Қарағанды облысы мəслихаттың 2017 жылы 12 желтоқсандағы XIII сессиясының №263

55 
 
Сыртқы
 ор
та
 
Мүмкіндіктер  
1) 
 Мемлекетік  бағдарламалар  арқылы 
мемлекеттік қолдау көрсету 
2) 
 Кедендік одақ нарығына шығудағы 
кедергіні төмендету  
3) 
 Дайын технологияның болуы 
Қауіптер  
1) мемлекеттік 
қаржылық 
қолдауының қысқаруы 
2) ШОБ салықтық салмақтар  
3) нормативтік-құқықтық  актілердің 
жиі өзгеруі 
4) бастаушы  кəсіпкерлердің  өз  ісін 
ашудағы  бұрынғы  капиталының 
болмауы, 
мемлекеттік 
қолдау 
көрсетуде «бизнес құруға арналған 
мүлік» түсінігінің болмауы  
5) құрылыс 
пен 
көліктік 
инфрақұрылымдағы 
кешеуілдеулер  
2.1.1.7.2. 
ШОБ дамытудың өзекті мəселелері  
ШОБ  Қарағанды  облысында  дамытуды  сараптау  мынандай  қиындықтарды  анықтап 
отыр: 
-  дайын  өнімді  сыртқа  сату  желісін  қалыптастырудағы  қиындықтар,  сыртқы  нарықтың 
маркетингілік зерттеудегі қиындықтар. 
- облыстағы жекелеген кəсіпкерлердің кепілге қоятын мүлкінің бағасын төмендету, ол несие 
алу ресурстарына қолжетімдікті кемітеді жəне бағдарламаға қатысуды кемітеді. 
2.1.1.8.  Өңіраралық ынтымақтастық 
Өзге облыстар резидентінен сатып алынған тауарлар көлемі: 
- 2014 жылы 53615,4 млн.теңге; 
- 2015  жылы 2014 жылғы  деңгеймен  салыстырғанда 1,7 есе (92 210,4 млн.теңге). 
Сонымен  қатар,  өз  облыс  резиденттерінен  сатып  алу  көлемі 2,2 есе  өсті  жəне 47954,6 
млн.теңге  құрады.  Резидент  емес  заңды  тұлғалардан  сатып  алудың  үлес  салмағы  басқа 
облыстардағы  заңды  тұлға  резиденттер  мен  резидент  емес  заңды  тұлғалардан  сатып  алудың 
жалпы көлемінен 44,2% құрап отыр. Аталған көрсеткіш 14,6% кеміді. 
- 2016  жылы 2015 жылғы  деңгейге  қарағанда 1,7 есе  артты  (149 751 725 
млн.теңге).Резидент емес заңды тұлғалардан сатып алудың үлес салмағы басқа облыстардағы 
заңды  тұлға  резиденттер  мен  резидент  емес  заңды  тұлғалардан  сатып  алудың  жалпы 
көлемінен 33,9% құрап отыр. Аталған көрсеткіш 10,3% кеміді. 
Кесте 28 
Тауардың түсу көздері бойынша (аймақтан) сатылып алынған тауар көлемі  
Көрсеткіштер  
2014 ж 
2015 ж 
2016 ж. 
Өз  облысының  заңды  тұлға  резиденттерінен 
сатылып алынған 
21 695 621 
47 954 598 
21 243 988 
Басқа  облыстағы  заңды  тұлға  резиденттен 
сатылып алынғаны 
53 615 430 
92 210 385 
149751725 
Заңды  тұлға  резидент  емес  заңды  тұлғадан 
сатылып алынған 
76 622 031 
72 993 347 
76 813 172 
 

56 
 
 
 
Сурет 13. 
Тауардың түскен көздері бойынша (өңірлер) сатып алынған тауарлардың 
көлемі,мың. тенге 
 
2016 жылдан өндірістік өнімді тиеп жөнелту басталды, Шығыс-Қазақстан (47%), Алматы 
облысы  жəне  Астана  қаласымен  бірге  барлық  тиеп  жөнелтулерден 73%, басқа  региондарда 
соммасы 301,4 млрд. теңгеге жүзеге асырылды. 
Қарағанды  облысында  өнеркəсіп  өнімінің  ең  ірі  тиеп  жөнелту  Павлодар (22%) жəне 
Шығыс  Қазақстан (29%), Қостанай (23%) облыстарында  жүргізілді,  облысқа  барлық 
жөнелтудің 73%-ын 212,2 млрд теңге көлемінде өз өнімдерін тиеді.  
 
