74
К итоговой диагностике стало очевидно уменьшение количества слов, произнесенных с
запинками. В результате использования мультимедийных средств в ходе логоритмических
упражнений к концу эксперимента состояние плавности речи участников эксперимента в среднем
по группе улучшилось на 4,6%..
Проведенный эксперимент подтвердил, что логопедическая ритмика полезна детям,
имеющим проблемы становления речевой функции, Очень важна логопедическая ритмика с
использованием ИКТ для обучающихся с так называемым речевым негативизмом, так как эти
занятия создают положительный эмоциональный настрой к речи, мотивацию к выполнению
логопедических упражнений, способствуют преодолению страха речи и общения [6]. Под
влиянием регулярных логоритмических занятий происходят позитивные перемены в
функционировании различных систем организма ребенка: ритмической, дыхательной, рече-
двигательной и др. Дифференцированный подбор логоритмических приемов и применение
мультимедийных средств ведут к снижению количества судорожных проявлений в речи.
Практика показала, что регулярные занятия логоритмикой с применением технических устройств
способствуют нормализации речи ребенка с заиканием, формируют положительный
эмоциональный настрой, служат развитию навыков общения со сверстниками и взрослыми.
Список использованной литературы
1. Белякова, Л.И. Логопедия. Заикание. Хрестоматия: учеб. пособие для студентов высш. пед. учеб.
заведений / Л.И. Белякова, Е.А. Дьякова. - М.: Издательский центр «Академия», 2003 г.
2. Гринер В. А. "Логопедическая ритмика для дошкольников": Уч. пед. гиз., М., 1958 г.
3. Волкова Г.А. Логопедическая ритмика»: М. «Просвещение», 1985 г.
4. Цвынтарный, В.В. Радость правильно говорить / В.В. Цвынтарный. - М.: ЗАО Центрполиграф,
2004.
5. Шабала, Я. Заикание: причины и коррекция / Я. Шабала // Пралеска. – 2006 г.
6.
http://logoportal.ru/10252/.html
УДК 376.3
МРНТИ: 14.29.29
Ж. Н. Дастан
1
, Г. Н. Тулебиева
2
1
Абай атындағы ҚазҰПУ , 5В010500- Дефектология мамандығының 4 курс студенті
2
Ғылыми жетекші: п.ғ. магистрі, Абай атындағы ҚазҰПУ, арнайы білім беру кафедрасының
аға оқытушысы,
grl_60@mail.ru
Алматы қ., Қазақстан
БЕЙНЕЛЕУ САБАҒЫНДА ЖАЛПЫ СӨЙЛЕУ ТІЛІ ДАМЫМАҒАН БАЛАЛАРДЫҢ
БАЙЛАНЫСТЫРЫП СӨЙЛЕУ ТІЛІН ДАМЫТУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Аңдатпа
Мақалада бейнелеу сабағында жалпы сөйлеу тілі дамымаған балалардың байланыстырып сөйлеу тілін
дамытудағы проблемаларын шешуді жеңілдетететіндігі қозғалады. Балалардың жеке психологиялық дамуы
мен ұсақ қол моторикасының дамуы балалардың байланыстырып сөйлеуінің дамуына тигізетін әсері
жайында жазылған. Баланың әлеуметтік және эмоционалдық дамуына жағдай жасап, әр баланың жеке дара
шығармашылық қабілеттерін ескере отырып, өзін қоршаған ортаға, адамдарға, құрбыларына, өзіне деген
қарым - қатынас мәдениетін қалыптастыруы көрсетілген.
Түйін сөздер: Жалпы сөйлеу тілі дамымаған балалар, бейнелеу сабағы, бейнелеу әрекеттері,
балалардың байланыстырып сөйлеу тілін дамыту.
Аннотация
Особенности развития связной речи детей с общим недоразвитием речи на уроках изо
(изобразительного искуства)
Ж. Н. Дастан
1
, Г. Н. Тулебиева
2
1
Cтудент 4 курса специальности 5В010500- Дефектология,
КазНПУ им. Абая
2
Научный руководитель: Магистр педагогических наук, старший преподаватель кафедры
специального образования КазНПУ им. Абая,
grl_60@mail.ru
г. Алматы, Казахстан
В статье рассмотриваются проблемы развития связной речи у детей с общим недоразвитием речи на
уроках изобразительного искуства. В ней говорится о взаимосвязи индивидуального психологического и
моторного развития детей с развитием связной речи. Показано, что каждый ребенок должен иметь
75
возможность культурного общения с окружающей средой, людьми, сверстниками. Логопед обеспечивает
социальное и эмоциональное развитие ребенка, ,принимая во внимание его индивидуальные творческие
способности и потребности.
