Алматы экономика және статистика академиясы

60 
 
Flash  программасын іске қосқаннан кейін экранда негізгі терезе пайда 
болады. (14-сурет) Оны нақтырақ қарастырайық.  
                                                        
 
15 cурет Flash ортасында электрондық оқу құралын жасау  
Егер  сіз,  құрметті  оқырман  болсаңыз,  онда  сіз  Macromedia  
фирмасының  бағдарамалық  құрылғысымен  танысқан  болсаңыз,  онда  сізден 
Flash қолданбалық интерфейсті игеруді талап етпейді. Егер сіз тек Flash пен 
Macromedia  -дан  аспаптарды  игеруді  бастауды  ұйғарсаңыз,  онда  кебір 
шешімдер  сізге  ерекше  болып  кӛрінеді.  Мысалы,  Windows  қосымшасының 
кӛпшілік  командалары,  аспаптар  панелінің  құрамында  бейнеленген 
басқармалық  кӛпшілік  командалары  View  менюіне  кіреді.  Мұндай 
командаларды  Flash  ӛңдегіштері  Window  менюіне  орналастырған. 
Редактирленетін  нысаналардың  қасиеттер  панелі  біршама  ӛзгеше  болып 
кӛрінеді. Соның ӛзінде сондай жаңа енгізулер анықтаушы болып табылады, 
және жұмыстың бірнеше қойылымынан кейін олар толықтай шындық болып 
табылады. 

61 
 
Сонымен  Flash  MX  редакторының  жұмыс  орталығымен  жақынырақ 
танысайық. 
Қоданбалы  интерфейстің  толық  ұйымында  редактор  Windows 
қосымшасы үшін жеткілікті, стандартты болып табылады. Сол меню сызығы, 
сол  негізгі  аспаптар  панелінің  пернелері  кӛптеген  жиі  қолданылатын 
командаларға  шығарылған.  Уақытша  диаграмма  панелі  ӛзіндік  жеткілікті 
болып табылады. 
Редактордың 
бірінші 
қосылысымен 
экранда 
сіздердің 
қызығушылығыңызбен  сәйкес  жұмыс  ортасының  конфигурациясын 
құрастыруды  ұсынатын  Welcome-диалогтың,  қосымша  терезе  шығады.  Бұл 
шындығынды  да  пайдылы  функция.  Бірақ  Интерфейсті  құрастыруға  бӛлек 
тарау арналған «қолданушының кӛмек беру құрылғысы». 
Сондықтан  Welcome  терезесін  жаба  тұрыңыз.  Алдымен  неден  таңдау 
ұсынылатыны туралы сӛйлесейік.  
 
Macromedia    Flash  ортасында  анимациялар  және  тесттер  жасау 
мҥмкіндіктьері 
  Flash  толыққанды  түрде  анимация  жасауға  арналған  бірден  бір 
бағдарлама  болып  табылады.  Сонымен,  анимация  біздің  жасаған 
жұмысымызға  және  алмасатын  бейнелеулердің  (кадрлардың)  жүйелілігін 
білдіреді,  нәтижесінде  ненің  қозғалысқа  енетінін  кӛруге  болады. 
Компьютерлік  анимация  негізінде  тәсілінің  сіздерге  квадратты  жиырма  бес 
кадры бар сурет салайық және әрбір келесі кадрда сіздердің квадратыңыз сәл 
-  сәл  жылжыту  арқылы  жүзеге  асыруға  болады.  Анимацияның  екінші  тәсілі 
бар  -  аралық  елестетулер  арқасында  (tweening  animation).  Мұнда  сіздер 
маңызды  кадрларды  тек  қана  сұрау  қояcыздар  (keyframes),  ал  Flash 
аралықтарды автоматты санап шығады. Ол кезде тек қана 2 кадр беруге керек 
болады:  бастапқы  және  ақырғы.  Flash  үндемеуімен  ұзындық  заңмен  аралық 
кадрлар есептейді, бірақ кӛбеюші немесе экспонент сӛніп бара жатқанға бо-
лады. Кадрлар, қабаттар, символдар, уақытша шкала арқылы анимация жаса-
ул тәсілдерін талдауымызға болады.  
Уақытша шкала  - Flash анимациясымен жұмыста ең басты аспап болып 
есептеледі  (қараңыз  16-сурет).  Қабаттар  туралы  хабар  да  сонда  суреттеледі, 
маңызды  томға  қандай  кадрлар  кіреді,  уақытша  шкала  арқасында  түсінуге 
болады. Қандай кадрлар әрекеттер немесе  
16- сурет. Уақытша шкала кӛрінісі 