 
 
Сурет 14.  Аймақаралық қарқынды түрдегі тауар алмасуды сараптау 
 

57 
 
Аймақаралық  кооперацияны  дамыту  мақсатында  жəне  жергілікті  тауарөндірушілерді 
қолдау мақсатында Қарағанды облысының əкімдігі еліміздің басқа облыстарымен өзара тиімді 
қатынастарды нығайту бойынша бірнеше шараларды жүзеге асырды. 
2017 жылдың маусымында «ТенгизШевройл» (ТШО) ЖШС, Карашығанақ Петролеум 
Оперейтинг  (КПО),  Норт  Каспиан  Оперейтинг  Компани  (НКОК)  сынды  мұнай-газ 
компанияларының  «Сары-арқа»  СЭЗ  территориясына  Қазақстанның  мұнай-газ  саласының 
инженерлік  желілерінде  отандық  өндірушілер  өнімдерін  қолдану  мəселелерін  талқылауға 
кездесу ұйымдастырылды.  
Аталған  іс-шара 2015 жылы  басталған  мұнай-газ  компанияларымен  аймақаралық 
серіктестікті  дамыту  бойынша  жұмыстардың  жалғасы  болып  табылады,  ол  кезде  Қарағанды 
облысына  ТШО,  КПО  ірі  мұнай-газ  компаниялары  шақырылған  болатын.  Іссапар  кезінде 
аталған  компаниялардың  басшылары  үшін  облыстың  өндірістік  əлеуеті  жəне  аймақта 
шығарылатын тауарлар номенклатурасы көрсетілген болатын.  
Батыс  Қазақстан,  Атырау,  Шығыс  Қазақстан  облыстарына,  Алматы  қаласына  бару  іс-
шаралары  ұйымдастырылды,  оларда  Қарағанды  облысының 70-тен  астап  кəсіпорындары 
атсалысып,  өздерінің  өнімдерінің 50-ден  астам  болашақ  тапсырыс  берушілерімен  кездесіп 
келіссөздер жүргізді.  
Сапар  нəтижесінде,  Қарағанды  аймағының  тауар  өндірушілері  Қазақстан 
Республикасындағы көрші облыстардың ұйымдарымен 2,6 млрд.теңге соммаға келісімшарттар 
бекітті.  
Алматыда, (2016 жылдың 1 маусымы) аймақаралық кооперацияны жəне қазақстандық 
өндірісті дамыту.  
2016  жылдың 27 сəуірінде  өткен «Karaganda Invest 2016» инвестициялық  форумы 
аясында  Қарағанды,  Солтүстік  Қазақстан  жəне  Атырау  облыстарының  əкімдігі  арасындағы 
аймақаралық  ынтымақтастық  жəне  қазақстандық  қамтуды  дамыту  үшін  Меморандумға  қол 
қойылды. 
2016  жыл 21 қазанда, 16 өндірушілер  инвестициялық  форумы  нарықтық  кеңейту 
мүмкіндігімен қарау үшін, Қарағанды облысының кəсіпорындары мен 12 ірі өнеркəсіптік жəне 
энергетикалық компаниялардың ШҚО арасындағы диалог алаңын өткізді Өскемен қаласында 
«Алтай Invest 2016» Қарағанды облысына сапар ұйымдастырды. 
2017  жылдың 27-29 маусым  аралығында  Қарағанды  қаласында «Mining Week 
Kazakhstan-2017»  тау-кен  кешені  үшін  жəне  жер  қойнауын  тиімді  қолдануға  арналған 
технологиялар  мен  құрылғылардың 13 Халықаралық  жəрмеңкесі  өтті.  Жəрмеңке  мақсаты  əр 
түрлі елдердің кен өндіру жəне металлургия өнеркəсібінің мамандарының тəжірибе жəне жаңа 
технологиялармен алмасу, біріккен бизнес-жобалар құру үшін кездесуі болып табылады.  
Аталған  іс-шараға 12 елден 89 компания  қатысты,  тау-кен  өндіру  жəне  металлургия 
өндірісінің  аймақтағы  кəсіпорындарына  əр  түрлі  елдердегі  жетекші  əлемдік  мамандармен 
кездесіп, жаңа технологиялармен жəне тəжірибемен алмасу мүмкіндігі туды.  
Отандық  тауар  өндірушілерді  қолдау  жəне  импортты  алмастыру  мүмкіндіктерін 
қарастыру  мақсатында  Қазақстан  Республикасы  инвестициялар  бойынша  Министрлігінің 
«Отандық  өнімдерді  дамыту  бойынша  ұлттық  агенттік «NADLoC» АҚ  «Атамекен»  Ұлттық 
кəсіпкерлер  палатасымен  жəне  төрт  ірі  кəсіпорынмен («АрселорМитталТемиртау»  АҚ, 
«Евразийская  Группа»  ЖШС, «Казахмыс  Корпорациясы»  ЖШС, «КазЦинк»  ЖШС)  бірге 
аталған  жүйе  құраушы  кəсіпорындардың  деректерінің  негізінде  Қазақстан  территориясында 
шығарылмайтын,  бірақ  шығаруға  əлеуеті  бар  сыртқа  импортталатын  тауарлар  тізімін 
анықтады.  
2017 жылдың 18 сəуірінде Қарағанды қаласында отандық өндірушілер – жүйе құрушы 
кəсіпорындар  үшін  болашақты  тауарлар  мен  қызмет  ұсынуы  мүмкін  жабдықтаушылар, 
қазақстандық  индустрияның  гиганттарының  қажеттіліктерін  біліп,  олармен  іскерлік 
байланыстарды орнату мүмкіндігін алған жиналыс өткізілді.