ормандар,  изен-жусанды  жайылымдар,  жыңғыл,  күйреуік, 
сораң,  баялыш,  эфемерлер  өседі.  Ал,  тоқтау  суларда, 
бұлақтар 
төңірегінде 
қамыс, 
қоға 
жайқалып 
тұрады.Қорықта  жиі  ұшырасатын  құмды  алқаптардың 
табиғаты  ерекше  келеді.  Онда  өсімдіктерден  еркек  шөп, 
жүзген,  жоңышқа,  түйетікен,  жусан,  ебелек,  жыңғыл,  қара 
сексеуіл кездеседі. 
Қазіргі  кезде  Үстірт  қорығында  үстірт  қойының, 
қарақұйрық,  үнді  жайрасы,  қарақал,  қабыландардың 
табиғаттағы  саны  өсіп,  әрі  тұрақтанып  келеді.  Бірақта, 
соңғы  жылдары  қорықта  аталған  хайуанаттардың  саны 
азаюы  байқалған.  Мәселен,  1960  жылдары  Үстірттегі 
қарақұйрықтың  саны  100  мың  басқа  жетсе,  ал,  2000 
жылдары  күрт  азайып,  жүздеген  бас  қалды  деп  саналады. 
Оның  негізгі  себептері:  олардың  табиғи  тіршілік 
ортасының 
бұзылуы, 
таралуы 
және 
броконьерлік 
жағдайлар.  Ал,  үстірт  қойлары  1960  жылдары  1300-1500 
бас  деп  есептелсе,  қазір  бірнеше  үйірлері  ғана  қалған. 
Кезінде  Үстірт  жазығында  құлан  да  кездесетіні  тарихта 
белгілі. 
Қазір  барлық  түз  тағылары  құрып  кету  алдында. 
Қорық  қызметкерлерінің  алдындағы  міндет-  сирек  аңдар 
мен құстарды, өсімдіктер әлемін қорғап қалу. Оның үстіне 
Үстірт  қорығына,  құлан,  қабылан,  қарақұйрық,  ақбөкен, 
қарақал,  т.б.  аңдарды  қайтадан  жерсіндіру,  сақтап  қалу 
ғылыми-зерттеу жұмыстары жүргізілуде. 

жүктеу 7,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   64




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау