473
қабілетін де дамытады. Сурет сала алмайтын және пластилинмен жұмыс істей алмайтын
баланың жазуға икемі болмайды. Кез-келген 5-6 жастағы бала 3 минуттан артық жаза алмайды
тез шаршап қате көп жіберетін болады және 2-3 минут сайын баланың қолын демалдырып
отыруды қатал есте сақтағаныңыз жөн. Бала жазу дағдыларын меңгеруде әрбір жетістігін
мақтап «Сенің қолыңнан келеді, біз көмектесеміз», «Сен істей аласың» деген сенімділік
сөздерді жиі айтыңыз қажет, өйткені қуатты сөздерді баланың табысқа жетуіне әсерін тигізеді.
Бала жазу жазуда қарындашты немесе қаламды дұрыс ұстап үйретуіңізді ұмытпаңыз.
Сонымен бірге баланың сөйлеуін дамытуда сурет бойынша сөйлем құрастыртып,
ертегілерді немесе әңімелерді оқып, кітаптағы суреттерге зейін қойып қарауына аса мән
беріңіз және «Мына суретте не бейнеленген? Адамдардың аты кім? Олар не істеп жатыр?»
деген сұрақтарды қою арқылы кітапқа қызығушылығын арттыруға болады. Ата-ана баласын
санауға үйретуде «Үстелде неше кесе ? Суретте неше доп Киімде неше түйме?», - деген
сұрақтар қойып баланы санауға жаттықтыруға болады.Мектепке дейінгі баланың оқу
материалын меңгеруде, кеңістікте және уақытты қабылдай алуы маңызды рөл атқарады.
Сөйтіп, бала мектепке оқудың жаңа жағдайларына еркін ене алатындай дайындықтан өтеді.
Мектепке дайындық баланың үйлесімпаздылығынын туындайтын кезде оңтайлы
мүмкіндіктерді арқылы жан-жақты тәрбиеленуі мен дамуын талап етуі бала оқу және тәжірибе
мәселесін шешу үшін өзіндік білімін пайдалануы, танымдық әрекеттері мен ойлануы
жеткілікті даму деңгейін көтерілуі тиіс.
Бұл кезеңде баланың қалыпты дене және ой дамуына қажетті қозғалыстағы таным мен
іскерлігі артады. Соңғы кезде балалар арасында сөйлеу тілінің бұзылуы жиі кездесетін
құбылысқа айналып барады. Сөйлеу тілі бұзылған баланың белсенді қозғалуына
жетіспеушіліктер, соның ішінде саусақтың ұсақ моторикаларында ауытқушылықтар
байқалады. Қолдың ұсақ мотрикасы мен қимыл-қозғалыстарын дамыту жұмыстары маңызды
болып табылады. Балалардың дыбысты дұрыс айтуын түзеу жұмыстары,оның жеке тұлғалық
белгілерін психол, логопед мамандармен бірлесе отырып анықтап алу қажет. Кейбір
балалардың сөйлеу тілінің бұзылуымен қатар, психологиялық ауытқушылықтар болатына да
назар аудару қажет. Балалармен күнделікті жұмыста әр баланың жеке қабілетін ескере
отырып, жалпы және арнайы моторикасын дамыту үшін ойындар мен тапсырмалар беріп
отыру қажет.Ойын жаттығулары балаларға қызыөты, тартымды болуы тиіс. Бүгінгі мектепке
дейінгі ұйымның мақсаты- мектеп жасына дейінгі баланы жан-жақты дамыту.Мектеп жасына
дейінгі баланың мектепке дейінгі ұйымда алған алғашқы қарапайым түсініктері –оның
болашақ өміріне қажетті қолданылатын білімі болуы қажет.
Сондықтан оларға суретті айқын кітапшаларды көрсетіп, мазмұнын айтып беру
ыңғайлы. Бұл жастағы сәбилерге оқиғасы сәтті аяқталатын, қорқыныш сезімен тудырмайтын
халық ауыз әдебиеті нұсқауларын жатқа айтып беріп, ойната тыңдау тиімді. Көркем әдебиет
арқылы бала тілін дамытуда тек қана ертегіні оқып беріп қана қоймай, ертегіні рөлдерге бөліп
сахналату бала тілін дамытуға зор ықпалын тигізеді. Балабақшада тағы бір жүргізілетін
жұмыстың түрі-санамақтар. Санамақтарды халық негізінен балаға сан үйрету мақсатымен
шығарған.
