2. Мемлекеттiк бағдарламада халықтың денсаулығын нығайтуды ұйымдастыру
жөнiндегi шаралар, дене тəрбиесi жөнiндегi оқу бағдарламаларына, бағдарламалық-
бағалау нормативтерi жүйесiне қойылатын талаптар жəне түрлi топтардың дене бiтiмiн
дамыту жөнiндегi талаптар, жоғары жетiстiктер спортын дамытудың негiзгi бағыттары,
сондай-ақ ұйымдық, материалдық-техникалық, кадрлар, ақпараттық жəне құқықтық
жағынан қамтамасыз етудiң негiзгi принциптерi көзделедi.
Азаматтардың дене шынықтыру мен спорт саласындағы құқықтары мен мiндеттерi
1. Қазақстан Республикасы азаматтарының:
дене шынықтыру-сауықтыру жəне спорт бағытындағы қоғамдық бiрлестiктерге кiруге;
спорт бағытындағы дене шынықтырумен жəне спортпен, оның iшiнде кəсiби қызмет
ретiнде де айналысуға;
дене шынықтыру мен спортты басқаруға қатысуға;
мемлекеттiк, коммуналдық жəне жеке спорттық ғимараттарды жəне қызметтердi тегiн
не ақылы негiзде пайдалануға құқығы бар.
2. Қазақстан Республикасының спортпен айналысатын азаматтары:
салауатты өмiр салтын насихаттауға;
жергiлiктi, республикалық жəне халықаралық жарыстарда дене шынықтыру-спорт
ұйымы мен мемлекеттен лайықты өкiл болуға;
гигиена негiздерiн зерделеуге жəне сақтауға мiндеттi.
1. Ата-аналар, қамқоршылар, қорғаншылар немесе олардың орнындағы адамдар
отбасындағы кəмелетке толмаған балалардың дене бiтiмiн дамытуға жəне
денсаулығын нығайтуға, оларға дене шынықтырумен жəне спортпен айналысу
үшiн қажеттi жағдайлар жасауға қамқорлық көрсетуге мiндеттi.
Дене шынықтыру мен спортты насихаттау
1. Дене шынықтыру жəне спорт жөнiндегi уəкiлеттi орган, дене шынықтыру-
сауықтыру жəне спорт бағытындағы қоғамдық бiрлестiктер, денсаулық сақтау мекемелерi
бұқаралық ақпарат құралдарымен бiрлесе отырып, дене шынықтыру жəне спорт
саласындағы бiлiм мен жетiстiктердi, салауатты өмiр салтының принциптерiн
насихаттауды жүзеге асырады.
2. Спортта қатыгездiк пен зорлық-зомбылыққа табынуды, адамның қадiр-қасиетiн
қорлауды, тыйым салынған қоздырғыштар мен препараттарды, алкогольдi iшiмдiктер мен
темекi бұйымдарын насихаттауға жол берiлмейдi.
3. Журналистердiң жəне бұқаралық ақпарат құралдарының өзге де өкiлдерiнiң спорт
жарыстарын жəне басқа да спорт шараларын телерадиохабар арналары бойынша таратуы,
сондай-ақ жазып алуы, оның iшiнде спорт жарыстарын жəне басқа да спорт шараларын
дыбыс-бейне жазу техникасы, кино-жəне суретке түсiру құралдарын пайдалана отырып,
жазып алуы Қазақстан Республикасының бұқаралық ақпарат құралдары туралы заңдарына
сəйкес жүзеге асырылады.
ДЕНЕ ТƏРБИЕСІНІҢ ЖҮЙЕСІ
Мектепке дейiнгi балалар мекемелерiндегi, жалпы бiлiм беретiн мектептердегi жəне
басқа оқу орындарындағы дене тəрбиесi
1. Мектеп жасына дейiнгi балалардың, жалпы бiлiм беретiн жəне кəсiптiк мектептер,
колледждер, лицейлер оқушыларының, жоғары оқу орындары студенттерiнiң дене
тəрбиесi оқу жəне ұзартылған күн режимiнде, оқу жоспарларына, дене тəрбиесiнiң
кешендi мемлекеттiк бағдарламаларына жəне санитариялық-гигиеналық талаптарға сəйкес
сабақтан тыс уақытта жəне дербес жүзеге асырылады. Мiндеттi дене тəрбиесi сабақтары
бүкiл оқу кезеңi бойына аптасына мектепке дейiнгi мекемелерде - кемiнде 8 сағат, жалпы
бiлiм беретiн мектепте - кемiнде 3 сағат, кəсiптiк-техникалық мектептерде, колледждерде,
лицейлер мен жоғары оқу орындарында кемiнде 4 сағат жүргiзiледi.
