- кəсіпорындардағы еңбекті қорғау жəне қауіпсіздік техника
талаптарының
орындалуына
мемлекеттік
қадағалау
жəне
бақылауды жүзеге асыру;
- еңбекті қорғауға қатысты алдыңғы қатарлы ұлттық жəне
шетелдік тəжірибені, ғылым, техника жетістіктерін кеңінен
пайдалану;
- қызметкерлерді қорғайтын қауіпсіз техниканы, технологияны
жəне құралдарды, еңбекті қорғауға қатысты ғылыми-зерттеу
жұмыстарын жасауды жəне енгізуді ынталандыру;
- еңбекті қорғауды қаржыландыруға мемлекеттің қатысуы;
-
кəсіпорындарда
еңбектің
қауіпсіз
жағдайларын
қалыптастыруға жағдай жасайтын салықтық саясатты жүргізу;
- кəсіпорындардың қауіпсіз еңбек жағдайларын қамтамасыз
етуге қатысты, ал қызметкерлердің еңбекті қорғау жəне қауіпсіздік
техникасының нормалары мен ережелерін сақтауға қатысты
экономикалық мүдделілігі;
- кəсіпоырндардың қызметін еңбекті қорғау тұрғысынан
лицензиялау;
- өндірістік мақсаттағы өнімдердің қауіпсіздік талаптарына
сəйкестігіне қатысты сертификациялауды жүргізу;
- еңбек жағдайына сараптама жүргізетін мемлекеттік
органдарының тікелей жұмыс орындарында, сонымен қатар жаңа
жəне
өңделіп
жатқан
кəсіпорындардың
құрылысының
жобаларында өндірістің қауіптілігі мен зияндылығын бағалау;
- қызметкерлерді арнайы киіммен жəне аяқ киіммен, жеке
қорғану
құралдарымен,
емдеу-сауықтыру
орындарындағы
демалыспен жəне т.б. қамтамасыз ету;
- өндірістегі əрбір қайғылы оқиғаны жəне əрбір
кəсіптік
ауруды
қарау
мен
есепке
алудың,
қызметкерлердің өндірістік жарақаттың, кəсіптік аурудың
деңгейі жəне еңбекті қорғауды жақсартуға қатысты
шаралар жөнінде хабарландырылуын қамтамасыз етудің
міндеттігі;
- өндірісте қайғылы оқиғалардан жəбір шеккен немесе кəсіптік
аурумен науқастанған қызметкерлердің мүдделерін əлеуметтік
қорғау;
- жоғары жəне орта арнайы оқу мекемелерінде еңбекті қорғау
жəне қауіпсіздік техникасы бойынша мамандарды дайындау;
- қызметкерлердің, қоғамдық бірлестіктердің, кəсіпорындардың
жəне жекелеген тұлғалардың өкілдік ұйымдарының еңбекті
қорғауды қамтамасыз етуге бағытталған қызметіне жан-жақты
қолдау көрсету;
- еңбекті қорғау мəселелерін шешудегі халықаралық
одақтастық.
Еңбекті қорғауды мемлекеттік басқару. ҚР «Еңбекті қорғау
туралы» заңының 5-бабына сəйкес, еңбекті қорғауға мемлекеттік басқаруды
мыналар жүзеге асырады:
- Қазақстан Республикасының Үкіметі;
- ҚР Үкіметі арнайы құратын мемлекеттік орган жəне оның
жергілікті жерлердегі бөлімшелері.
