7
Экологиялық басқару негіздемелік жоспарының мақсаты (ЭБНЖ)
Қайта құруға арналған орындардың қорытынды тізімі баға бойынша қолжетімсіз. Сондықтан іс-
шараларды қаржыландыратын ожбаның эклогиялық бағасы қазір ӛткізіле алмайды. ЭБНЖ
мақсаты ҚР ДСӘДМ, инженерлерге, консультанттарға және жалданушыларға экологиялық
сұрақтармен қалай жұмыс істеу туралы ақпарат беру және жобаның сипаты мен экологияға
әсері туралы халықты ақпараттандыру.
ЭБНЖ мақсаты экологиялық проблемаларды жобаның дизайнына және іске асыруға кіргізу.
ЭБНЖ мынаны сипаттайды: i) іріктеу рәсімдері және қоршаған ортаны қорғау, құрылыс
жұмыстары бар қызметтерді жеңілдету бойынша типтік шаралар; II) әлемнің ең үздік
тәжірибелері мен ҚР ережелерінің негізінде медициналық қалдықтарды топтастыру және
пайдалануға арналған кезең бойынша рәсімдер және III) пошаговые процедуры для захоронение
радиоактивтік құралдар мен материалдарды ҚР Ережелері негізінде кӛмуге арналған кезең
бойынша рәсімдер.
Дҥниежҥзілік Банктің экологиялық талаптары
ДБ қорғау саясаты
Жоба шеңберінде қаржыландырылатын барлық қызметті іске асыру ұлттық нормаларға және
қоршаған орта ережелеріне, сондай-ақ Дүниежүзілік Банктің қоршаған орта жӛніндегі саясаты
шараларына сәйкес келу керек. Қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу үшін жаңа ғимараттар
құрылысының қоршаған ортасын бағалауды және қоршаған орта мәселелерін басқаруды
жоспарлауды Банк талап етеді. «Қоршаған ортаны бағалау» OP/BP 4.01 басқа ӛзге де қорғау
шараларының іске қосылуы күтілмесе де, 1-кесте Дүниежүзілік Банктің 10 қорғау шараларын
ұсынады. Егер іске қосылған жағдайда Үкімет барлық қорғау шараларының талаптарын
ұстануды қамтамасыз етуге жауап тартады.
1-кесте: ДБ қорғау саясаты
Қорғау саясаттары
Негізгі талаптар бойынша жинақ ақпарат
OP/BP 4.01
Қоршаған ортаны
бағалау
Мүмкін болатын жағымсыз әсерлерден қорғаныс және әлеуетті
жағымсыз әсерді бағалау, азайту және жеңілдету бойынша сәйкес
құралдарды таңдау. Бұл жобада тек қана осы қорғау саясаты
қаратылады
OP/BP 4.04
Жаратылыс табиғи
орта
Жобаны қаржыландырудан бас тарту, олардың шеңберінде
аймақтың жағдайы тӛмендейді немесе ӛмір үшін маңызды
жағдайлар ӛзгереді. Егер басқа баламалары болмаса және жағымсыз
әсерді жеңілдету шаралары қолданылса маңызы аз аймақтарды
8
жанама қозғайтын жобаларды ғана қолдау.
OP/BP 4.09
Зиянкестермен
күресу
Зиянкестермен күресудің біріктірілген тәсілдерін қолдау. Жоба
шеңберінде қаржыландырыла алатын пестицидтерді таңдау және
әлеуетті таәуекелдер мәселесін шешу үшін зиянкестермен күресудің
қажетті жоспарын дайындау.
OP/BP 4.10
Байырғы халық
Жоба аумағындағы жергілікті тұрғындарды анықтау. Саясаттың
аспектілері әлеуетті әсер жағымды немесе жағымсыз екендігін
қамтиды. Жергілікті халық жобаның аумағында орналасқан мәдени
құндылықтардан алатын пайдадан кӛрінген әсерді жеңілдетуге
бағытталған шараларды дайындау.
OP/BP 4.11
Мәдени
ескерткіштер
Зақым келетін мәдени ескерткіштерді зерделеу. Мәдени
ескерткіштерге жағымсыз әсер бар кезде зақымды жеңілдетуге
бағытталған шараларды қосу.
OP/BP 4.12
Амалсыз
қоныс
аудару
Қоныс аударушыларға ӛмір жағдайларын жақсартуға немесе алуға
кӛмектесу. Қоныс аударуда мүмкіндігінше болдырмау немесе оның
мӛлшерін азайту. Сондай-ақ жоба қызметінің пайдасын қолдану
керек.