Санамақтар әрі сан үйретеді әрі дүние таныдаты, баланың қисынды ойлауымен
математикалық ойлау қабілетін дамытады. Сәби тілін дамытуда мақал-мәтелдердің де алатын
орны ерекше.Балаға айтатын ақыл өсиет, өнеге, әсерлі әрі ойда қалатындай мәнді болуы керек.
Тіл дамытуға көркем әдебиет түрлерін орынды пайдалана білетін тәрбиеші баланың түсінігін
кеңейтіп,ұғымның байытады.
Балабақшадағы тәрбиелеу мен оқыту ісінің бір ерекшелігі көрнекіліксіз іске аспайды.
Сондықтанда әрбір ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінде көрнекілікті басшылыққа ала
отырып еңбек етемін. Біздің балаларымыз бақытты болуға лайықты. Бұл тек қана баланың
жеке тұлға ретінде дамуына қажетті жағдай туғызғанда ғана мүмкін болмақ.
Қолданылған әдебиеттер:
474
«1. Мектепке дейінгі мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты. 2012
г.
2. Овчарова Р.В. Практическая психология в начальной школе. –М.: ТЦ Сфера,2002.
3. Рогов Е..И. Настоольная книга практическая психолога в образовании.-М., 1995.
4. Чейпи Дж. Готовность к школе : Как родители могут подготовить детей успешному
обучению в школе / Пер.с англ. – М.: Педагогика – Пресс, 1992.
ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ИНФОРМАЦИОННО-КОММУНИКАЦИОННЫХ
ТЕХНОЛОГИЙ В РАБОТЕ ЛОГОПЕДА ДОШКОЛЬНОЙ ОРГАНИЗАЦИИ
Мыскова Е.В.
КГКП №15 я/с «Акку»
Логопед.
В последние годы отмечается увеличение числа детей с нарушениями речи и,
соответственно, одной из актуальных задач специальной педагогики является повышение
эффективности процесса коррекции нарушений речевого развития детей дошкольного
возраста. Известно, что использование в коррекционной работе разнообразных
нетрадиционных методов и приёмов повышает эффективность логопедической работы,
предотвращает утомление детей, поддерживает у детей с различной речевой патологией
познавательную активность. Современные информационно-коммуникационные технологии
помогают педагогам разнообразить формы педагогического воздействия.
Компьютерная техника помогает логопеду на коррекционных занятиях делать то, что без
компьютера делать сложно, делать то, чего не делали раньше, по-новому и более качественно
делать то, что делали раньше. Внедрение компьютерных технологий сегодня является новой
ступенью в образовательном процессе.
Мы считаем, что логопедам необходимо активно включать в процесс своей работы и
использовать информационно-коммуникационные технологии в разных видах деятельности:
в диагностике, на индивидуальных, подгрупповых и фронтальных занятиях, в работе с
родителями, а также при обмене опытом с коллегами. В своей работе мы применяем
информационно-коммуникационные технологии на разных этапах:
- на подготовительном этапе (узнавания речевых и неречевых звуков);
- на этапе формирования фонематического восприятия и развития фонематического
слуха;
- на этапе формирования и коррекции произносительной стороны речи (постановка,
автоматизация и дифференциация звуков);
- на этапе формирования лексико-грамматического строя речи;
- на этапе развития связной речи.
Компьютер предоставляет широкие возможности использования различных
анализаторных систем в процессе выполнения и контроля над деятельностью. В частности,
визуализация основных компонентов устной речи в виде доступных для ребёнка образов,
позволяет активизировать компенсаторные механизмы на основе зрительного восприятия.
Этому способствует и совместная координационная работа моторного, слухового и
зрительного анализаторов при выполнении заданий компьютерной программы. Ещё К. Д.
Ушинский отмечал: «Детская природа требует наглядности». Но часто возникают проблемы,
где найти нужный материал и как лучше его продемонстрировать. Имеющийся в детском саду
материал устаревает, а приобретение нового требует материальных затрат. Изготовление
своими руками требует наличия способностей, свободного времени, да и не всегда,
