17
Бақылау сұрақтары:
1. 1С: Кәсіпорын жүйесінің негізгі объектілеріне сипаттама?
2. 1С:Кәсіпорын платформасының негізгі механизмдерін атаңыз?
3. 1С: Кәсіпорын жүйесінде құру құралдары дегеніміз не?
4. 1С: Кәсіпорын жүйесінде бухгалтерлік есептің қандай бөлімдері
қолданылады?
5. Бағдарламаға ақпаратты енгізу неше бөлімнен тұрады?
6. 1С клиент-сервердің қосымша артықшылықтары
7. Желінің физикалық құрылымы
8. Клиент- серверлік жүйе транзакциялармен қоса жұмыс істейтін
механизм
9. Қарапайым файл - серверлік жүйе туралы түсінігіңіз?
10. MS SQL Server- мен байланыс үшін не істеу қажет?
18
Тақырып 3. Конфигурация және платформа түсінігі
Мақсаты: 1С:Кәсіпорын жүйесінің конфигурациялар және платформа
бөліктерімен танысып, меңгеру.
Жоспары:
3.1 1С:Кәсіпорын жүйесінің логикалық бөліктері
3.2 1С: Кәсіпорын жүйесіндегі конфигурация объекттері
3.3 Шаруашылық операциялар журналы
3.1 1С:Кәсіпорын жүйесінің логикалық бөліктері
1С:Кәсіпорын – өзгермейтін файлдар жиынтығы түріндегі бағдарлама
ғана емес, ол құрушылар мен қолданушылар жұмыс істейтін әр түрлі
бағдарламалық құралдардың жиынтығы. Логикалық түрде бүкіл жүйені өзара
тығыз әрекеттесетін екі үлкен бөлікке бөлуге болады: конфигурацияға және
конфигурацияның жұмысын басқаратын платформаға.
Жалғыз ғана платформа және көптеген конфигурациялар бар. Қандай да
бір қолданбалы шешіммен жұмыс істеу үшін үнемі платформа және
конфигурация қажет.
4 сурет. «Конфигурациялар және платформа» құрылысы
Өз бетімен платформа, қандай да бір конфигурацияның жұмысын
қамтамасыз ету үшін құрылғандықтан, ешқандай автоматтандыру есептерін
шеше алмайды. Конфигурация да өз бетімен іске жарамайды. Ол өзіне
арналған есептерді шешу үшін оның жұмысын басқаратын платформаның
болғанын қажет етеді. Бұл жерде терминологияның екіұдайылығын айта кету
“Sulpak” дүкендер желісі
1С:Кәсіпорын
платформасы
ШҚМУ бухгалтериясы
1С: Кәсіпорын
платформасы
Конфигурация (көп)
Платформа (жалғыз)
1С:Кәсіпорын
платформасы
19
керек. Екі ұдайылық бір пәнді белгілеу үшін әр түрлі терминдерді
(конфигурация және қолданбалы шешім) қолданғаннан жасалады. Бұл
терминдердің екеуі де 1С:Кәсіпорын жүйесінің, платформаның басқаруымен
жұмыс істейтін бөлігін білдіреді. Бұл терминдердің қайсыбірін қолдану
баяндама жүретін контекстке байланысты.
Қолданбалы шешім бір қызмет саласында жұмыс істейтін әр түрлі
кәсіпорындардың сұраныстарын қанағаттандыру үшін мүмкіндігінше
әмбебап болып табылады. Екінші жағынан мұндай әмбебаптылық, нақты бір
кәсіпорында қолданбалы шешімнің барлық мүмкіндіктері қолданылмай, кей
мүмкіндіктердің жетіспеуіне әкеледі. Міне, мұндай жағдайда жүйенің
конфигурациялануы алдыңғы орынға шығады. Платформа конфигурацияның
жұмысын басқарудан басқа оған өзгерістер енгізуге мүмкіндік беретін
құралдарды қамтиды. Сонымен қатар, платформа егер қандай да бір
себептерден тұрпатты конфигурацияны қолдану мақсатқа сай келмесе жаңа
конфигурация құруға мүмкіндік береді.
Сонымен, 1С:Кәсіпорын жүйесі екі түрлі жұмыс режімдеріне ие:
1С:Кәсіпорын және конфигуратор.
5 сурет. 1С:Кәсіпорын іске қосу жүйесінің формасы
1С:Кәсіпорын режимі негізгі болып табылады және қолданушылар
жұмыс істеу үшін қолданылады. Бұл режімде қолданушылар мәліметтер
енгізеді, оларды өңдейді және шығынды нәтижеге жетеді.
Конфигуратор режимі құрушылармен және мәліметтер қорының
әкімгерімен қолданылады. Дәл осы режім бар конфигурацияны түрлендіру
(модификацировать) үшін немесе жаңа конфигурация құру үшін қажетті
құралдарды ұсынады.
1С:Кәсіпорын жүйесі тұжырымдамасының негізі конфигурация ұғымы
болып табылады. Конфигурация деп, өзара байланысқан құрылымды
бөліктердің жиынтығын айтамыз. Олар:
-
есептік мәліметтер құрылымы, оларды енгізу, таңдау және басып
шығару формалары;
20
-
қорытынды мәліметтер есебінің механизмдерінің және есептік
мәліметтер қозғалысының құрамы;
-
түрлі есеп берулердің құрамы;
-
қолданушылық интерфейстердің жинағы;
-
рөлдер жинағы (қатынау құқығы);
-
ортақ процедуралар, функциялар, кестелі құжат макеттері және
т.б. жинағы.
Нақты айтқанда, конфигурация құрылымы пәндік аймақтың моделі болып
қалады. Конфигурацияны құру конфигуратордың көмегімен іске асады.
Құрылған конфигурация бағдарламалық ортаны жүзеге асыру үшін
1С:Кәсіпорын жүйесімен қолданылады.
3.2 1С: Кәсіпорын жүйесіндегі конфигурация нысандары
Конфигурация деп 1С:Кәсіпорын жүйесінде келесі үш бөліктің
жиынтығын айтамыз:
•
Метаберілгендердің құрылымы;
•
Қолданушылар интерфейсінің жиынтығы;
•
Құқықтар жиынтығы.
Конфигурацияны жасау конфигуратордың көмегімен орындалады.
Жасалынған конфигурация 1С: Кәсіпорын жүйесінде бағдарламалық есептеу
формаларын жасау үшін қолданылады.
6-сурет. Конфигурация формасы