62 
 
 
таңбаларды  белгілейді.  Ол  маңызды  кадрлар  және  анимацияны  басы  бүтін 
басқаша  орналастыруға  рұқсат  етеді  және  интерфейске  ӛте  ыңғайлы 
жасалынған. 
- таңбалағыш - ағымдағы кадрды кӛрсетеді. Қандай болмасын кадрға ба-
рып тышқанмен нұққан кезде таңбалағыш оған автоматты орналасады. 
-  қабаттар  -  қабаттардың  тізімі  сол  жағында  орналасады.  Қабатты 
кӛрінбейтін қылып және редакциялауға тиым салуға болады. 
- кадрлардың шкаласында - қарапайым және маңызды кадрлар істей ала-
мыз.  Егер  менюмен  контекстік  шақыру  (тышқан  оң  пернесіне  басу)  қандай 
болмасынды кадрда, әрекеттердің тізімін кӛріп, іске асыруға болады. Шкала-
да  кадрлар  туралы  хабар  суреттеледі,  маңызды  кадрлар  қара 
дӛңгелекшелермен  белгіленеді,  әрекеттерді  іске  асырады  немесе  таңбаны 
(қызыл кішкене жалау одан кейін таңба аты жүреді) жасайды.  
Қабаттар  -  компьютерлік  графикте  ӛте  жиі  қолданылады.  Flash 
қабаттардың ерекше үлгілерінің 2 түрі бар : қабаттар, қозғалыс ұстаушы тра-
екториялары және қабаттар - маскасы.  
Анимация  үшін  әрбір  объектісіне  арналған  уақыттардың  бір  кезеңіне 
бӛлек қабат керек. Анимация объектісімен пішін (shape) немесе символ (sym-
bol) есептеледі. 
Кадрлар -  анимация  кадрлардың  жүйелілігінен  түзеледі.  Анимация  жа-
салуы барысында кадрлардың маңызы зор. Маңызды кадрлар бұлар бұларға 
ӛзгерісті енгіземіз де, ал аралық кадрларды Flash ӛзі салып бітіреді. 
Аралық кадрлардың екі үлгісі бар болады: 
1.  геометрия ӛзгертулері (shape tweening) немесе кадрлар; 
2.  символдардың ӛзгертуінде (motion tweening).  
Символдар істеуге болады - доңғалақ, дене, шынылар секілді. 
Символдардың үш түрі:  
- 
бейнелеу (graphic): 
- 
кнопка (button); 
- 
анимация (movie clip);  
Бейнелеу (graphic), символ ӛзімен ұсынады, жалғыз кадрдан құрылушы. 
Оның  статикалық  аты  осы  арадан  беріледі.  Егер  статикалық  символ  нақты 
ұсынылса объекті жақсырақ бейнеленеді. 
Кнопка  (button),  символ  түрі  кнопка  функцияларының  астына  арнайы 
лайықталған  беті  бар.  Онда  4  кадр  болады:  Up,  Over,  Down,  Hit, 
кнопкалардың келесі күй-жағдайлары бейнеленеді: 
- 
Up - кнопканың әдеттегі күй-жағдайы. 
- 
Over - қашан тышқаншық курсоры кнопка үстінде болғанда. 
- 
Down  -  қашан  курсор  кнопканың  үстінде  болып  және  тышқан 
пернесі басылған жағдайда. 
- 
Hit  -  әдеттегі  күй-жағдай,  кнопкаға  арналған,  сілтеме  ұстаушы, 
пайдаланушы қатысқан жағдайда.