67
-
қызмет ететін ақпараттық жүйелердің деректер құпиялылығы
талаптарына қаншалықты сай келетіндігі;
-
пациенттердің құпиялылық пен деректерді алуға рұқсат беру
құқығының бұзылуы (мүмкіндігі) туралы шағымдарды тексеру;
- ақпараттық жүйелердің жалпы е-денсаулық сақтау архитектурасына
қаншалықты сай келетіндігі;
- ҚРЭД
кеңістігіндегі жүйелердің интероперабельділік талаптарын
сақтау;
-
е-денсаулық сақтау
архитектурасының денсаулық сақтаудың
қажеттіліктеріне сай болуы және жаңа қажеттіліктер мен технологиялар
бойынша ұсыныстар;
-
ақпараттық жүйелердің қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтардың
қаншалықты сақталатындығы;
-
ҚРЭД
шеңберінде
өткізілетін
сатып
алу
процедураларының
қаншалықты тиімді болатындығы (уақтылылық, рентабельдік, айқындылық);
- пайдаланушылардың ақпараттық жүйелерді пайдалану білімдері мен
біліктеріне қаншалықты ие екендігі және тренингтердің қаншалықты тиімді
екендігі;
- регламенттер мен заң актілерінің сақтау дәрежесі.
3.4. БЖ сертификаттау саясаты
Сертификаттау саясатының мақсаты ҚРЭД бірыңғай кеңістігінде
қолданылатын
ақпараттық
жүйелердің
құпиялылық,
біртұтастық,
интероперабельділік, қауіпсіздік және т.с.с. мәселелерде стандарттардың
талаптарын сақтауларын қамтамасыз ету болып табылады.
Бағдарламалық жасақтаманың әзірлеушілері
«ҚРЭД
жүйесіндегі
бағдарламалық жасақтама сертификатын» алатын болады. Сертификатты алу
үшін әзірлеуші фирма сертификат алуға өтініш береді. Сертификат беру туралы
шешім ҚРЭД жүйесіндегі әзірлеушілерге қойылатын талаптардың (АКТ
талаптарының кітабы) сақталуына негізделуі тиіс. Әзірлеушілерге қойылатын
талаптар ДСМ бекіткен стандарттарға негізделуі тиіс.
Сертификаттау процедураларын жүзеге асыру үшін:
- ақпараттық жүйелерге қойылатын негізгі талаптарды көрсететін
стандарттар топтамасын әзірлеу және бекіту;
- сертификаттауды жүзеге асырудың заңды құқығына қол жеткізу;
-
сертификаттау жөніндегі
комиссия/орган құру және олардың
өкілеттілігін және тиісті стандарттарды білуін үнемі тексеру;
- проблемаларды уақтылы айқындау мақсатында комиссия жұмысының
тиімділігін мерзімді тексеру;
- комиссияның жұмысына қатысты шағымдарды тұрақты түрде және
жедел қарастыру және оның жұмысын жетілдіру бойынша шаралар ұсыну
қажет.
68
3.5. Е-денсаулық сақтауды қаржыландыру кезіндегі сатып алу үдерісін
жақсарту
Сатып алу үдерісі де әзірленген ақпараттық жүйелердің сапасына әсер ете
алады.
Сатып алу үдерісін жақсарту үшін мынадай өзгерістерді ендіру
ұсынылады:
- бірнеше жылдар шегінде ақпараттық жүйелерді әзірлеуге арналған
келісімшарттардың орындалу тетігін ойластыру (бір жыл шегінде орындауға
арналған шектеуді алып тастау);
- БЖ-ны жетілдіру қажеттілігі жиі туындайтындықтан және келесі жылға
дейін күте алмайтындықтан, бір күнтізбелік жылдың және қолда бар бюджеттің
шегінде бірнеше келісімшарт жасау тетіктерін ойластыру.
