8
Оқу танысу) іс-тәжірибесі;
Оқу тілдік) іс-тәжірибесі;
Педагогикалық іс-тәжірибесі;
Өндірістік іс-тәжірибесі;
Диплом алды іс-тәжірибесі.
Жоғары оқу орындары білім алушыларының оқу танысу) іс-тәжірибесінің мақсаты
– оқу процесінде алынған теориялық білімді бекіту және тереңдетуді қосатын, бастапқы
кәсіби құзіреттерді меңгеру, зерттеу қызметінің бірінші дағдыларын алу, іскерлік
келіссөздер жүргізу қабілетін алу, оқудың мамандығына сәйкес практикалық қабілет пен
жұмыс дағдыларын меңгеруі болып табылады.
Оқу танысу) іс-тәжірибесінің негізгі міндеттері болып табылады:
1) Жоғары оқу орнының қызметінің негізгі бағыттарымен танысу;
2) Мамандықпен танысу және оның оқыту бағдарламаларымен танысу;
3) Болашақ мамандықтың объектілері болып табылатын ұйымның басқару жүйесімен,
ұйымдастыру-құқықтық формасымен, құрылымен жалпы танысу;
4) Болашақ кәсіби қызметтің түрлерін, функцияларын және міндеттерін зерттеу;
5) Іскерлік корреспонденцияға және іс жүргізуге кіріспені зерттеу;
6) Еңбек ұжымында жұмыс дағдыларын алу.
Оқу танысу) іс-тәжірибесі білім алушылар үшін барлық мамандықтарда өткізіледі
және 1 курста ұйымдастырылады. Болашақ маманның нақты пәндік саласының бағыты
және кәсіби құзіреттеріне байланысты оқу іс-тәжірибесінің танысу, өрістік, экскурсиялық,
маршруттық, мектептік, есептік, пленэр және басқа түрлері болады. Оқу танысу) іс-
тәжірибесін аталған мамандық бойынша мамандарды дайындауды іске асыратын арнайы
кафедра бекітеді. Оқу танысу) іс-тәжірибесінің бағдарламасы оқыту бағдарламалары және
мамандықтың бағытының талаптарына сәйкес жасалынады.
Тілдік іс-тәжірибенің мақсаты білім алушыларда ауызша және жазбаша аудару
дағдысын, сонымен қатар іскерлік және достық қарым-қатынас, оның ішінде оқылатын тіл
мамандарымен қарым-қатынас орнату дағдыларын қалыптастыру болып табылады.
Тілдік іс-тәжірибенің негізгі міндеттері болып табылады:
1) Білім алушыларды ауызша және жазбаша аударудың теориялық және практикалық
негізімен таныстыру;
2) Теориялық және практикалық білім мен қабілеттерді бекіту және дамыту;
3) Тілдік коммуникациялар саласындағы практикалық дағдылар мен қабілеттерді алу;
4) Арнайы лексиканы аудару дағдыларын дамыту және бекіту;
5) Сәйкес мамандық бойынша сөздік қорды кеңейту;
6) Шет ел тіліндегі ауыз-екі сөйлеу тілін, қарым-қатынастың диалогтық формасын
дамыту және бекіту.
Тілдік іс-тәжірибе тілдерді білетін және политілді білімі бар кадрлерді дайындауды
іске асыратын мамандықтардың білім алушылары үшін өткізіледі, ол 2 курстан бастап
ұйымдастырылады және білім алушылардың бітіргенге дейінгі мамандығына байланысты
болады. Тілдік іс-тәжірибе аталған мамандық бойынша мамандарды дайындауды іске
асыратын арнайы кафедрамен бекітіледі. Тілдік іс-тәжірибенің бағдарламасы деңгейлік оқу
моделінің талаптарын және шетел тілдерін меңгеруді және политілдік білім принциптерінің
талаптарын есепке алуы керек. Бұл іс-тәжірибелердің мақсаты білім алушыларда кәсіби
функциялардың дамуына қосымша болатын және көмектесетін құзіреттерді қалыптастыру
болып табылады.
Кәсіби іс-тәжірибелердің басқа түрлерінің бағдарламалары аталған мамандық
бойынша кадрлерді дайындауды іске асыратын арнайы кафедралармен жасалады.
Педагогикалық іс-тәжірибенің мақсаты жалпы ғылыми, мәдениеттану, психологиялық-
педагогикалық, әдістемелік және арнайы пәндер бойынша білімді бекіту және тереңдету,
сонымен қатар педагогикалық қабілет, дағды және құзіреттерді теориялық білімі негізінде
қалыптастыру болып табылады.