OP/BP
4.36
Ормандар
Табиғи қорғау аспектілермен тұрақты орман ӛсірушілікті қолдау.
едәуір ӛзгерістер немесе маңызды орман аумақтарының азғындығы
болатын жобаларды қаржыландыруды болдырмау.
OP/BP 4.37
Тоған қауіпсіздігі
Ірі тоғандар жағдайында техникалық шолу жүргізу және тәуелсіз
мамандар тарапынан тоғандар қауіпсіздігі бойынша үнемі
қауіпсіздікті тексеру жүргізу.
OP/BP 7.50
Халықаралық
су
жолдарындағы
жобалар
Кӛршілес елдер арасында келісімге қол жеткізілгеніне кӛз жеткізу
және кӛрші елдер ақпараттандырылған және жоба қызметіне қарсы
болмауын қамтамасыз ету.
OP/BP 7.60
Даулы
аумақтардағы
жобалар
Даулы аумақтың талапкерлері ұсынылған жоба бойынша құрылыс
жүргізуге қарсы шықпайтынына кепілдік беру.
9
Ескерту: қауіпсіздікті қамтамасыз ету саясатының әрбір шарасының толық түсінігі
Дүниежүзілік Банк сайтына сілтенген, оның ішінде
www.worldbank.org/environment/op_policies.htm
Жобаның шеңберінде қоршаған ортаны қорғау бойынша мәселелер
Қайта жоспарлау, ішкі шымылдықтарды бұзу, шатырды ауыстыру және басқалары сияқты іс-
шараларға бағытталған ұсақ масштабты жӛндеу жұмыстарын жүзеге асыруды қамтиды, бұл
медициналық-санитариялық алғашқы кӛмек мекемелерінің материалдық-техникалық базасын
жақсартуға әкеледі, қанағатты базалық медициналық қызметтерді кӛрсету мүмкіндігімен, оның
ішінде иммундау, жанұя, тамақтану және нутриционалдық мәртебені (салмақ, бой)
мониторингілеуді жоспарлау бойынша қызмет ұсыну, босанғанға дейін және босанғаннан
кейінгі бақылау, әйелдер, балалар және ересек халықтың ӛзге де топтары үшін медициналық
кӛмектің базалық деңгейі.
Құрылыс салынған алаңдарды кеңейту немесе қуаттылықты едәуір ұлғайту жоспарланған жоқ,
бірақ сонымен қатар негізгі коммуналдық қызметтер, оның ішінде сумен жабдықтау, кәріз
жүйесі және электр жүйесіне қолжетімділікті кеңейту бойынша белгілі оңалту және құрылыс
жұмыстар қажет болады. Медициналық қалдықтар кӛлемінің едәуір кӛбеюі қарастырылмауына
немесе қалдықтардың түрі немесе құрамының ӛзгеруіне қарамастан, қалдықтарды пайдалану
бойынша объектілердің сипатын және жарамдығын анықтау үшін бағалау жүргізіледі.
Ӛзге де медициналық қалдықтардың арасында ерекше орынды радиациялық қалдықтар алады.
Бүгінгі таңда, адам ағзасындағы қатерлі процесстерді емдеудің ауыстырғысыз тәсілі кобальт
60Со, цезий 137Cs сияқты радиоактивтік нуклидтерді қолдану арқылы сәуле терапиясы болып
қалады, оның ісікпен зақымдалмаған жақын сау тіндеріне жағымсыз зиян әсер беретін кең
спектрі бар.
Терапияның бұл түрі біртіндеп сызықтық жылдамдатқыш қолданылатын терапиямен
ауыстырылады, ол кобальттық пушкалар және басқа да радиоизотоптық приборларды
қолданудың алдында бірқатар айқын артықшылықтарға ие болады. Осыған байланысты, 60Со
және басқа да сәуле иондау кӛздері сияқты пайдаланылған радионуклидтарды пайдалану
маңызды практикалық мән алады. Жобаның іс-шаралары кобальттық пушкалар және басқа да
радиоизотоптық приборларды сондай-ақ кобальт 60Со, цезий 137Cs сияқты радиоактивтік
нуклидтерді пайдалануды қамти алады. Медициналық мақсаттағы радиоактивтік материалдарды
пайдалану 1-қосымшада ұсынылған Медициналық мақсаттағы радиоактивтік материалдарды
пайдалану, сәуле иондау кӛздері, радиоизотоптық приборлар жӛніндегі ережеге сәйкес
шығарылады.
