C. М. Бахишева Педагогикалық жобалау: теориясы мен технологиясы ОҚулық

жүктеу 2,09 Mb.

Pdf просмотр

бет	13/172
Дата	04.01.2022
өлшемі	2,09 Mb.
	#31738
түрі	Оқулық

1 ... 9 10 11 12 13 14 15 16 ... 172

bahisheva-ped-jobalau

орындалу, жүзеге асырылу
  үрдісін
кӛрсетеді.

4
–
идеалдық
құрылым қабаты

З–
мәдениет  түрлері
қабаты

2–
әлеуметтік–мәдени
және
ұйымдасқандық
қабат

1–
менталдық  түрлер
қабаты

Сурет  1  −  Жобалау  арқылы  жаңа  мәдениет  тудыру
схемасы

Сурет қоғам ұйымдастырылуының  бірнеше қабаттарға
бӛліну  принциптерін  кӛрсетеді  және  олар  екі  үдерістің  –
кӛтерілу
және
  орындалу  немесе  жүзеге  асырылу
–жүруі
мүмкін  екенін  білдіреді.  Бірінші  үрдіс  әлеуметтік  қабаттан
мәденилікке,  одан  әрі  идеалдыққа  ӛтуді  білдірсе,  екіншісі,
идеалдық,  яғни,  идея  ретіндегі  болмыстың  мәдени  және
әлеуметтік  түрлерін  ұйымдастыру  арқылы
менталитетте,
салт  пен  дәстүрлерде  бекітілуі
  болып  табылады.  Н.  Г.
Алексеев  атап  кӛрсеткен  білім  берудегі  инновациялық
қозғалыстарды  мәденилендіру  жолдары  осы
кӛтерілу

үдерісіне де,
жүзеге асырылу
үдерісіне де сәйкес келеді дей
аламыз.  Ӛйткені,  жобалау  қызметі  үздік    үлгілерін  іріктеп
алу
кӛтерілу
  үдерісіне,  ал  жобалауды  технологиялық
құрастыру  мен  теориялық  зерделеу
жүзеге  асырылу

үдерісіне тән құбылыстар.
Жобалаудың  жоғарыда  аталған  үш  аспектісінің  синтезі
осы  екі  үдерісті  қамтиды.  Мысалы,  білім  беру  ұйымын
басқарудың  мәдени–инновациялық  сипатын  алатын  болсақ,
оның  технологиялық  циклі  білім  берудегі  тәжірибені  қайта
жаңғыртуға  деген  әлеуметтік  сұраныс  қабылдаудан
басталып,
инновациялық
жобалау
арқылы
жүзеге
асырылады.  Тәжірибелік–бағытталған  ғылыми  контекстегі
жобалау      педагог  –  практиктердің  қалыптасқан  жағдайды

34
ӛзгертуге  қажеттіктерінен  пайда  болады,  яғни,  ол  да
әлеуметтік–мәдени және ұйымдасқандық қабатынан шығады.
Осы  екі  жағдайда  да  болашақтағы  инновациялық  қайта
құрулардың мәдени түрі ретінде
жобалау
қызметі алынады.
Бұл  контекстердің  негізгі  айырмашылығы  идеалдық
құрылым  қабатында  дей  аламыз,  ӛйткені,  осы  жерде  ғана
жобаланып  отырған  нысан  ӛзінің  басымдық  тұрпатына  сай
идеалдық құрылымына ие болады. Ол ерекшеліктер тӛменде
2-суретте берілген.

4 –
идеалдық  құрылым
қабаты

З–
мәдениет  түрлері
қабаты

2–
әлеуметтік–мәдени
және
ұйымдасқандық
қабат

1–
менталдық  түрлер
қабаты

Сурет  2  −  Жобалаудың      білім  беру  мен  ғылыми
әрекеттердің мәдени- инновациялық түрі ретіндегі схемасы

  Атап
айтқанда,  жобалаудың  мәдени  контексті
философия
арқылы
қамтамасыз
етіледі,
басқару
контекстіндегі  жобалау  қызметі  әдіснамалық  қамтамасыз
етіледі,  ал,  ғылыми  контекстегі  жобалау  әрекеттері  білім
саласына қызмет ететін педагогика, психология, әлеуметтану
ғылымдарының идеалдық құрылымдарының сипатын алады.
Мысалы  үшін,  педагогикалық  тәжірибенің  даму
барысында кем дегенде үш мәдени - инновациялық құрылым
қалыптасты  деп  айта  аламыз.
Біріншісі
,  катехезистік,  діни
педагогика  деуге  болады,  оның  базалық  мазмұны  діни
ритуалдар
мен
символдар
аясындағы
тәртіп
пен
әрекеттермен байланыстырамыз.  XVI ғасырдың аяғында Ян
Амос
Коменский
идеяларының
ықпалымен
екінші
,
эпистемологиялық  педагогикалық  құрылым  қалыптасты.
Оның  негізгі  мазмұны  объектіге  бағытталған  оқыту  болса,
басты  девизі  «барлығына  да  барлық  білімді  беру»  болып

35
танылды.  Бұл  құрылым  осы  күнге  дейін  оқытудың  негізіне
алынып  келеді,  яғни,  мәдениет  тасымалдау  құралы  ретінде
теориялар  мен  модельдерді  оқытуды,  білім  беруді
ұйымдастырудың  әлеуметтік-мәдени  түрі  ретінде  сынып-
сабақ  жүйесін  негізге  алады.

жүктеу 2,09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 9 10 11 12 13 14 15 16 ... 172