9
Педагогикалық іс-тәжірибенің негізгі міндеттері болып табылады:
1) Педагогикалық қызметтің бастапқы тәжірибесін алу;
2) Оқыту және оқу әдістемесін меңгеру;
3) Педагогикалық шеберліктің негіздерін білу;
4) Оқу-тәрбие және оқытушылық жұмысты өзіндік жүргізу қабілеті мен дағдысын
шыңдау;
5) Ғылыми-психологиялық және педагогикалық зерттеулердің дағдысын меңгеру;
6) Тәрбие жұмысының әдістемесін меңгеру;
7) Оқудың инновациялық технологияларын білу;
8) Оқу және тәрбие жұмысы барысында оқушыларға, олардың даму ерекшеліктерін
ескере отырып индивидуалды қарым-қатынасты жүргізу;
Педагогикалық іс-тәжірибе үзіліссіз болып табылады және теориялық оқытумен қатар
жүргізіледі. Педагогикалық іс-тәжірибенің базасы болып табылады:
1) Мектепке дейінгі білім;
2) Жалпы білім беру ұйымдары бастауыш, негізгі орта, жалпы орта);
3) Техникалық және кәсіби білім беру ұйымдары.
Педагогикалық іс-тәжірибе арнайы кафедрамен, педагогика кафедрасының
бірлесуімен бекітіледі. Педагогикалық іс-тәжірибенің бағдарламасы мамандықтың оқыту
бағдарламаларының талаптарына сәйкес жасалынады және білім алушыларда кәсіби
маңызды білім және мұғалім және педагогтың педагогикалық құзіреттерін қалыптастыруға
бағытталған. Өндірістік іс-тәжірибенің мақсаты – кәсіби құзіреттерді бекіту, кәсіби
қызметтің практикалық дағдысын және тәжірибесін меңгеру болып табылады.
Өндірістік іс-тәжірибенің негізгі міндеттері болып табылады:
1) Мамандық бойынша кәсіби қызметтің түрлерін, олардың функцияларын және
міндеттерін зерттеу;
2) Теориялық білімді бекіту және осы негізде кәсіби қабілеттерді, дағдыларды және
құзіреттерді қалыптастыру;
3) Инновациялық технологияларды, еңбектің және өндірістің алдыңғы қатарлы
әдістерін меңгеру;
4) Ұйымдастырушылық және кәсіби тәжірибені алу;
5) Ұжымдық жұмыс дағдыларын алу, басқарудың ұжымдық принциптерінің құзіретін
алу;
6) Өз қызметін өзіндік жоспарлау қабілетін меңгеру, ұжыммен пайдалы қарым-
қатынас орнату, рөлдік кәсіби позицияны анықтау, жауапкершілік сезімін қалыптастыру.
Өндірістік іс-тәжірибе барлық мамандықтың педагогикалық және тілдік мамандықтардан
басқа) білім алушылары үшін өткізіледі, және 2 курстан бастап білім алушылар бітіргенге
дейін ұйымдастырылады. Өндірістік іс-тәжірибе оның мазмұнына байланысты арнайы
кафедрамен немесе теориялық оқу жүргізетін кафедрамен бекітіледі, оның нәтижелері
өндірістік іс-тәжірибенің аталған түрінің нысаны болып табылады. Өндірістік іс-
тәжірибенің бағдарламасы мамандықтардың оқыту бағдарламаларының талаптарына
сәйкес жасалынады және ол білім алушыларда кәсіби стандарттардың талаптарына сәйкес
арнайы құзіреттерді қалыптастыруға және кәсіби маңызды қабілеттерді шыңдауға
бағытталуы керек.
Диплом алды іс-тәжірибесі дипломдық жұмысты жобаны) орындайтын білім
алушылар үшін ұйымдастырылады. Диплом алды іс-тәжірибенің мақсаты дипломдық
жұмысты жобаны) жазуды аяқтау болып табылады.
Диплом алды іс-тәжірибесінің негізгі міндеттері болып табылады:
1) дипломдық жұмыстың жобаның) тақырыбы бойынша практикалық материалды
және статистикалық мәліметтерді талдау;
2) дипломдық жұмыстың жобаның) тақырыбы бойынша практикалық материалды
жинау, өңдеу және жалпылау;