ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
6М051000- «Мемлекеттік және жергілікті басқару» мамандығы бойынша
магистратураға қабылдау емтихандарының
БАҒДАРЛАМАСЫ
Алматы, 2016
«МЕМЛЕКЕТ ЖӘНЕ БИЗНЕС»
Шетелдерде курсты оқытудың бағдарламалық-әдістемелік астары
Италия (Паоло Р.Броветто және Лука Брузатти) және Нидерланды
(Н.Ван Риллер) жоғары оқу орындарының профессорлары жасаған
бағдарламаларды талдау. Курстың американдық (проф.Виллиам Вискчей
және проф.Франко Маррей) және канадалық бағдарламаларының
ерекшеліктері және оны оқытудың әдістемесі.
Курстың ғылыми-әдістемелік негіздері және оның экономикалық
ғылымдар мен арнайы пәндер жүйесіндегі алатын орны.
Мемлекет және аралас экономиканың қалыптасуы
Қоғамдық-экономикалық жүйелердің үлгілері (модель) және олардың
жұмыс күшіне, жерге, капиталға, еңбек құралдары мен нәтижелеріне
орнатылған меншік түрлеріне тәуелділігі. Экономикадағы мемлекеттің ролі
жөніндегі түсініктің дамуы (эволюция). Қоғамдық, экономикалық және
өндірістік қатынастардың күрделіленуі жағдайында оның ролінің өсе түсуі.
Қоғамдық таңдау теориясы мен ұжымдық іс-әрекеттер (қимыл)
логикасы. Әкімшілік рента. Институционалды емес қатынастардың мәні және
олардың әдістері. Лоббистік іс-әрекеттің мағынасы және оның әдістері.
Өтпелі экономикада мемлекет фунцияларының өзгеруі. Өзгеріс шығындары.
Экономиканы мемлекеттік басқару жүйесі және бюрократизм
Экономиканы мемлекеттік басқарудың ұйымдастырушылық негіздері.
Бюрократизмнің мәні, теориялық негіздері және оның элементтері; оның
жағымды және жағымсыз жақтары. Бюрократиялық нарық тұжырымдамасы.
Коммерциялық емес ұйымдардың бюрократиялану факторлары.
Қоғамдық таңдау теориясы және ұжымдық әрекеттер логикасы.
Әкімшілік рента. Институционалдық емес қатынастардың мәні және олардың
объктиті негіздері. Лоббитік қызметтің мәні және оның әдістері. Өтпелі
экономикада мемлекет функцияларының өзгеруі. Өзгеріс шығындары.
. Мемлекет нарықтық қатынастарды ынталандырудың субъектісі
ретінде
Саяси императивтер және нарықтық экономикадағы мемлекеттің ролі.
Кәсіпкерліктің, бизнес пен нарықтық қатынастар дамуының құқықтық негізін
жасаудағы мемлекеттің заңнамалық іс-әрекеті. Шаруашылық жүргізудің
жоспарлы және нарықтық үлгілерін (модель) үйлестіруді қамтамасыз
етуде нарық субъектілерінің ниеттерін ескеру.
Кәсіпкерліктің, шағын және орта бизнестің дамуын ынталандыруға
экономикалық механизмдердің барлық арсеналын негіздеу мен қолданудағы
мемлекет ролінің өсе түсуі.
Нарықтық қатынастардың кедергісіз дамуы үшін жағдайлар жасау және
экономиканы реттеу барысындағы мемлекеттік шаралар жүйесі.
Экономиканың әртүрлі секторларындағы бизнестің дамуын қамтамасыз
етудегі орталық және жергілікті басқару органдарының функционалдық
міндеттері. Мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық мүдделерінің біріншілігі
және олардың шаруашылық жүргізуші барлық деңгейдегі субъектілермен
ескерілуі.
Кәсіпкерлік дамуының экономикалық негіздері және
оның түрлері
Меншік түрлері және олардың арақатынасының әртүрлі елдердегі
мәселелері. Меншікті жаппай мемлекеттендіру және экономиканы
орталықтандырып
басқару
тәжірибесі.
Экономиканы
толық
ырықтандырудың салдарлары (зардаптары) мен нарықтың көлеңкелі
жақтары. Мемлекеттік меншік пен жеке меншік түрлері дамуының
жағдайлары, ролі мен мақсатқа сәйкестігі. Мемлекеттік меншік түрлері
дамуының жағдайлары, ролі мен мақсатқа сәйкестігі. Мемлекеттік меншік
қоғамдық игіліктерді өндіру мен қызмет көрсетудің негізі ретінде.
Фрирайдерство мәселесі.
Мемлекеттік кәсіпкерліктің ұйымдастырушылық-құқықтық негіздері
және оның нарықтық экономикадағы ролі. Экономиканың мемлекеттік
секторы: оның тиімділігі және еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуына
ықпалы.Жеке меншік бизнес пен кәсіпкерліктің дамуының негізі ретінде.
Жекешелендіру үрдісі - түбегейлі институционалдық өзгерістер мен
меншіктік қатынастарды жетілдірудің шешуші факторы. Шаруашылық
жүргізу объектілерін жекешелендірудің теориялық негіздері, формалары мен
тәжірибесі.Экономиканың жеке секторына шетелдік инвестицияларды
тартудағы
және
кәсіпкерлердің
инвестициялық
белсенділігін
ынталндырудағы мемлекеттің ролі. Жеке кәсіпкерлік пен шағын және орта
бизнестің дамуын мемлекеттік қолдау барысындағы шаралар жүйесі.
Қазақстандағы кәсіпкерлік қызмет дамуының жағдайлары мен қолда бар
нәтижелері.
Үкімет пен бизнес қатынастарын реттеу және оның әртүрлі елдердегі
тәжірибесі
Үкімет пен бизнес арақатынасын анықтауға тарихи және теориялық
талдау жағынан келу тәсілдері. Осы қатынастардың экономиканың жекеше
секторының дамуындағы және орташа класты қалыптастырудағы ролі. Роулс
пен Коциктің әділеттілік теориясы.
«Үкімет пен бизнес» қатынастарын жақсарту ісіндегі әкімшілік
институттарының (жүйелердің) функционалдық міндеттері мен
жауапкершілігі.
Төменде аталған елдерде үкімет пен бизнес арасында қалыптасқан
қатынастардың тәжірибесін талдау: Австрия, Бельгия, Дания, Испания,
Нидерланды, АҚШ, ГФР, Франция, Жапония және басқалар.
Шағын және орта кәсіпорындарға қатысты үкіметтің саясатын
қалыптастыру. Осындай кәсіпорындарды басқарудың және олардың
шаруашылық қызметінің тиімділігін көтерудің шетелдік тәжірибесі.
Үкімет пен бизнес арасындағы қатынастардың этикалық астары. Іскерлік
этиканың қағидалық негізі.