69
Әдебиет
1. Дүниежүзілік банктің шолушы миссиясының шеңберінде дайындалған
ДБ жобасының D «Денсаулық сақтау саласының ақпараттық жүйесін
дамыту» компоненті ББ жөніндегі 2011 жылғы 11 қарашадағы
техникалық жазба
2. FierceHealth сілтемесі, 23 Feb/ 2013, Researchers: CPOE averted 17.4
million medication errors in one year.
http://www.fiercehealthit.com/story/researchers-cpoe-averted-174-million-
medication-errors-one-year/2013-02-
22?utm_medium=nl&utm_source=internal
3. EMR және EHR анықтамасы:
http://ed-informatics.org/healthcare-it-in-a-
nutshell-2/emr-vs-ehr-vs-phr/
4. EMR және EHR айырмашылығы :
http://profitable-
practice.softwareadvice.com/ehr-vs-emr-whats-the-difference/
5. Patient Administration System (P.A.S) Course.
http://www.google.ro/url?sa=t&rct=j&q=pmi%20patient%20master%20index
%20definition&source=web&cd=1&cad=rja&ved=0CCoQFjAA&url=http%3
A%2F%2Facronyms.thefreedictionary.com%2FPatient%2BMaster%2BIndex
&ei=KqopUa25Hs-
VswbU7IGICQ&usg=AFQjCNG368o7N2M9gFzgfufbPXrs_l3Q4g&bvm=bv.
42768644,d.bGE
6. Дәстүрлі және операциялық бағытталған есептеу әдістері.
http://www.iteam.ru/publications/marketing/section_22/article_2309
7. Improved med device interoperability could save $30B in health costs
http://www.fiercehealthit.com/story/improved-med-device-interoperability-
could-save-30b-health-costs/2013-03-
20?utm_medium=nl&utm_source=internal
8. Tim Benson Principles of Health Interoperability HL7 and SNOMED
9. Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласын дамытудың 2011-
2015 жылдарға арналған «Саламатты Қазақстан» мемлекеттік
бағдарламасы
10. «Ақпараттық Қазақстан 2020» мемлекеттік бағдарламасы
70
11.Қазақстан Республикасының Президенті-Ұлт Көшбасшысы
Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы, Астана қ., 2012 жылғы
14 желтоқсан, «Қазақстан-2050» стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің
жаңа саяси бағыты»
12. Қазақстан Республикасының медициналық және фармацевтикалық
ғылымын және денсаулық сақтау саласындағы инновацияларды 2020
жылға дейін дамытудың тұжырымдамасы
71
Қосымшалар
1-қосымша. ҚР денсаулық сақтау саласының SWOT талдауы
Денсаулық сақтау саласындағы жағдайды талдай келе, жалпы саланың
күшті жақтары ретінде келесілерді атауға болады:
денсаулық сақтауды дамытудың нақты анықталған басым бағыттары;
денсаулық сақтау саласын мемлекеттік қаржыландыруды айтарлықтай
ұлғайту;
ел халқының негізгі медициналық-демографиялық көрсеткіштерін
тұрақтандыру және жақсарту, оның ішінде әлеуметтік маңызы бар аурулармен
сырқаттанушылықты төмендету;
денсаулық сақтау нысандарын қалпына келтіру және жаңаларын салу;
емдеу-диагностикалау үдерісіне жаңа медициналық технологияларды
енгізу;
ауылдық жерлердегі медициналық ұйымдарда телемедицина пунктерінің
болуы;
елдің барлық өңірлерінде медициналық ақпараттық-сараптамалық
орталықтар рөлін атқарушы, филиалдары бар денсаулық сақтау саласын
дамытудың республикалық орталығының болуы;
дәрілік заттардың халыққа қолжетімді болуын жақсарту.
Әлсіз жақтары:
денсаулық сақтау
ұйымдарының, әсіресе
ауылдық аумақтардың
материалдық-техникалық базасының қанағаттанарлықсыз болуы;
жұмыс берушінің және азаматтың денсаулықты қорғауға ынтымақты
жауапкершілігінің болмауы;
өңірлерде және республикалық маңызы бар қалаларда ұсынылатын
медициналық қызметтің сапасындағы айырмашылықтың айтарлықтай болуы;
медициналық кадрлар даярлығы сапасының жеткіліксіздігі;
денсаулық сақтау менеджерлерін даярлау институты әлсіз дамыған;
тар шеңберде маманданудың жекелеген бағыттары: кардиохирургия,
нейрохирургия,
трансплантология,
травматология,
өзге
де
бірқатар
мамандықтар бойынша, сондай-ақ менеджмент саласында кадрлардың
жетіспеушілігі;
денсаулық сақтау жүйесінің, әсіресе ауылдық өңірлерде білікті
кадрлармен қамтамасыз етілуінің төмендігі;
Достарыңызбен бөлісу: |