СДЖ арналған бақылау жұмыстары:
1. UNIX ОЖ -де процестердің тууы қалай іске асырылады?
2. UNIX ОЖ -де басымдықтың неше және қандай түрлері бар?
3. UNIX ОЖ -де құрастырмалы блоктардың қандай элементтері қолданылады?
4. Тұтынушылық және ядролық құрамды процестер
5. UNIX ОЖ -де процестерді қандай жоспарлау алгоритмі қолданылады?
6. Тұтынушы деңгейінде процестерді басқару механизмінің дәстүрлі түрі бар?
7. UNIX ОЖ -дегі тізбек ұғымы
8. UNIX ОЖ -де енгізу/шығару ұйымының қандай басты түрлері бар?
9. UNIX ОЖ -дегі семафорлар
10. UNIX ОЖ -дегі хаттар кезегі
11. UNIX ОЖ -дегі үзілулер мен ерекше жағдайлар
12. UNIX ОЖ-нің ортасын қабылдайтын келешек ОЖ
Ұсынылатын әдебиеттер:
1. А.В.Гордеев, А.Ю.Молчанов. Системное программное обеспечение. — "Питер",
2002. — 736с.
2. Кристиан К. Введение в операционную систему Unix: пер. с англ. — М. Финансы и
статистика, 1985. – 360с.
3. Робачевский А.М., Немнюгин С.А., Стесик О.Л. Операционная система Unix. 2-е
изд.– СПб.: БХВ – Петербург, 2005. – 635с.
6 тақырып. Windows NT. Негізгі сипаттамалары. НУОЖ секілді Windows NT ОЖ.
ОЖ үшін нақты уақыт кеңейтілулері. Windows NT.
Дәріс жоспары
6.1 Windows NT. Негізгі сипаттамалары.
6.1.1. Құрылымы: NT executive және қорғалған жүйелер
6.1.2. Windows NT тұжырымдамалары
6.1.2.1 Көптеген қолданбалы орталар
6.1.2.2. Объекті – бейімделген бағыт
6.1.2.3. Процестер және тізбектер
6.1.2.4 Процестер мен тізбектерді жоспарлау алгоритмі
6.1.2.5. NT үзілулерін өңдеу
6.1.2.6 Желілік құрылғылар
6.2. Windows NT ОЖ НУОЖ дәрежесінде
6.2.1 НУОЖ ретінде Windows NT-ті қолдану мүмкіндігі
6.2.1.1. НУОЖ негізінде Windows NT қолдану үшін Microsoft аргументі
6.2.1.2. НУОЖ негізінде Windows NT қолдануға қарсы аргумент
6.2.2. Windows NT ОЖ үшін нақты уақыт кеңейтілулері
6.2.2.1 Windows NT жүйе үшін нақты уақыт кеңейтілуі туралы толығырақ
6.1 Windows NT. Негізгі сипаттамалары.
1993 жылдың ортасынан бастап, Microsoft «жаңа технологиялар» ( New Technology
-NT) деп аталатын жаңа ОЖ шығара бастады.
Windows NT ОЖ басынан бастап, қазіргі заманғы ОЖ-ге ұсынылатын барлық
талаптармен жобалана бастады:
кеңейтілуі
тасымалдылық
сенімділік
үйлесімділік
өнімділік
Бұл қасиеттер клиент – сервер, микроядролар, объектілер сияқты құрылымды
жобалаулар технолдогияларын қолдану арқылы қол жеткізілді.
Windows NТ-да ығыстырушы көп міндетті механизм қолданылады ( preemptive
multitasking). Тізбекті басқару үшін Windows NT Server басымдықты механизмді
пайдаланады, Windows NT есептеуіш процестің симметриялы көп процессорлы ұйымды
пайдаланады, оған сәйкес ОЖ процессорлар арасындағы жадыны бөліп кез келген бос
процессор мен барлық процессорларда бір мезгілде орындалады. Windows NT Server 16
параллельді процессорды ұстанады.
Енгізу/шығару құрылғыларын басқару кезінде Windows NT асинхронды жолды
қолданады.
6.1.1. Құрылымы: NT executive және қорғалған жүйелер
Windows NT құрылымын жасағанда жеткілікті дәрежеде микроядро
тұжырымдамасы қолданылады. Осы идеяға сай ОЖ бірнеше жүйелерге бөлінеді, олардың
әрқайсысы жеке сервисті қызметтер жиынтығын орындайды, мысалы жады сервисі,
процестерді құру сервисі, процестерді жоспарлау сервисі. Мұның қалай жұмыс
жасайтынын толығырақ қарастырайық.
Құрылымы бойынша Windows NT 2 бөлік ретінде ұсынылады: (1 сурет)
1. тұтынушы режимінде жұмыс жасайтын ОЖ бөлігі
2. ядро режимінде жұмыс жасайтын ОЖ бөлігі
Ядро режимінде жұмыс істейтін ОЖ бөлігі executive – орындаушы бөлігі деп
аталады. Ол виртуальды жадыны, объектілерді (қорларды) , енгізу/шығару және файлдық
жүйені (сонымен қатар желілік қорлар), процестердің өзара әсерлесуі және қауіпсіздік
жүйелерін басқаратын компоненттерден тұрады. Бұл компоненнтер модульаралық
байланыс арқылы өзара байланысады. Әрбір компонент басқаларын мамандандырылған
ішкі процедуралар жиынтығы арқылы шақырады.
Windows NТ-ның екінші тұтынушы режимінде жұмыс істейтін бөлігі- қорғалған
жүйелер деп аталатын серверлерден құралады. Windows NТ серверлері қорғалған жүйелер
деп аталады, өйткені олардың әрқайсысы жеке жадысы басқа процестерден NТ executive
виртуальды жадыны басқару жүйесімен бөлінген процесте орындалады.
Қорғалған жүйенің тірегін Windows NТ executive орындаушы бөлігі қамтамасыз
етеді, ол ядро кеңістігінде жұмыс істейді және дискке ешқашан көшірілмейді. Онық
құраушы бөліктері:
Объект менеджері
Қауіпсіздік мониторы
Процестер менеджері
Виртуальді жады менеджері
Енгізу/шығару жүйесі
Орындаушы бөлігі ,өз кезегінде, NТ ядросы (оны микроядро деуге
болады)ұсынатын төменгі деңгей қызметіне негізделген.
Ядроның негізгі қызметі:
процестерді жоспарлау
үзілулер мен ерекше жағдайларды өңдеу
көп процессорлы жүйелер үшін процессорларды синхрондау
ақаудан кейін жүйені қалпына келтіру
Ядро артықшыланған режимде жұмыс істейді және ешқашан жадыдан
өшірілмейді. Ядроға үзілу арқылы ғана көңіл аударуға болады. Ядро машиналы-тәуелді
процедуралардың көп бөлігі бір жерде аппартты абстракция деңгейінде (Hardware
Abstraction Level HAL) орналасқан. HAL NT executive және аппаратты қамтамасыз ету
арасында орналасады және жүйеден үзілу бақылаушылар, енгізу/шығару интерфейстері
және процессорлар арасындағы өзара әсерлесу механизмдерін жасырады. Мұндай шешім
