Бұл дипломдық жобаның мақсаты Кентау Трансформатор зауыдының

44 

алмасудың    еселік    есебіне    де    байланысты.  Мұнда  бөлменің  кубатурасына  

қатысты  бір сағатта  берілетін  ауа қатысы  есепке алынады.Кестеде келтірілген  

желдету    нормалары    негізінен    жасанды    желдетуге    есептелген.Өнеркәсіптік 

желдету    табиғи    және    жасанды  болуы  мүмкін.  Өнеркәсіп  ғимараттарының 

табиғи  желдетілуі  аз энергиялық  шығынмен  және ол елеулі  жылуартықтығы  

бар цехтарда  қолданылады. Жазда сыртқы ауа еденнен  0,3 м-ден 1,8 м-дейінгі 

деңгейдегі  ашық    терезелер,  ашық  қабырға  ойықтары    арқылы    цехқа 

келеді.Соның нәтижесінде  зиянды ауа  бөлшектері  сыртқа шығарылады.Қыста  

сырттан  келетін  салқын  ауаның  жұмыс істеушілерге  салқын  тигізбеуі  үшін , 

ашық  ойықтарды    еденнің    4м  деңгейінде  ашады.Егер    жылудың  артық  

шығымы  аз  болса    және    ғимарат  көлемі  үлкен  болса,онда  желдеткіштерді  

пайдаланады немесе  дефлекторлар қолданылады.Механикалық желдетуде  ауа 

тарту  және  келтіру  жүйелері  пайдаланылады.Ауаны зиянды  шығарылымдар  

беретін    орын    көздерінен    тікелей    сорғыштар    арқылы    ауаны    тазарту  

қолайлы болады. 

 

 

4.4 Ауа алмасу жүйесін есептеу 

 

 

Қондырғы орнатылатын жайда жылдың жылу кезіндегі, келесі жылу бөлу 

көздерін 

ескеретін: 

операторладың, 

күн 

радиациясының, 

жасанды 

жарықтандырудың,  коммутация  қондырғыларының  бөлетін  айқын  жылу 

мөлшерін  анықтаймыз.  Күннен  бөлінетін  жылу  әйнектің  түріне  байланысты 

90%-ға  дейін  бөлме  ортасымен  жұтылады,  қалған  бөлігі  шағылысады. 

Жылулық  жүктеме  шағылысудың  максималды  деңгейінде    максималды  мәнге 

жетеді. Шағылысудың екпінділігі мекеннің ендігіне, жыл уақытына және тәулік 

уақытына тәуелді болады.  

 

4.1-к е с т е . Сыртқы ауаның есептеу параметрлері 

 

Ау- 

дан 

аты 

Геогр.   

енін 

есепте

у 

Қы-

сым  

баро

- 

метр

і 

Жыл  

мез- 

гілі 

    А параметрдері 

Б параметрлері 

Темпера

-тура- 

ның 

орта 

тәуілік-

тік 

амплиту

-дасы 

о

С 

Тем

-пе-

ра-

тур

а 

 

о

С 

Мен-

шікті 

эн-

таль. 

кДж/

кг 

Жел 

жылд

. м/c 

Тем

-пе-

ра-

тур

а 

 

о

С 

Мен-

шікті 

эн-

таль. 

кДж/

кг 

Жел 

жыл

-

дам. 

м/c 

Ма- 

хам-

бет 

   48   

 950 

Жыл

ы 

Суық 

25,1 

-20 

46,5 

-18,8 

1 

6,5 

31 

-32 

51,9 

-31,8 

1 

5,8 

13,3 

- 

45 

Кестеде  көрсетілгендей  жылулық  жүктеме  шағылысудың  максималды 

деңгейінде    максималды  мәнге  жетеді.  Шағылысудың  екпінділігі  мекеннің 

ендігіне,  жыл  уақытына  және  тәулік  уақытына  тәуелді  болады.  Күн 

шағылысуынан бөлінетін жылу (радиация) мынадай формуламен анықталады: 

 

Q

p

=(q

1

*F

1

0

+q

11

*F

11

0

 )β

к.қ

=(352*3*4*8+94*3*4*8)β

к.қ

= 6422,4Вт   (5.1) 

 

мұндағы 

1

1

1

, q

q

-  тікелей  және  жайылған  күн  радиацияларының     

жылулық ағыны, Вт/ м

3

; 

11

1

,

O

O

F

F

-  тікелей  күн  радиациясымен  сәулеленетін  және  сәулеленбейтін 

жарық жерінің ауданы, м

2

; 

Қ

К .



 - жылу өткізгіш коэффициенті. 

 

4.2-к е с т е . 

Күннен    қорғайтын  құрылғылардың  жылу  өткізу 

коэффициенті. 

Күннен қорғағыш құрылғы 

Қ

К .



 

Сыртқы: 

 

- жұқа перделер 

0,15 

- қалың перделер 

0,2 

- жалюздер 

0,15 

Ішкі: 

 

- жұқа перделер 

0,4 

- қалың перделер 

0,8 

 

Кестеде  көрсетілгендей  күннен  қорғағыш  құрылғылары  сыртқы  және 

ішкіден құралады. 

Терезенің  артық  көлеңкелеуші  заттарның  болмағаны  кезіндегі  күн 

сәулелерінің терезеден өтетін периоды үшін 

;

1

O

O

F

F



.

0

11



O

F

 

 

Q

p

= q

1 

∙F

o 

∙

Қ

К .



 = (q

тік.

+ q

жайыл

) ∙ K

1 

∙ 

c

K

2 

∙

К .



∙ n ∙ H 

o

∙ B

o  

= 

=(352+94)  ∙ 0,75 ∙ 0,9 ∙ 0,15 ∙ 3 ∙ 4 ∙ 8 = 4335,12 Вт 

 

Күн сәулесі терезеден өтпейтін период үшін

;

0

1



O

F

.

0

11



O

F

 

 

Q

p 

=  q

11 

∙  F

o 

∙

Қ

К .



  =  q

жайыл 

∙  K

1

Т 

∙  K

2 

∙

Қ

К .



  ∙  n  ∙  H

o

  ∙  B

o

  = 

=94∙1,75∙0,9∙0,15∙3∙4∙8=2131,92 Вт 

мұндағы  q

тік

,  q

жайыл 

–  тікелей  және  жайылған  радияциялардың  жылулық 

ағындары, Вт/ м

2

.  

F

0

= n∙Ho∙Bo – жарық жерінің аууданы, м

2 

(n – терезелер саны, биіктік H

o

 

және ені B

o

 ). 

K

1 

– көлеңкеленген терезелердің коэффициенті