Ключевые слова: дети с общим недоразвитием речи, уроки изобразительного искусства,
изобразительная деятельность, развитие связной речи.
Abstract
Features of speech development of children with gsu (general speech underdevelopments) at the art
lessons
Zh. N. Dastan
1
, G. N. Tulebiyeva
2
1
a 4
th
year student, major in 5V010500- Defectology, KazNPU them. Abaya
2
Scientific adviser: Master of educational sciences, National Scientific and Practical Center of special
education, special teacher speech therapist,
grl_60@mail.ru
Almaty, Kazakhstan
The article allows easier to solve the problem of childrens with general underdevelopments of speech, helps
develop coherent speech on the art lessons.
It clearly describes the development of individual psychological
development of children and the development of motions of fine motor skills.
Providing social and emotional
development of the child, it was shown that each child has a culture of communication with the environment,
people, peers and develop a kind of communication, taking into account the individual creative abilities of each
child.
Keywords:
children with general speech underdevelopments, art lessons, graphic activities, development of
coherent speech.
Бала тілі ересек адамдардың сөйлеуі әсерінен қалыптасады және үлкен
дәрежеде бала өмірінің
алғашқы күнінен бастап сөйлеу тәжірибесінің жеткілікті болуына, қоршағандардың қалыпты
сөйлеуіне және тәрбиелеу мен оқытуға тәуелді. [1].
Сөйлеу тілінің дамымауы әртүрлі деңгейде кездеседі. Алғашында Р. Е. Левина жалпы сөйлеу
тілі дамымауын үш деңгейге бөледі. Кейіннен Т. Б. Филичева 4-деңгейді сипаттап қосады. Түзету
жұмытары да әр деңгейге сай жүргізіледі.[2].
Балаларды байланыстырып сөйлеуге үйрету әдістемесі.
Зерттеушілер балалардың сөйлеу тілі даму кезеңдерінің әр түрлі санын бөледі, оларды әр
қилы атайды, олардың әр алуан жас шекараларын көрсетеді. Мысалы: А.Н.Гвоздев баланың
сөйлеу тілінде әр түрлі сөйлем мүшелерінің, сөз тіркестерінің, сөйлемдердің сан алуан түрлерінің
пайда болу реттілігін бақылайды және осының негізінде бірқатар кезеңдерді бөледі.
Г.Л.Розегард – бала тілінің дамуында 2 кезең ғана бөлді: 2 жасқа дейін және сөйлеу тілінің
өзіндік даму кезеңі.
А.Н.Леонтьев бала тілінің дамуында 4 кезеңді белгіледі.
I кезең – дайындық – 1 жасқа дейін;
II кезең – тілді бастапқы меңгеру мектепке дейінгінің алдыңғы кезеңі – з жасқа дейін;
III кезең - мектепке дейінгі кезең – 7 жасқа дейін;
IV кезең мектептік – 17 жасқа дейін.[3].
Жалпы сөйлеу тілінің дамымауы – есту қабілеті мен зияты әдеттегідей дамыған балалардың
дыбыстық, мағыналық жағына қатысты сөйлеу тілі жүйесінің барлық компоненттерінің
қалыптасуының бұзылуынан болатын әртүрлі күрделі тіл кемістіктері.[2].
Балаларды байланыстыра сөйлеуге үйрету – балабақшаның, мектептің негізгі міндеті.
Байланыстырып сөйлеудің түрлері (диалог және монолог). Сөздің диалогтік формасының
қалыптасуы. Сәбилік шақтағы балалардың тілін дамыту сабақтарының әдістемесі. Балабақша әр
жас тобындағы балалармен әңгімелесудің мақсаты.
Монологты сөзге үйрету әдістері. Ойыншыққа, затқа, картинаға қарап әңгіме құрастыру және
олардың маңызы. Әңгімелердің әдістері. Көркем шығарма мәтінін қайталап айтуға үйретудегі
тәрбиешінің басшылығы. Шығармаларды іріктеу. Балаларды байланыстырып сөйлеуге үйретудің
әдістері.
Балалардың сөздік қорын молайту әдістемесі. Балабақшада және мектепте балалардың жас
мөлшеріне қарай сөздік қорын молайту жұмысының мазмұны мен міндеттері. Балалардың актив
және пассив сөздері. Сөздікті молайту сабақтарының түрлері сөздік жұмысының принциптері.
Бақылау мен топ – саяхаттың ролі және оларды ұйымдастыру әдістемесі. Сөздікті молайту
процессіндегі дидактикалық ойынның маңызы. Жалпылама сөздерді меңгерту.
Сөздің грамматикалық құрылысын қалыптастыру әдістемесі. Қарым – қатынас процесі
кезіндегі тілдің грамматикалық құрылысын меңгерту. Есту қабілетінің мәні. Балалардың
