Р.Қ. Елшібаев кәсшкерлік қызметті үйымдастыру оқу қүралы o h o m u k a б а с п а с ы алматы 2009

Кәсіпкерлік қызметті ұйымдастыру

жүктеу 7,96 Mb.

Pdf просмотр

бет	163/258
Дата	04.01.2022
өлшемі	7,96 Mb.
	#31746

1 ... 159 160 161 162 163 164 165 166 ... 258

Елшібаев

144
Кәсіпкерлік қызметті ұйымдастыру
Көптеген  елдердің  азаматтық  заңнамасы  кэсіпкерлер  бір-
лестігінің  екі  түрін  ажыратады:  серіктестік  және  бірлестік.  Со-
нымен  Ресей  Федерациясының  Азаматтық  кодексі  серіктестікті
-   тұлғаларды  біріктіру  ретінде,  ал  қоғамды  капиталдарды  бірік-
тіру  ретінде  қарастырады.  Бұл  серіктестік  мүшелерінің  жеке  қа-
тысуы  керектігін  білдіреді,  сондықтан  тек  бір  серіктестіктің  ғана
қатысушысы  бола  алады.  Қоғам  мүшелері  болса  мүліктерін  ғана
біріктіреді,  сондықтан  эр  түрлі  бірнеше  қоғамға  мүліктік  жарна-
мен бір мезгілде қатыса алады. Сонымен қоғамда да, серіктестікте
де  жеке  тұлға да,  заңды  түлға да  қатысуы  мүмкін.  Ресей  Федера-
циясында  шаруашылық  серіктестерге  толық  серіктестік  пен  ком-
мандитті  серіктестік жатқызылса,  шаруашылық қоғамдарға  акци-
онерлік қоғамдар, жауапкершілігі шектеулі жэне қосымша жауап-
кершілігі  бар  қоғамдар  жатады.  Ал,  Қазақстан  Республикасында
мүндай  бөлініс  жоқ.  Түлғалар  бірлестігінің  барлық  нысандары
шаруашылық серіктестіктер деп аталған.
Батыс  экономикасында  меншіктің  заңдық  немесе  қүқықтық
үш  нысанын  бөліп  көрсетеді:  жеке,  эріптестік  немесе  серіктес-
тік  жэне  акционерлік.  Фирма  теориясы  түрғысынан  қарастырсақ
бизнесті  үйымдастырудың  негізгі  нысандарын  жеке  иеліктегі
кэсіпорындар,  әріптестіктер  жэне  корпорациялар  деп  бөлінеді.
Бұл нысандардың әрқайсысының артықшылықтары мен кемшілік-
тері анықталған.
Дамыған  елдерде  шағын  кәсіпорындардың  көпшілігі  меншік-
тің  жеке  дара  нысанында  болады.  Заңдық  көзқарас  түрғысынан
меншіктің  жеке-дара  немесе  жеке  меншік  нысаны  иеленушінің
өз кәсіпорнының қызметі үшін шектелмеген жауапкершілігін біл-
діреді.  Яғни,  иеленуші  меншікті  немесе  қарыздық  қаражаттары
есебінен  тэуекелге  бара  отырып,  өндірісті  үйымдастырады,  ал
банкрот  болған  жағдайда  оның  барлық  мүлкі,  тіпті  жеке  мүлкі
де  қарыздарды  төлеу  үшін  сот  бойынша  кредиторлар  пайдасына
шешілуі мүмкін.
Жеке  кәсіпорындардың  артықшылығы  өндірістік  қызметті
үйымдастыру  типінің  қарапайымдылығымен  байланысты.  Бүл
кәсіпорынды  жергілікті  билік  органында  тіркеу  тэртібі  оңай,

жүктеу 7,96 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 159 160 161 162 163 164 165 166 ... 258