ҚР «Еңбекті қорғау туралы» 8-бабына сəйкес еңбекті қорғауға
мемлекеттік бақылау мен қадағалауды жүзеге асыратын органдар
болып мыналар табылады:
- Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрлігі, бұл орган
еңбек, еңбекті қорғау, жұмыспен қамту туралы заңдардың
орындалуына мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;
- Ауыл шаруашылық министрлігі, бұл министрлік машина-
тракторлық парктердің техникалық жағдайына, өртке қарсы
қауіпсіздік ережелерінің сақталуына мемлекеттік бақылауды
жүзеге асырады;
- Төтенше жағдайлар жөніндегі министрлік, бұл орган орталық
жəне жергілікті атқарушы органдардың табиғи жəне техникалық
сипаттағы төтенше жағдайлар саласындағы ғылыми мекемелердің
жұмысын үйлестіреді, сонымен қатар, өнеркəсіпте жұмыс
жүргізудің қауіпсіздігіне қадағалау жүргізеді;
- Облыстардың, Алматы жəне Астана қалаларының əкімі
жанындағы тəртіптік кеңес, бұл орган мемлекеттік тəртіпті нығайту
жəне жергілікті атқарушы органдардың лауазымды тұлғаларының
жауапкершілігін қамтамасыз ету мəселелерін қарайды;
- Бас Прокуратура, бұл орган республика аумағында заңдардың,
Қазақстан Республикасы Президентінің жарлықтарының жəне өзге
де нормативтік құқықтық актілердің дəл жəне бірыңғай
қолданылуына жоғарғы қадағалауды жүзеге асырады;
- жергілікті өкілдік жəне атқарушы органдар, бұлар тиісті
аумақтың əлеуметтік жəне экономикалық даму бағдарламаларын
орындауды, жергілікті жерлерде ҚР Конституциясының, ҚР
заңдарының, Жоғарғы Сот қаулыларының, ҚР Президентінің жəне
Үкіметінің
актілерінің,
мəслихаттардың
жəне
əкімшілік
басшыларының актілерінің орындалуын, республикалық жəне
жергілікті билік органдарының өзара байланысын, халықты
жергілікті істерді басқаруға тартуды қамтамасыз етеді.
Мемлекеттік қадағалау жəне басқару органдарының негізгі
құқықтары. Ескеріп өтетін маңызды жайт, ҚР «Еңбекті қорғау
туралы» заңының 9-бабына сəйкес, мемлекеттік қадағалау жəне
бақылау органдары, олардың уəкілетті тұлғалары өздерінің
қызметінде жұмыс берушілерге, шаруашылық органдарына,
қоғамдық бірлестіктерге, мемлекеттік билік пен басқарудың
жергілікті
органдарына
тəуелсіз
болады,
Қазақстан
Республикасының Үкіметі бекіткен ережелерге сəйкес əрекет етеді.
Мемлекеттік қадағалау жəне бақылау органдарының уəкілетті
тұлғалары мынадай құқықтарға ие:
- меншік нысанына жəне шаруашылық жүргізуіне қарамастан
кəсіпорындарға кез келген уақытта алдын-ала ескертусіз ешбір
кедергісіз кіру;
- министрліктерден, мемлекеттік басқарудың өзге де орталық
жəне
жергілікті
органдарынан,
кəсіпорындардан,
жұмыс
берушілерден қажетті ақпарат алу;
- кəсіпорындардың басшыларына жəне өзге де лауазымды
тұлғаларға орындауға міндетті ұйғарымдар беру;
-
кəсіпорындарды,
жекелеген
өндірістерді,
цехтарды,
учаскелерді, жұмыс орны мен жабдықтарды пайдалануды тоқтата
тұру (тыйым салу);
- кəсіпорындардың лауазымды тұлғаларына, қызметкерлерін
еңбекті қорғау жөніндегі заңшығарушылық жəне өзге де
нормативтік құқықтық актілерді бұзғаны үшін айыппұл
тағайындау, аталған тұлғаларды лауазымынан босату туралы
ұсыныстар жасау, қажет болған жағдайларда оларды қылмыстық
жауапкершілікке тарту туралы мəселені шешу үшін прокуратура
органдарына материалдар беру.
Жұмыс беруші мемлекеттік қадағалау жəне бақылау
органдарының өкілдеріне жүктелген функцияларды орындау үшін
барлық қажетті жағдайларды қамтамасыз етуге міндетті.
Ал мемлекеттік қадағалау жəне бақылау органдарының
уəкілетті лауазымды тұлғалары өздерінің өкілеттіктерін асыра
пайдаланғаны жəне Қазақстан Республикасының қолданыстағы
Достарыңызбен бөлісу: |