87
Сондай-ақ, Шонжы ауылына дейін жеткізу газ құбыры салынды. Бүгінгі күнге
кентішілік жүйелерді жобалау және салу жұмыстары жүргізілуде.
«ҚазТрансГаз-Аймақ» АҚ инвестициялық қаражаттар есебінен 2016
жылы «Есік» АГБЖ-нің және Есік қаласына дейін 32 ш. жеткізу газ
құбырының, «Жаркент» АГБЖ және Панфилов және Еңбекшіқазақ аудандарын
газдандыру үшін жеткізу 24 ш. және Жамбыл ауданын толық газдандыру үшін
«Үңгіртас» АГБЖ құрылысы аяқталды. Райымбек ауданын газдандыру үшін
«Шелек» АГБЖ құрылысы жоспарлануда.
Ағымдағы жылы Ескелді ауданының Қарабұлақ кентінің және елді
мекнедерінің газбен қамту кентішілік жүйелерінің және Текелі қаласының
қалаішілік жүйелерінің құрылысын бастау жоспарлануда. «АС-ТАС» ЖШС
инвестициялық компаниясымен 14,4 млрд. теңге сомасына меморандумға қол
қойылды, оның ішінде Текелі қаласында – 11,4 млрд. теңге, Қарабұлақ кентінде
– 3,0 млрд. теңге.
Сондай-ақ, "Group LTD" ЖШС-мен 2,6 млрд. теңге сомасына Көксу
ауданының Балпық би кентінің кентішілік жүйелерінің құрылысына меморандумға
қол қойылды.
Саланың даму жағдайына SWOT-талдау:
Күшті жақтар (S)
1. Талдықорған өңірінде газ инфрақұрылымын
дамыту обылс орталығын және жақын орналасқан
аудандарды арзан және экологиялық таза отын түрімен
қамтамасыз етуге мүмкіндік береді;
2. Газдандыру
есебінен
бүкіл
облыстың
экологиялық жағдайының жақсаруы;
3. Бюджеттік сала объектілеріне дизель отынын
сатып алуға бюджет шығындарының азаюы.
Мүмкіндіктер (O)
1. Облыс халқының өмір сүру деңгейін арттыру.
Әлсіз жақтар (W)
1. Табиғи газ тұтыну үшін газ инфрақұрылымының
дамымауы.
Қауіптер (T)
1. Жаңрталық
газбен
қамту
жүйелерінің
құрылысы және қолда бар жүйелерді қалпына
келтіру
жөніндегі
іс-шараларды
жеткілікті
қаржыландырмау өңірдің газбен қамтылуын
айтарлықтай сапалы деңгейге толық көлемде
шығуына мүмкіндік бермейді;
2. «Алматы-Талдықорған» ЖГ құрылысының
тоқтатылуы, республикалық бюджеттен қаражат
бөлінуінің қысқаруы;
3. Желілік газ құбырлары және бөлу жүйелері
бойынша «сөрелік» жобалар санының артуы.
Негізгі мәселелер:
Табиғи
газды
пайдалану
үшін
газ
инфрақұрылымының
дамымағандығы.
2.1.5. Экология және жер ресурстары
Облыста экологиялық ластану деңгейінің төмен екендігі байқалады.
Алайда экологияға әуе бассейнінің техногендік ластануының және жақын
орналасқан
өңірлердегі
ауыл
шаруашылығы
алқаптарының
деградациялануының негізгі көзі болып табылатын, Алматы қаласы
айтарлықтай әсер етеді.
2016 жылы атмосфераны ластайтын заттардың шығарылу деңгейі 2014
жылғы деңгейге қарағанда 12,4%-ке төмендеді, оның ішінде қатты заттар -
14,4%, сұйық және газ сияқты заттар – 11,3%, күкіртті андигид – 48,4% және
азот қышқылы – 0%.
88
Осылайша, жалпы ластағыш заттардың шығарылу көлемінен 70%-ті
тиесілі АӨК АҚ-ның (ЖЭО-2, ЖЭО-3) жылуэнерго кешендері орналасқан
Қарасай және Іле аудандары ең ластанған аудандар болып қалады.
