5
Модуль ІІІ. Қаржылық талдау
1-тақырып. Қаржылық талдаудың негізі
2-тақырып. Компанияның қаржылық жағдайын жалпы бағалау.
3-тақырып. Баланс ӛтімділігін талдау.
4-тақырып. Қаржылық тұрақтылықты талдау.
5-тақырып. Ақша ағынын талдау.
б-тақырып. Компанияның табыстылығын талдау.
ПӘННІҢ МАЗМҦНЫ
Модуль I. Экономикалық талдаудың теориялық негіздері
1-ші Тақырып. Экономикалық талдаудың пәні мен міндеті, объектісі және
мазмҧны.
Экономикалық талдаудың мазмұны. Индукция және дедукция әдістері.
Шаруашылық үдірістердегі себептік байланыстар. Экономикалық талдаудың пәні мен
объектісі. Экономикалық талдаудың мақсаты мен оны пайдаланушылар. Экономикалық
талдаудың міндеттері. Экономикалық талдау және шектес ғылымдар.
2-ші Тақырып. Экономикалық талдаудың әдістері мен тәсілдері
Экономикалық талдау әдістерінің түсінігі. Экономикалық талдаудың сипаттамалық
ерекшеліктері. Экономикалық талдаудың әдістері мен тәсілдері дәстүрлік (абсолютті және
қатысты айырымдар әдісі, орташа кӛлем әдісі, салыстыру әдісі, топтастыру әдісі,
индекстік әдіс, тізбектелген қойылымдар әдісі, баланстық әдіс) және математикалық
(математикалық статистика әдісі, энонометриялық әдістер, корреляционды-регрессиялық
талдау әдіс).
3-ші Тақырып. Факторлық талдау
Факторларды жүйелендірудің қажеттілігі мен мазмұны. Детерминдік және
стохастикалық әдістердегі факторларды жүйелендірудің негізгі тәсілдері. Детерминдік
факторлық, модельдердің негізгі типтері. Модельдеу ережесі.
4-ші Тақырып. Қаржылық коэффициенттер әдсі
Қаржылық коэффициенттер. Тӛлем қабілеттілік және ӛтімділік кӛрсеткіштері.
Табыстылық пен пайдалылық коэффициенттepi.Қорларды пайдаланудың тиімділік
кӛрсеткіштері. Нарық белсенділігінің кӛрсеткіштері. Біріктірілген кӛрсеткіштер.
Модуль ІІ. Басқарушылық талдау
l-ші Тақырып. Басқарушылық талдаудың негізі
Басқарушылық талдаудың мақсаты мен міндеті. Басқарушылық талдаудың рӛлі мен
мәні. Басқарушылық және қаржылық талдау арасындағы байланыс. Басқарушылық
талдаудың ақпарат кӛздері. Басқарушылық талдаудың ерекшеліктері мен негізі кезеңдері,
мазмұны.
2-ші Тақырып. Компанияның маркетингтік қызметін талдау
Маркетингтік қызметті талдаудың мәні мен міндеті. Ӛнімге сұранысты және
тапсырыстар портфелінің қалыптасуын талдау. Сұралмаған ӛнім тәуекелдігін бағалау.
Ӛнімді жабдыктау нарығын талдау. Баға саясатын талдау. Ӛнімнің бәсекеге қабілеттілігін
талдау.
3-ші Тақырып. Ӛнімді ӛткіу және ӛндірісті талдау
Ӛндірістік нәтижелерді талдаудың ақпарат кӛздері мен міндеттepi. Ӛнімді ӛткізу мен
ӛндіріс динамикасын бағалау. Ассортимент және номенклатура бойынша, ӛндірістегі
ӛлшмдерді талдау. Ӛнім кӛлеміне әсер ететін әртүрлі факторларды талдау. Ӛнім кӛлеміне
құрылымдық ілгерілеудің әсерін талдау.Жұмыс ырғақтылығын талдау. Ӛнімнің бәсекеге
қабілеттілігін талдау мен бағалау.
4-ші Тақырып. Ӛндірістік ресурстарды қолдануды талдау .
Еңбек ресурстарымен қамтамасыз етілуін талдау. Жұмыс уақыты қорын
пайдалануды талдау. Еңбек ӛнімділігін талдау. Еңбек ресурстарын пайдалану тиімділігін
талдау. Ӛндірістің негізгi құралдармен қамтамасыз етілгендігін талдау. Негізгі
құралдарды пайдаланудың тиімділігі мен қарқындылығын талдау. Материалдық
6
ресурстармен қамтамасыз етілуін талдау. Материалдық ресурстарды пайдалану
тиімділігін талдау.