Еңбек ұжымдарындағы дене шынықтыру мен спорт
1. Меншiк нысандарына қарамастан кəсiпорындар, ұйымдар жұмыс iстеушiлердi
сауықтыру жөнiндегi дене шынықтыруды дамыту үшiн қаражат көздеуге жəне
азаматтардың дене шынықтырумен, спортпен шұғылдану құқықтарын iске асыруына
жағдай жасауға мiндеттi.
2. Қызметкерлердiң, олардың отбасы мүшелерiнiң жеке жəне ұжымдық дене
шынықтыру-спорт сабақтарын ұйымдастыру үшiн материалдық база жасау, оны
пайдалану, қаржыландыру, мамандармен қамтамасыз ету ұжымдық шарттармен жəне дене
шынықтыру мен спортты дамыту бағдарламаларымен айқындалады.
Мүгедектерге арналған дене шынықтыру мен спорт
1. Дене шынықтыру мен спорт мүгедектердi дене бiтiмi жəне əлеуметтiк жағынан
оңалту құралдары болып табылады.
2. Жергiлiктi атқарушы органдар мүгедектер үшiн арнайы дене шынықтыру-
сауықтыру жəне спорт ғимараттарын, сондай-ақ жалпы пайдаланудағы ғимараттарда дене
шынықтырумен жəне спортпен шұғылдану үшiн жағдайлар жасауды қамтамасыз етедi.
3. Ақыл-есi кем жəне дене кемiстiгi бар мүгедектердi үздiксiз оңалту жүйесiндегi дене
шынықтырумен жəне спортпен шұғылдануды ұйымдастыру, кадрлар даярлау, əдiстемелiк,
медициналық жағынан қамтамасыз ету, мүгедектердiң дене шынықтырумен жəне
спортпен шұғылдануына дəрiгерлiк бақылау жасау, бiлiм беру, денсаулық сақтау,
халықты əлеуметтiк қорғау, дене шынықтыру жəне спорт органдарына жүктеледi.
Əскери қызметшiлер мен құқық қорғау органдары адам құрамының дене
шынықтыру даярлығы
1. Əскери қызметшiлер мен құқық қорғау органдары адам құрамының дене
шынықтыру даярлығы қызметтiк-қолданбалы бағытта болады жəне олардың əскери
борыш пен қызмет мiндеттерiн орындауын қамтамасыз етедi.
2. Əскери қызметшiлер мен құқық қорғау органдары адам құрамының дене
шынықтыру даярлығы жөнiндегi жұмыстың мазмұнын, оны ұйымдастырудың нысандары
мен əдiстерiн тиiстi мемлекеттiк басқару органдары белгiленген тəртiппен анықтайды.
3. Əскери бөлiмшелердiң, сондай-ақ құқық қорғау органдары бөлiмшелерiнiң
командирлерi мен бастықтары əскери қызметшiлер мен құқық қорғау органдары адам
құрамының дене бiтiмiн жетiлдiру үшiн қажеттi жағдайлар жасауға мiндеттi.
4. Қазақстан Республикасы құрама спорт командаларының мерзiмдi əскери қызметке
шақырылған мүшелерi өздерiнiң спорттық шеберлiгiн шыңдау үшiн қажеттi жағдайлары
бар бөлiмшелерге жiберiледi, оларға халықаралық, ұлттық жəне басқа да спорттық
жарыстарға қатысуға мүмкiндiк берiледi.
Мемлекеттiк денсаулық сақтау органдары мен мекемелерiнiң дене шынықтыру мен
спортты дамытуға қатысуы
Мемлекеттiк денсаулық сақтау органдары мен мекемелерi өздерiнiң құзыретi шегiнде:
дене шынықтыруды аурулардың алдын алу жəне оны емдеу құралы ретiнде
пайдаланады;