Жер бетіндегі суларды негізгі ластағыштар болып өнеркәсіптік және өндірістік
коммуналдық кәсіпорындар табылады, ағызғы суларының өсуі байқалады.
Суару жүйелерінің жалпы ұзындығы 16780 мың шақырымды құрайды
(республикалық меншікте -6781 ш., коммуналдық меншікте – 4345 ш.,
жекеменшікте – 5653 ш.). Соңғы екі жылда коммуналдық меншікке 8,1 мың ш.
астам иесіз суару каналдары қабылданды.
Облыстық бюджет есебінен суару жүйелерін паспорттау жүргізілді.
2017 жылы 1-гидротехникалық құрылысты күрделі жөндеуді аяқтау, 7
плотинаны күрделі жөндеуден өткізу, 6 су шаруашылығы объектілерін жөндеу-
қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу және 35 гидротехникалық құрылыстарлы
жөндеу бойынша ЖСҚ әзірлеуді бастау жоспарлануда.
Мемлекеттік орман қоры 4137,8 мың га құрайды, оның ішінде орманмен
1676,3 мың га жабылған. Орман шаруашылығының 15 мемлекеттік мекемелері
жұмыс жасайды.
2016 жылдың деңгейіне орманмен жабылған алаң 3,6 мың га құрайды.
Өрт алаңы 656,9 га азайды (2015ж. – 737,8 га, 2016ж. – 80,9 га). Орман
алаңдарын азайтатын негізгі факторлар болып орман өрттері, орман
дақылдарының жойылуы, есептен шығарылуы және т.б табылады.
2016 жылы конкурстық негізде ауыл шаруашылғы бағытындағы жерлерді
беру арқылы ауыл шаруашылығы айналымына 105,6 мың га жер тартылды
немесе 2014 жылдан 4,0 мың га аз, ауыл шаруашылығы айналымына тарту
үлесі 11,3%-тен 11,9%-ке артты.
Қатты тұрмыстық қалдықтарды басқару
Облыс аумағында қатты тұрмыстық қалдықтарды жинау мен көмудің 354
орны бар, оның ішінде 12-сі облыстық маңызы бар қалалар мен аудан
орталықтарындағы типтік полигондар. Қатты тұрмыстық қалдықтарды
жинаумен және шығарумен әр түрлі меншік формасындағы 61 кәсіпорын
айналысады, олардың меншігінде 460 дана мамандандырылған техника, 19 мың
контейнер бар. Алайда, мамандандырылған техниканың тозуы 75-80%-ды
құрайды. Халықты және кәсіпорынды қамту 67%-ті құрайды, оның ішінде қала
халқын, аудан орталықтарын, ірі елді мекендерді қамту- 100%.
Алматы облысында қатты тұрмыстық қалдықтардың жиналған жалпы
көлемі 9,0 млн. тоннаға жуық, сонымен бірге, жыл сайын 1,8 млн. тонна қатты
тұрмыстық қалдық жинақталып, оның 440 мың тоннасы Алматы қаласының
аймағынан шығарылады. Сонымен қатар, пайда болған қалдықтар
полигондарда
алдын
ала
сұрыптаусыз
және
залалсыздандырусыз
орналастырылады.Жалпы облыс бойынша қатадан пайдаланылған материалдық
ресурстарды өңдеумен айналысатын 10 кәсіпорын жұмыс жасайды, атап айтсақ,
макулатура – 2 («Қазақстан қағазы» АҚ, «Kagazy Recycling» ЖШС), сынған
әйнек – 1 («САФ» АҚ), аккумуляторлар – 1 («Қайнар АКБ» АҚ), резеңкелер – 4
(«Утиль Экосервис» ЖШС, «Экосервис Арман» ЖШС, «МПК «Әулет» ЖШС,
«Q-recycling» ЖШС), полимерлер – 1 («КазПетПолимер» ЖШС), медициналық
қалдықтарды арнайы өңдеу – 1 («ИнтерМед групп» ЖШС).