5-ші Тақырып. Ӛнімнің ӛзіндік қҧнын талдау.
Ӛнімнің ӛзіндік құнын талдаудың ақпарат кӛздері, маңызы және міндеттері.
Ӛнімнің ӛзіндік құнының құрамы мен құрылымы, Экономикалық элементтер бойынша,
ӛнімді ӛткізу мен ӛндіріске кеткен шығындарды талдау. Шығындардың калькуляциялық
баптары бойынша, ӛнімнің ӛзіндік құнын талдау. Жеке ӛнім түрлерінің ӛзіндік құнын
талдау.
Модуль ІІІ. Қаржылық талдау.
1-ші Тақырып. Қаржылық талдаудың негізі
Қаржылық талдаудың мақсаты мен міндеті. Басқарушылық шешімдерді
қабылдаудағы қаржылық талдаудың рӛлі. Қаржылық және басқарушылық талдаудың
ӛзара байланысы. Қаржылық талдау әдістері
2-ші Тақырып. Компанияның қаржылық жағдайын жалпы бағалау
Аналитикалық
процедураларға
сипаттама.
Кәсіпорынның
активтері
мен
пассивтерінің құрылымын талдау: пассив кұрылымын талдау, актив құрылымын талдау.
Балансты тікелей және кӛлденең талдау. Салыстырмалы талдамалық баланс.
3-ші Тақырып. Баланс ӛтімділігін талдау
Ӛтімділік және тӛлем қабілеттік түсінігінің экономикалық, мазмұны. Ӛтімділіктің
aбcoлюттi кӛрсеткіштері. Ағымдағы тӛлем қабілеттілік. Перспективтік тӛлем қабілеттілік.
Ӛтімділіктің қатысты кӛрсеткіштері. Ӛтімділік негізгі кӛрсеткіштерінің серпінін
экономикалық түсіндіру. Аралық кӛрсеткіштердің серпінін талдау және есеп айырысу.
4-ші Тақырып. Қаржылық тҧрақтылықты талдау
Қаржылық тұрақтылықтың абсолюттік кӛрсеткшітері. Қаржылык тұрақтылықтың
үш факторлы моделі. Қаржылық тұрактылықтың қатысты кӛрсеткштері мен оларды
талдау. Қаржылық тұрақтылық коэффициенттерінің ерекшеліктерін түсіндіру. Баланстың
қанағаттандырылмаған құрылымын бағалау (ішкі және сыртқы) белгілерінің жиынтығы.
Компанияның абсолютті тӛлем қабілетсіздігі мен тұрақсыздығының түсінігі. Қарыз
алушының қабілеттігін талдау.
5-ші Тақырып. Ақша ағынын талдау .
Ақша қаражаттары және олардың баламаларының түсінігі. Компанияның ақша
қаражаттарын талдаудың мақсаты. Акша қаражаттарының қозғалысы туралы есеп, оның
талдамалық құндылығы. Ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есептілікті
қалыптастырудың тура және жанама әдістері, олардың жетістістіктері мен
жетіспеушіліктері. Ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есептілік құрылымы:
компанияның қаржылық, инвестициялық ,операциондық қызметінен алынатын ақша
ағыны. Ақша қаражаттарының таза ағынын анықтау.
6-шы Тақырып. Компанияның табыстылығын талдау
Компанияның табыстары мен шығастарын талдау. Таза табыс (шығын) факторларын
бағалау мен қалыптастырудың жалпы сызбасы. Сатудан алынған табыс факторларын
талдау. Сатудың залалсыздық шарттарын анықтаудың әдістері. Операционды табыстар
мен шығыстарды талдау. Тӛтенше табыстар мен шығыстарды талдау. Рентабельділікті
факторлық талдау. Дюпон моделі.
ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚ ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ
1. Экономикалық талдау тәсілдері мен әдістері
2. Heгізгi қаржылық коэффициенттер
3. Басқару талдауының мазмұны, негізгі сатылары мен ерекшеліктері
4. Ұйымның ұйымдастырушылық-техникалық деңгейін талдау
5. «SWOT- талдау» әдісі
6. G
HIM
деген сұранысты және тапсырыс портфелінің қалыптастыруды
талдау
7. Баға саясатын және ӛнімнің
бәсекеге қабілеттігін талдау
8. Ӛнім ӛндіру мен ӛткізуді талдау
