56
Сурет 4.2.3 -
коэффициентін анықтайтын график
B
S
огр
= 1,0 болғандықтан ψ= 0,5.
Бөлменің V=144 м
3
көлемі үшін 2.9-кестеден [1] жиіліктік көбейткіштің
мәндерін 2-кестеде келтіреміз.
Кесте 4.2.1– Жиіліктік көбейткіштің
мәндері
Октавалық жолдардағы
ортагеометриялық
жиіліктер, Гц
63
125
250 500 1000 2000 4000 8000
0,5
0,5
0,55 0,7
1
1,6
3
6
∆L
ТР
= L
общ
− L
доп
, дБ
(4.2.5)
мұндағы
L
общ
– барлық шуыл көздерінен есептік нүктелеріндегі дыбыстық
қысымның октавалық деңгейі, дБ;
L
доп
– 4.2.3-кестеде көрсетілген.
Кесте 4.2.2 – Кондиционер арқылы болатын дыбыстық қысымның деңгейлері
Октавалық
жолақтардың
ортагеометриялық жиіліктері,
Гц
63
125 250 500 1000 2000 4000 8000
L
p
105 105 98
97
98
92
90
92
63 Гц үшін Lp
1
=105 дБ.
Сонан соң
i
Lp
i
1
,
0
10
формуласы бойынша барлық жиіліктер есептеледі:
57
∆𝑖 = 10
0,1∙105
= 10
10,5
= 3,162 ∙ 10
10
.
Кесте 4.2.3 – Дыбыстық қысымның шекті деңгейлері
Октавалық
жолақтардың
ортагеометриялық жиіліктері,
Гц
63 125 250 500 1000 2000 4000 8000
L
доп
99 92
86
83
80
78
76
74
Сонан соң ауданды келесі формуланы бойынша есептеймін.
Сөйтіп, келесі формула бойынша аламыз:
∑
∆
𝑖
𝑆
𝑖
3
𝑖=1
=
10
10,5
76,93
+
10
10,5
110,78
+
10
10,5
169,81
=
= 411,0 ∙ 10
6
+ 285,4 ∙ 10
6
+ 186,2 ∙ 10
6
= 882,6 ∙ 10
6
.
Ары қарай формула бойынша есептейміз:
𝐵
63
= 𝐵
1000
∙ 𝜇
150
(4.2.6)
μ – нің мәнін 2-кестеден аламыз, мұндағы V=144 және 63 Гц жиілігі
үшін μ=0,5.
Олай болса,
𝐵
63
= 7,2 ∙ 0,5 = 3,6.
Ары қарай келесіні есептейміз:
4𝜓
𝐵
63
∙ ∑
∆
𝑖
=
3
𝑖=1
4∙0,5
3,6
∙ (3,162 ∙ 10
10
) ∙ 3 = 52700 ∙ 10
6
.
(4.2.7)
Сонан соң мәндерді қосамыз:
∑
∆
𝑖
𝑆
𝑖
3
𝑖=1
+
4𝜓
𝐵
63
∙ ∑
∆
𝑖
=
3
𝑖=1
882,6 ∙ 10
6
+ 52700 ∙ 10
6
= 53582 ∙ 10
6
. (4.2.8)
Енді
L
общ
= 10 lg(53582 ∙ 10
6
) ≈ 107 дБ.
Сонан соң 4-кесте бойынша 63 Гц жиілігі үшін
𝐿
доп
= 99 дБ мәнін
аламыз.
Ең соңынан келесідей есептеуді жүргіземіз:
∆L
ТР
= L
общ
− L
доп
= 107 − 99 = 8 дБ.
(4.2.9)
58
Сурет 4.2.4 – Стандартты жиіліктік сипаттамалар
4.2.4-сурет бойынша есептеулер нәтижесі A сипаттамасына келіп тұр,
яғни A – адамның есту мүшесінің сезімталдығына жақын жиіліктік сипаттама.
Қызметкердің жұмыс орны келесі құрал-жабдықтармен қамтамасыз
етілген: жүйелік блоктағы винчестер, ДК суыту жүйесінің вентиляторы,
монитор, пернетақта, принтер және сканер. Кеңседе кондиционермен қатар
осы аталған құрылғылардан да шығатын шу бар.
Кеңседегі барлық құрылғылардан бөлінетін шудың қысым деңгейі
мына формуламен есептеледі:
𝐿
Σ
=10lg∑
10
𝑛
𝑖=1
0.1
L
і .
(4.2.10)
бұл жерде і шу көзінің дыбыстық қысым деңгейі;
n – шу көзінің саны.
Жұмысшыға оның жұмыс орнында әсер ететін шу көзінің дыбыстық
қысым деңгейлері келесі кестеде көрсетілген.
Кесте 4.2.4 – Шу көзінің дыбыстық қысым деңгейлері
Шу көздері
Шу деңгейі, дБ
Қатқыл диск
40
Вентилятор
45
Монитор
17
Пернетақта
10
Принтер
45
Сканер
42
Кондиционер
21
Құрал-жабдықтың әр түрінің дыбыстық қысым деңгейлерінің мәнін
формулаға қою арқылы келесі мәнді алуға болады:
𝐿
Σ
=10lg(10
4
+10
4.5
+10
1.7
+10
1
+10
4.5
+10
4.2
+10
2,1
)=52,3 дБ.